حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین بهرامی، رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی(مرکز نور) امروز شنبه هفتم تیر در نشست با رئیس مؤسسه و روزنامه اطلاعات با اشاره به سابقه ۳۶ ساله فعالیت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، اظهار کرد: پایهگذاری مرکز نور با حمایت صریح و مستقیم رهبر معظم انقلاب اسلامی انجام شد.
وی با اشاره به رویکرد تخصصی مرکز نور تصریح کرد: هدف از تأسیس این مرکز، ارائه خدمات علمی و فنی به محققان حوزه علوم اسلامی بود که هرچند محصولات و دستاوردهای مرکز برای عموم مردم نیز قابل بهرهبرداری است، اما تمرکز اصلی، پاسخ به نیازهای علمی و تخصصی پژوهشگران است.
رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی با بیان اینکه فعالیتهای این مرکز ماهیتی میانرشتهای دارد، ادامه داد: در این مجموعه، ترکیبی از دانش حوزوی و دانش فنی بهکار گرفته شده است، تجربهای که در مرکز نور طی سالها شکل گرفته، در نحوه تلفیق عمیق میان طلاب فاضل و برنامهنویسان متخصص نمود یافته است؛ طلابی که به دانش مهندسی و فناوری اطلاعات تسلط دارند و توانستهاند الگویی جدید در تعامل علم دین و فناوری ارائه دهند.
وی تأکید کرد: شاید تفاوت بنیادین مرکز نور با سایر مجموعهها در همین پیوند عمیق میان علم دینی و دانش فنی باشد؛ تجربهای که امروز در جهان با عنوان «علوم انسانی دیجیتال» (Digital Humanities) شناخته میشود و مرکز نور سالها پیش از این، مفهوم آن را در عمل پیاده کرده است.
بهرامی سپس به دستاوردهای مرکز نور در حوزه دادهپردازی علوم اسلامی پرداخت و گفت: در طول این سالها، جامعترین و عمیقترین دادههای علوم اسلامی گردآوری شده است. در حوزه کتاب، تا امروز بالغ بر ۱۲۹ هزار و ۹۰۰ جلد کتاب از رشتههای مختلف علوم اسلامی دیجیتالسازی شده و این روند با سرعت و دقت در حال انجام و توسعه است و هدف گذاری ما برای این کتابخانه اضافه شدن سالانه ۳۰ هزار جلد کتاب به مجموعه است.
وی افزود: خدمات مرکز تنها محدود به تصویرسازی یا اسکن منابع نیست، بلکه دادهها با عمق تحلیلی بالا پردازش و برچسبگذاری شدهاند، برای مثال، تمام منابع حدیثی شیعه با بیش از ۲۰ نوع برچسب تخصصی ساختاردهی شدهاند؛ بهگونهای که جایگاه دقیق متن، سند، راوی، امام صادرکننده، محل مدح یا ذم، و ساختار روایی هر حدیث مشخص شده است.
رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی اظهار کرد: تاکنون حدود ۴۰۰ هزار حدیث شیعه با بهرهگیری از فناوری هوشمحور استخراج شدهاند و تمامی این احادیث نمایهسازی شده و بهصورت دقیق مکانمند شدهاند و امروزه کمتر حدیثی در منابع شیعه وجود دارد که خارج از پوشش این پایگاه باشد.
به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، وی اظهار کرد: در تعامل با آستان قدس رضوی، مجموعهای جامع از روایات امام رضا(ع) تهیه شد که بیتردید در هیچ منبع مکتوبی با چنین دقت و عمقی تدوین نشده است و در این پروژه، تمامی احادیث امام رضا(ع) با درج کامل مشخصات منبع و جلد و صفحه آن، سند و متن و ویژگیهای ساختاری، یکجا فراهم آمده است.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: نشریاتی چون «ملک»، «میقات»، و دیگر مجلات معتبر حوزوی و دانشگاهی، بهویژه نشریات متعدد در موضوعات مرتبط با معارف اهلبیت(ع)، هماکنون با بالاترین کیفیت پردازش و دستهبندی شده و در اختیار محققان قرار دارد.
رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری نور در پایان با تأکید بر نگاه جمعمحور و مسئولیتپذیر مجموعه تصریح کرد: در سیاست ما، هیچیک از نرمافزارها یا پروژهها به نام شخص یا فرد خاصی ثبت نمیشود و همه فعالیتها متعلق به مرکز است و حاصل تلاش گروهی همکارانی است که سالها عمر خود را در راه اعتلای دانش دینی با بهرهگیری از ابزار روز صرف کردهاند.
رشد چشمگیر حوزه علوم انسانی اسلامی پس از انقلاب
در این نشست، حجتالاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه رئیس موسسه و روزنامه اطلاعات با اشاره به پیشینه فعالیتهای فرهنگی در حوزه قرآن کریم، گفت: نخستین تلاشهای هدفمند در زمینه تولیدات نرمافزاری قرآنی، در سالهای ابتدایی انقلاب اسلامی با حضور جمعی از طلاب دغدغهمند و با حمایت مسئولان فرهنگی و سیاسی آن زمان کلید خورد.
وی ضمن تمجید از فعالیتها و رویکردهای مرکز نور اظهار کرد: این مرکز رشد چشمگیری یافته است؛ مرکزی که در ادامه، فعالیتهای مهمی در زمینه تفسیر، پژوهش، دستهبندی موضوعی و بانک اطلاعاتی مفاهیم قرآنی انجام داد و توانست نقش مؤثری در توسعه فرهنگ قرآنی ایفا کند.
ایزدپناه ادامه داد: در دورههای متعددی تلاش شد تا با ایجاد تعامل میان حوزه علمیه، فضای فناوری و نهادهای انقلابی، بستر یک رشد پایدار فراهم شود که به لطف الهی، امروز بسیاری از آن تلاشها ثمر داده است و تولیدات متنوع قرآنی در قالب نرمافزار، پژوهشنامه و مجلههای علمی و آموزشی در دسترس مخاطبان قرار دارد.
وی به نشریه «حوزه» اشاره و اظهار کرد: این نشریه از جمله دستاوردهای ماندگار است و در دورهای که انتشار مجلات دینی و حوزوی با محدودیتهایی مواجه بود، نشریه «حوزه» توانست بستری برای انتقال تجربهها، مصاحبههای تخصصی و روایتهای تاریخی حوزه فراهم آورد؛ مجلهای که بهدرستی، روایتگر بخش مهمی از تاریخ شفاهی انقلاب و اندیشه دینی شد.
رئیس موسسه و روزنامه اطلاعات تاکید کرد: امروز اگر نرمافزارهای قرآنی، بانکهای اطلاعاتی علوم انسانی و اسلامی و فرهنگنامههای تخصصی و نشریات دینی فعال هستند، باید بدانیم ریشهی آنها به حمایت های انقلاب اسلامی از این حرکت ها برمیگردد و این دستاوردها سرمایهای ماندگار برای آینده پژوهشهای اسلامی بوده و باعث گسترش فرهنگ ناب قرآنی در جامعه است.
در پایان این نشست صمیمی و در جهت تقویت و توسعه همکاری های همه جانبه، تفاهم نامه «توسعه همکاری و تحقق اهداف مشترک در امور پژوهشی و آموزشی» بین مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی و مؤسسه و روزنامه اطلاعات منعقد شد و به امضای رؤسای دو مجموعه رسید.
انتهای پیام
نظرات