در بحبوحه جنگ غزه، جنگی که هزاران کشته و زخمی بر دست آمریکا و متحدانش گذاشته است، تنور انتخاباتی آمریکا روز به روز داغ‌تر می‌شود. با اینکه آمریکایی‌ها در این سال‌ها از مشکلات عدیده داخلی مانند رکود اقتصادی، مسائل زیست‌محیطی، مشکلات رهبری جهان و ظهور قدرت‌های چالشگر رنج می‌برند و احزاب برای مسائل ریز و درشت با اختلاف مواجه می‌شوند، اما همیشه بر حمایت از اسرائیل یک‌صدا بوده‌اند و اتفاقا مباحث پیرامون اسرائیل- فلسطین در کانون توجهات جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها در انتخابات ۲۰۲۴ قرار گرفته است.
جمهوری‌خواهان مانند همیشه طرفدار پروپاقرص اسرائیل در قضایای خاورمیانه اند، اما این دموکرات‌ها هستند که هر از چند گاهی ساز مخالف می‌زنند و با تندروی‌های نتانیاهو به ویژه نسبت به فلسطینیان مخالفت می‌کنند. با این حال هیچ یک از نامزدهای انتخاباتی آمریکا هیچ گاه نتوانسته نقش لابی اسرائیل را در به قدرت رسیدنش نادیده بگیرد. لذا به همین دلیل هم که شده، تاکنون گاهی از حمایت‌های آمریکا نسبت به اسرائیل کاسته شده، اما قطع نگشته است.
لابی‌های اسرائیلی از زیر و بم قوای اجرایی و سیاست‌گذاری آمریکا گرفته تا رسانه‌ها و افکار عمومی آن، در همه و همه نفوذ کرده‌اند. این لابی‌ها یک انجمن سری زیرزمینی، گروه نفوذی توطئه‌گر یا یک سازمان با رهبری مشخص نیستند، بلکه لابی اسرائیل شامل تعداد زیادی از افراد و تشکل‌هاست که فعالانه در تلاش اند سیاست خارجی آمریکا را به نفع اسرائیل هدایت کنند.
این لابی بسیاری از صاحبان شرکت‌ها و کارخانه‌های غول‌پیکر آمریکا با سرمایه‌های هنگفت و همچنین بیش از ۳۴ سازمان سیاسی یهودی در آمریکا را دربرمی‌گیرد. کمیته روابط عمومی آمریکایی-اسرائیلی یا همان آیپک معروف‌ترین و قدرتمندترین لابی اسرائیل است که یهودیان آمریکایی از آن برای تاثیرگذاری بر سیاست‌های عمومی آمریکا با هدف حمایت از منافع اسرائیل استفاده می‌کنند.
خبرگزاری الجزیره در سال ۲۰۱۸ درخصوص دامنه نفوذ لابی اسرائیل نوشته که تا کنون تمام ارکان و نهادهایی که به هر نحوی بر سیاست آمریکا تاثیرگذار هستند، از زیر ذره‌بین لابی اسرائیل خارج نبوده‌اند. زمانی که فاکس‌نیوز دست داشتن چندین جاسوس اسرائیلی در حادثه ۱۱ سپتامبر را فاش کرد، به طور شگفت‌انگیزی در فاصله کوتاهی تمام اسناد منتشرشده توسط این رسانه بدون آوردن هیچ توضیحی حذف شد و به هیچ عنوان رسانه‌های دیگر و حتی نمایندگان و رئیس‌جمهور آمریکا در این خصوص سخنی به میان نیاوردند.
از راه‌های نفوذ این لابی قدرتمند در سیاست خارجی آمریکا، دخالت در روند انتخابات این کشور است. آیپک برای کشیدن نامزدهای انتخاباتی به سمت خود و روی کار آمدن روسای جمهور و افرادی که گرایش به سمت آنان داشته باشند، هزینه زیادی می‌کند و این هزینه‌ها برایش سود چند برابری دارد. الجزیره به خوبی بریز و بپاش‌های لابی اسرائیل در انتخابات آمریکا را توصیف می‌کند. بنا بر گزارش این رسانه عربی، در ازای هر دلاری که لابی اسرائیلی برای تأثیرگذاری بر انتخابات آمریکا هزینه می‌کند، رژیم صهیونیستی ۵۰ دلار کمک برای ساخت‌وساز و تسلیح شهرک‌ها دریافت می‌کند.
در سال‌های اخیر سرک‌کشی و فعالیت‌های لابی اسرائیل در کار دولتمردان آمریکایی، از زدوبندهای سیاسی و پشت پرده فراتر رفته است. بنا بر گزارش قدس‌العربی، گروهی از تریبون‌های آمریکایی-یهودی فاش کرده‌اند امسال آیپک جلسه‌ای غیرعلنی داشته که در آن نحوه انتخاب فهرست نامزدهای طرفدار اسرائیل در انتخابات ۲۰۲۴ محور گفت‌وگوها بوده است.
