سیر تکاملی راه سازی از تمدن‌های نخستین تا به امروز دچار تحولات و پیشرفت های ارزشمندی شده است.

از معابر و راه‌های خاکی موسوم به مال رو که جهت گذر انسان‌ها و احشام مورد استفاده قرار می گرفت تا امروزه که سازه‌های پیچیده و پیشرفته برای ترابری زمینی، دریایی و هوایی به منظور اهداف تجاری، گردشگری، نظامی و ... طراحی می شود، زمان زیادی گذشته است.

امروزه ساخت، احداث، نگهداری و حراست راه‌ها به عنوان یکی از تکالیف دولتی و مطالبات مردمی تلقی می شود که از منظرهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ... دارای اهمیت ویژه ای است.

به کل اراضی طولی و عرضی که به منظور جاده سازی، تعریض و اقدامات مربوط به حفظ، نگهداری و راهداری و ایمنی میان حد نهایی تا محور راه در طرفین با رعایت و لحاظ قوانین و مقررات در نظر گرفته می شود، حریم راه اطلاق می شود.

تجاوز به حریم راه ممنوع است

براساس ماده ۷ قانون اصلاح قانون ایمنی راه ها و راه آهن: «ریختن زباله، نخاله، مصالح ساختمانی، روغن موتور و نظایر آن و یا نصب و استقرار تابلو یا هر شی دیگر در راه‌ها و راه آهن و حریم قانونی آنها در داخل یا خارج از محدوده قانونی شهرها و همچنین هرگونه عملیات که موجب اختلال در امر تردد و سایل نقلیه می شود و نیز ایجاد راه دسترسی ممنوع است.»

رانندگان در جاده‌ها به دلیل سرعت زیاد و فرصت کم جهت تصمیم گیری و عکس العمل نیاز به میدان دید کافی و وسیع تر دارند که وجود ابنیه، درختان و ... امکان دید کافی را از راننده سلب و امنیت را به خطر خواهد انداخت، ضمناً در جاده‌ها فضای بیشتری جهت فرار از خطر نیاز است که لازم است این فضا عاری از هرگونه موانع صلب مانند ساختمان، تیر، درخت و ... باشد.

بی توجهی به حریم راه‌ها و استقبال از حوادث ناگوار

بی توجهی به حریم راه‌ها به معنی استقبال از حوادث ناگوار ترافیکی است، چراکه با ورود یا توقف غیر مجاز به حریم راه امکان بروز تصادف‌های با ضریب شکنندگی و صدمه بالا افزایش می یابد. حریم راه مکانی بوده که کاربردهای زیادی به جهت ایمنی دارد، اما مهمترین کاربرد آن در زمان خروج بدون اراده ناشی از خطر یا عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه بوده که در آن زمان راننده از این حریم به منظور بازیابی کنترل استفاده می کند و خودرو را به سطح آسفالت هدایت می کند.

امروزه ما شاهد اشغال این فضا توسط افرادی هستیم که از این مکان در راستای منافع شخصی خود استفاده می‌کنند. افرادی که اقدام به فروش کالا یا مغازه دارانی که با قرار دادن بخشی از کالای خود در بیرون از مغازه و ... اقدام به اشغال حریم راه می کنند و در نتیجه اقدام غیر قانونی آنها، افراد زیادی هم با خودرو به منظور خرید اقدام به توقف در حاشیه راه کرده که تجمع این افراد می تواند خطر آفرین باشد.

در صورتی که خودرویی در هنگام عبور کنترل خود را از دست داده یا در اثر عمل و عکس العمل رانندگی خود یا دیگران بخواهد از حریم راه به جهت بازیابی و اصلاح مسیر خود استفاده کند مواجه با جمعی از افراد و خودروها می شود که خود آن عامل خطر بوده و بسیار آسیب پذیر نیز هستند و ورود ناگهانی راننده به حریم راه و مواجه شدن با این افراد می تواند فاجعه به بار آورد.

هرچند تجاوز به حریم راه منتهی به تخلف اشاره شده نبوده و به روش‌های زیاد دیگری هم این تجاوز صورت می گیرد، ولی این تخلف بسیار چشمگیر بوده و بیشتر از سایر تخلفات در دید عموم قرار دارد.

همانطور که اشاره شد، تجاوز به حریم راه از طریق فروش کالا و قرار دادن کالا از طریق مغازه داران حاشیه راه معضلی است که در صورت بی توجهی می تواند نتایج جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.

 در این راستا ضرورت دارد دستگاه های متولی امر نسبت به انجام وظایف خود جدی بوده و این پدیده که عموماً در ورودی شهرها و کمربندی ها بیشتر خودنمایی می کند را مدنظر قرار داده و نسبت به انجام تکالیف قانونی خود اقدام کنند. چون برخورد نکردن با این تخلف و دلسوزی مسئولان می تواند وضعیت موجود را بغرنج کرده و صدمات جبران ناپذیر وارد کند و حتی به قیمت از دست دادن جان این افراد تمام شود.

یادداشت از: سرهنگ اصغر زارع- رئیس پلیس راه استان اصفهان

انتهای پیام