محمدرضا لبیب در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: علاقه من به نمایشنامه «مجلس ضربت زدن» از ۱۵ سال پیش تقریبا همان زمانی که منتشر شد، آغاز شد. چیزی که مرا به این اثر جذب کرد نگاه متفاوت، ممتاز و معاصرانه آن به متن تاریخ و متن کلاسیک بود که در آن تلاش می‌شود چرایی و چگونگی برقراری دیالوگ از متن زندگی امروز ما با شخصیتِ برجسته و شناخته‌شده‌ای چون علی ابن ابیطالب(ع) به تصویر کشیده شود.
وی ادامه داد: یعنی ظاهرا این نمایشنامه چند پرسش اساسی را طرح می کند از جمله چرا به علی نیاز داریم ؟ چطور می توانیم مواجهه‌ای معاصرانه با ایشان و دغدغه‌هایشان داشته باشیم؟ البته بیضایی این دیالوگ را از رهگذرِ بیانِ دشواری‌های مسیر مواجهه مطرح می‌کند که این سختی‌ها در ابعادِ اجتماعی و فردی ترسیم شده است و شاید مهم‌ترین مانع دگم‌اندیشی و مقدس‌سازی ناروا، به معنای دورکردن ایشان از متن زندگی روزمره ما بوده که این مسیر آشنایی‌زدایی و بازشناسی راه دشوار یک مولف است که بیضایی آن را در قالب این نمایشنامه ترسیم می‌کند.
این کارگردان افزود: استاد بیضایی در این اثر، چالش‌های پرداختن به یک موضوع دینی را به‌خوبی نشان داده است. نحوه روایت، ادبیات و هنری که در پرداخت ایده خود به کار گرفته، باعث شده با نمایشنامه‌ای منسجم و عمیق روبه‌رو باشیم.
لبیب در خصوص نقطه قوت این اثر بیان کرد: یکی از برجسته‌ترین نقاط قوت این اثر، قدرت دیالوگ‌نویسی استاد بیضایی است. دایره واژگانی گسترده و زبان منحصربه‌فرد او در عینِ روایت‌های تو در تویی که به موازات هم قصه را پیش می‌برند، ما را با نمایشنامه‌ای ویژه مواجه می‌سازد.
وی ضمن اشاره به چالش‌های اجرای این نمایشنامه گفت: در مسیرِ اجرا چالش‌هایی نیز وجود داشت. در مرحلۀ دورخوانی و تحلیل متن برای مسلط شدن به جهانِ متن، زمان زیادی صرف شد که البته به نظر من هنوز هم ناکافی است اما اقتضائات زمان و اجرا ما را محدود می‌کرد.
این کارگردان در خصوص اهمیت وفاداری به متن اصلی نیز افزود: ما تمام تلاش خود را کردیم که به متن استاد بیضایی وفادار بمانیم، اما درعین‌حال از آنجا که هر اجرا به نوعی متضمن تفسیر متن است، این اجراخوانی نیز در واقع خوانش ما از این اثر است و بدیهی است گروه‌های مختلف نتایج مختلفی را به اجرا خواهند گذاشت.
لبیب افزود: باید گفت که استاد بیضایی جهان منحصر به‌فرد خود را دارد و بازیگر و عوامل اجرا باید سعی کنند جای خود را در این جهان پیدا کنند.
وی بیان کرد: با توجه به اینکه من در مشهد ساکن نیستم، بخش مهمی از جلسات ما که به تحلیل متن اختصاص داشت عمدتا به‌صورت آنلاین برگزار شد. متأسفانه زمان کافی برای تمرین نداشتیم و روزهای پایانی اسفند نیز زمان مناسبی برای تمرین گروهی نبود. با این حال ترکیبی از بازیگران برجسته مشهد و دوستان جوان در این اجرا حضور دارند که همین موضوع، دشواری‌های کار را کاهش داد. در این اجرا بازیگرانی با رده‌های سنی مختلف حضور دارند، اما تلاش کردیم ترکیبی هماهنگ و حرفه‌ای ایجاد کنیم.
این کارگردان در خصوص مهم‌ترین مسئله در این نمایشنامه گفت: برای من مهم‌ترین مسئله این بود که روح اثر به درستی به مخاطب منتقل شود. اگر متن استاد بیضایی به خوبی اجرا نشود، ممکن است ارتباط خود را با مخاطب از دست بدهد و ما نمی‌خواستیم شاهد اتفاق چنین رخدادی باشیم. بازیگران باید بتوانند سبک و زبان خاص استاد بیضایی را درک کنند و آن را به‌درستی اجرا کنند.
لبیب عنوان کرد: جنس دیالوگ‌نویسی و ادبیات استاد بیضایی با نمایشنامه‌های دیگر خصوصا آنچه روی صحنه تئاتر مشهد رخ می‌دهد تفاوت زیادی دارد؛ این به معنای تخفیف یا تجلیل هیچ اثری نیست، اما همین مسئله یکی از چالش‌های اصلی بازیگران بود. آن‌ها باید به گفتمان دراماتیک این نمایشنامه تسلط پیدا می‌کردند.
وی اظهار کرد: با توجه به اینکه این اجرا تنها یک شب برگزار می‌شود و حضور در آن رایگان است، پیش‌بینی می‌کنم که اهالی تئاتر و علاقه‌مندان به نمایش از آن استقبال کنند. البته امیدوارم چنین باشد. ما از بازخوردها و نظرات مخاطبان استقبال می‌کنیم و امیدواریم که از طریق صفحات مجازی، نظرات خود را با ما در میان بگذارند. همچنین اگر شرایط لازم فراهم شود، علاقه‌مندم این اثر را در قالبی دیگر نیز ارائه دهم که نیازمند همراهی‌ها و حمایت‌های بیشتر است.
این کارگردان ادامه داد: در نهایت این اجرا ادای احترامی است به هنر استاد بیضایی و توجه به پرداختن به زاویه دید علی بن ابیطالب به موضوعات معاصر و تلاشی برای رساندن صدای او به گوش مخاطبان امروز. امیدوارم این اجرا بتواند ارتباط عمیقی با تماشاگران برقرار کند و ما نیز توانسته باشیم در بستر اجرای این متن صرفا پرسش‌های بیضایی را با مخاطبان به اشتراک گذاشته باشیم.
اجراخوانی «مجلس ضربت زدن» برداشتی از نمایشنامه بهرام بیضایی، امروز ۹ فروردین ماه ساعت ۲۰ در فرهنگسرای جهاددانشگاهی برگزار می‌شود.
انتهای پیام
نظرات