مهدی ملایی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: ایده‌های مطرح شده توسط شرکت‌ها باید سه ویژگی داشته باشد یکی دانشی بودن و بحث دیگر بازارپسند بودن است و علاوه بر آن باید اقتصادی باشند، ممکن است شرکت‌هایی دانشی باشند ولی به‌دلیل اقتصادی نبودن رد شوند البته به این شرکت‌ها کمک می‌کنیم که ایده خود را تغییر دهند.
وی در خصوص شاخصه‌های ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و واحدهای فناور بیان کرد: پارک‌ها و مراکز رشد زیرنظر وزارت علوم فعالیت دارند و به شرکت‌هایی که در پارک‌ها و مراکز رشد مستقر هستند واحدهای فناور گفته می‌شود، همچنین شرکت‌های دانش‌بنیان ذیل معاونت علمی ریاست جمهوری قرار دارند. معمولاً پارک‌ها بومی‌سازی شدند و آئیننامه سراسری ندارند، پارک‌ها بر اساس نیاز خود و صنعت استانی و مخاطبین خود یک سری شاخصه‌ها را تعیین می‌کنند البته شاخصه‌ها با هم همپوشانی زیادی دارند.
سرپرست اداره فنی و تخصصی پارک علم و فناوری قزوین خاطرنشان کرد: ایده نوآورانه، فناورانه، بازار پسندی، اقتصادی بودن و تناسب تیم و ایده از جمله شاخصه پارک‌ها برای پذیرش واحدهای فناور به شمار می‌رود. در پارک‌ها و مراکز رشد سطح‌بندی شده و مقاطع پذیرش وجود دارد که شرکت‌ها در سه مقطع رشد مقدماتی، رشد و موسسات پذیرش می‌شوند.
وی ادامه داد: شرکت‌هایی که در رشد مقدماتی پذیرش می‌شوند باید بتوانند ایده فناورانه خود را عملیاتی کنند. دوره رشد نیز یک دوره سه تا چهار ساله است که تیم‌ها باید شرکت خود را ثبت کرده و یک طرح کسب‌وکار و برنامه اجرایی هم برای پیشبرد کارها داشته باشند.
ملایی عنوان کرد: موسسات نیز زیرمجموعه پارک‌های علم و فناوری است و در آن شرکت‌هایی پذیرش می‌شوند که صنعتی بوده، گردش مالی بالا، لیست بیمه، کسب‌وکار و واحد تحقیق و توسعه قوی داشته باشند.
ایده نوآورانه و فناورانه خط قرمز پارک‌هاست
وی اشاره کرد: ایده نوآورانه و فناورانه خط قرمز پارک‌هاست و در چند سال اخیر علاوه بر محصولات فناورانه، نوآوری را هم در نظر گرفتیم. در پارک‌ها نقاط ضعف کمتر دیده می‌شود چون اگر شرکت‌ها ضعف داشته باشند در مقاطع پایین‌تر پذیرش خواهند شد.
این دانش آموخته مخابرات میدان در خصوص شاخصه ارزیابی معاونت علمی ریاست جمهوری بیان کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ارزیابی می‌شوند که به لحاظ حقوقی باید از معاونت علمی مجوز بگیرند.
وی افزود: یک شرکت دانش‌بنیان باید حتماً یک محصول ساخته شده در حد نمونه آزمایشگاهی داشته باشد. در خصوص سخت‌گیری شاخصه‌های معاونت علمی باید بگوییم که برای محصول چند ویژگی ازجمله سخت بودن مهندسی معکوس و ضرورت تحقیق و توسعه برای رسیدن به محصول در نظر گرفته است.
راه‌اندازی«صنایع خلاق» توسط معاونت علمی برای رفع نواقص
ملایی خاطرنشان کرد: معاونت علمی از جمله نهادهای پویاست که در کنار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار دارد و به‌منظور رفع نواقص شاخصه‌ها،« صنایع خلاق» را راه‌اندازی کرد. صنایع خلاق به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که محصول آن‌ها فناورانه و هایتک نیست ولی خدمات نوآورانه ارائه می‌دهند که انیمیشن‌سازی و فروش محصولات ذیل آن قرار می‌گیرد.
وی اظهار کرد: آئین‌نامه‌های ارزیابی معاونت علمی شفاف است و حتی لیست محصولات دانش‌بنیان را هم اعلام کرده همچنین یک گام فراتر گذاشته و معیارهای تفصیلی برای هر حوزه را نیز بیان کرده است.
