در میان مزرعه‌های پهناور توسکستان، صدای همهمه آماده‌سازی‌ها و عطر خاک تازه و پنبه‌های سفید نوید برگزاری جشنواره‌ای متفاوت را می‌دهد؛ جشنواره‌ای که تنها به نمایش محصول کشاورزی محدود نمی‌شود بلکه پل ارتباطی میان گذشته و امروز استان گلستان است. این رویداد که با شعار «احیای ریشه‌ها و بازگشت به اصول پایدار زنجیره ارزش پنبه» برگزار می‌شود، قصد دارد خاطره روزهایی را زنده کند که پنبه نه‌تنها منبع درآمد بلکه نماد هویت و فرهنگ مردمان این خطه بود.
مجید زمانی بنیان‌گذار مزرعه توسکا و مدیر اجرایی جشنواره پنبه در این باره توضیح می‌دهد: چهارمین جشنواره پنبه در سرزمین طلای سفید، بیش از یک جشنواره کشاورزی است؛ این یک حرکت فرهنگی و اقتصادی است که می‌خواهد جایگاه پنبه را در تاریخ و زندگی مردم گلستان بازگرداند. پنبه سال‌ها بخشی از هویت اقتصادی و فرهنگی ما بوده و امروز فرصت مناسبی است تا دوباره زنجیره ارزش آن را احیا کنیم.
زمانی ادامه می‌دهد: این جشنواره با همکاری مزرعه توسکا و موسسه هنری و بازرگانی زنان سبز اورشم و با حمایت اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گلستان برگزار می‌شود. حضور دستگاه‌های دولتی، برندهای خصوصی و چهره‌های شاخص در حوزه کشاورزی و صنایع دستی، ابعاد ملی به این رویداد داده است.
او درباره بخش‌های مختلف جشنواره توضیح می‌دهد: در این جشنواره کارگاه‌های آموزشی متنوعی برای بازدیدکنندگان برگزار می‌شود؛ از نخ‌ریسی و رنگرزی تا پارچه‌بافی و سوزن‌دوزی. همچنین نمایش لباس اقوام گلستان، نمایشگاه و فروشگاه صنایع‌دستی و محصولات مزارع گردشگری، آیین‌های بومی، موسیقی و آیین‌های محلی، مراسم نورافشانی و تجلیل از هنرمندان، کشاورزان و پیشکسوتان بخشی از برنامه‌های این جشنواره است.
مدیر اجرایی جشنواره پنبه درباره مهمانان ویژه جشنواره می‌گوید: مدیران وزارت میراث فرهنگی، وزارت جهاد کشاورزی، موسسه تحقیقات پنبه کشور، اتاق بازرگانی و مدیران استانی در این رویداد حضور خواهند داشت. همچنین پیام ویدئویی مدیر اجرایی شورای جهانی پنبه آقای اریک تراختنبرگ پخش خواهد شد و مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو نیز حضور دارد.
به گفته او، گلستان با عنوان «سرزمین رویدادها و جشنواره‌ها» همواره تلاش کرده است تا ظرفیت‌های گردشگری و فرهنگی خود را به نمایش بگذارد و مزرعه توسکا با تمرکز ویژه بر رویدادهای کشاورزی، نقش مهمی در تحقق این شعار دارد.
میانه مزرعه، نسیم پاییزی میان بوته‌های پنبه، عطر خاک و بوی تازه برگ‌ها، حال و هوای جشنواره را وصف‌ناپذیر می‌کند. اما جشنواره پنبه تنها روایت کشاورزان و فعالان گردشگری نیست؛ نقش هنرمندان و زنان کارآفرین نیز پررنگ است؛ جایی که اورشم با شبکه‌ای از زنان هنرمند گلستانی توانسته تمام زنجیره ارزش پنبه، از نخ‌ریسی و رنگرزی تا بافت پارچه و دوخت لباس، را زنده نگه دارد.
