داود گلبازی یک محقق و پژوهشگر فرش در گفت و گو با ایسنا در خصوص فرش نیشابور گفت: فرش نیشابور، با طرح‌ها و نقوش اصیل و کیفیت بی‌نظیر بافت خود، یکی از مهم‌ترین نمادهای هویت فرهنگی و تاریخی ایران شناخته می‌شود.

وی با بیان اینکه این هنر سنتی، نه تنها نمایانگر ذوق و سلیقه هنرمندان محلی است، بلکه داستان‌های غنی از تاریخ و فرهنگ این دیار را نیز روایت می‌کند، بیان کرد: در دنیای امروز که فناوری و تولید انبوه تهدیدی برای صنایع‌دستی به شمار می‌آید، حفظ و ترویج هنر قالی‌بافی در نیشابور بعنوان یک میراث گرانبها، ضروری است.

این محقق و پژوهشگر فرش، بر اهمیت حمایت از این هنر و احیای مشاغل سنتی تأکید کرد و گفت: فرش نیشابور نه یک کالا، بلکه یک بخش جدانشدنی از هویت ملی است.

وی با تأکید بر اینکه عدم توجه و حمایت از این صنایع می‌تواند به معنای از دست دادن بخشی از شناسنامه فرهنگی و هویت ملی ما باشد، خاطرنشان کرد: گرچه مشاغل سنتی ایران نمادی از زیبایی، هویت بومی و اصالت این سرزمین محسوب می‌شوند، اما در حال حاضر بسیاری از این هنرها و صنایع‌دستی در سایه بی‌توجهی و عدم‌حمایت قرار گرفته و به حال خود رها شده‌اند.

گلبازی با اشاره به اینکه شهر نیشابور بعنوان یکی از مهم‌ترین مراکز اقتصادی در تاریخ ایران، در دوران طاهریان و سلجوقیان پایتخت کشور شناخته می‌شد، افزود: نیشابور به دلیل آثار تاریخی و فرهنگی‌اش، اهمیت ویژه‌ای دارد و بعنوان یکی از شهرهای باستانی و فرهنگی ایران شناخته می‌شود.

وی با بیان اینکه نیشابور به دلیل قدمت و تاریخچه طولانی‌اش در تولید فرش، یکی از مراکز مهم بافت قالی در ایران شناخته می‌شود، اظهار کرد: فرش نیشابور به دلیل طرح‌ها و نقوش اصیل و کیفیت بالای بافت، شهرت جهانی دارد و این شهرت نه تنها به دلیل زیبایی ظاهری آن، بلکه مهارت و دقت بافندگان محلی نیز است.

این محقق و پژوهشگر فرش، هنر قالی‌بافی در نیشابور را نه تنها فقط یک صنعت؛ بلکه نمایانگر روح و هویت فرهنگی این شهر و استان خراسان دانست و افزود:  قالی‌های نیشابوری به واسطه تنوع و گوناگونی طرح‌ها و رنگ‌ها، شهرت خاصی دارند.

وی گفت: هر کدام از قالی‌های دستبافت داستانی از تاریخ، فرهنگ و آداب و رسوم مردم این منطقه را روایت می‌کند، طرح‌ها و نقش‌های به کار رفته در قالی‌های نیشابور اغلب الهام‌ گرفته از طبیعت و زندگی روزمره مردم هستند و به خوبی نشان‌ دهنده ذوق و سلیقه هنرمندان این دیار است.

گلبازی با اظهار تأسف از اینکه در سال‌های اخیر، تقاضا برای محصولات سنتی و دستی کاهش یافته است، گفت: این روند باعث شده که هنرمندان و بافندگان قالی با مشکلات و چالش‌های جدی مواجه شوند و بسیاری از آن‌ها به ناچار به مشاغل دیگر روی آورده یا فعالیت‌های خود را کنار بگذارند.

وی با بیان اینکه این مسئله نه تنها به از بین رفتن مهارت‌ها و سنت‌های ارزشمند منجر می‌شود، بلکه تهدیدی برای هویت فرهنگی ما نیز به شمار می‌آید، اظهار کرد: برای احیای این صنایع، می‌توان کارگاه‌های آموزشی برای جوانان راه‌اندازی کرد، نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های محلی برگزار نمود و فرهنگ استفاده از محصولات سنتی را ترویج داد.

این محقق و پژوهشگر فرش، همچنین بر اهمیت برگزاری نمایشگاه‌ها و بازارچه‌ها تأکید کرد و ادامه داد: بدون شک معرفی و به نمایش گذاشتن هنرهای دستی و سنتی در سطح بین‌المللی می‌تواند به افزایش تقاضا و اعتبار این محصولات کمک شایانی کند.

وی حفظ و احیای مشاغل سنتی را نه تنها یک مسئولیت اجتماعی، بلکه یک ضرورت فرهنگی دانست و گفت: این هنرها، نمایانگر تاریخ و فرهنگ غنی ما هستند و باید با تمام توان از آن‌ها محافظت کنیم.

وی خاطرنشان کرد: فرش نیشابور نه تنها با دارا بودن ۲۲ هزار بافنده فرش در این زمینه سرآمد است بلکه با تمام زیبایی‌ها و داستان‌هایش، نمادی از این هویت فرهنگی است و باید تلاش کنیم که این هنر و صنعت با ارزش را به نسل‌های آینده منتقل کنیم.

گلبازی راه‌اندازی تالار فرش در نیشابور را امری ضروری دانست و افزود: فرش‌های نیشابور عمدتاً با طرح‌های افشان و لچک ترنج تولید می‌شوند.

وی همچنین گرانی مواد اولیه و نوسان قیمت‌ها را از بزرگ‌ترین چالش‌های قالیبافان دانست و تصریح کرد: قالیبافان به حمایت بیشتری نیاز دارند.

تاریخ آغاز قالی‌بافی و توسعه آن در نیشابور به سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، به ویژه بین سال‌های ۱۳۱۸ تا ۱۳۲۴ هجری شمسی برمی‌گردد. در آن زمان، در محل فعلی ساختمان دارایی این شهر، یک کاروانسرا وجود داشت که کارگاه‌هایی برای بافت قالی در آن راه‌اندازی شد. در این راستا، استادکاران ماهر از شهرهای همجوار مانند سبزوار و کاشمر به نیشابور دعوت شدند.

انتهای پیام