به گزارش ایسنا، «محمدجواد ظریف» روز دوشنبه در سخنرانی خود در شصت‌وسومین کنفرانس جهانی «پاگواش» که در شهر هیروشیما ژاپن برگزار شد، در آغاز سخنان خود گفت: حضور در هیروشیما، هشتاد سال پس از نخستین استفاده از سلاح هسته‌ای، «یادآور مسئولیت اخلاقی عمیقی» برای بشریت است.
او افزود: «هیروشیما نماد توانایی بشر در برخاستن از ویرانی و دفاع از جهانی عاری از کابوس نابودی هسته‌ای است.»
ایران قربانی واقعی سلاح‌های کشتار جمعی است
رئیس مؤسسه غیردولتی «پایاب» با اشاره به تجربه تلخ ایران از سلاح‌های شیمیایی در دوران جنگ تحمیلی گفت: «ملت ما خود قربانی چنین بربریتی بوده است. در جریان جنگ تحمیلی، رژیم صدام حسین به‌طور سازمان‌یافته از عوامل شیمیایی علیه رزمندگان و غیرنظامیان استفاده کرد، در حالی که حامیان او در غرب در برابر این جنایات سکوت کردند.»
ظریف یادآور شد که در آن دوران، حتی پس از تأیید هفت گزارش سازمان ملل درباره استفاده صدام از سلاح‌های شیمیایی، شورای امنیت هیچ قطعنامه‌ای در محکومیت او صادر نکرد و افزود: طنز تلخ تاریخ این است که همان کشورهایی که امروز ایران را به‌دروغ متهم به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای می‌کنند، همان‌هایی هستند که آن زمان از صدام حمایت کردند و در برابر جنایاتش چشم بستند.»
مخالفت ایران با سلاح‌های کشتار جمعی تصمیمی راهبردی است
ظریف با تأکید بر اینکه «موضع ایران در مخالفت با سلاح‌های کشتار جمعی صرفاً جنبه سیاسی ندارد»، اظهار کرد: مخالفت ما تصمیمی راهبردی و برخاسته از تجربه تاریخی است، نه یک شعار سیاسی.
او در توضیح دیدگاه ایران نسبت به برنامه هسته‌ای گفت: درک رهبری ایران از برنامه هسته‌ای، نه به‌منزله ابزاری برای بازدارندگی نظامی، بلکه به‌عنوان نمادی از عزت و استقلال ملی است. این برنامه هرگز برای سلطه‌جویی نبوده، بلکه آزمونی برای مقاومت در برابر فشار برای تسلیم است.
درس‌های تجاوز اخیر و خطای محاسباتی اسرائیل
وزیر خارجه پیشین کشورمان با اشاره به تجاوز اخیر اسرائیل و واکنش ایران گفت: اسرائیل با بی‌پروایی مرتکب اشتباهی محاسباتی شد و درنیافت که ایرانیان در برابر متجاوز متحد می‌شوند. ایران نشان داد که می‌تواند سراسر اسرائیل را هدف قرار دهد، در حالی که در بیشتر نقاط کشور حتی صدای گلوله شنیده نشد.
او افزود: ایران ثابت کرد که توان واقعی‌اش نه در سانتریفیوژها بلکه در دانش، تخصص و خلاقیت دانشمندانش نهفته است. این ظرفیت نابودشدنی نیست.
ظریف تأکید کرد که ایالات متحده باید از توهم تسلیم‌پذیری ایران دست بردارد و به گفت‌وگوی واقعی و برابر روی آورد.
«شکاف عزت»؛ مانع اصلی فهم متقابل ایران و غرب
ظریف در بخش دیگری از این سخنرانی، ریشه بسیاری از تنش‌ها را «نقص شناختی» و «شکاف عزت» میان ایران و غرب دانست و گفت: پایدارترین راه‌حل زمانی حاصل می‌شود که ایران نه به‌عنوان تهدیدی همیشگی، بلکه به‌عنوان شریکی برابر با نقش مشروع در نظام جهانی شناخته شود.
پیشنهادهایی برای آینده ایران و منطقه
ظریف در ادامه، مجموعه‌ای از اقدامات پیشنهادی برای آینده ایران و منطقه ارائه داد:
۱. توانمندسازی مردم ایران:
وی گفت: بزرگ‌ترین سرمایه ایران شهروندانش هستند. باید به جای تمرکز بر تهدیدها، افزایش ظرفیت‌های درونی را در اولویت قرار دهیم.
۲. تقویت دفاع ملی:
ظریف خاطرنشان کرد پذیرش الگوی فرصت به معنای ساده‌لوحی در برابر تهدیدها نیست. ایران ضمن هوشیاری، باید هم‌زمان برای محدودسازی هزینه‌های نظامی در منطقه تلاش کند.
۳. ساخت منطقه‌ای قوی:
او در این زمینه با اشاره به ابتکارات گذشته از جمله طرح صلح هرمز و طرح مودت، گفت این طرح‌ها می‌توانند به «پیمان عدم تجاوز منطقه‌ای» و همکاری‌های مشترک در زمینه انرژی، آب، تجارت و فرهنگ منجر شوند.
۴. احیای دیپلماسی جهانی:
او با انتقاد از بدعهدی غرب در برجام افزود: با وجود بدبینی‌های تاریخی، ایران و غرب منافع مشترکی در پرهیز از درگیری دارند. برجام نشان داد گفت‌وگو می‌تواند ثمربخش باشد، اما برای پایداری صلح باید سازوکارهای اعتمادساز تازه‌ای ایجاد شود.
ابتکار «مناره» برای همکاری هسته‌ای منطقه‌ای
ظریف همچنین از طرح پیشنهادی خود و همکارانش در روزنامه گاردین با عنوان «مناره» (شبکه خاورمیانه برای فعالیت‌های هسته‌ای و سازوکار منطقه‌ای) یاد کرد و گفت:
این شبکه با هدف ایجاد همکاری صلح‌آمیز هسته‌ای و بازرسی‌های متقابل طراحی شده تا بی‌اعتمادی جای خود را به همکاری بدهد. تصور کنید دانشمندانی از ایران، عربستان، مصر و ترکیه در آزمایشگاه‌های مشترک کنار هم کار کنند.
دعوت به «ترمیم روابط برای ترمیم جهان»
ظریف در بخش پایانی سخنان خود با تأکید بر لزوم جایگزینی منطق صلح به جای منطق سلاح گفت: امنیت هیچ کشوری بر ناامنی دیگران استوار نمی‌ماند. صلح خریدنی نیست، بلکه نیازمند پرورش اعتماد است.
وی افزود: خبرهای اخیر نگران‌کننده‌اند. دستور ترامپ برای از سرگیری آزمایش‌های هسته‌ای ایالات متحده ـ به بهانه توسعه موشک‌های هسته‌ای در روسیه ـ چیزی جز ریاکاری آخرالزمانی او نیست. ما نباید تماشاگر بمانیم.
او افزود: «هیچ مکانی شایسته‌تر از هیروشیما نیست تا تصمیم بگیریم دیوانگیِ نابودی متقابل تضمین‌شده (MAD) را با خرد روشنگرانه‌ی همکاری متقابل برای خلع سلاح و توسعه (MEND) جایگزین کنیم. بیایید روابط خود را ترمیم کنیم تا جهان را نیز ترمیم کنیم.
کنفرانس پاگواش در امور علمی و جهانی یک سازمان بین‌المللی است که محققان و چهره‌های معروف را به منظور کاهش خطر جنگ و یافتن راه‌حل‌هایی برای امنیت بین‌الملل گرد هم می‌آورد.
انتهای پیام
نظرات