به گزارش ایسنا، در دنیایی که در آن علم و دانش به عنوان مهم‌ترین سرمایه‌های نوین شناخته می‌شوند، نقش معلمان به عنوان سازندگان آینده و پیشروان تحول اجتماعی و فرهنگی غیرقابل انکار است، اما در مناطق محروم و دورافتاده، که به دلیل ضعف زیرساخت‌ها و کمبود امکانات، معلمان با چالش‌های بسیاری روبه‌رو هستند، این نقش حیاتی مورد تهدید واقع می‌شود.
در چهارمحال و بختیاری جاده‌های باریک و پرپیچ‌وخم آن به روستاهایی منتهی می‌شود که گویی در حاشیه زمان گم شده‌اند، گاهی محورهای ارتباطی این روستاها ماه‌ها بسته می‌شود، معلمان، این مشعل‌داران دانش، هر روز با کوله‌پشتی‌هایی پر از کتاب، قلم، و آرزوهای بزرگ، اما قلبی سنگین از دوری و دلتنگی، قدم در مسیری دشوار می‌گذارند.
این معلمان، که با عشق به تعلیم و تربیت به مناطق محروم فرستاده شده‌اند، نه تنها با سختی‌های اقلیمی و جغرافیایی دست و پنجه نرم می‌کنند، بلکه قربانی سیستمی ناعادلانه در نقل و انتقالات شده‌اند که گویی برای آن‌ها ساخته نشده است.
نقل و انتقالات معلمان مناطق سخت گذر و محروم در سیستم آموزشی به یک معضل جدی تبدیل شده که نه تنها بر زندگی شخصی آنان تأثیر می‌گذارد، بلکه به طور مستقیم بر کیفیت آموزش و تربیت نسل آینده نیز سایه می‌افکند، سال‌هاست بحث بومی‌گزینی در آزمون‌های استخدامی آموزش و پرورش نقل محافل و جلسات مرتبط با حوزه آموزش و پرورش است.
سیستمی که برخی آموزگاران را با امتیازات نانوشته به آغوش خانواده و شهرهایشان بازمی‌گرداند، اما دیگران را در دوری و انزوا نگه می‌دارد، تا جایی که فاصله میان خانه و محل خدمت، نه فقط یک مسیر جغرافیایی، بلکه شکافی عمیق در زندگی شخصی و حرفه‌ای آن‌ها شده است.
این گزارش برآمده از گفت‌وگوهای صمیمی و بی‌پرده با معلمان مناطق محروم، روایتی است از دردهای ناگفته، از صبح‌های سردی که با خطر ایاب و ذهاب در جاده‌های صعب‌العبور آغاز و از شب‌هایی که در حسرت دیدار فرزندان و همسران سپری می‌شود و از امیدهایی که زیر فشار بی‌عدالتی و تبعیض، کم‌رنگ اما هرگز خاموش نشده‌اند.
این معلمان، که گاه برای رسیدن به کلاس درس، جان خود را در مسیرهای کوهستانی به خطر می‌اندازند، نه تنها با کمبود امکانات آموزشی و زیرساخت‌های اولیه مواجه‌اند، بلکه با سیاستی ناعادلانه دست‌به‌گریبان‌اند که آن‌ها را از ابتدایی‌ترین حقشان زیستن در کنار خانواده محروم کرده است.
اخبار تلخ حوادث رانندگی برای معلمانی که روزانه در محورهای مواصلاتی پرخطر و ناایمن تردد می‌کنند، دلهره خانواده‌های آنان را دوچندان می‌کند، در چند سال گذشته شاهد یکی از تلخ‌ترین حوادث برای معلمانی بودیم که در آن سه معلم در راه حرکت به محل کار، دچار حادثه رانندگی شدند و جان خود را از دست دادند.
این گزارش، دعوتی به تأمل است، چگونه می‌توان از معلمانی که آینده‌سازان این سرزمین‌اند، انتظار داشت که در سایه بی‌عدالتی، با تمام وجود به رسالت خود ادامه دهند؟
آیا زمان آن نرسیده که صدای این قهرمانان بی‌ادعا، که در دورافتاده‌ترین نقاط این خاک که برای روشن نگه داشتن چراغ دانش می‌جنگند، شنیده شود؟ این نوشتار، نه فقط شرح یک مشکل، بلکه فریادی است برای عدالت، برای بازنگری سیستمی که معلمان را به جای حمایت، در تنگنای تبعیض و محرومیت قرار داده است.