علاوه بر دخالت در تعیین نامزدهای انتخاباتی آمریکا، «کنگره» نیز مامن دیگری برای پیشبرد سیاست‌های اسرائیل در آمریکاست. نفوذ آیپک در کنگره آمریکا به اندازه‌ای است که هر انتقادی به اسرائیل از سوی نمایندگان آمریکا ممنوع است و نماینده‌ها درصورتی که نظری مخالف با این رژیم داشته باشند، محکوم به سکوت هستند.
جان مرشایمر و استفان والت، دو استاد برجسته علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، در کتاب "لابی اسرائیل و سیاست خارجی آمریکا" در رابطه با سطح نفوذ آیپک در میان آمریکایی‌ها این مطلب را تایید می‌کنند که آیپک از طریق نفوذ سیاسی و رسانه‌ای، سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه را آن طور که می‌خواهد هدایت می‌کند، سطح کار این لابی بسیار بالاتر از سایر لابی‌هاست و ذهنیت سیاستمداران و تصمیم‌گیرندگان سیاست خارجی را به سمت حمایت بی‌قیدوشرط از اسرائیل هدایت می‌کند.
اما حمایت از اسرائیل هزینه‌های زیادی به همراه داشته است. آمریکا طی این سال‌ها چگونه مردم خود را به پذیرش این هزینه‌های سیاسی، مالی و جانی قانع کرده؟ این لابی در گوش همگان می‌خواند که منافع آمریکا و اسرائیل در خاورمیانه یکی است و هر دو متحد استراتژیک یکدیگرند. مرشایمر و والت در کتاب خود درخصوص چگونگی نفوذ آیپک در افکار عمومی نوشته‌اند که رسانه، اندیشکده و دانشگاه سه مرجع کنترل افکار عمومی توسط این لابی است که البته سرسختی دانشگاه‌ها برای پذیرش تفکرات و منافع اسرائیلی بسیار بیشتر است، زیرا اولا دانشگاهیان در آمریکا امنیت شغلی طولانی‌تری دارند و نمی‌توان آنها را تحت فشار قرار داد، دوما آزادی بیان یک ارزش محوری در دانشگاه‌ها محسوب می‌شود و سوما دانشگاه‌‍های آمریکا به شدت بین‌المللی است و بسیاری از استادان و دانشجویان متولد خارج آمریکا هستند و در محیط‌هایی پرورش یافته‌اند که تحت کنترل رسانه‌های آمریکا و اسرائیل نیست و علاقه و تعهد خاصی به اسرائیل در آنها وجود ندارد و حتی گاهی منتقد سیاست‌های اشغالگری اسرائیل اند و دید مثبتی به حقوق فلسطینی‌ها دارند.
در هر صورت والت و مرشایمر نفوذ لابی اسرائیل در تمام شئونات آمریکا را اصلا خوشایند این کشور نمی‌دانند. آنها معتقدند به‌رغم حمایت‌های آمریکا از اسرائیل، نه آمریکا برای تامین امنیت اسرائیل و منافع آن کاری انجام داده و نه اسرائیل برای آمریکا. ایالات متحده و اسرائیل منافع مشترکی در خاورمیانه ندارند. منافع آمریکا در خاورمیانه حفظ جریان انرژی در خلیج فارس، جلوگیری از گسترش سلاح‌های کشتار جمعی در منطقه و مبارزه با تروریسم ضدآمریکایی است. اما ۷۰ سال است که این ذهنیت وجود دارد که اسرائیل متحد آمریکا برای تامین منافع این کشور و جلوگیری از قدرت‌گیری و نفوذ کشوری غیر از آمریکا در منطقه به شمار می‌رود. در نتیجه سیاست‌های اشتباه آمریکا در خاورمیانه و حمایت‌های بی‌چون‌وچرا از رژیم صهیونیستی، نه آن سه منفعت آمریکا تامین شده و نه اسرائیل توانسته از قدرت‌گیری کشوری غیر آمریکا در منطقه جلوگیری کند.
در حقیقت نه تنها به وسیله اسرائیل این منافع محقق نشده، بلکه به خطر هم افتاده است. آمریکا با عراق و سوریه مشکلی نداشت، اما به خاطر اسرائیل بود که در سوریه و عراق حاضر شد. در واقع عراق و سوریه به دلیل اینکه در نتیجه جنگ از نفس افتاده بودند، دیگر خطری برای آمریکا محسوب نمی‌شدند. تنها خطر سوریه حمایت از حماس بود که اگر آمریکا جنایات گسترده‌ای علیه فلسطین نمی‌داشت آن هم دیگر خطری محسوب نمی‌شد. همین طور اگر به سبب جنگ‌طلبی‌ها و فشار لابی اسرائیل برای حضور نظامیان آمریکا در منطقه نبود، خاورمیانه ناامن نمی‌شد و تروریسم هم فرصت بروز و ظهور پیدا نمی‌کرد.