سرپرست اداره فنی و تخصصی پارک علم و فناوری قزوین تشریح کرد: مشکلی که در شاخصه‌ها وجود دارد این است که معاونت علمی یک نوع ادبیات برای دانش‌بنیان شدن دارد و شرکت‌ها هم ادبیات خاص خود را دارند برای همین برخی از شرکت‌ها گاهاً دچار مشکل شده به ناحق رد می‌شوند. از سال ۹۰ در پارک علم و فناوری قزوین به شرکت‌های دانش‌بنیان مشاوره می‌دهیم و می‌گوییم که با چه ادبیاتی با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صحبت کنند.
ملایی در خصوص حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و واحدهای فناور عنوان کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان تنها به شرکت‌های تحت نظر معاونت علمی ریاست جمهوری اطلاق می‌شود و به شرکت‌های تحت حمایت پارک‌ها و مراکز رشد واحدهای فناور گفته می‌شود. شرکت‌های معاونت علمی در هر جا از جمله پارک‌ها می‌توانند مستقر شوند، برخی از آن‌ها در شهرک‌های صنعتی هم مستقر هستند.
وی افزود: صندوق نوآوری و شکوفایی بازوی اجرایی معاونت علمی ریاست جمهوری برای ارائه تسهیلات مالی است البته مستقل از معاونت علمی است ولی با معاونت ارتباط تنگاتنگی دارد و نقش آن حمایت‌های مالی و توانمندسازی شرکت‌ها است.
شرکت‌های دانش‌بنیان چهار دسته‌اند
این دانش آموخته مخابرات میدان تصریح کرد: در معاونت علمی شرکت‌های دانش‌بنیان چهار دسته هستند و شامل شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا نوع یک، دانش‌بنیان نوپا نوع ۲، دانش‌بنیان تولیدی نوع یک و دانش‌بنیان تولیدی نوع ۲ می‌شوند. معمولاً واحدهای نوپا شرکت‌های کوچک و تولیدی شرکت‌های بزرگ هستند.
وی بیان کرد: پارک‌ها و مراکز رشد که زیرمجموعه وزارت علوم هستند که نقش حمایتی داشته و خدماتی مانند مشاوره و آموزش ارائه می‌کنند. برخی از پلتفرم‌های حمایتی نیز توسط بخش خصوصی انجام می‌شود که شتاب‌دهنده‌ها از جمله آن‌ها هستند، برای مثال یک شرکت دارویی یک شتاب‌دهنده راه‌اندازی و ایده‌هایی را پذیرش می‌کند که در حوزه دارو باشد.
ملایی اظهار کرد: یکسری حمایت‌ها ذیل قانون است و یکسری را خودمان طراحی می‌کنیم قانون مصوب سال ۸۹ مجلس چند ماده دارد که در ماده سه آن آمده است شرکت‌ها اگر دانش‌بنیان باشند از معافیت مالیاتی برخوردار خواهند بود، همچنین می‌توانند از معافیت گمرکی و بیمه‌ای صندوق نوآوری و شکوفایی نیز استفاده کنند، تمامی این موارد از جمله مزایایی است که قانون‌گذار برای شرکت‌های دانش‌بنیان لحاظ کرده است.
وی ادامه داد: در ماده ۹ قانون مصوب شرکت‌های دانش‌بنیان هم آمده است شرکت‌هایی که در پارک‌ها مستقر هستند می‌توانند از مزایای شرکت‌هایی که در مناطق آزاد مستقر هستند بهره‌مند شوند، برای مثال می‌توانند ازمعافیت مالیاتی و تسهیلات گمرکی استفاده کنند.
سرپرست اداره فنی و تخصصی پارک علم و فناوری قزوین اضافه کرد: یکسری حمایت‌ها مانند دوره‌های آموزشی، مشاوره، تحقیقات بازار و بازاریابی ذیل قانون نیستند ولی چون شرکت‌ها برای رشد به آن نیاز دارند پارک‌ها و معاونت علمی آن را ارائه می‌دهند.
وی گفت: شرکت‌ها از ابتدای کار تا انتها به یکسری خدمات مانند دوره‌های آموزشی، مشاوره و برندینگ و تحقیقات بازار و مشاوره‌های صادراتی، صادرات و تأمین نیروی انسانی و تأمین مابع مالی به‌عنوان یک بسته خدماتی نیاز دارند برای همین منظور معاونت علمی ۱۱۰ خدمت را به شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه می‌کند.
ملایی اشاره کرد: پارک‌ها، بودجه‌ای از وزارتخانه گرفته و در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهند. هر پارک به اقتضای بودجه خود بسته خدماتی تعریف می‌کند. تسهیلات ممکن است بدون بهره، بهره چهار درصد و یا بلاعوض باشند.
