سرمایه‌گذاری به عنوان یکی از ارکان اساسی توسعه اقتصادی، در جوامع مختلف همواره اهمیت زیادی داشته است، این فرآیند به افراد و سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که منابع مالی خود را به شکل مولد به کار بگیرند و از آن بهره‌وری و سود بیشتری به دست آورند، با این حال در بسیاری از کشورها و به ویژه ایران افراد به دلیل نداشتن آگاهی کافی، گاهی سرمایه‌گذاری‌های خود را در دارایی‌هایی غیرمولد مانند طلا، دلار و مسکن متمرکز می‌کنند که در بلندمدت نتایج مطلوبی به همراه ندارد. این در حالی است که درک صحیح از مفاهیم سرمایه‌گذاری و استفاده از فرصت‌های مولد می‌تواند نقش مهمی در رشد اقتصادی کشورها ایفا کند، به ویژه در شرایط اقتصادی پیچیده کنونی آشنایی با چالش‌ها و فرصت‌های موجود در بازارهای مختلف و همچنین ترویج فرهنگ ضروری به نظر می‌رسد.
خبرنگار ایسنا درباره بررسی چالش‌ها، فرصت‌ها و راهکارهای موجود برای بهبود وضعیت سرمایه‌گذاری و تولید، با محسن حیدری، کارشناس اقتصادی و رئیس کمیته رفع موانع سرمایه گذاری و حفظ سرمایه‌های موجود کمسیون سرمایه‌گذاری اتاق اصفهان گفت‌وگو کرده که متن آن را در ادامه می‌خوانید:
از نظر شما مهم‌ترین چالش‌ها و موانع سرمایه‌گذاری در ایران چیست؟ در حال حاضر بزرگترین چالشی که سرمایه‌گذاران در کشور با آن مواجه هستند، بی‌ثباتی اقتصادی و دخالت دولت در اقتصاد و همچنین وابستگی اقتصاد ایران به
برخی سیاست‌گذاری‌ها باعث شده سرمایه‌گذاران نسبت به وضعیت آینده کشور نگران باشند و بعضاً این نگرانی نیز بیشتر می‌شود، به همین علت کمتر کسی حاضر است پول خود را در تولید سرمایه‌گذاری کند، زیرا نمی‌داند آیا این سرمایه‌گذاری در آینده بهره‌برداری خواهد شد یا خیر. صنایع کشور عمدتاً وابسته به مواد اولیه و بازارهای جهانی هستند و دستخوش سیاست‌گذاری‌های کلان می‌شوند، این امر باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران رغبت کمتری به سرمایه‌گذاری در تولید داشته باشند، در عوض بسیاری از افراد به دنبال درآمد از راه‌های دیگری مانند دلالی، ارز دیجیتال و غیره می‌روند که بازدهی بیشتری نسبت به تولید دارند، چرا که تولید در حال حاضر با مشکلاتی همچون کمبود برق، گاز، آب، آلودگی محیط زیست، ماشین‌آلات و کارگر دست و پنجه نرم می‌کند. در این شرایط اشخاصی به سمت سرمایه‌گذاری در تولید می‌روند که عشق به سرمایه‌گذاری در تولید را داشته باشند. بحران انرژی نیز یکی از چالش‌های اساسی برای سرمایه‌گذاری در تولید است، حوزه تولید ما با کسری حدود ۲۰ هزار مگاوات برق مواجه است و بار این کسری بر دوش صنعت گذاشته است، این مسئله باعث افت تولید ناخالص داخلی (GDP) خواهد شد و این افت نزولی خواهد بود.
تحریم‌ها و ثبات اقتصادی چه تأثیری بر سرمایه‌گذاری دارد؟
دولت باید اقدامات جدی در خصوص تحریم‌ها و ایجاد ثبات اقتصادی انجام دهد، در حال حاضر رشد سرمایه‌گذاری منفی است و حتی سرمایه‌گذاری‌های جدید به اندازه استهلاک سرمایه‌گذاری‌های قبلی نیستند، این مسئله باعث فرسودگی و کهولت صنایع شده و بازدهی اقتصادی آنها را کاهش می‌دهد و همین وضع باعث می‌شود که راندمان انرژی و نیروی انسانی صنایع نتوانند خود را با تکنولوژی‌های روز دنیا رقابت کند و این باعث می‌شود کشورهای دیگر که محدودیت‌های کشور ما را ندارند، جایگاه ایران را در بازارهای جهانی بگیرند؛ کشورهای دیگر مانند عربستان، قطر، امارات و ترکیه برنامه‌های جذب سرمایه‌گذار و تبلیغات قوی دارند و این در حالی است که ما با بعضا با فرار سرمایه‌ها مواجه هستیم و این در آینده یکی از بزرگترین دغدغه دولتمردان، فعالین اقتصادی می‌شود که چگونه جلوی فرار و مهاجرت کارآفرینان و فرار سرمایه را بگیرند.
وضعیت فعلی سرمایه‌گذاری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سرمایه‌گذاری در حال حاضر وضع مطلوبی ندارد. اگر دولت برنامه‌های جدی برای حفظ سرمایه‌های موجود نداشته باشد، کشور با مشکلات جدی مواجه خواهد شد و این خواهش را از دولتمردان دارم که در حوزه سرمایه‌گذاری و حفظ سرمایه‌های موجود برنامه‌های جدی داشته باشد، چرا که سرمایه‌هایی که میلیاردها دلار در شهرک‌های صنعتی سرمایه‌گذاری شده‌اند، درگیر چالش‌های زیادی هستند و بسیاری از آنها در آستانه از بین رفتن هستند و دولت باید برنامه‌های جدی برای رفع موانع سرمایه‌گذاری و حفظ سرمایه‌های موجود داشته باشد.
