در میانه‌ سرزمینی که نامش با زاینده‌رود معنا می‌یافت، امروز سخن از «پساب» نه نشانه‌ بحران، بلکه نشانه‌ آگاهی و بازگشت به تعادل است. اصفهان، شهری که روزگاری آب را در رگ‌های مادی‌ها جاری می‌دید، اکنون با طرحی هوشمندانه و علمی می‌کوشد تا از همین آب‌های برگشتی، حیات دوباره‌ای برای درختان و فضاهای سبز خود فراهم آورد. «رینگ پساب اصفهان» حاصل نگاه نو به مدیریت منابع آبی است؛ نگاهی که به جای اتکای بی‌پایان به چاه‌ها و رودخانه‌ای که سال‌هاست رمق ندارد، به چرخه‌ بازچرخانی و تصفیه‌ آب متکی است تا پایداری را به شهر بازگرداند.

در این طرح، شبکه‌ای منظم و حلقه‌وار از لوله‌های عظیم در زیر زمین شهر گسترده می‌شود تا پساب تصفیه‌شده از تصفیه‌خانه‌های حاشیه‌ای را به دل شهر بازگرداند. این رینگ دوگانه یکی در حاشیه و دیگری در بافت مرکزی همانند شریان‌های حیاتی در بدن عمل می‌کند و مأموریت دارد آب تصفیه‌شده را به پارک‌ها، بلوارها و درختان تشنه‌ شهر برساند. هرچند این پروژه در ظاهر مهندسی است، اما در باطن، نوعی حرکت فرهنگی و زیست‌محیطی است؛ تلاشی برای آنکه اصفهان از مصرف‌گرایی آبی فاصله بگیرد و به شهری هوشمند و سازگار با اقلیم خشک خود تبدیل شود.

رینگ پساب نه‌تنها راهکاری برای تأمین آب پایدار فضای سبز است، بلکه اقدامی مؤثر در کاهش فرونشست زمین، حفظ سفره‌های زیرزمینی و باززنده‌سازی مادی‌ها نیز به شمار می‌رود. این طرح می‌تواند با رهاسازی کنترل‌شده‌ پساب تصفیه‌شده در بستر مادی‌ها در فصول سرد سال، بار دیگر روح آب را به محلات تاریخی اصفهان بازگرداند.

پشت این حرکت بزرگ، اندیشه‌ای نهفته است که آب را صرفاً منبعی مصرفی نمی‌بیند، بلکه آن را جزئی از چرخه‌ زیست شهر می‌داند؛ چرخه‌ای که اگر به درستی مدیریت شود، می‌تواند در دل خشکسالی نیز پایداری و سرزندگی بیافریند. «رینگ پساب اصفهان» نماد گذار از بحران به آگاهی است؛ شهری که یاد گرفته است چگونه از دل کمبود، فرصت بسازد و از آب‌های بازچرخیده، زندگی نو برویاند.

گام بزرگ اصفهان در مسیر تاب‌آوری آبی

مهدی بقایی، معاون محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان در این رابطه به ایسنا با اشاره به اجرای طرح بزرگ رینگ پساب اصفهان، این پروژه را یکی از زیرساخت‌های حیاتی و ماندگار شهر در مسیر تاب‌آوری زیست‌محیطی می‌داند و می‌گوید: در تصفیه تکمیلی پساب (فاضلاب خام)، سیاست کلی ما این است که تصفیه‌خانه‌ها، به‌جز واحدهای لوکال که در داخل شهر مستقر می‌شوند، عمدتاً در حاشیه شهر احداث شوند تا مدیریت مؤثرتری در جمع‌آوری و بازچرخانی آب صورت گیرد.

وی می‌افزاید: پیش‌تر هر پارک و هر فضای سبز در هر منطقه، چاهی مستقل داشت و از همان طریق آب موردنیاز خود را تأمین می‌کرد، اما امروز سیاست شهرداری این است که در نقاط پیرامونی شهر تصفیه‌خانه‌های متمرکز ایجاد کنیم و سپس از طریق شبکه‌ای منظم، آب تصفیه‌شده را به سراسر شهر برسانیم. در همین راستا، طراحی شبکه توزیع پساب به‌صورت مشبک یا به‌اصطلاح شطرنجی، از جمله پیشنهادهای جامع و منحصربه‌فرد طرح آبرسانی اصفهان بوده است.

