به گزارش ایسنا، امروز پنجم فروردین ۱۴۰۴ خورشیدی به اهم مناسبت‌ها و اتفاقات تاریخی این روز می‌پردازیم.

تخلیه ایران از قوای اشغالگر روس- ۱۳۲۵

در جریان جنگ جهانی دوم، ایران توسط متفقین اشغال شد، اما بعد از جنگ قشون نظامی انگلیس و روسیه همچنان در کشور باقی ماندند. ماهها بعد بین مقامات ارشد سیاسی آمریکا، انگلیس و روسیه توافق شد نظامیان این کشورها ایران را ترک کنند، اما قوای نظامی شوروی با وجود امضای توافقنامه ایران را ترک نکردند به همین دلیل دولت وقت ایران شکایتی را به مقامات وقت سازمان ملل برد و خواستار تخلیه ایران از قوای اشغالگر روس شد.

قرارداد قوام-سادچیکف قراردادی بود که در ۱۵ فروردین ۱۳۲۵ بین احمد قوام‌السطنه نخست‌وزیر وقت ایران و ایوان سادچیکف سفیر وقت اتحاد جماهیر شوروی در تهران منعقد شد.

طبق مفاد و طرح الحاقی این قرارداد، قوای اتحاد شوروی از ایران خارج شدند.

در تقویم خورشیدی مناسبت‌های دیگری چون تولد امیرخسرو دهلوی شاعر پارسی‌گو در سال ۶۳۱، انتصاب سردار معظم خراسانی به والی‌گری استان گیلان در سال ۱۲۹۸، انتصاب محمد حجازی ملقب به مطیع الدوله نویسنده معروف به سمت معاون نخست‌وزیر و ریاست اداره کل تبلیغات و انتشارات در سال ۱۳۳۰، اعتصاب کارگران صنعت نفت و گاز در اعتراض به قطع حقوق و دستمزد پس از ملی شدن صنعت نفت ایران در سال ۱۳۳۰، زلزله شدید در روستای جزنیان از توابع شهرستان طالقان در سال ۱۳۳۳، افتتاح کارخانه شیشه‌سازی قزوین در سال ۱۳۴۷، ورود نیکلا پادگورنی رئیس جمهور وقت شوروی برای دیدار رسمی شش روزه در سال ۱۳۴۹، درگذشت مایرون اسمیت اسلام شناس برجسته امریکایی در سال ۱۳۴۹، سقوط یکی از هولناک‌ترین بهمن‌های جهان با ۳۰ متر ارتفاع و ۵۰۰ متر طول و مدفون شدن دهها خودرو در جاده هراز در سال ۱۳۵۱، امضای قرارداد اکتشاف و استخراج نفت و گاز در دو ناحیه دریای خزر با شرکت‌های انگلسی در سال ۱۳۵۱، تحویل سه افسر نیروی هوایی ایران که با هلیکوپتر در خاک عراق فرود آمده بودند پس از دو ماه و نیم بازداشت به ایران در سال ۱۳۵۲، سیل ویرانگر در خوزستان، کرمانشاه، آذربایجان و گیلان در سال ۱۳۵۳، ترور ملک فیصل پادشاه عربستان سعودی در کاخ خود توسط امیر فیصل بن ساعد بن عبدالعزیز برادرزاده‌اش در سال ۱۳۵۴ به دنبال این اتفاق امیر خالد جانشین ملک فیصل شد و فهد ولایتعهدی را به عهده گرفت، صدور اعلامیه حوزه علمیه قم به مناسبت چهلمین روز شهدای تبریز در سال ۱۳۵۷، درگذشت پروین دخت یزدانیان، بازیگر سینما و تلویزیون در سال ۱۳۹۱ و درگذشت دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی استاد ادبیات و عضو افتخاری فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۳ به ثبت رسیده است.
 

