جهانبخش شکری به مناسبت روز ملی صادرات ۲۹ مهر در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه صادرات در کل کشور و به تبع آن استان کرمانشاه حال و روز مناسبی ندارد، گفت: موانع متعددی پیش روی صادرکنندگان وجود دارد که باعث شده شاهد رونق صادرات نباشیم. واحدهایی داشته‌ایم که در سنوات گذشته چند صد میلیون دلار صادرات داشتند و امروز به دلیل موانع موجود صادرات آنها به صفر رسیده است.
وی یکی از اصلی‌ترین موانع پیش روی صادرات را رفع تعهدات ارزی دانست و اظهار کرد: تا زمانی که سیاست‌های نادرست رفع تعهد ارزی برقرار است، صادرات در کشور رو به افول خواهد بود.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان کرمانشاه با بیان اینکه صادرکنندگان و تولیدکنندگان مخالفتی با برگشت ارز حاصل از صادرات به داخل کشور ندارند و اساسا برای ادامه فعالیت‌های تجاری و اقتصادی خود نیاز دارند که ارز کالایی که صادر کرده‌اند را برگردانند، افزود: آنچه که به مانع اصلی تبدیل شده ساز و کارهای در نظر گرفته شده برای برگشت ارز حاصل از صادرات است، خصوصا اینکه صادرکنندگان ناگزیر می‌شوند ارز حاصل از صادرات را با تفاوت قیمت به دولت تحویل دهند و متضرر می‌شوند. مگر سود حاصل از صادرات برای صادرکنندگان چقدر است که قرار باشد بخش زیادی از آن را به دلیل رفع تعهدات ارزی از دست بدهند. این روند باعث می‌شود وقتی صادرات سودی برای تولیدکننده و صادرکننده نداشته باشد، آنها نیز سراغ صادرات نروند.
شکری رایج شدن کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای و یکبار مصرف را حاصل این سیاست‌های نادرست برشمرد و تاکید کرد: وقتی هر فردی بتواند با کارت بازرگانی صادرات انجام دهد، بسیاری از افراد ارز حاصل از صادرات را برنمی‌گردانند و این امر در نهایت به ضرر دولت است.
ارز چند نرخی، مُخل بزرگ تجارت کشور
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان کرمانشاه یکی دیگر از مواردی که پیش روی تجارت و صادرات کشور اختلال ایجاد می‌کند را چند نرخی بودن ارز اعلام کرد و ادامه داد: ارز چند نرخی هیچ عایدی به جز رانت و فساد و سود برای یک عده خاص ندارد و بارها فعالین بخش خصوصی تاکید کرده‌اند که باید به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت کنیم.
شکری با بیان اینکه اختصاص ارز یارانه‌ای به واردات کالاها تنها زمینه ساز سود برای عده‌ای خاص می‌شود و در نهایت نیز سودی به حال معیشت و سبد خانوار مردم عادی ندارد و در عمده موارد به دست مردم نمی‌رسد، اظهار کرد: راهکار درست این است که به سمت ارز تک نرخی برویم. حتی واردات کالاهای اساسی نیز با ارز آزاد انجام شود و یارانه‌ای که بابت ارز واردات اختصاص داده می‌شود، به خانوارها اختصاص یابد و قدرت خرید آنها تقویت شود.
به گفته این فعال اقتصادی، وقتی که تا این اندازه ارزپاشی برای واردات کالاها در کشور صورت نگیرد، با تقویت ذخایر ارزی کشور دیگر تا این اندازه شاهد بالا رفتن نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی هم نخواهیم بود و فشار برای برگشت ارز حاصل از صادرات نیز بر صادرکنندگان کمتر می‌شود.
وی افزود: نرخ دستوری ارز هیچگاه نتیجه مثبت نداشته و باید اجازه داده شود یک نرخ واحد بر اساس عرضه و تقاضا و واقعیات بازار برای ارز تعیین شود.
قوانین یک شبه، به سود عده‌ای خاص
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان کرمانشاه قوانین و مقررات دست و پاگیر را نیز از دیگر موانع پیش روی صادرات برشمرد و اضافه کرد: گاهی این دستورالعمل‌ها یک شبه صادر می‌شود و در حالیکه کالاهای تولیدکننگان و صادرکنندگان لب مرز آماده خروج از کشور است، جلوی صادرات گرفته می‌شود و رفع ممنوعیت صادرات نیز ماه‌ها زمان می‌برد.
شکری با انتقاد از اینکه در بسیاری از موارد تنظیم بازار بهانه نادرستی برای ممنوعیت صادرات برخی از کالاها است، اظهار کرد: در عمده موارد کالاهایی صادر می‌شوند که مازاد نیاز بر کشور است و صادرات آنها تاثیر چندانی بر تنظیم بازار داخلی ندارد.