معاون محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان ادامه می‌دهد: طبق این طرح، دو رینگ برای شهر اصفهان در نظر گرفته شده است؛ یک رینگ بیرونی به طول ۹۶ کیلومتر که اکنون تقریباً به پایان رسیده و یک رینگ داخلی به طول ۲۶ کیلومتر که عملیات اجرایی آن در حال انجام است. هم‌اکنون کارگاه‌های متعددی در نقاط مختلف شهر فعال‌اند؛ از جمله در خیابان چمران و در مسیر کنارگذر آتشگاه به سمت پل وحید. وظیفه این رینگ‌ها آن است که در دو مسیر رفت و برگشت، آب تصفیه‌شده را به نقاط مختلف شهر هدایت کنند.

بقایی در تبیین تفاوت رینگ پساب با شبکه فاضلاب توضیح می‌دهد: شبکه فاضلاب وظیفه هدایت پساب خام شهری به خارج از محدوده شهر را دارد، در حالی که رینگ پساب، شبکه‌ای معکوس است و مأموریت دارد آب‌های تصفیه‌شده را از حاشیه به داخل شهر برساند تا برای آبیاری فضاهای سبز و درختان مورد استفاده قرار گیرد.

وی تصریح می‌کند: ما در حال آماده‌سازی زیرساختی بسیار مهم برای آینده شهر هستیم. برآوردها نشان می‌دهد که نیاز آبی فضای سبز اصفهان در شرایط کم‌آبی حدود ۶۰ میلیون مترمکعب و در شرایط پرآبی حدود ۹۰ میلیون مترمکعب در سال است؛ معادل ۳۰۰۰ لیتر بر ثانیه. از این میزان، حدود ۱۰۰۰ لیتر بر ثانیه از طریق چاه‌ها، ۱۰۰۰ لیتر بر ثانیه از طریق رودخانه و ۱۰۰۰لیتر از پساب تأمین می‌شود.

معاون محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان یادآور می‌شود: در شرایط کنونی که نه رودخانه‌ای جاری است و نه چاه‌های پرشماری در اختیار داریم، استفاده از چاه‌ها نیز چندان مطلوب نیست، چرا که فرونشست زمین در اصفهان به‌شدت افزایش یافته و برداشت آب زیرزمینی را خطرناک کرده است. بنابراین اگر در دوره‌های پرآبی نتوانیم از منابع سطحی استفاده کنیم، باید دست‌کم همان ۶۰ میلیون مترمکعب آبِ تصفیه‌شده را برای حفظ حیات درختان شهر تأمین کنیم.

بقایی اضافه می‌کند: در دوره‌های خشکسالی، آمارها نشان می‌دهد که برای زنده نگه داشتن حداقلی درختان، به حدود ۳۶ میلیون مترمکعب آب نیاز داریم، در حالی که طی سال‌های اخیر بیش از ۲۷ میلیون مترمکعب آب در اختیار نداشته‌ایم؛ به همین دلیل درختان شهر با تنش و کم‌آبی روبه‌رو شده‌اند.

وی با اشاره به استاندارد کیفی پساب‌های فعلی می‌گوید: تصفیه‌خانه‌هایی که هم‌اکنون در اختیار داریم، در مجموع حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ لیتر بر ثانیه آب تصفیه‌شده تولید می‌کنند که دارای گرید C است و تنها در بخش‌های جنگلی و برای آبیاری درختان غیرمثمر قابل استفاده است، اما در تصفیه‌خانه‌های جدید، کیفیت آب به گرید A ارتقا می‌یابد و می‌توان از آن در تمامی فضاهای شهری استفاده کرد.

معاون محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان ادامه می‌دهد: در مرحله کنونی ظرفیت تصفیه‌خانه‌ها تا هزار لیتر بر ثانیه افزایش یافته و هدف‌گذاری شده است که تا سال ۱۴۱۰، کل ۶۰ میلیون مترمکعب نیاز آبی فضای سبز شهر از پساب تصفیه‌شده تأمین شود. در دوره‌های پرآب، آب چاه‌ها و در صورت جاری بودن، آب رودخانه زاینده‌رود نیز به‌صورت مکمل به کار گرفته می‌شود تا در زمان‌های بی‌آبی، شهر حداقل تاب‌آوری زیستی و پوشش درختی خود را حفظ کند.

