معاون پژوهشی دانشگاه فردوسی مشهد در مراسم گرامیداشت «روز ملی کودک» و آغاز به کار بخش تخصصی کودک و نوجوان کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد، اظهار کرد: وجود مراکز تخصصی کودک و نوجوان در کتابخانه‌ها نه‌تنها به گسترش دانش تخصصی و افزایش تحقیقات در حوزه‌های مرتبط کمک می‌کند، بلکه باعث ایجاد ارتباط عمیق‌تر میان دانشگاه و جامعه خواهد شد. این فعالیت‌ها کاملاً در راستای اهداف دانشگاه‌های پژوهش‌محور است و می‌تواند به‌عنوان پلی برای انتقال دانش و فرهنگ به نسل‌های آینده عمل کند.
حبیب رجبی مشهدی افزود: در نسل جدید شاهد کاهش علاقه کودکان به مطالعه هستیم که این موضوع ناشی از عوامل متعددی، از جمله فضای دیجیتال و کم‌توجهی به فرهنگ کتابخوانی است. برای این کودکان نسل باید فضایی فراهم شود که فرصت بازی، قصه‌گویی و مطالعه داشته باشند و فشارهای غیرضروری مانند امتحانات و تکالیف از دوش آنها برداشته شود. بدین ترتیب، خلاقیت و استعدادهای آنها بهتر شکوفا خواهد شد.
وی ادامه داد: بنابراین ایجاد فضایی مشابه کانون‌های فرهنگی و کتابخانه‌های تخصصی در دانشگاه‌ها و نهادهای آموزشی می‌تواند در اصلاح این روند مؤثر باشد. چنین مراکزی نه تنها به گسترش دانش تخصصی و افزایش تحقیقات در حوزه‌های مرتبط کمک می‌کند، بلکه باعث ایجاد ارتباط عمیق‌تر میان دانشگاه و جامعه خواهد شد. همچنین این نوع فعالیت‌ها کاملاً در راستای اهداف دانشگاه‌های پژوهش‌محور است و می‌تواند به‌عنوان پلی برای انتقال دانش و فرهنگ به نسل‌های آینده عمل کند.
رجبی مشهدی اظهار کرد: بسیاری از دانش‌آموزان با مسائل جدی مواجه‌اند؛ از جمله افت کیفیت آموزش و عدم هماهنگی لازم در مباحث درسی، که مثال آن حذف برخی مباحث ریاضی پایه در دوره متوسطه است، که تأثیرات منفی بر دانشجویان دارد و ما موظف هستیم که با حساسیت کامل نسبت به ورودی‌های دانشجویی و سطح علمی آنها عمل کنیم.
وی افزود: کنترل کیفیت ورودی‌ها همانند صنایع حرفه‌ای باید جدی گرفته شود تا دانشجویانی که وارد دانشگاه می‌شوند، از نظر علمی و ذهنی آمادگی لازم را داشته باشند و بتوانند مسیر تحصیلی و پژوهشی خود را به بهترین نحو ادامه دهند.
در ادامه این نشست یک عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت حیدریه، با اشاره به اهمیت نویسندگی، اظهار کرد: نوشتن در اصل، یک فناوری بشری است، که حدود هشت هزار سال پیش در مناطق ایلام قدیم و بین‌النهرین شکل گرفت. این فناوری ابتدا با استفاده از ابزارهای کوچکی به نام ژتون آغاز شد که به منظور ثبت حساب و کتاب اقتصادی مانند تعداد گوسفندها، بزها، کوزه‌ها و روغن‌ها به کار می‌رفت. همچنین این ابزارها و نظام شبه‌نگارشی که آن زمان وجود داشت، پایه و اساس نوشتن بود و به مرور زمان به خط میخی تبدیل شد که به‌عنوان نخستین نظام نگارشی جهان شناخته می‌شود.
محمدناصر مودودی افزود: خط میخی در حدود پنج هزار و ۵۰۰ سال پیش در سومر باستان، منطقه‌ای در بین‌النهرین، پدید آمد و تاریخ مکتوب بشر را آغاز کرد. این خط به قدری مهم بود که تاریخ‌نگاران، پایان سنت‌های شفاهی را از این نقطه شروع می‌کنند و ورود به دوران نوشتار و ثبت مکتوب را سرآغاز تمدن‌های پیشرفته می‌دانند.
این نویسنده با اشاره به سیستم‌های نگارشی دیگر در تمدن‌های باستانی، گفت: همزمان با خط میخی، در مصر باستان، خط هیروگلیف یا همان نوشته‌های مقدس شکل گرفت و در چین و آمریکای مرکزی نیز سیستم‌های نگارشی خاصی به وجود آمدند. همچنین این تنوع نشان‌دهنده اهمیت جهانی نگارش و ثبت اطلاعات در جوامع بشری است.
مودودی اضافه کرد: یکی از آثار برجسته و تاریخی این دوره، استوانه کوروش است که حدود دو هزار و ۶۰۰ سال پیش خلق شد. پس از آن، داریوش بزرگ با انتشار سنگ‌نوشته‌ای سه‌زبانه، بزرگ‌ترین سنگ‌نوشته جهان را به وجود آورد که نشان‌دهنده پیشرفت و توسعه فناوری نگارش در ایران باستان است.
نویسندگی و فناوری هر دو از یک نقطه آغاز می‌شوند
وی با بیان اینکه نویسندگی ریشه در تخیل و تفکر انسان دارد، گفت: داستان‌ها و اسطوره‌هایی مانند شاهنامه فردوسی و تاریخ‌نگاری بیهقی، نمونه‌های بارزی از تلفیق تخیل و واقعیت‌های زندگی روزمره هستند. فردوسی تاکید می‌کند که این روایت‌ها را باید با دید خردمندانه بررسی کرد، اما این آثار به عنوان میراث فرهنگی و ادبی ایران، همواره الهام‌بخش نسل‌ها بوده‌اند.
این پژوهشگر، افزود: هر دو حوزه نویسندگی و فناوری از یک نقطه آغاز می‌شوند. ایده‌ای که در ذهن شکل می‌گیرد نیز، به صورت نوشتار درمی‌آید و سپس تبدیل به فناوری می‌شود. این روند همیشه با چالش‌ها و دشواری‌های فراوانی همراه است، و نیازمند پشتکار، دانش عمیق و نیت درست است.
انتهای پیام
نظرات