به گزارش ایسنا، این تحولی در سیاست عربستان در قبال ایران به ویژه بعد از سال‌ها تنش و اتهامات متقابل بین دو کشور است. عربستان که تا مدت‌ها ایران را دشمن منطقه‌ای می‌دانست اخیر بازنگری در سیاست خود در قبال ایران را آغاز کرده است. این سفر احتمالا نشانه‌ای از تمایل ریاض برای گشودن کانال‌های مذاکره مستقیم با تهران به ویژه در سایه چالش‌های امنیتی و اقتصادی منطقه است. این مسئله در را به روی سوالاتی درباره اهداف عربستان در این مرحله حساس از تاریخ منطقه و اهداف این سفر ایجاد می‌کند.
سفر «خالد بن سلمان» وزیر دفاع عربستان به ایران در ۱۷ آوریل ۲۰۲۵ که با خود یک نامه شخصی از ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان برای «آیت الله سید علی خامنه‌ای» رهبر انقلاب اسلامی ایران همراه داشت، سوالاتی را درباره محتوای آن ایجاد می‌کند.
سفر وزیر دفاع عربستان به تهران بالاترین دیدار بین دو کشور از زمان قطع روابط دیپلماتیک در سال ۲۰۱۶ است و نشانه بهبود واضح روابط بین دو کشور است. وزیر دفاع عربستان طی این سفر بر پایبندی این کشور به تقویت روابط دوجانبه تاکید کرد.
سید علی خامنه‌ای نیز تاکید کرد که بهبود روابط بین ایران و عربستان برای دو کشور و تمام منطقه منفعت دارد. خالد بن سلمان بر تصمیم عربستان برای گسترش همکاری با ایران در زمینه‌های مختلف تاکید و ابراز امیدواری کرد که مذاکرات سازنده راه را برای روابط قوی‌تر باز کند. مذاکرات شامل مسائل امنیت منطقه‌ای از جمله وضعیت یمن و اهمیت ثبات در خاورمیانه بود.
این سفر چند روز قبل از مذاکرات ایران و آمریکا در رم درباره برنامه هسته‌ای ایران انجام شد که به یک زمینه گسترده از فعالیت دیپلماتیک برای از بین بردن تنش‌ها در منطقه اشاره دارد. حضور این وزیر عربستانی در تهران قبل از این مذاکرات به توجه ریاض برای ایفای نقش پیش دستانه در تشکیل امنیت منطقه‌ای اشاره دارد. وی اواخر فوریه گذشته به واشنگتن سفر و با همتای آمریکایی خود دیدار کرد و دو طرف درباره راه‌های تقویت همکاری نظامی و دفاعی صحبت کردند. خالد بن سلمان در آن زمان با مایک روبیو، وزیر خارجه آمریکا نیز دیدار کرد.
به دلیل اهمیت پرونده یمن برای دو طرف در سفر خالد بن سلمان به تهران «محمد آل جابر» سفیر عربستان در یمن نیز یکی از مسؤولانی بود که وی را همراهی کرد. وی در سفر به واشنگتن نیز همراه خالد بن سلمان بود.
آمریکا اواسط مارس گذشته حملات هوایی را به پایگاه‌های انصارالله یمن به دلیل حملات آنها در دریای سرخ و دریای عرب و تنگه باب المندب انجام داد. انصارالله یمن بیش از ۱۰۰ حمله را به کشتی‌های مرتبط با اسرائیل از زمان آغاز جنگ غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ انجام داد.
«علوی عبدالجبار» تحلیلگر سیاسی گفت: سفر وزیر دفاع عربستان به تهران یک تحول چشمگیر در روابط منطقه‌ای و در راستای یک روند استراتژیک برای نزدیکی روابط بین ریاض و تهران است. نمی‌توان آن را از تنش اخیر آمریکا در یمن و سفرهای متقابل بین کشورهای تاثیرگذار جدا کرد.
وی به الخلیج آنلاین گفت: عربستان لزوم کاهش تنش با ایران در سایه ابهام در موضع واشنگتن نسبت به امنیت منطقه به ویژه بعد از حملات آمریکا علیه پایگاه‌های انصارالله یمن را درک می‌کند. سفر اخیر خالد بن سلمان به واشنگتن همزمان با تحولات یمن و تحرکات دریایی آمریکا، تمایل عربستان برای ممانعت از کشیده شدن به یک درگیری مستقیم با انصارالله که احتمالا منجر به حمله انصارالله به تاسیسات حیاتی آن یا حتی گشودن یک جبهه با ایران می‌شد را نشان داد.
این تحلیلگر گفت: نزدیکی روابط عربستان با تهران همراه با تفاهم‌های امنیتی و اقتصادی در راستای دور کردن جبهه‌هایی مثل یمن و انتقال به سمت توازن‌های جدید بر اساس شراکت به جای درگیری است. هرگونه انفجار نظامی در یمن از محاسبات درگیری فراگیر منطقه‌ای دور نخواهد بود. واشنگتن با این نزدیکی روابط مخالف نیست بلکه آن را یک راه خروج سیاسی برای کاهش بار مشارکت مستقیم در نزاع‌های منطقه به ویژه در سایه مشغول شدن به نزاع اوکراین و تنش با چین می‌داند. عربستان و ایران امروزه زمینه مشترکی برای ترسیم مجدد صحنه امنیت منطقه‌ای از دروازه یمن و خلیج فارس دارند.
همزمان با سفر خالد بن سلمان به تهران «وحید جلال‌زاده» معاون امور کنسولگری در وزارت خارجه ایران به ریاض سفر کرد تا با مسؤولان عربستانی درباره پرونده‌های مختلف صحبت کند.
تلاش ایران برای نزدیکی روابط با عربستان اخیرا و مشخصا از زمان آغاز مذاکرات برنامه هسته‌ای افزایش یافته است.
«فیصل بن فرحان» وزیر خارجه عربستان ۱۴ آوریل تماس تلفنی را از «عباس عراقچی» همتای ایرانی خود دریافت کرد و دو طرف درباره اوضاع منطقه صحبت کردند.
از زمان امضای توافق آشتی در پکن در ۱۰ مارس ۲۰۲۳ ریاض و تهران برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها و تقویت همکاری تلاش کردند.
انتهای پیام
نظرات