معرفی و گزینش نامزدهای انتخاباتی
احزاب سیاسی طی فرایندهای پیچیدهای درباره کسانی که به عنوان نامزدهای انتخاباتی مورد نظر آنها گزینش میشوند، تصمیم میگیرند. پس از آن، مقامات مجری و مسئول انتخابات، آن افراد را به عنوان نامزدهای واجد صلاحیت برای انتخابات تایید میکنند.
معمولا شمار نامزدهای انتخاباتی بر حسب انتخابات بسیار زیاد است و از این رو توان، امکان و علاقه به شناخت اجمالی آنها خود یکی از مبانی فرهنگ سیاسی دموکراتیک است. در نظامهای بسته، حکام به گروه بسیار کوچکی محدود میشوند و مردم هم تنها به شناخت شمار اندکی از افراد در حوزه زندگی سیاسی عادت پیدا میکنند.
در اکثر دموکراسی روش "نمایندگی تناسبی با ذکر نام نامزدها در لیستهای حزبی" معمول است. در این روش هر حوزه انتخابی شماری از اعضای مجلس نمایندگان را انتخاب میکند و فهرست نامزدهای مورد نظر هر حزب برای آن حوزه در انتخابات اعلام میشود.
در این گونه نظامها معمولاً کمیته اجرایی حزب مورد نظر، فهرست نامزدهای خود برای حوزههای مختلف را تنظیم میکند و آن را برای تایید به مقامات رسمی مسئول انتخابات تسلیم مینماید. این مقامات، صلاحیت قانونی نامزدهای انتخاباتی را برای عضویت در مجلس قانونگذاری بررسی و تایید میکنند.
در برخی از دموکراسیها، احزاب سیاسی نامزدهای خود را به شیوهای فراقانونی، یعنی بدون اطلاع و دخالت رسمی مقامات حکومتی، گزینش میکنند. فرایند تایید قانونی نامزدها خود مبتنی بر همین شیوه فراقانونی یا سیاسی معرفی نامزد از جانب حزب است. شیوههای گزینش داوطلبان در کشورها و احزاب مختلف، متفاوت است. این گزینش در سطح ملی یا منطقهای و یا محلی صورت میگیرد. بنابراین میزان تمرکزگرایی حزب مورد نظر در شیوه گزینش نامزدها موثر است.
در احزاب برخی کشورها رهبران حزب در سطح ملی میتوانند کاندیداهای گزینش شده در سطح محلی را رد کنند. در موارد دیگر نیز رهبران حزب می توانند کسانی را به عنوان نامزد، به مقامات در سطح محلی پیشنهاد و توصیه کنند میزان مشارکت اعضا عمومی حزب در گزینش کاندیداها نیز در این رابطه موثر است.
نظارت بر انتخابات
نظارت بر انتخابات به منظور تضمین صحت آن در همه دموکراسیها رایج است. نظارت معمولاً به وسیله مقامات داخلی صورت میگیرد، اما نظارت بینالمللی هم اخیرا گسترش یافته است. نظارت بین المللی به ویژه در مورد انتخابات اعمال شده است که از حیث سرنوشت ملی کشورهای مورد نظر، تعیینکننده بودهاند.
سازمانهای بین المللی غیردولتی مانند اتحادیه بینالمجالس، گروه حقوق بشری بینالمللی، سازمان بینالمللی احزاب سوسیالیست، سازمان بینالمللی احزاب دموکرات مسیحی و غیره در موارد مختلف بر انتخابات نظارت کردهاند.
این گونه سازمانها در تعلیم شیوه نظارت بر انتخابات به احزاب محلی و در عرصه آموزش سیاسی و مدنی موثر بودهاند. حضور سازمانهای بینالمللی معمولا به انتخابات مشروعیت میبخشد و تا اندازهای صحت و سلامت آن را تامین میکند.
منبع: کتاب دانشنامه سیاسی، دکتر حسین بشیریه
انتهای پیام
نظرات