وی تشریح کرد: معاونت علمی ریاست جمهوری نیز صندوق نوآوری و شکوفایی را راه‌اندازی کرده و تا جایی که ممکن است شرکت‌های دانش‌بنیان را به بانک‌ها ارجاع نمی‌دهد. نمی‌توانیم شرکت‌ها را به بانک بفرستیم که برای نمونه محصول وام بگیرند چون بانک‌ها با این چیزها آشنا نیستند، اما پارک‌ها ادبیات و نیاز شرکت‌ها را به خوبی متوجه می‌شوند.
این دانش آموخته مخابرات میدان با بیان اینکه بسته حمایتی پارک‌ها و معاونت علمی با هم متفاوت است، گفت: پارک‌ها ملزم هستند تنها از شرکت‌هایی که در آن پذیرش شده‌اند حمایت کنند اما یکسری حمایت‌ها مشترک هستند مثلاً تسهیلات نظام وظیفه به شرکت‌های مستقر در پارک‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان اختصاص پیدا می‌کند.
وی تشریح کرد: صندوق نوآوری و شکوفایی تسهیلات متفاوتی دارد، برای مثال تسهیلات چهار درصد برای نمونه‌سازی، تجاری‌سازی، تولید صنعتی، خرید و تأمین فضا پرداخت می‌کنند. نقصی که صندوق نوآوری دارد این است که نمی‌تواند به شرکت‌های حاضر در پارک‌ها تسهیلات اعطا کند و تنها به شرکت‌های دانش‌بنیانی که معاونت علمی مجوز می‌گیرند تسهیلات پرداخت می‌کند.
بودجه دولتی کفاف شرکت‌ها را نمی‌دهد
ملایی گفت: بودجه‌ها دولتی هستند و چند برابر نمی‌شوند میزان وامی که به شرکت‌ها می‌دهیم به اندازه تورم افزایش پیدا نکرده است بنابراین شرکت‌ها باید دنبال راهکارهای دیگر مانند استقاده از سرمایه‌گذار بخش خصوصی باشند. سرمایه‌گذاران متعددی به پارک‌ها مراجعه می‌کنند که در شرکت‌های نوآور یا دانش‌بنیان سرمایه‌گذاری کنند.
وی اعلام کرد: در پارک علم و فناوری قزوین اداره خدمات فنی و تخصصی راه‌اندازی کردیم تا روی خدمات قابل ارائه به شرکت‌ها تمرکز داشته باشد به زبان ساده تسهیلگری انجام دهد.
سرپرست اداره فنی و تخصصی پارک علم و فناوری قزوین در خصوص راهکارهای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان عنوان کرد: تقویت پلتفرم‌های حمایتی یکی از راهکاری تحقق اقتصاد دانش‌بنیان است، اگر پارک‌ها، معاونت علمی، صندوق نوآوری و شکوفایی، شتابنده و بخش خصوصی را توانمند کنیم می‌توانند در اقتصاد دانش‌بنیان تأثیر بگذارد.
سیاست‌مداران باید با ادبیات اقتصاد دانش‌بنیان آشنا شوند
وی ادامه داد: باید شرکت‌هایی که دانش‌بنیان نیستند را برای ورود به این فضا ترغیب کنیم. مقام معظم رهبری در سال ۹۶ دیداری با نخبگان داشتند که دستوری دادند و اگر آن دستور را عملیاتی کنیم بخشی از اقتصاد دانش بنیان محقق خواهد شد، رهبر معظم انقلاب در آن دیدار تأکید داشتند که در بازه زمانی ۱۰ ساله نگاه صنعت از مونتاژکاری به نوآوری تغییر کند.
ملایی خاطرنشان کرد: در پارک‌ها طی فرآیند جذب و پذیرش سراغ شرکت‌هایی می‌رویم که وارد سیستم پارک شوند، شرکت شهرک‌ها هم باید وارد میدان اقتصاد دانش‌بنیان شود و شرکت‌هایی که مستعد دانش‌بنیان شدن هستند را شناسایی و آن را به پارک‌ها معرفی کند و یا اینکه خودش آن‌ها را توانمند کند تا وارد اقتصاد دانش‌بنیان شوند و محصول خود را با فناوری روز تطبیق بدهند.
این دانش آموخته مخابرات میدان متذکر شد: یک راهکار دیگر هم این است سیاست‌مداران باید با ادبیات اقتصاد دانش‌بنیان آشنا شوند، بدانند اکوسیستم و مدیریت نوآوری چیست. اگر با این ادبیات آشنا شوند قطعاً تصمیماتی که در مجلس گرفته می‌شود قوانین تسهیلگر خواهد بود، الان برخی از قوانین تخریبی هستند مجوزهایی که ممکن است در بازه زمانی طولانی صادر شوند از جمله این‌ها هستند.
انتهای پیام
نظرات