بقایی بیان می‌کند: در مرحله فعلی، تنها رینگ اصلی در حال اجراست. آب تصفیه‌شده در نقاط تحویلیِ سررینگ‌ها به مناطق مختلف تحویل داده می‌شود و هر منطقه نیز باید شبکه توزیع محلی خود را ایجاد کند تا آب را تا پارک‌ها و فضاهای سبز برساند. برای جلوگیری از افت فشار، احداث مخزن، ایستگاه پمپاژ و موتورخانه نیز ضروری است که این مراحل به‌تدریج در حال اجراست.

وی تأکید می‌کند: این طرح، فرایندی زمان‌بر اما بسیار بنیادین است و نمی‌توان انتظار داشت ظرف مدت کوتاهی تکمیل شود، با این حال در ماه‌های اخیر، سرعت پیشرفت پروژه به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. این اقدام، گامی بلند در مسیر ایجاد زیرساخت پایدار برای شهر است؛ شهری که بتواند با تکیه بر پساب تصفیه‌شده، درختان خود را حفظ و گونه‌های گیاهی مقاوم‌تری را جایگزین کند تا در عین کاهش نیاز آبی، امکان توسعه فضای سبز نیز فراهم شود.

معاون شهردار اصفهان با اشاره به استفاده از فناوری‌های نو در تصفیه آب می‌گوید: خوشبختانه شرکت‌های دانش‌بنیان اصفهانی حضور فعالی در این حوزه دارند و از ظرفیت آنان به‌خوبی استفاده می‌شود. برای نمونه، فناوری «نانواوزون» برای گندزدایی، نخستین‌بار توسط یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان اصفهان طراحی و اجرا شد و هم‌اکنون در سیستم تصفیه شهرداری نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

بقایی می‌افزاید: طبیعتاً برای اینکه کیفیت آب در سراسر شبکه یکنواخت باشد، باید تصفیه‌خانه‌ها در یک سطح استاندارد کار کنند. هم‌اکنون شرکت‌های دانش‌بنیان دیگری نیز در حال ساخت تصفیه‌خانه‌های جدید برای شهرداری هستند. یکی از پروژه‌های جدید ما، بهره‌گیری از فناوری‌ای است که برای نخستین‌بار توسط یک ایرانی ابداع و استاندارد بین‌المللی آن نیز اخذ شده است. این طرح، یکی از شیوه‌های نوین تصفیه در دنیاست و امیدواریم در آینده نزدیک در اصفهان اجرا شود.

وی از انعقاد قرارداد برای ساخت تصفیه‌خانه‌های «کانتینری» خبر داد و می‌گوید: این مدل از تصفیه‌خانه‌ها، قابلیت تصفیه پنج لیتر بر ثانیه را در قالب یک واحد فشرده و قابل‌حمل دارند و برای فضاهای کوچک مانند پارک‌ها و مناطق لوکال بسیار مناسب‌اند. نخستین نمونه این سامانه طی یکی دو ماه آینده رونمایی خواهد شد و در صورت موفقیت، تحولی چشمگیر در صنعت تصفیه کشور ایجاد خواهد کرد.

معاون شهردار اصفهان در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان می‌کند: اجرای چنین پروژه‌ای در دل بافت شهری، چالش‌های فراوانی دارد؛ از مسائل فنی و زیرساختی گرفته تا ملاحظات اجتماعی، مالی و ترافیکی. تنها در رینگ داخلی، حدود ۲۶ کیلومتر لوله‌گذاری با قطر ۷۰۰ میلی‌متر انجام می‌شود که بخشی از آن از مسیرهای پرترافیک و دشوار مانند خیابان‌های لاهور، پروین و چمران عبور می‌کند، اما با وجود همه سختی‌ها، این پروژه با اراده جدی در حال پیشرفت است و امید داریم به‌زودی به نتیجه مطلوب برسد.

بقایی در پایان با اشاره به مزایای زیست‌محیطی این طرح می‌گوید: آب تصفیه‌شده‌ای که با گرید A تولید می‌شود، قابلیت رهاسازی در مادی‌ها را نیز دارد. در فصول زمستان که نیاز آبی فضای سبز کاهش می‌یابد، می‌توان این آب را در دهنه مادی‌ها رها کرد؛ اقدامی که هم به احیای سرزندگی محلات و افزایش تزریق آب به آبخوان‌ها کمک می‌کند و هم موجب پُرآب‌تر شدن مادی‌ها و بهبود سیمای طبیعی شهر می‌شود. این دستاورد، یکی از اثرگذارترین گام‌ها در مسیر پایداری محیط‌زیست و حفظ حیات شهری اصفهان است.

