به گزارش ایسنا و به نقل از لایوساینس، در آوریل سال گذشته، فضاپیمای اینشتین پروب انفجار کیهانی عجیبی به نام EP240408A را مشاهده کرد که هنوز دلیل آن برای ستاره‌شناسان روشن نیست. این انفجار ابتدا به یک فوران پرتو گاما نسبت داده شد که احتمالاً ناشی از برخورد دو ستاره نوترونی یا مرگ یک ستاره پرجرم بود، اما به‌زودی نظریه‌ای دیگر مطرح شد که این انفجار ممکن است ناشی از گسست کشندی یک ستاره توسط یک سیاه‌چاله ابرپرجرم باشد. با این حال، EP240408A هیچ‌یک از ویژگی‌های معمول این رویدادها را نداشت و این باعث شد که محققان به این نتیجه برسند که ممکن است این انفجار نتیجه یک پدیده کاملاً جدید باشد.
برای بررسی بیشتر، تیمی بین‌المللی از ستاره‌شناسان به کمک تلسکوپ‌های زمینی و فضایی مختلف، از جمله NuSTAR و NICER ناسا، به دنبال پاسخ بودند. برندان اوکانر، پژوهشگر دانشگاه کارنگی ملون، در این زمینه گفت: «EP240408A برخی ویژگی‌های چندین پدیده مختلف را دارد، اما هیچ‌کدام به‌طور کامل تطبیق نمی‌دهند. به‌ویژه، مدت‌زمان کوتاه و درخشندگی بالای آن در سناریوهای دیگر قابل توضیح نیست. گزینه دیگر این است که ما با چیزی کاملاً جدید روبه‌رو هستیم!» این تحقیقات به این احتمال منتهی شد که EP240408A ممکن است نتیجه یک رویداد نادر کیهانی به نام TDE جتی باشد.
TDEها زمانی رخ می‌دهند که ستاره‌ها به‌طور ناخودآگاه به سیاه‌چاله‌های ابرپرجرم نزدیک می‌شوند و این سیاه‌چاله‌ها آن‌ها را از هم می‌درد و تبدیل به ماده‌ای می‌کنند که به دور سیاه‌چاله حلقه می‌زند و دیسک برافزایشی را تشکیل می‌دهد، اما در TDEهای جتی، چرخش سیاه‌چاله و صفحه مداری ستاره ناهماهنگ است و این باعث ایجاد جت‌های قدرتمند از مواد ستاره‌ای می‌شود که آن‌ها را از دیگر رویدادهای مشابه متمایز می‌کند. انفجارهای پرتو گاما که نخستین بار در سال ۱۹۶۷ شناسایی شدند، از پرانرژی‌ترین انفجارهای کیهانی هستند و انرژی‌ای معادل یک کوئینتیلیون برابر انرژی تابشی خورشید آزاد می‌کنند.
این انفجارها معمولاً به تولد سیاه‌چاله‌های با جرم ستاره‌ای مربوط می‌شوند و می‌توانند در اثر مرگ یک ستاره پرجرم یا برخورد دو ستاره نوترونی اتفاق بیفتند. با توجه به کشف‌های جدید، محققان امیدوارند که با استفاده از ابزارهای پیشرفته مانند NICER و دیگر تلسکوپ‌ها، بتوانند اطلاعات بیشتری درباره این انفجارهای عجیب بدست آورند.
دیرج پاشام، پژوهشگر MIT، افزود: «توانایی NICER در جهت‌گیری به تقریباً هر نقطه از آسمان و نظارت بر آن طی هفته‌ها، نقش کلیدی در درک ما از این انفجارهای غیرمعمول کیهانی داشته است.» در حالی که تحقیقات همچنان ادامه دارد، تیم پژوهشی امیدوار است که فضاپیمای اینشتین پروب بتواند رازهای بیشتری را آشکار کند. پاشام در پایان گفت: «بی‌صبرانه منتظر تعقیب انفجار عجیب بعدی که ماهواره اینشتین شناسایی کند، هستم!»
انتهای پیام
نظرات