انتقال دبیران مقطع متوسطه اول و دوم از مناطق محروم بسیار دشوار است
هاشمی- یکی از معلمان مناطق محروم چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه زمان انتقال معلمان به مناطق نیمه محروم یا محل سکونتشان متفاوت است، اظهار کرد: شرایط انتقال آموزگاران دوره ابتدایی ساده‌تر است، اما دبیران مقطع متوسطه اول و دوم بسیار دشوار است.
وی افزود: گاهی مشاهده می‌شود برخی از معلمان حدود ۲۵ سال در مناطق محروم حضور دارند و شرایط انتقال آن‌ها فراهم نشده است.
هاشمی با تاکید بر اینکه وضعیت انتقال معلمانی از مناطق محروم رضایت‌بخش نیست، اظهار کرد: بنده بعد از ۵ سال توانستم از منطقه محروم به نیمه برخوردار منتقل شوم، اما برای بسیاری این کار ممکن است زمان بیش‌تری ببرد، زیرا در آزمون‌های استخدامی جدید شاهد جذب معلمان بومی و یا در مقطع ابتدایی بوده و با کمبود معلم در مقطع متوسطه اول و دوم مواجه هستیم.
این آموزگار بیان کرد: برای برخی معلمان خانم که همسران آن‌ها نظامی است، امتیازاتی در نظر گرفته می‌شود و می‌توانند به محل خدمت همسرشان انتقالی بگیرند، در حالیکه برای بقیه مشاغل چنین امتیازی وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: برای معلمانی که در مناطق محروم و نیمه برخوردار در حال تدریس هستند، هیچ امتیازی از جمله افزایش حقوق، حق ایاب و ذهاب و سختی شغل در نظر گرفته نمی‌شود.
سختی تردد معلمان به مناطق محروم
مهدیان- یکی از معلمان بازنشسته و دارای سابقه تدریس در مناطق محروم چهارمحال و بختیاری در گفت‌گو با ایسنا، اظهار کرد: بنده از سه سال گذشته بازنشسته شده‌ام.
وی با اشاره به اینکه حدود ۲۶ سال به دور از منطقه سکونتم در مرکز چهارمحال و بختیاری در یکی از شهرهای شهرستان فارسان تدریس کرده‌ام، گفت: بنده در مسیر کار دچار حادثه رانندگی شدید شدم، حتی پس از حادثه رانندگی که در حین رسیدن به محل کار برای بنده رخ داد، با انتقالی بنده موافقت نکردند و با وضعیت جسمانی نامطلوب در محل کار حاضر شدم و سال بعد به علت شرایط جسمانی با انتقالی من موافقت شد و در ۴ سال آخر کار در محل سکونت تدریس انجام می‌دادم.
مهدیان بیان کرد: در مسیر تردد از شهرکرد به فارسان با سختی‌های بسیاری مواجه بودم، اما به دلیل کمبود نیرو و باوجود دو فرزند خردسال با انتقال بنده موافقت نمی‌شد، در حالیکه برخی از همکاران باوجود سابقه تدریس کم و تجرد، به مرکز استان منتقل شدند.
این بانوی فرهنگی با بیان اینکه بی عدالتی در نقل و انتقال فرهنگیان مشهود بود، یادآور شد: متاسفانه برای معلمانی که به دور از محل سکونت و در مناطق محروم مشغول به تحصیل بودند، هیچ امتیازی تعلق نمی‌گرفت، حتی هزینه ایاب و ذهابی نیز به این قشر پرداخت نمی‌شود.
مسئولان استانی پیگیر وضعیت انتقال معلمان از مناطق محروم باشند
سهیلی- یکی دیگر از معلمانی که در مناطق کم برخوردار مشغول به تدریس است در گفت‌وگو با ایسنا با انتقاد از بی‌عدالتی در نقل و انتقالات معلمان، گفت: قطعا که بومی‌گزینی طرح خوبی است و کسی با آن مخالف نیست، اما به شرط آنکه برای تمام مناطق محروم و نیمه محروم هم به نسبت نیازشان هر ساله ردیف استخدامی در نظر گرفته شود و صرفا برای مناطق شهری و برخوردار نباشد.
وی تاکید کرد: چرا نباید تمهیداتی در نظر گرفته شود که نیروهایی که سالیان زیادی در مناطق محروم و نیمه محروم خدمت کردند و خواهان جابه جایی هستند، منتقل شوند؟
سهیلی عنوان کرد: وضعیت مناطق محروم آموزش و پرورش باید به وزارتخانه منتقل شود و مسئولان استانی پیگیر وضعیت همکاران باشند، نه اینکه مسئولیت را از دوش خودشان بردارند و بگویید این دستور استخدام از بالاست و دست ما نیست، چرا برای مناطق محروم و نیمه برخوردار نیروی استخدامی بومی در نظر گرفته نمی‌شود.