تصفیه تکمیلی پساب با فناوری‌های نوین و پایش هوشمند در اصفهان اجرا می‌شود

سیدمهدی حسینی، مدیر بهینه‌سازی، تعمیرات و نگهداری تأسیسات شهری شهرداری اصفهان با تشریح روند تصفیه و نگهداری شبکه پساب شهری می‌گوید: از آنجا که این حوزه جزء وظایف تخصصی ماست، نگهداری و تعمیرات شبکه پساب به‌صورت متمرکز انجام می‌شود. در این سازوکار، بهره‌برداری از ابتدا تا انتهای مسیر مشخص شده است؛ به این معنا که از لحظه‌ای که فاضلاب خام از تصفیه‌خانه شرکت آب و فاضلاب تحویل گرفته می‌شود، تا انتقال آن به تصفیه‌خانه‌های تکمیلی، تمامی مراحل تحت کنترل قرار دارد.

وی می‌افزاید: در تصفیه‌خانه تکمیلی، عملیات اصلاح پارامترها، میکروب‌زدایی، گندزدایی و حذف ذرات معلق انجام می‌شود تا پساب خروجی به آبی استاندارد برای آبیاری فضای سبز تبدیل شود.

مدیر بهینه‌سازی، تعمیرات و نگهداری تأسیسات شهری شهرداری اصفهان با اشاره به چالش‌های موجود در این زمینه ادامه می‌دهد: کیفیت فاضلاب ورودی در شبکه شهری، در ساعات مختلف شبانه‌روز متغیر است و حجم آن نیز نوسان دارد. از سوی دیگر، گستردگی تأسیسات در سطح شهر اصفهان، فرایند نگهداری را دشوار می‌کند. با این حال، عملیات نشتی‌یابی به‌صورت مستمر انجام می‌شود و در صورت مشاهده هرگونه نشتی، سریعاً رفع می‌گردد، همچنین تجهیزات موجود نیز طبق چک‌لیست‌های مدون به‌صورت منظم سرویس و نگهداری می‌شوند.

حسینی بیان می‌کند: با ورود تجهیزات جدید به شبکه شهری از جمله سیستم‌های تولید اکسیژن و اُزون و تزریق آن‌ها از طریق پمپ‌های نانوحباب به پساب  نیاز به شیوه‌های نگهداری ویژه احساس می‌شود. با این حال، در مقایسه با روش‌های سنتی، فناوری‌های جدید ضمن کاهش قابل توجه هزینه‌ها، مصرف انرژی را نیز به میزان تقریبی یک‌سوم روش‌های پیشین کاهش داده‌اند. به بیان دیگر، در این فرایند شاهد سه برابر صرفه‌جویی در مصرف انرژی هستیم که این موضوع گامی مهم در جهت بهره‌وری و پایداری شهری به‌شمار می‌رود.

وی تأکید می‌کند: در تصفیه‌خانه‌ها و شبکه انتقال پساب، از تجهیزات جدید حسگر و سامانه‌های کنترلی هوشمند استفاده می‌شود. در حال حاضر پروژه «شبکه مانیتورینگ خطوط پساب و تصفیه‌خانه‌ها» در حال اجراست تا از طریق آن عملکرد تصفیه‌خانه‌ها و حجم پساب جابه‌جا شده در هر منطقه به‌صورت برخط (آنلاین) پایش شود. به این ترتیب، داده‌های به‌دست‌آمده می‌تواند در محاسبات مربوط به آبیاری و تخصیص سهم هر منطقه از پساب نقش مؤثری ایفا کند.

مدیر بهینه‌سازی، تعمیرات و نگهداری تأسیسات شهری شهرداری اصفهان با اشاره به اهمیت ویژه نگهداری و تعمیرات تأسیسات مرتبط با شبکه پساب می‌گوید: این تأسیسات به‌دلیل ماهیت سیال عبوری، مستعد فرسایش و خوردگی بالاست، ازاین‌رو روش‌های نگهداری و تعمیرات در این حوزه ویژگی‌های خاص خود را دارد. بر همین اساس، چک‌لیست‌های روزانه، ماهانه و سالیانه تدوین شده و اپراتورها موظف‌اند تجهیزات را به‌طور منظم بررسی و عملکرد آن‌ها را ارزیابی کنند.

