به گزارش ایسنا شهرام فداکار در نشست خبری که امروز در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، گفت: ما سه دریای منطقه‌ای داریم. از وظایف این دفتر در سال ۱۴۰۳ مطالعات و تحقیقات متعددی انجام شد و اطلس گونه‌های جانوری و گیاهی خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر تهیه شده است. پروژه‌های حفاظت از گونه‌ها به‌ویژه گونه‌های تحت حفاظت سازمان در دستور کار بوده و مطالعاتی در این زمینه انجام شده و بر  اساس حدود ۷۰۰۰ گونه شناسایی شده است که حدود ۲۹۰۰ گونه در دریای خزر زیست می‌کنند.

مدیرکل دفتر حفاظت از زیست‌بوم‌ها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: پهنه‌بندی‌ها از کاربری‌های مختلفی در سواحل شمالی دریای عمان صورت گرفته است. تنوع کاربری‌ها و نحوه استقرارف ظرفیت و توان محیط مشخص شده است چون توسعه به سمت دریامحور سوق پیدا کرده است. این کارحتی تا سواحل خلیج فارس و پهنه‌بندی‌های مختلف انجام شده است.

وی اضافه کرد: در بحث آب شیرین‌کن‌ها مطالعات خیلی خوبی صورت گرفته است و ظرفیت بارگذاری این تجهیزات در سواحل مشخص شده است. در سال ۱۴۰۳ همچنین شناسایی ظرفیت حفاظتی کوسه‌ماهیان و سپرماهیان در کشور بوده است، مناطق تحت حفاظت شناسایی شده است و در تلاش هستیم که این موضوع به تمام سواحل توسعه پیدا کند.

مدیرکل دفتر حفاظت از زیست‌بوم‌ها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهارکرد: لازم است مناطق حفاظت شده دریایی معرفی شود تا تا بتواند به عنوان یک پشتیبان سیستم دریایی ما خدمت کند. حدود ۸۰ کیلومتر در مناطق دور از ساحل  در غرب خلیج فارس شناسایی شده است که به عنوان مناطق حفاظت شده شناسایی شده و لازم است بدین منظور مراحل قانونی خود را طی کند.

فداکار با اشاره به پایش زیستگاه‌ها و گونه‌های حمایت شده گفت: پروژه‌های مختلفی که در سواحل مجوز بهره‌برداری می‌گیرند، نیازمند پایش ضمن اجرا هستند.

وی در ادامه گفت: پروژه‌های مختلفی به عنوان برنامه‌های سال ۱۴۰۴ ما در نظر گرفته شده است که حدود ۲۰ پروژه می‌شود که در صورت تامین اعتبار انجام خواهد شد.

در ادامه این نشست امید صدیقی - مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست - اظهار کرد: در این دفتر چند وظیفه مهم را برعهده داریم که یکی از مهمترین آن‌ها تدوین استانداردها، ضوابط و دستورالعمل‌ها برای مدیریت آلودگی‌های محیط زیستی دریایی است. یک ضوابط در حوزه شناورها و دیگری در زمینه تخلیه پسماند در دریا تهیه شد که این دو حوزه را به شدت برای اجرا پیگیر هستیم و در سال جاری این موضوع را ادامه می‌دهیم.

مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: چند دستورالعمل دیگر را در دست اتمام داریم که یکی از آنها استاندارد رسوبات است.

وی اضافه کرد: در چارچوب برنامه‌هایی که به منظور توسعه دریامحور در دستور کار قرار داریم چند اقدام اساسی مد نظر است که یکی از آنها برنامه جامع تصفیه فاضلاب شهرهای ساحلی است که در دست تهیه است. موضوع دیگر تاسیسات و خطوط لوله نفتی در خلیج فارس است که آلودگی‌های نفتی زیادی را به وجود می‌آورد. با همکاری وزارت نفت ساماندهی این موضوع را در دست اقدام داریم.

صدیقی ادامه داد: تقویت دیوان عدالت محیط زیست دریایی است که پیگیری می‌شود. یک بخش دیگر پهنه‌بندی آلودگی‌های ساحلی و دریایی و شناسایی منابع آلاینده است که مطالعات آن در منطقه مکران انجام و پهنه‌بندی آن مشخص و نقشه‌هایش تهیه شده است. بخش خلیج فارس و دریای خزر این برنامه در دست اقدام است. با اتمام این مطالعات وضعیت آلودگی، منابع آلاینده و مناطق آلوده را مشخص می‌کنیم.