لذا اگر لابی آیپک نبود، رفتار آمریکا در خاورمیانه همانند سایر مناطق جهان منطقی و مطابق با منافع ملی آمریکا بود، بسیاری از جنگ‌ها در فلسطین، عراق و سوریه رخ نمی‌داد، هزاران میلیارد دلار خسارت به آمریکا وارد نمی‌شد، صدها هزار نفر از کشورهای مختلف در این جنگ‌ها کشته نمی‌شدند و امنیت و پیشرفت اقتصادی و فرهنگی در این منطقه ثروتمند حاکم می‌شد.
راه خلاصی آمریکا از لابی اسرائیل چیست؟
امروز میزان خساراتی که اسرائیل روی دست آمریکا گذاشته، صدای بسیاری از آمریکایی را در آورده است. چندی پیش «الکساندریا اوکازیو کورتز»، یکی از قانونگذاران مجلس نمایندگان آمریکا به شدت لابی آیپک را مورد انتقاد قرار داد و خواستار بررسی نقش سمی این لابی در نظام سیاسی آمریکا شد. او معتقد است حضور گسترده و قدرتمند لابی اسرائیل در آمریکا و هزینه‌های چند میلیون دلاری آن برای روی کار آوردن سیاستمداران همسو با خود، به کلی نظام انتخاباتی آمریکا را زیر سوال برده است. البته در میان جو خفقانی که آیپک بر سپهر سیاسی آمریکایی به وجود آورده، در دوره ۷۰ ساله حمایت‌های آمریکا از اسرائیل، مخالفانی داشته و گاه از این حمایت‌های سیاسی و اقتصادی کاسته شده است.
برای مثال پس از حادثه ۱۱ سپتامبر و جنگ‌های خونین و پرهزینه، بالاخره دولت جرج بوش دریافت که ریشه تروریسم در سیاست‌های اشغالگرانه و گسترش‌طلبانه روزافزون اسرائیل است. لذا برای کاستن از احساسات ضدآمریکایی اعراب تلاش کرد جلوی اسرائیل بایستد و برای اولین بار یک رئیس‌جمهور آمریکا آشکارا از تاسیس کشور فلسطینی حمایت کرد. اما این تلاش‌ها به سبب نفوذ بی‌حدواندازه لابی اسرائیل با شکست مواجه شد و همچنان حمایت‌های آمریکا از اسرائیل مستدام باقی ماند.
جدیدترین کم‌کاری آمریکا در حمایت از اسراِئیل هفته گذشته رقم خورد. برای اولین بار در تاریخ روابط آمریکا و اسرائیل، بالاخره شورای امنیت قطعنامه‌ای راجع به اسرائیل تصویب کرد که با وتوی آمریکا رو به رو نشد. البته ممکن است از جهاتی این قطعنامه همسو با خواسته‌های رژیم صهیونیستی باشد، اما از آنجایی که نتانیاهو هر گونه پیشنهاد آتش‌بس موقت را حتی با فشارهای آمریکا رد کرده است، این قطعنامه با فرمان توقف موقت در جنگ، در مقابل پافشاری‌های بی‌بی برای ادامه درگیری قرار می‌گیرد.
در کنار برخی تلاش‌ها برای رهایی از آثار منفی حضور لابی اسرائیل در آمریکا، والت و مرشایمر نیز نقشه راه کاهش نفوذ گسترده این نیروی قدرتمند اسرائیلی را در سال ۲۰۰۷ در کتاب خود ترسیم کرده‌اند و چهار راه حل در این خصوص ارائه داده‌اند.
اولا آمریکا منابع ثروت، قدرت و رسانه را از این لابی بگیرد و راه‌های نفوذ آن را مسدود و تضعیف کند. دوما با راه‌اندازی و تقویت گروه‌های دیگر لابی مثل لابی فلسطین و اعراب زمینه رقابت میان لابی‌ها را فراهم کند و نگذارد اسرائیل بر سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه مسلط شود. سوما با استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها و رسانه‌ها کاری کند که افسانه‌ها و روایت‌های غلط این لابی درباره مظلومیت اسرائیل و یکی بودن منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی اصلاح شود و در نهایت اینکه لابی اسرائیل خود به اصلاح خویش بپردازد، سیاست‌های مخرب خود را تغییر دهد و نقشی سازنده در سیاست آمریکا در خاورمیانه ایفا نماید.
انتهای پیام
نظرات