حسینی می‌افزاید: کوچک‌ترین اشکال در عملکرد تجهیزات بلافاصله بررسی و رفع می‌شود تا از بروز خسارات بیشتر جلوگیری شود. این تجهیزات دارای دستورالعمل‌های مدون روزانه، هفتگی، ماهانه و سالیانه هستند و اگر این دستورالعمل‌ها به‌صورت دقیق و به‌موقع اجرا شود، نیاز به تعمیرات سنگین و پرهزینه به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد.

وی در پایان خاطرنشان می‌کند: فلسفه اصلی این نظام نگهداری آن است که اگر سرویس‌ها و مراقبت‌های دوره‌ای به‌درستی انجام شود، تجهیزات به‌صورت پایدار و با هزینه کمتر به کار خود ادامه خواهند داد و این امر علاوه بر صرفه‌جویی اقتصادی، به پایداری زیست‌محیطی و بهبود کیفیت خدمات شهری نیز منجر خواهد شد.

تحول زیرساخت‌های آبرسانی اصفهان با محوریت رینگ پساب و تصفیه‌خانه‌های تکمیلی

محمد جمالی‌نژاد، مسئول امور آب معاونت محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان به ایسنا می‌گوید: وقتی از آب استفاده می‌کنیم، در واقع در چند حوزه باید آن را مدیریت کنیم. نخست حوزه تأمین آب است که پیش‌تر از آب رودخانه زاینده‌رود بهره‌مند بودیم؛ اما اکنون سال‌هاست که این منبع را از دست داده‌ایم. با این حال، همچنان حقابه‌دار و مطالبه‌گر هستیم، چراکه شهر اصفهان طبق طومار و مستندات موجود، حقابه‌ای مشخص دارد و براساس همان حقابه، برنامه‌ریزی شهر بر این مبنا بوده که حداقل نیمی از فضای سبز یا حداقل حدود یک‌سوم، از این منبع مشروب شود، اما اکنون این امکان وجود ندارد و به‌ویژه انهار و مادی‌های اصفهان از این منبع حیاتی محروم شده‌اند؛ مادی‌هایی که در گذشته وظیفه آبرسانی و تغذیه آب‌خوان را نیز بر عهده داشتند.

وی می‌افزاید: حوزه دیگر، منابع آب زیرزمینی است. بیش از نیمی از چاه‌های اصفهان در دهه اخیر خشک شده و باقی چاه‌ها نیز با کاهش دبی و کیفیت مواجه شده‌اند و موضوع فرونشست زمین نیز در واقع صحه‌ای بر همین مسئله است.

مسئول امور آب معاونت خدمات شهرداری اصفهان ادامه می‌دهد: منبع اصلی ما در حال حاضر پساب است که اکنون حدود ۱۲ میلیون مترمکعب در سال تأمین می‌شود؛ رقمی که معادل حدود یک‌سوم آب در اختیار فضای سبز شهر است. با راه‌اندازی و توسعه تصفیه‌خانه‌های تکمیلی و تصفیه‌خانه‌های فاضلاب غیرمتمرکز، این میزان روزبه‌روز در حال افزایش است. به گونه‌ای که در افق طرح پیش‌بینی کرده‌ایم که در کنار پیگیری حقابه زاینده‌رود، در سال آینده حدود نیمی از عرصه ‌ای فضای سبز شهر از طریق پساب مشروب شود.

جمالی‌نژاد در ادامه درباره طرح رینگ آب قضای سبز اصفهان می‌گوید: طرح رینگ آب فضای سبز، یک زیرساخت آبرسانی و توزیع منابع آبی است که از ۱۳۹۰ شکل گرفت و در حال حاضر بخش عمده‌ای از آن اجرایی شده است. در آن زمان پیش‌بینی شده بود که از مناطق مرکزی شهر که در خط‌القعر اصفهان قرار دارند، آب چاه‌ها به رینگ تزریق و از آن‌جا به مناطق پیرامونی توزیع شوند، اما با تداوم شرایط خشکسالی، کاربری این رینگ تغییر کرد، به گونه‌ای که محدوده آبی که تصور می‌شد همواره پرآب باشند، عملاً کاربری خود را از دست داده‌اند. اکنون این رینگ برعکس عمل می‌کند؛ به‌طوری‌که در آینده‌ای نزدیک بابد پساب تصفیه شده از تصفیه‌خانه‌های شمال (حبیب آباد)، جنوب (آبشار) و سپاهان‌شهر از طریق خطوط انتقال به رینگ مرکزی تزریق گردند.