هدی حسینی مدیر مجموعه اورشم و دبیر اجرایی جشنواره پنبه، دراین‌باره می‌گوید: استان گلستان در گذشته‌ای نه‌چندان دور به سرزمین طلای سفید معروف بود. پنبه در تمام ابعاد زندگی مردم این خطه نقش داشت و امروز صدها هنرمند نساجی سنتی در استان مشغول فعالیت هستند. برگزاری جشنواره پنبه، علاوه بر نمایش توانمندی این هنرمندان، باعث ایجاد انگیزه و پویایی در آن‌ها می‌شود.
او ادامه می‌دهد: روز جهانی پنبه در ۷ اکتبر، برابر با ۱۶ مهرماه، نام‌گذاری شده و بزرگداشت آن فرصتی برای ارزش‌گذاری به کارگران، کشاورزان، بازرگانان، هنرمندان و فعالان این عرصه است. ما دور هم جمع شده‌ایم تا میراث پنبه را حفظ کنیم و با تداوم برگزاری این جشنواره، جایگاه واقعی آن را بازگردانیم.
حسینی با اشاره به بخش‌های هنری و نمایشگاهی جشنواره توضیح می‌دهد: در این رویداد ۱۰ غرفه صنایع‌دستی با محوریت منسوجات برپا می‌شود؛ سه غرفه از استان‌های خراسان جنوبی، گیلان و هرمزگان و شش غرفه دیگر مربوط به نساجی قومیت‌های گلستان شامل قزاق، ترکمن، بلوچ، قزلباش، شاهکویی و مجموعه اورشم هستند. همچنین گروه‌های موسیقی گیل اوخان از گیلان، گروه موسیقی کتولی، رقص چیکسای از خراسان شمالی و موسیقی جنوب از میناب در جشنواره اجرا خواهند داشت.
او در ادامه با تأکید بر نقش هویتی جشنواره می‌گوید: یکی از ضرورت‌های اجتناب‌ناپذیر هر جامعه‌ای هویت‌بخشی به مردمان آن است تا میراث به یادگار مانده از گذشته را شناخته و زنده نگه دارند. در میان عوامل حفظ هویت فرهنگی ایرانی، لباس و بافته‌های سنتی نقش بی‌بدیلی دارند و نگهداشت این سنت، وابسته به تهیه مواد اولیه مثل پنبه، پشم، ابریشم و هنر رنگرزی است.
به گفته حسینی، این جشنواره اهداف متعددی دارد: تقویت آموزش و ترویج پنبه در کشور، تشویق به کشت و ایجاد آگاهی درباره اهمیت محصول، ارائه فرصت برای نمایش و فروش تولیدات، ارتقای تاب‌آوری پنبه‌کاران، توسعه زنجیره ارزش پنبه و ایجاد اشتغال فراسوی مزرعه و در فصل غیرکشت، افزایش ارزش‌افزوده و استقرار کسب‌وکارهای صنعتی و صنایع‌دستی، به‌ویژه نساجی سنتی، ازجمله اهداف اصلی ماست.
حسینی در پایان می‌گوید: نساجی سنتی گلستان یکی از مهم‌ترین صنایع دستی کشور است؛ بیش از ۳۵۰۰ نفر هنرمند در این حوزه در استان فعالند و جشنواره پنبه فرصتی برای نمایش توانمندی آن‌ها است. ما با همکاری مزرعه توسکا می‌خواهیم پنبه را دوباره از مزرعه تا جامه زنده کنیم و جایگاه آن را در فرهنگ و اقتصاد استان بازگردانیم.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی گلستان در روز شنبه ۵ مهر، با نزدیک شدن دهم مهرماه، مزرعه توسکا و مجموعه اورشم آماده می‌شوند تا جشنواره‌ای کم‌نظیر در کشور برگزار کنند؛ رویدادی که نه‌تنها محصول و هنر را در یک قاب گرد هم می‌آورد، بلکه هویت تاریخی و فرهنگی گلستان را بار دیگر زنده می‌کند و نام «سرزمین طلای سفید» را به روزهای اوج خود بازمی‌گرداند.
انتهای پیام
نظرات