فضای صحنه به جای تقلید صرف از واقعیت «دفرمه» و خاطره‌مند طراحی شده؛ جایی که فرش ایرانی حتی اگر کف خانه پارکت یا سرامیک باشد، همچون قلب تپنده فرهنگ در مرکز صحنه جا خوش کرده است. باغچه‌های کوچک خانه‌های قدیمی، در گوشه گوشه این فضا جان گرفته بودند و با خود، بوی نوستالژی و هویت مشترک را می‌آوردند؛ همان عناصری که گاهی در برخورد فرد با خود، خانواده یا اجتماع، زمینه‌ساز کشمکش می‌شوند.
نمایش «شکستگی» تجربه‌ای است برآمده از جسارت؛ نه اسیر قالب‌های کلاسیک، بلکه ترکیبی از صدا، نور، تصویر، اَکت و ژست. کارگردان با الهام از تکنیک‌های برشت، پرده میان صحنه و تماشاگر را کنار زده است. چیزی پنهان نمی‌ماند و دعوت به تعامل، جای درخواست سکوت و انفعال را گرفته است. اینجا تماشاگر تنها نظاره‌گر نیست؛ او هم شریک اجرا و هم همسفر روایت است.
در نهایت «شکستگی» نه صرفاً داستانی درباره شکست، بلکه آینه‌ای است برای دیدن ترک‌های کوچک زندگی، پیش از آنکه در ذهنمان به زخم‌های التیام‌ناپذیر بدل شوند؛ یادآوری آرامی که گاه، کافی است زاویه دیدمان را اندکی تغییر دهیم تا رنج‌ها، رنگ دیگری بگیرند.
امین رضایی اردانی، نویسنده و کارگردان نمایش «شکستگی» در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: ایده اولیه این نمایش در فاصله سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ شکل گرفت و به عنوان بخش دوم یک سه‌گانه با عنوان کلی «استخوان شکستگی ندارد» روی صحنه رفت. این سه‌گانه شامل سه داستان مجزا درباره مواجهه فرد با زندگی و محیط اطرافش است؛ بخش نخست «فرد و خود»، بخش دوم «فرد و خانواده» که با عنوان «شکستگی» اجرا شد و بخش سوم «فرد و اجتماع» با نام «ندارد» که هنوز اجرا نشده است. قرار بود «شکستگی» در سال ۱۴۰۱ روی صحنه برود، اما به دلایل مختلف این امر محقق نشد و اکنون به اجرا رسیده است. در آینده نزدیک بخش‌های دیگر این مجموعه نیز اجرا خواهد شد.
وی ادامه داد: پیام اصلی نمایش این است که بسیاری از آنچه ما به عنوان مشکلات یا شکست‌ها می‌بینیم، ممکن است از زاویه دیدی دیگر چندان بحرانی نباشند؛ گاهی یک خراش کوچک است که ما آن را شکستگی بزرگ می‌پنداریم. این زاویه نگاه، مخاطب خاصی را هدف قرار نمی‌دهد و برای عموم مردم قابل درک است. همچنین این نمایش برای عموم مردم مناسب است؛ چراکه به باور من تئاتر به معنای واقعی تماشاگر عام ندارد، بلکه برای هر مخاطبی که به تجربه هنری علاقه‌مند است، حرفی برای گفتن دارد.
این کارگردان تئاتر بیان کرد: تمام بازیگران این نمایش از اعضای گروهی هستند که بیش از یک دهه با هم فعالیت داشته‌اند. تلاش ما همواره این است که با تولید آثار متنوع در ژانرهای مختلف از تئاتر کودک تا کمدی و موزیکال برای مخاطب بسته فرهنگی کامل فراهم کنیم.
رضایی اردانی افزود: در طراحی صحنه تلاش کردم فضایی «دفرمه» و برگرفته از زندگی ایرانی خلق کنم. فرش به عنوان نماد خانه ایرانی در مرکز این طراحی قرار دارد؛ حتی اگر کف خانه سرامیک یا پارکت باشد، وجود فرش در فرهنگ ما ضروری است. این فضا یادآور باغچه‌های کوچک خانه‌های قدیمی است که به خانه‌های امروزی منتقل شده‌اند. این جزئیات کوچک در کنار هم، هویت و خاطره مشترکی را شکل می‌دهند که گاهی به تعارض میان فرد با خود، خانواده یا اجتماع منجر می‌شود.
وی در ادامه گفت: همواره تجربه‌گرا کار کرده‌ام و به سبک کلاسیک وابستگی نداشته‌ام. این نمایش نیز تجربه‌ای جدید از ترکیب صدا، نور، تصویر، اَکت و ژست است. با بهره‌گیری از تکنیک‌های برشتی، تماشاگر را در روند اجرا شریک می‌کنیم و چیزی از او پنهان نمی‌کنیم. بر خلاف عرف معمول در ابتدای نمایش از او نمی‌خواهیم که ساکت و منفعل باشد، بلکه تعامل و احترام متقابل را مبنا قرار می‌دهیم.
این کارگردان تئاتر در خصوص چالش‌های اجرای این نمایش عنوان کرد: بزرگ‌ترین چالش در این سال‌ها، انتخاب سالن و کمبود امکانات بوده است. گرانی شدید متریال باعث شده ناچار شویم با حداقل هزینه و طراحی مهندسی‌شده دکور بسازیم. در مشهد گرایش به سمت اجراهای بی‌دکور افزایش یافته که البته لزوماً انتخاب هنری نیست، بلکه نتیجه فشار اقتصادی است. هنرمندان ناچارند از هزینه شخصی کار کنند و همزمان زندگی خود را بچرخانند.
رضایی اردانی افزود: دیگر چالش مهم زمان کوتاه برای دریافت مجوز و تبلیغات است؛ گاهی تنها دو یا سه روز پیش از اجرا موفق به دریافت پروانه می‌شویم، در حالی که اگر این فرایند ۱۵ روز زودتر انجام شود، امکان برنامه‌ریزی و تبلیغ مؤثر فراهم می‌شود. این مشکل با همکاری و هماهنگی بیشتر میان هنرمندان و اداره ارشاد قابل حل است.
وی با بیان اینکه حمایت از هنر در تمام ژانرها و رشته‌ها از تئاتر و سینما تا موسیقی، نقاشی و هنرهای تجسمی ضرورتی انکارناپذیر است، تصریح کرد: این شهر و هنرمندان جوان آن پتانسیل بالایی دارند و اگر مسئولان و رسانه‌ها از این ظرفیت‌ها حمایت کنند، حتی می‌توان بر برخی مشکلات اقتصادی نیز غلبه کرد. این انرژی و انگیزه در میان نیروهای جوان وجود دارد، تنها باید فرصت و فضای مناسب برای شکوفایی آن فراهم شود.
انتهای پیام
نظرات