وی با اشاره به زیرساخت‌های آبرسانی می‌افزاید: مخازن ذخیره‌سازی، ایستگاه‌های پمپاژ، خطوط انتقال و کلکتورهای اصلی و سامانه‌های پایش منابع آبی، جزو زیرساخت‌های حیاتی آبرسانی شهر محسوب می‌شوند. این ایستگاه‌ها در نقاطی نظیر میدان شهید قوچانی، شمال سپاهان‌شهر و میدان المپیک واقع شده‌اند و اکنون محل توزیع عمده پساب تصفیه‌شده به منظور آبیاری فضای سبز هستند.

مسئول امور آب معاونت خدمات شهری شهرداری اصفهان ادامه می‌دهد: نگهداری این زیرساخت‌ها که حیات فضای سبز به آن‌ها وابسته است، در قالب قراردادهای نگهداری تأسیسات شهری به پیمانکاران واگذار شده و شهرداری بر عملکرد آن‌ها نظارت دقیق و مستمر دارد.

جمالی‌نژاد با بیان اینکه اصفهان تنها شهری است که از ۱۳۹۸ برنامه پایش پساب را براساس استانداردها و دستورالعمل های مرتبط، به‌صورت کامل اجرا کرده است.

وی می‌افزاید: پارامترهای بیولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی در این برنامه به‌صورت منظم مورد سنجش قرار می‌گیرند. برای مثال، در تصفیه‌خانه‌های تکمیلی موجود حداقل دو بار در هفته نمونه‌برداری به‌صورت تصادفی و بدون اطلاع قبلی پیمانکار بهره‌بردار، توسط آزمایشگاه معتمد سازمان حفاظت محیط زیست انجام می‌شود.

مسئول امور آب معاونت خدمات شهری شهرداری اصفهان توضیح می‌دهد: نمونه‌ها از نقاط مشخص ورودی و خروجی از تصفیه‌خانه‌ها برداشت و جهت اندازه‌گیری پارامترهای کیفی به آزمایشگاه منتقل می‌شوند و در صورت مشاهده هرگونه مغایرت، به پیمانکار تذکر داده شده و براساس مفاد قرارداد، جرایم مربوطه از او کسر می‌شود. اگر سرمایه‌گذار نیز متولی بهره‌برداری از تصفیه‌خانه باشد، این جرایم از قبوض ماهانه خرید تضمینی پساب وی کسر می‌گردد.

جمالی‌نژاد می‌افزاید: علاوه بر پایش کیفیت پساب، از خاک و گیاهانی که با پساب آبیاری می‌شوند نیز به‌طور فصلی نمونه‌برداری سده و بررسی شرایط آن‌ها نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد تا اثرات بلندمدت استفاده از پساب بر خاک و گونه‌های گیاهی نیز مشخص شود. این طرح در قالب پروژه «پایش تأثیرات پساب بر فضای سبز شهر اصفهان» از ۱۳۹۸ در حال اجراست و به جرئت می‌توان گفت در مقیاس شهری، پروژه‌ای با این وسعت و دقت اجرا نشده است.

وی در پایان تأکید می‌کند: حساسیت ما در زمینه‌های بهداشتی نیز بسیار بالاست، به‌ویژه در مناطقی که احتمال تماس پساب با عرصه‌های قابل‌دسترسی عمومی وجود دارد. با وجود رعایت پروتکل‌های حفاظتی برای کارگران فضای سبز، کیفیت پساب نیز به‌طور ویژه در این نقاط بررسی شده تا هیچ‌گونه مشکل بهداشتی برای کارکنان و شهروندان پیش نیاید.

علیرضا اکرام‌نیا، مشاور طرح جامع آب فضای سبز شهرداری اصفهان در تشریح ساختار و پیشرفت اجرای شبکه‌های تأمین آب این شهر به ایسنا می‌گوید: اصفهان شامل دو رینگ اصلی است؛ یکی «رینگ آب خام» و دیگری «رینگ پساب تصفیه‌شده» که این دو، به‌صورت هوشمندانه و در نقاطی مشخص، با یکدیگر متصل‌اند.

وی می‌افزاید: تصفیه‌خانه‌های شمال، جنوب، سپاهان‌شهر و شاهین‌شهر، نقاط اصلی ورود پساب تصفیه‌شده به این شبکه هستند و پس از انجام مراحل تصفیه، آب خروجی وارد رینگ آب پاک می‌شود.

