به گزارش ایسنا، محمدرضا محمدی‌زاده امروز در میزگرد اندیشکده علم دوازدهمین کنفرانس الگوی  ایرانی پیشرفت تحت عنوان «مسئولیت نخبگان در تحقق  ظرفیت‌های علم و فناوری الگو» با ارائه مقاله‌ای با عنوان «پیشران‌های پیشرفت علم و دانش؛ رهنمودهایی برای ایران»، گفت: بشر با سه انقلاب اساسی کشاورزی، صنعتی و اقتصاد دانش‌بنیان روبه‌رو بوده است. هم‌اکنون بیش از دو دهه است که سومین انقلاب، یعنی عصر اقتصاد دانش‌بنیان آغاز شده است؛ عصری که در آن کاربرد دانش مهمترین عامل تولید است و بیش از هر عامل دیگری پیش برنده صنایع و پایه‌گذار پیشرفت‌های اقتصادی است.  

وی با تاکید بر اینکه عامل اصلی تولید در اقتصاد دانش‌محور، دانش و نوآوری است، ادامه داد: تولید دانش فرآیندی بسیار پرهزینه است، ضمن آنکه برای تولید دانش با محدودیت‌های بسیاری روبه‌رو هستیم؛ این محدودیت‌ها شامل محدودیت‌های مالی و انسانی است. 

محمدی‌زاده با طرح این سؤال که با فرض انتخاب دانش در حوزه‌ای خاص، چگونه می‌توان آن را رشد و توسعه داد؟ خاطر نشان کرد: یافتن عامل و یا عوامل اصلی پیشرفت علم متناسب با فرهنگ، امکانات و شرایط کشور که (علی‌الاصول) قابلیت اجرا هم داشته باشند، ایده اصلی این مقاله است. غالباً در بررسی‌ها به عوامل مؤثر در پیشرفت علم پرداخته می‌شود، ولی یافتن پیشران‌های این حوزه به ندرت انجام شده است.  

این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان این‌که با توجه به انواع محدودیت‌های موجود، اگر تمرکز بر پیشران‌های اصلی نباشد، از منابع موجود استفاده بهینه نخواهد شد؛ گفت: با ظهور قدرت‌های بین‌المللی علمی جدیدی همچون چین که تقریباً در همه زمینه‌های علمی فعال هستند، شناخت پیشران‌های اصلی و واقعی، قدم اول جهاد علمی است.  

وی تاکید کرد: اگر با استفاده از سند  الگوی  اسلامی ایرانی پیشرفت، شهامت انتخاب پیشران‌ها و تمرکز بر آن‌ها را پیدا نکنیم، در زمینه‌های متنوّعی فعالیت انجام خواهد شد، بی‌آنکه در هیچ کدام در دنیا پیشگام باشیم. چراکه در دنیای امروز اگر در لبه علم و فناوری حرکت نکنیم، هم عرض نابودی قرار خواهیم گرفت.  

محمدی‌زاده با بیان این‌که در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در بحث علم و فناوری با تأکید بر سرمایه‌های اجتماعی و انسانی، به مفهوم علم نوین، علم سنتی و موانع توسعه در ایران توجه شده؛ گفت: این مباحث از جمله مطالعاتی است که هنگام تدوین سند در مرکز الگو به آن‌ها پرداخته شده است.  

وی به انقلاب صنعتی اشاره کرد و گفت: ابتدا در دوره موج اول انقلاب صنعتی «فردریک لیست» با هوشیاری ضرورت انتخاب صنعت پیشران را تشخیص داد و با بررسی تاریخ اقتصادی کشورهای اروپایی شواهد تجربی این گزینش و معیارهای آن برای این کشورها را تشریح کرد. در عصر اقتصاد دانش‌بنیان نیز منطق اقتصادی بیانگر ضرورت انتخاب دانش پیشران است. یکی از اولین منابعی که به این امر توجه کرده، سند استراتژی امنیت ملی آمریکا در قرن ۲۱ است که در آن بر انتخاب دانش‌های پیشران تأکید شده است. 

عضو اندیشکده علم مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، افزود: در این سند، چشمگیرترین نوآوری‌های بیست و پنج سال آینده را در سه مقوله پایه و ترکیباتی از آن‌ها می‌بینید. این سه مقوله عبارتند از: فناوری اطلاعات، فناوری زیستی و میکروالکترومکانیک. در آن سند به این نکته تأکید شده است که علم و دانش، بسیار بیشتر از منابع فیزیکی، پایه و اساس فناوری‌های آینده را تشکیل خواهد داد و به همین نسبت، از محدودیت‌های ناشی از استخراج و فرآوری مواد پرحجم و خام کاسته خواهد شد.  

انتهای پیام