رویدادهای مهم این روز در تقویم قمری

مفقود شدن امام موسی صدر در لیبی- ۱۳۹۸

سید موسی صدر در سال ۱۳۴۷ در دوره رضا شاه در قم به دنیا آمد. پدر وی آیت‌اللَّه العظمی سید صدرالدین صدر عالمی نامدار و از از مراجع ثلاث پس از آیت‌اللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی بود. در سال ۱۳۶۰ وارد حوزه‌ علمیه‌ قم شد و پس از طی مقدمات و سطوح، در حلقه‌ درس آیات عظام سید احمد خوانساری و حجت قرار گرفت.

ایشان از درس پدر خویش و نیز حضرت امام خمینی بهره برد. صدر پس از درگذشت پدرش راهی نجف اشرف شد و در آن جا در زمره‌ عالمان و مجتهدان آن روزگار قرار گرفت.

احساس وظیفه، او را به لبنان کشاند و رهبری مردم را پس از علامه شرف الدین به عهده گرفت.

امام موسی صدر در لبنان در کسوت رهبر شیعیان لبنان خدمات فراوانی انجام داد. او قصد سر و سامان دادن به اوضاع سیاسی و اجتماعی مسلمانان لبنان را داشت، اما در سفری رسمی به لیبی و پس از یک هفته اقامت در این کشور در ۲۵ رمضان ۱۳۹۸  در حالی که قصد برگشت به لبنان را داشت به طور مشکوکی دزدیده شد و تا به امروز هیچ اثری از ایشان یا پیکرشان به دست نیامده است.

در تقویم قمری مناسبت‌های دیگری چون وفات ابن عطیه مفسر و محدث مسلمان در سال ۵۴۱،  تولد "امام فخر رازی" متکلم و فیلسوف شهیر اسلامی در سال ۵۴۴، رحلت فقیه شیعه "بهاءالدین حسن اصفهانی" معروف به فاضل هندی در سال ۱۱۳۷ به ثبت رسیده است.
 

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی

تأسیس بازار مشترک اروپا- ۱۹۵۷

در بیست و پنجم مارس ۱۹۵۷ قرارداد تأسیس جامعه اقتصادی اروپا یا بازار مشترک اروپا در رُم پایتخت ایتالیا بین نمایندگان کشورهای فرانسه، آلمان غربی، ایتالیا، بلژیک، هلند و لوکزامبورگ به امضا رسید.

هدف از تشکیل این بازار ایجاد اتحادیه گمرکی میان کشورهای عضو برای از بین بردن تعرفه‌های گمرکی بود که به دنبال آن مبادلات کالا، نیروی کار، سرمایه و خدمات نیز به صورت آزاد بین کشورهای عضو انجام می‌شد.

کشورهای عضو این بازار منطقه‌ای با یک جدول زمانبندی تعرفه‌های گمرکی بین خود را تا سال ۱۹۶۸ به کلی لغو کردند و رفت و آمد اتباع این کشورها و کار اتباع هر کشور عضو در کشور دیگر آزاد شد.

پیمان مذکور موجب برداشته شدن موانع بازرگانی، ترویج جریان آزاد سرمایه و تسهیل تردد کارگران میان کشورهای عضو شد. یکنواخت سازی نرخ دستمزد کارگران، ایجاد روش‌هایی برای تأمین اجتماعی و تجدید حیات صنایع به وسیله یک بانک سرمایه‌گذاری از دیگر اهداف این پیمان بود. جامعه اقتصادی اروپا، مقدمه‌ای برای تشکیل اتحادیه اروپا در سال ۱۹۹۲ بود.

در تقویم میلادی مناسبت‌های دیگری چون آغاز حکومت سلسله بوربون‌ها در فرانسه در سال ۱۵۸۹، خروج نیروهای شکست خورده امریکا از سومالی در شرق افریقا در سال ۱۹۹۴ و روز ملی یونان به ثبت رسیده است.

انتهای پیام