این آموزگار با بیان اینکه هر ساله تعداد انگشت شماری از معلمان مناطق محروم منتقل می‌شوند، خاطرنشان کرد: تنها شاهد وعده‌هایی هستیم که محقق نمی‌شود، چرا تنها آزمون‌های استخدامی کمبودهای مرکز استان را پوشش می‌دهد.
گلایه‌های متعددی در فضای مجازی نیز با همین مظمون منتشر شده است که تعهد خدمت آنان در مناطق محروم به اتمام رسیده، اما برای انتقال آنان به مناطق نیمه برخوردار و برخوردار اقدامی صورت نمی‌گیرد.
شیوه‌نامه نقل و انتقالات معلمان کشوری است
فرشید علیمردانی- مدیر منابع انسانی و امور اداری اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص فرآیند نقل و انتقالات معلمان از مناطق محروم به مناطق مقصد داخل و خارج استان، اظهار کرد: شیوه‌نامه نقل و انتقالات فرهنگیان به صورت متمرکز از سوی وزارت آموزش و پرورش به استان‌ها جهت اجرا در سامانه مربوطه ابلاغ شد، همچنین جدول زمانبندی و فرم‌های شیوه‌نامه برون و درون استانی کاملا هماهنگ و متمرکز به صورت پردازشی و کارتابلی انجام می‌شود.
وی افزود: افراد حائز شرایط طبق شیوه‌نامه‌های مربوطه امکان شرکت در فرآیند نقل و انتقال را دارند.
علیمردانی در خصوص گلایه‌مندی معلمان در مورد اعلام زمان اعلام نتایج نقل و انتقالات، توضیح داد: جدول زمانبندی نقل و انتقالات به صورت کاملا هماهنگ از سمت وزارت متبوع در کل کشور انجام می‌شود و استان نیز تابع این جدول زمانبندی است، در مرحله اول نتایج نقل و انتقالات بر اساس ضرایب نیروی انسانی، پردازش می‌شود، نتایج نقل و انتقالات نشان می‌دهد همه آموزگاران ابتدایی شاغل در مناطق محروم متقاضی با سابقه تجربی بیشتر از ۶ سال منتقل شده‌اند، همچنین تلاش بر این بوده است که در دوره متوسطه نیز افراد با سابقه تجربی بیشتر از ۱۰ سال به سایر مناطق استان منتقل شوند.
علیمردانی در پاسخ به موضوع انتقال همسران نظامی، گفت: تفاهم‌نامه‌ای توسط وزارت آموزش و پرورش با ستاد نیروهای مسلح منعقد شده است و امتیاز مربوطه در فرم نقل و انتقالات لحاظ شده است.
مدیر منابع انسانی و امور اداری اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری بیان کرد: قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت از معلمان دارای ۳ فرزند زیر ۱۲ سال به صورت استثنا در انتقال حمایت می‌کند.
در سال‌های اخیر، معلمان شاغل در مناطق محروم به دلیل شرایط سخت کاری و عدم امکانات کافی، به شدت از سیاست‌های مربوط به نقل و انتقالات گلایه‌مند بوده‌اند، این معلمان با مشکلاتی چون عدم دسترسی به امکانات آموزشی، پایین بودن حقوق و مزایا و دوری از خانواده‌های خود دست و پنجه نرم می‌کنند، بسیاری از آن‌ها خواستار تسهیل فرآیند نقل و انتقال به مناطق شهری و برخوردار هستند، اما به نظر می‌رسد که سیاست‌های فعلی پاسخگوی نیازهای آن‌ها نیست.
گلایه‌های معلمان نشان‌دهنده‌ی عمیق‌ترین دغدغه‌های آن‌ها در ارتباط با کیفیت زندگی و کارشان است، در حالی که معلمان به عنوان ستون‌های اصلی نظام آموزشی شناخته می‌شوند، بی توجهی به شرایط کاری و زندگی آن‌ها می‌تواند تبعات منفی بر کیفیت آموزش و تربیت دانش‌آموزان داشته باشد.
برای بهبود این شرایط، لازم است که مسئولان وزارت آموزش و پرورش با ایجاد مکانیسم‌های شفاف و عادلانه، روند نقل و انتقالات را تسهیل کنند. این اقدام نه‌تنها می‌تواند انگیزه معلمان را برای ادامه فعالیت در نظام آموزشی افزایش دهد بلکه به جذب استعدادهای جدید نیز کمک می‌کند.
علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های آموزشی و تأمین امکانات لازم در مناطق محروم می‌تواند به کاهش نارضایتی معلمان و در نتیجه به افزایش کیفیت آموزش در این مناطق منجر شود.
انتهای پیام
نظرات