دکتر حسین میرسیدحسینی در گفتوگو با ایسنا در پاسخ به این پرسش که آیا مصرف کودهای شیمیایی باعث کاهش ارزش غذایی میوه و سبزیجات میشود، اظهار کرد: اگرچه کودهای شیمیایی یکی از روشهای تأمین نیاز غذایی گیاهان است؛ اما استفاده گسترده و بدون برنامهریزی از آنها بهویژه در تولید میوه و سبزی، اگرچه ممکن است در کوتاهمدت موجب افزایش عملکرد شود اما در بلندمدت پیامدهای جدی برای سلامت انسان، محیط زیست و پایداری کشاورزی بههمراه دارد.
وی افزود: استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی موجب افزایش باقیمانده نیترات، فلزات سنگین و ترکیباتی مانند آهن و آلومینیوم در محصولات کشاورزی میشود که میتواند عامل ابتلا به سرطان، بیماریهای گوارشی و اختلالات متابولیکی در انسان باشد.
میرسیدحسینی درباره تأثیر این کودها بر محیط زیست گفت: شستوشوی کودهای شیمیایی سبب نفوذ عناصر مضری مانند نیترات و فسفات به خاک و منابع آب سطحی شده و موجب آلودگی منابع خاکی و آبی میشود.
این استاد دانشگاه با اشاره به آسیبهای زیستی ناشی از کودهای شیمیایی ادامه داد: مصرف مداوم و کنترلنشده این کودها موجب کاهش ماده آلی، تخریب ساختار خاک و کاهش تنوع زیستی آن میشود؛ امری که در نهایت به افت کیفیت و پایداری محصولات کشاورزی منجر خواهد شد.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر، هزینه بالای تهیه و مصرف کودهای شیمیایی فشار اقتصادی زیادی بر کشاورزان وارد میکند که این افزایش هزینهها مستقیماً بر قیمت تمامشده محصولات کشاورزی تأثیرگذار است.
میرسیدحسینی تأکید کرد: اگرچه کودهای شیمیایی ممکن است باعث افزایش عملکرد و حتی ظاهر مطلوب محصول شوند، اما مصرف بیرویه آنها میتواند موجب کاهش کیفیت، طعم و بازارپسندی محصولات شده و در صادرات و رقابتپذیری آنها در بازارهای داخلی و خارجی اثر منفی بگذارد.
وی با بیان اینکه استانداردهای ایمنی جهانی بر میزان مجاز باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی نظارت دارند، خاطرنشان کرد: تجربیات و مطالعات متعدد نشان دادهاند استفاده زیاد از کود شیمیایی در کشت سبزی و صیفی، منجر به کاهش کیفیت و مقبولیت محصول در بازار میشود؛ بهویژه در ایران که مردم ذائقه خاصی دارند.
استاد گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه تهران همچنین افزود: حتی محصولات گلخانهای که از نظر ظاهری مناسب بهنظر میرسند، معمولاً از نظر طعم و کیفیت با محصولات سنتی و ارگانیک قابل مقایسه نیستند و این تفاوت برای مصرفکننده اهمیت بالایی دارد.
وی با اشاره به رشد آگاهی کشاورزان در سالهای اخیر درباره مضرات کودهای شیمیایی گفت: گرایش به استفاده از کودهای آلی، زیستی و ارگانیک افزایش یافته و امروزه انواع مختلفی از این کودها در بازار عرضه میشود.
وی گفت: البته کیفیت کودهای آلی نیز موضوعی قابل تأمل است، زیرا نبود استانداردهای مشخص در این زمینه ممکن است موجب عرضه محصولاتی بیکیفیت و صرفاً سودجویانه در بازار شود.
میرسیدحسینی در ادامه با اشاره به اهمیت جایگزینی کودهای آلی به جای کودهای شیمیایی گفت: این کودها با بهبود خواص فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک، به افزایش طعم، رنگ و ماندگاری محصول کمک کرده و نقش مهمی در کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی ایفا میکنند.
وی افزود: با استفاده از کودهای آلی، دامی و زیستی میتوان بخشی از نیاز غذایی گیاهان را بهصورت پایدار و بلندمدت تأمین کرد. این کودها عناصر مغذی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم را بهشکلی در اختیار گیاه قرار میدهند که بهراحتی قابل جذب باشد. از دیگر مزایای این کودها میتوان به کاهش آلودگی زیستی ناشی از تجمع نیترات و فلزات سنگین در خاک و همچنین افزایش بازارپسندی محصولات اشاره کرد.
این استاد دانشگاه در پایان گفت: تجربههای موفق استفاده از کودهای آلی در تولید محصولاتی مانند زعفران، برخی مرکبات و کشت گلخانهای سبزی و صیفی در استانهایی مانند خراسان، فارس، گیلان، مازندران و البرز، منافع اقتصادی قابل توجهی ایجاد کرده و بهعنوان الگو برای سایر تولیدکنندگان نیز توصیه میشود.
انتهای پیام
نظرات