دولت باید از مداخله در اقتصاد فاصله بگیرد، تا ثبات اقتصادی ایجاد شود، زیرا تا زمانی‌که دولت دستش را از روی اقتصاد کشور برندارد و دخالت‌های قیمت‌گذاری دستوری، ارزهای مختلف رانتی باشد، به ثبات نخواهد رسید و نمی‌تواند اقتصاد را در بلند مدت ادامه بدهد و دولت باید یک تغییر بزرگی در حامل‌های انرژی، موضوعات ارزی و روابط سیاسی و اقتصادی انجام دهد تا توانایی روی پا ماندن را داشته باشد.
دولت یکی از بزرگترین تولیدکنندگان، تجار و صاحبان کسب و کار کشور است و این مسئله باعث می‌شود که بخش خصوصی نتواند باوجود منابع و رانت‌های موجود با دولت رقابت کند، قطعاً در آن صنایع حرفی برای گفتن نخواهیم داشت، دولتی شدن صنایع به دلیل هزینه‌های بالاسری زیاد و روش مدیریتی دولتی آن، صنایع را معمولاً زیان‌ده هم کرده است و متأسفانه توجیه اقتصادی نیز ندارند، در صنایع بزرگ دولت رقیب صنایع است و در صنایع کوچک هم مشکلات بی اعتمادی و بی ثباتی اذیت کننده است. رفع مداخله‌گری دولت و کوچک شدن دولت می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند، اما مهم‌تر از آن اصلاح روابط سیاسی و تعامل با دنیا است، چرا که اگر نتوانیم با دنیا در ارتباط باشیم با کوچک شدن دولت بازهم تأثیر خاصی نخواهد داشت. ثبات قیمت دلار و تأثیرات آن بر کالاها انکارناپذیر است، اگر کسی بگوید قیمت دلار تأثیری بر کالاهای ما ندارد، کاملاً اشتباه است، همچنین تحریم‌ها نیز تأثیرات قابل‌توجهی بر اقتصاد کشور دارند، روابط سیاسی و اقتصادی یکی از مهم‌ترین عواملی است که بر اقتصاد کشور تأثیر می‌گذارد، اصلاح روابط سیاسی و پذیرفتن یک‌سری چارچوب‌ها مانند FATF و اصلاح ساختار مالی کشور می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
چگونه می‌شود سرمایه‌گذاری را توسعه داد و مردم را به سرمایه‌گذاران تشویق کرد؟
سرمایه‌گذاری هوشمند به معنای این است که سرمایه‌گذاران پول خود را بدون برنامه‌ریزی در جایی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، اگر زمینه‌سازی مناسبی برای سرمایه‌گذاری در تولید فراهم نشود، سرمایه‌ها به سمت شغل‌های دیگر مانند ترید، ارز دیجیتال، دلار و طلا می‌روند، حال دولت اگر می‌خواهد کاری کند که سرمایه‌گذاری توسعه پیدا کند باید اعتماد را به تولید و سرمایه‌گذران بازگرداند تا ثبات ایجاد شود تا سرمایه‌ها به کار گرفته شود.
تأثیر روابط سیاسی بر اقتصاد و سرمایه گذاری چیست؟
روابط سیاسی به نوعی سایه‌ای بر اقتصاد انداخته است، تا زمانی که روابط سیاسی اصلاح نشود و اقتصاد ما نتواند با دنیا در ارتباط باشد، نمی‌توانیم امیدوار باشیم که سرمایه‌ها در کشور باقی بمانند. مشکل اصلی ما سرمایه‌گذاری خارجی نیست، بلکه برخی سرمایه‌های داخلی است که حاضر نیستند در تولید سرمایه‌گذاری کنند و خود تولید کننده حاضر به گسترش تولید خودش نیست، دولت باید روابط سیاسی خود را اصلاح کند تا ثبات ایجاد شود و اعتماد سرمایه‌گذاران بازگردد.
از نظر شما آینده سرمایه‌گذاری و کارآفرینی در ایران چگونه است؟
آینده کارآفرینی و سرمایه‌گذاری در ایران به سیاست‌های کلان کشور بستگی دارد، این آینده می‌تواند بسیار موفقیت‌آمیز یا منجر به شکست شود در واقع دو روی سکه است، اگر دولت با روشی که اکنون دارد پیش برود، آینده سرمایه‌گذاری و کارآفرینی چندان روشن نخواهد بود، اما اگر تغییرات مثبتی در سیاست‌ها ایجاد شود، ایران پتانسیل این را دارد که در چند سال به شدت متحول شود.
چه پیشنهادی برای شروع استارت‌آپ و سرمایه‌گذاری نوپا دارید؟
در حال حاضر، حوزه خدمات بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری و راه‌اندازی استارت‌آپ مانند خدمات، هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات (IT) می‌توانند درآمد و موفقیت بیشتری نسبت به تولید کالا داشته باشند، همچنین سرمایه‌گذاری در کالاهای مصرفی مانند غذا نیز می‌تواند جایگاه خوبی داشته باشد.
انتهای پیام
نظرات