 در ادامه آرزو اشرفی‌زاده - مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان حفاظت محیط زیست- گفت: مهم‌ترین راهبرد ما در زمینه مدیریت تالاب‌ها با رویکرد زیست بومی با مشارکت کلیه ذینفعان است و برنامه‌های جامعی برای تالاب‌ها تهیه شده و مدیریت تالاب‌ها در سطح محلی، استانی و ملی با تعامل دستگاه‌های مرتبط انجام می‌شود. تاکنون ۳۷ تالاب در معرض خطر دارای برنامه مدیریت زیست‌بومی هستند. برنامه‌هایی برای ۹ تالاب دیگر تعریف کرده‌ایم که در مرحله تصویب قرار دارد. این برنامه‌ها در شورای برنامه‌ریزی استان تصویب  می‌شوند و در کمیته‌های استانی که به ریاست استانداران تشکیل می‌شود این موارد پیگیری می‌شود و ما هم بر اجرایی شدن این برنامه‌ها نظارت داریم.

وی اضافه کرد: مدیریت تالاب‌ها را در برنامه سال جاریو با این رویکرد با مشارکت کلیه ذینفعان پیگیری می‌کنیم.

مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: ما عضو اصلی کنوانسیون رامسر هستیم .تلاش کرده‌ایم مباحث مرتبط با کنوانسیون را پیگیری کنیم. سال گذشته توانستیم یکی از تالاب‌ها را به ثبت بین‌المللی برسانیم و سه شهر مهم تالابی را در فهرست شهرهای تالابی ثبت کنیم. امسال پانزدهمین اجلاس جهانی کنوانسیون رامسر برگزار می‌شود. تلاش می‌کنیم تا در این اجلاس حضور پررنگی داشته باشیم.

اشرفی‌زاده افزود: اطلس و شناسنامه تالاب‌های کشور سال گذشته نهایی و چاپ شد. سال گذشته تلاش کردیم دستورالعمل‌های لازم در حوزه تالاب‌ها را تهیه کنیم. با توجه به آنکه استقرار سیستمی کاملی برای پایش تالاب‌ها لازم است، دستورالعمل‌ پایش تالاب‌های کشور را نهایی شد و ابلاغ خواهیم کرد. استاندارد تخلیه فاضلاب‌ها و پسماندها به تالاب‌ها را تهیه کرده‌ایم که در حال نهایی شدن است.

وی ادامه داد: سال گذشته ستاد هماهنگی و مدیریت تالاب‌های کشور تشکیل شد که مصوبات خیلی خوبی داشت. از جمله اینکه استانداران استان‌های تالابی مکلف شدند به‌طور منظم جلسات کمیته‌های تالابی را برگزار و مشکلات آن‌ها پیگیری کنند.  قرار است گزارش‌ها را از استان‌ها دریافت و در ستاد ملی تالاب‌ها ارایه کنیم.

اشرفی‌زاده افزود: احیای تالاب‌ها را پیگیری می‌کنیم و توانسته‌ایم تالاب نئور که گونه مهاجم کاراس در آن رشد کرده بود را احیاء کنیم. تالاب شینوار در خوزستان به علت کمبود آب دچار چالش شده بود، احیا شد.

در ادامه این نشست مهری اثناعشری - مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران - گفت: طرح حفاظت از تالاب‌های ایران از طرح‌های مسبوق به سابقه سازمان حفظت محیط زیست است و بیش از ۱۸ سال است اجرا می‌شود. چند فاز مختلف با حمایت‌های مختلف داشته و حدود ۱۰ سال است که با همکاری دولت ژاپن در جهت استقرار کشاورزی پایدار و تنوع ‌بخشی به منابع معیشتی خانوارهای روستایی فعالیت می‌کنیم. در ابتدای سال ۲۰۲۵ میلادی یک سند همکاری چهار ساله جدید با ژاپن امضاء شد.  ۳.۲ میلیون دلار در اختیار سازمان محیط زیست برای اجرای این پروژه در تالاب‌های شادگان، پریشان، انزلی و دریاچه ارومیه قرار گرفته است.

وی ادامه داد: در این پروژه کشاورزی پایدار مدنظر قرار گرفته است همچنین استقرار معیشت سازگار با کم‌آبی به منظور کاهش فشار بر منابع آبی ضمن اشاره به موضوعات اقتصادی و اجتماعی تالاب‌ها در دستور کار قرار گرفته است. تقویت همکاری‌های بین بخشی در این پروژه مدنظر است و در این زمینه با وزارت جهاد کشاورزی در تعامل هستیم  و با سایر بخش‌های مرتبط با این موضوع نیز همکاری‌های بین‌بخشی داریم.

اثناعشری افزود: مساله ظرفیت‌سازی و آموزش نیز در کنار این طرح مورد توجه است که درجهت تقویت مشارکت در بخش دولتی و خصوصی انجام می‌شود.

ادامه دارد