مشاور طرح جامع آب فضای سبز شهرداری اصفهان با بیان اینکه «رینگ آب پاک» حدود ۳۸ کیلومتر طول دارد و از نظر موقعیت جغرافیایی تقریباً با رینگ ترافیکی داخلی شهر اصفهان همخوانی دارد، ادامه می‌دهد: تاکنون حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد از این رینگ اجرا شده و بخش‌های باق‌یمانده نیز بر اساس طراحی انجام‌شده در دست اجراست.

اکرام‌نیا در ادامه توضیح می‌دهد: برای تأمین و توزیع آب در مناطق مختلف شهر، کلکتورهایی در جهت‌های شمالی‌جنوبی و شرقی‌غربی پیش‌بینی شده‌اند که موقعیت و مسیر هر یک متناسب با منابع آبی و شکل طبیعی منطقه تعیین شده است. این کلکتورها از یک‌سو به رینگ پساب تصفیه‌شده متصل می‌شوند و از سوی دیگر وظیفه انتقال آب تصفیه‌شده به شبکه‌های فرعی هر منطقه را بر عهده دارند.

وی خاطرنشان می‌کند: در محل اتصال کلکتورها به رینگ پساب، تمهیدات فنی از جمله احداث مخزن و ایستگاه پمپاژ در نظر گرفته شده تا ارتباط بین مناطق و رینگ اصلی به‌صورت پایدار و ایمن برقرار شود. زیرساخت‌های این طرح تاکنون بین ۸۰ تا ۹۰ درصد پیشرفت داشته و تنها برخی اتصال‌های جزئی در محل بزرگراه‌ها، رودخانه‌ها و نقاط خاص باقی مانده است که با تکمیل آن‌ها، تمامی مناطق شهر به رینگ پساب و در نهایت به تصفیه‌خانه‌های پساب تصفیه‌شده متصل خواهند شد.

مشاور طرح جامع آب فضای سبز شهرداری اصفهان در بخش دیگری از سخنان خود به تدابیر جانبی طرح اشاره کرد و می‌گوید: با توجه به شرایط جانمایی و نیازهای متنوع مناطق، این امکان نیز پیش‌بینی شده که در برخی نقاط، تصفیه‌خانه‌های لوکال یا محلی ایجاد شود؛ به این معنا که پساب تصفیه‌نشده مستقیماً از شبکه جمع‌آوری فاضلاب شهری دریافت، در همان محل به‌صورت نقطه‌ای تصفیه و سپس وارد رینگ توزیع آب فضای سبز شود.

اکرام‌نیا تأکید می‌کند: اجرای کامل این طرح، نه‌تنها به مدیریت بهینه منابع آب شهری می‌انجامد، بلکه زمینه‌ساز پایداری در آبیاری فضای سبز و کاهش وابستگی به منابع زیرزمینی و زاینده‌رود خواهد بود.

به گزارش ایسنا، اجرای طرح «رینگ پساب اصفهان» گامی بنیادین و آینده‌نگرانه در مسیر تاب‌آوری آبی و زیست‌محیطی این شهر است؛ طرحی که نه‌فقط یک پروژه عمرانی، بلکه نمود تغییر نگرش در مدیریت منابع آب به شمار می‌رود. شبکه‌ای هوشمند، متکی بر تصفیه‌خانه‌های تکمیلی و فناوری‌های نوین مانند نانواوزون و سامانه‌های پایش آنلاین، اکنون جایگزین چاه‌ها و منابع سنتی شده و مأموریت دارد حیات سبز اصفهان را با اتکا به آب بازچرخیده حفظ کند. رینگ پساب، ضمن کاهش فشار بر سفره‌های زیرزمینی و مقابله با فرونشست زمین، امکانی فراهم می‌آورد تا مادی‌های تاریخی شهر نیز در فصول سرد از آب تصفیه‌شده جان تازه بگیرند. بهره‌گیری از دانش شرکت‌های بومی، پایش مستمر کیفیت آب، و نگاه فرهنگی و زیست‌محیطی شهرداری، این طرح را به الگویی ملی در مدیریت پایدار آب شهری بدل کرده است؛ الگویی که نشان می‌دهد اصفهان می‌خواهد از دل کم‌آبی، حیات و آگاهی بیافریند.

انتهای پیام