به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهشکده سوانح طبیعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری، صدوبیست‌وپنجمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی با حضور ۴۵۰ نفر از متخصصان و علاقه‌مندان به‌صورت حضوری و برخط برگزار شد. در این نشست، ابعاد اجتماعی، روانی و حمایتی مدیریت بحران از منظر گروه‌های مختلف جامعه مورد بررسی قرار گرفت.

نقش مددکاری اجتماعی در مدیریت بحران

زینب نصیری، مددکار اجتماعی و مشاور اجتماعی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در سخنان خود بر ضرورت ارتقای نقش مددکاری اجتماعی در نظام مدیریت بحران کشور تأکید کرد.

به گفته وی، در بحران‌ها ابعاد اجتماعی و روانی آسیب‌ها به اندازه امدادرسانی‌های اولیه اهمیت دارند و بی‌توجهی به آن‌ها می‌تواند آسیب‌های ثانویه ایجاد کند.

نصیری با اشاره به تجارب بین‌المللی یادآور شد که حضور مددکاران اجتماعی در تیم‌های بحران به شناسایی نیازهای واقعی خانواده‌ها و گروه‌های آسیب‌پذیر کمک می‌کند.

وی بحران را صرفاً یک واقعه طبیعی یا انسانی ندانست، بلکه آن را بحرانی اجتماعی نیز توصیف کرد و بر لزوم تقویت تاب‌آوری اجتماعی، توانمندسازی خانواده‌ها، شبکه‌سازی اجتماعی، آموزش مهارت‌های روانی- اجتماعی و مشارکت جامعه در مراحل پیشگیری و بازتوانی تأکید کرد.

چالش‌های معلولیت در شرایط اضطراری

رامک حیدری، مدیرعامل انجمن دیستروفی ایران، در ادامه نشست به بررسی مفهوم معلولیت و جایگاه آن در شرایط بحران پرداخت.

وی با تبیین تفاوت نگاه قوانین داخلی و کنوانسیون بین‌المللی حقوق افراد دارای معلولیت، چهار رویکرد دینی، پزشکی، ترحم‌محور و اجتماعی را مورد بحث قرار داد و بر ضرورت گذار از نگرش سنتی به سمت مدل اجتماعی تأکید کرد. حیدری همچنین مفهوم «توان‌زدگی (Ableism)» را به‌عنوان نوعی تبعیض پنهان علیه افراد دارای معلولیت معرفی کرد و آن را مشابه تبعیض‌هایی چون نژادپرستی و جنسیت‌زدگی دانست.

به گفته وی، افراد دارای معلولیت در بحران‌هایی مانند زلزله و سیل، علاوه بر تهدیدهای عمومی، با مشکلات مضاعفی چون نبود پناهگاه امن، کمبود وسایل کمکی، ناتوانی در استفاده از سامانه‌های هشدار سریع و فقدان آموزش‌های متناسب مواجه‌اند.

وی تأکید کرد که سلامت، آموزش، ازدواج، حمل‌ونقل عمومی و دسترس‌پذیری از حقوق پایه‌ای این افراد است که در شرایط اضطراری بیش از هر زمان دیگری به خطر می‌افتد.

سالمندان؛ گروهی فراموش‌شده در مدیریت بحران

احمد دلبری، رئیس انجمن سالمندشناسی، با ارائه چشم‌انداز آماری از روند سالمندی در ایران هشدار داد که سهم سالمندان کشور از ۶.۹ درصد در سال ۱۳۹۵ به بیش از ۳۱ درصد در سال ۱۴۳۰ خواهد رسید؛ رشدی بسیار سریع‌تر از میانگین جهانی.

وی تأکید کرد که هیچ برنامه پاسخ اضطراری بدون توجه به نیازهای سالمندان کامل نیست.

به گفته وی، شناسایی سالمندان بر اساس کارکرد نه صرفاً سن، تداوم مراقبت از طریق دارو و تجهیزات وابسته به برق، راه‌اندازی کلینیک‌های سیار، ارائه خدمات سلامت روان و اجتماعی، مشارکت فعال سالمندان در بازسازی و ایجاد ردیف اعتباری پایدار در سیاست‌های ملی مدیریت بحران از ضرورت‌های جدی در این حوزه است.

دلبری خاطرنشان کرد بازسازی پس از بحران تنها بازگرداندن زیرساخت‌ها نیست، بلکه باید کرامت، استقلال و کیفیت زندگی سالمندان نیز احیا شود.

حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر؛ وظیفه بهزیستی در بحران‌ها

در بخش پایانی نشست، محمدرضا کاظم‌زاده، مدیر پدافند غیرعامل و مدیریت بحران سازمان بهزیستی کشور، با مرور تاریخچه و گستره وظایف این سازمان، نقش حیاتی آن را در حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر در بحران‌ها تشریح کرد.

وی هفت حوزه اصلی فعالیت بهزیستی از جمله کودکان بی‌سرپرست و زنان سرپرست خانوار را برشمرد و یادآور شد که جامعه هدف این سازمان در زمان وقوع حوادث طبیعی و غیرطبیعی نیازمند حمایت‌های ویژه است.

وی همچنین ظرفیت‌های قانونی برای استفاده از تشکل‌های مردمی، داوطلبان و کمک‌های داخلی و خارجی را عاملی برای افزایش تاب‌آوری و پاسخگویی سریع بهزیستی دانست.

کاظم‌زاده ایجاد پایگاه داده جامع و به‌روز مددجویان را از مهم‌ترین الزامات دانست و تأکید کرد که حمایت از جامعه هدف در شرایط اضطراری «نه یک لطف، بلکه یک وظیفه انسانی و اجتماعی» است.

به گفته وی، تنها با آمادگی کامل، برنامه‌ریزی دقیق و مشارکت همه‌جانبه می‌توان اطمینان حاصل کرد که هیچ مددجویی در بحران‌ها فراموش نشود.

انتهای پیام