به گزارش ایسنا، پسماند غذا فقط به معنای دور ریختن باقی‌مانده وعده‌های غذایی نیست، بلکه بخشی از یک بحران جهانی است که از جنبه‌های گوناگون از تأمین غذا گرفته تا تخریب محیط‌زیست پیامدهایی جدی دارد. با افزایش جمعیت و مصرف‌گرایی، تقاضا برای غذا بیشتر شده و این مسئله فشار زیادی بر منابع طبیعی وارد می‌کند. در این میان، بخش زیادی از غذای تولیدشده به دلایل مختلف به مرحله مصرف نمی‌رسد. این اتفاق نه‌تنها باعث اتلاف منابعی مانند آب، انرژی و زمین کشاورزی می‌شود، بلکه به تخریب محیط‌زیست، انتشار گازهای گلخانه‌ای و حتی ناامنی غذایی نیز دامن می‌زند.

در حالی که بسیاری از دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی بر افزایش تولید غذا برای مقابله با بحران گرسنگی تمرکز دارند، راه‌حل کم‌هزینه‌تر و اثربخش‌تری نیز وجود دارد: کاهش پسماند غذا. طبق گزارش‌های سازمان ملل، اگر تنها ۲۵ درصد از هدررفت جهانی غذا کاهش یابد، می‌توان غذای کافی برای ۸۲۱ میلیون نفر دیگر فراهم کرد. به‌ویژه در کشورهایی مانند ایران که به دلایل اقلیمی و محدودیت‌های منابع طبیعی امکان افزایش زمین‌های کشاورزی محدود است، توجه به مدیریت مصرف و کاهش دورریز غذا اهمیت بالایی دارد.

در همین راستا، حسین محمودی، استادیار پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی، به همراه دو تن از همکاران خود، تحقیقی درباره رفتارهای مرتبط با کاهش پسماند غذا در شهر تهران انجام داده‌اند. این تیم پژوهشی تلاش کرده‌اند تا عوامل مؤثر بر رفتار مردم در زمینه جلوگیری از هدررفت غذا را شناسایی کنند و ببینند چه متغیرهایی می‌تواند باعث بهبود این رفتار شود.

برای انجام این پژوهش، محققان پرسشنامه‌ای طراحی کرده و در اختیار شهروندان تهرانی قرار دادند تا دیدگاه‌ها، عادت‌ها و رفتارهای آنان در رابطه با نگهداری و مصرف غذا سنجیده شود. سپس با استفاده از روش‌های آماری، ارتباط میان این رفتارها و عوامل مختلف را تحلیل کردند.

نتایج پژوهش نشان دادند که متغیرهایی مانند نحوه ذخیره‌سازی غذا، دانش و نگرش محیط‌زیستی، توجه به تاریخ انقضا و عادت‌های خرید، همگی با رفتار کاهش پسماند غذایی رابطه مستقیم دارند. از میان این عوامل، نحوه نگهداری غذا بیشترین تأثیر را در جلوگیری از هدررفت داشته است. به زبان ساده، دانستن این‌که چگونه غذا را در یخچال یا فریزر نگهداری کنیم، می‌تواند جلوی مقدار زیادی از دورریز را بگیرد.

همچنین، افرادی که نگرش مثبت‌تری نسبت به محیط‌زیست داشتند، تمایل بیشتری برای جلوگیری از هدررفت غذا از خود نشان دادند. کسانی که دغدغه‌های محیط‌زیستی دارند، کاهش پسماند غذا را بخشی از مسئولیت شهروندی خود می‌دانند و بیشتر تلاش می‌کنند تا از هدررفتن مواد خوراکی جلوگیری کنند.

پژوهشگران در بخش تکمیلی مطالعه خود تأکید کرده‌اند که آموزش مهارت‌های ساده مانند نحوه چیدن غذا در یخچال، زمان‌بندی برای مصرف مواد غذایی و درک درست از تاریخ انقضا می‌تواند رفتار مصرف‌کنندگان را به طرز قابل توجهی تغییر دهد. این آموزش‌ها می‌توانند در مدارس، رسانه‌ها و حتی بسته‌بندی‌های مواد غذایی جای داده شوند تا شهروندان آگاهی بیشتری نسبت به مدیریت غذایی داشته باشند.

این مطالعه همچنین نشان داد که گروه‌های جوان‌تر که رفتار محیط‌زیستی کمتری دارند، نیازمند آموزش هدفمندتر هستند تا عادت‌های بهینه مصرف غذا را در زندگی خود نهادینه کنند. از طرف دیگر، تأکید شده که روش‌های ذخیره‌سازی درست نظیر منجمد کردن غذا، مرتب‌سازی در یخچال و پاک‌سازی منظم، نقش مهمی در جلوگیری از فساد مواد خوراکی دارد.

این نتایج ارزشمند در دوفصلنامه «پژوهش‌های محیط زیست»، وابسته به انجمن ارزیابی محیط زیست ایران منتشر شده‌اند. این نشریه به بررسی موضوعات محیط‌زیستی و ارائه یافته‌های علمی برای بهبود سیاست‌گذاری‌های زیست‌محیطی در کشور می‌پردازد.

انتهای پیام