آنان پس از شناسایی مولکول قندی که سلول‌های سرطانی بر روی سطح خود برای پنهان شدن از سیستم ایمنی بدن استفاده می‌کنند، دریافتند که همان مولکول ممکن است در نهایت به درمان دیابت نوع کمک کند که یک زمانی به‌عنوان دیابت نوجوانان نیز شناخته می‌شد.

دیابت نوع یک، نوعی بیماری خودایمنی مزمن است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های بتای پانکراس حمله می‌کند که انسولین تولید می‌کنند. این بیماری ناشی از عوامل ژنتیکی و سایر عوامل است.

محققان کلینیک مایو در تحقیقات خود، مکانیسم سرطان را به‌کلی وارونه کردند؛ سلول‌های سرطانی از روش‌های مختلفی از جمله پوشاندن خود با یک مولکول قند به‌نام «اسید سیالیک»،  برای فرار از پاسخ ایمنی استفاده می‌کنند. محققان در یک مدل پیش‌بالینی دیابت نوع یک دریافتند که می‌توان سلول‌های بتا را با همان مولکول قند پوشاند و سیستم ایمنی را قادر به تحمل سلول‌ها کرد.

ویرجینیا شاپیرو، محقق ایمونولوژی و محقق اصلی این تحقیق می‌گوید: یافته‌های ما نشان می‌دهد که می‌توان سلول‌های بتا را طوری مهندسی کرد که پاسخ ایمنی را تحریک نکنند.

چند سال پیش، گروه تحقیقاتی شاپیرو نشان داد که آنزیمی به‌نام ST۸Sia۶ که اسید سیالیک را روی سطح سلول‌های تومور افزایش می‌دهد، به سلول‌های تومور کمک می‌کند تا طوری به‌نظر برسند که گویی موجودات خارجی نیستند تا توسط سیستم ایمنی هدف قرار گیرند.

وی افزود: بیان این آنزیم به‌طور اساسی سلول‌های سرطانی را «پوشش قندی» می‌دهد و می‌تواند به محافظت از یک سلول غیرطبیعی در برابر پاسخ ایمنی طبیعی کمک کند. ما کنجکاو بودیم که آیا همین آنزیم می‌تواند یک سلول طبیعی را نیز از پاسخ ایمنی غیرطبیعی محافظت کند یا خیر. این محققان ابتدا اثبات این مفهوم را در یک مدل مصنوعی دیابت ایجاد کردند.

در پژوهش حاضر، گروه تحقیقاتی به بررسی مدل‌های پیش‌بالینی پرداختند که به‌دلیل پیدایش خودبه‌خودی دیابت خودایمنی (نوع یک) شناخته می‌شوند و بیشترین شباهت را به فرآیندی دارند که در بیماران رخ می‌دهد. محققان سلول‌های بتا را در این مدل‌ها برای تولید آنزیم ST۸Sia۶ دستکاری کردند.

در مدل‌های پیش‌بالینی، گروه تحقیقاتی دریافت که سلول‌های مهندسی‌شده، ۹۰ درصد در پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع یک موثر هستند. سلول‌های بتا که اغلب توسط سیستم ایمنی در دیابت نوع یک از بین می‌روند، حفظ شدند.

جاستین چو، دانشجوی دکترای پزشکی و محقق این تحقیق، بیان می‌کند: مهم‌تر از همه، محققان دریافتند که پاسخ ایمنی به سلول‌های مهندسی‌شده بسیار اختصاصی به نظر می‌رسد. چو این تحقیق را در مقطع دکترای خود در دانشکده علوم زیست‌پزشکی مایو کلینیک و دانشکده پزشکی آلیکس مایو کلینیک انجام داد.

وی افزود: سلول‌های بتا سالم ماندند و سیستم ایمنی بدن نیز دست‌نخورده باقی ماند. محققان توانستند سلول‌های B و T فعال و شواهدی از پاسخ خودایمنی علیه فرآیند بیماری دیگری را مشاهده کنند. ما دریافتیم که آنزیم به‌طور خاص تحمل در برابر دفع خودایمنی سلول بتا و محافظت موضعی و به‌طور کامل اختصاصی در برابر دیابت نوع ۱ ایجاد می‌کند.

طبق گزارش سایت مدیکال اکسپرس، در حال حاضر هیچ درمانی برای دیابت نوع یک وجود ندارد و درمان شامل استفاده از انسولین مصنوعی برای تنظیم قند خون یا برای برخی افراد، پیوند سلول‌های جزایر پانکراس است که شامل سلول‌های بتای بسیار ضروری نیز می‌شود. از آنجا که پیوند شامل سرکوب سیستم ایمنی کل بدن است، شاپیرو قصد دارد با هدف بهبود نهایی درمان بیماران، استفاده از سلول‌های بتای مهندسی‌شده در سلول‌های جزایر لانگرهانس قابل پیوند را بررسی کند.

شاپیرو خاطرنشان کرد: یکی از اهداف، فراهم کردن سلول‌های قابل پیوند بدون نیاز به سرکوب سیستم ایمنی است. اگرچه ما هنوز در مراحل اولیه هستیم، اما این تحقیق می‌تواند گامی به سوی بهبود مراقبت‌های بهداشتی باشد.

یافته‌های این تحقیق در مجله «تحقیقات بالینی» (the Journal of Clinical Investigation) منتشر شده است.

انتهای پیام