وی خاطرنشان کرد: حتی همین ممنوعیت‌های صادراتی هم که ناگهانی اعمال می‌شود در برخی موارد برای سود و رانت عده‌ای خاص است و متاسفانه برای اینکه برخی به سود بیشتری برسند، سایر تولیدکنندگان و صادرکنندگان متحمل خسارات جدی می‌شوند.
این کارآفرین از وجود دستورالعمل‌های متناقض که دست و پای صادرکنندگان را بسته نیز انتقاد کرد و افزود: نیازمند چابک سازی و کاهش بروکراسی در حوزه قوانین مرتبط با صادرات هستیم.
شکری با اشاره به اینکه تشکل‌های بخش خصوصی این آمادگی را دارند که در شناسایی قوانین مخل صادرات به قوای سه‌گانه مشورت فکری بدهند، گفت: نیاز داریم با کسب نظر از بخش خصوصی نسبت به حذف و اصلاح قوانین دست و پاگیر در حوزه صادرات اقدام کنیم که این امر نیازمند همکاری هر سه قوه است.
تحریم‌های داخل از تحریم‌های بین‌المللی اثرگذارتر است
وی به نقش تحریم‌ها بر روند صادرات کشور نیز اشاره کرد و افزود: قطعا تحریم‌ها بی تاثیر نیست و هم هزینه بیشتری را به صادرکنندگان تحمیل می‌کند و هم فرآیندهای صادرات را طولانی و پیچیده می‌کند. به علاوه در زمینه نقل و انتقالات مالی نیز قطعا با محدودیت مواجه هستیم، با این وجود بسیاری از تولیدکنندگان و صادرکنندگان می‌دانند که چطور در شرایط تحریم کالای خود را صادر کنند.
شکری معتقد است: خود تحریمی‌هایی که در داخل کشور با آن مواجه هستیم بسیار بیشتر از تحریم‌های بین‌المللی دست و پای صادرکنندگان را بسته است.
وی با بیان اینکه رفع برخی محدودیت‌های داخلی راهکارهای ساده و قابل اجرایی دارد که دولتمردان نیز از آن آگاهی دارند و بارها نیز از سوی بخش خصوصی گوشزد شده، گفت: به نظر می‌رسد اراده جدی برای رفع این موانع وجود ندارد.
از دست رفتن بازارهای صادراتی، تا گوشه‌گیری صادرکنندگان بزرگ
وی از پیامدهای محدودیت‌های پیش روی صادرات نیز یاد کرد و ادامه داد: یکی از مهمترین این پیامدها از دست دادن بازارها است. بازارهایی که تولیدکنندگان و صادرکنندگان سال‌ها برای به دست آوردن آنها زمان گذاشته‌اند و هزینه کرده‌اند.
شکری اظهار کرد: وقتی که به هر دلیلی جلوی صادرات ما گرفته می‌شود، رقبای ما بازار را به دست می‌گیرند. برای نمونه در بازار عراق زمانی که حضور ما کمرنگ است، ترکیه، کشورهای اروپایی و بسیاری از کشورهای دیگر پای کار می‌آیند.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان کرمانشاه اضافه کرد: در برخی از موارد نیز خود کشورها وقتی با عدم تامین کالا از سوی طرف ایرانی مواجه می‌شوند، ناگزیر می‌شوند به سمت خودکفایی و سرمایه‌گذاری‌های داخلی بروند.
شکری، نمونه این امر را در مسائل ناشی از ناترازی انرژی دانست و گفت: برای مثال ما در سال‌های اخیر در فصول سرد و گرم سال با ناترازی انرژی مواجه بودیم و این امر باعث شده بسیاری از تولیدکنندگان و صادرکنندگان نتوانند به دلیل مشکلات ناشی از قطع برق و گاز به تعهدات خود در بازارهای صادراتی عمل کنند و این امر در نهایت به از دست رفتن بازارهای صادراتی ما منجر شده است.
وی گوشه‌گیری تجار و صادرکنندگان توانمند را نیز از دیگر پیامدهای پیش روی صادرات برشمرد و اظهار کرد: به علاوه وقتی که سخت‌گیری‌های فراوانی پیش روی صادرکنندگان وجود دارد و حتی در زمینه برگشت ارز مورد پیگیری قرار می‌گیرند، بسیاری از صادرکنندگان و تولیدکنندگان توانمند و قدیمی از عرصه صادرات کنار می‌روند و کالاهای آنها توسط افراد دیگری خریداری و صادر می‌شود.
کرمانشاه ظرفیت صادرات ۱۰ میلیارد دلاری را دارد، به شرط اصلاح قوانین
وی در ادامه از ظرفیت‌های قابل توجه استان کرمانشاه در حوزه صادرات نیز یاد کرد و گفت: کرمانشاه واحدهای بزرگ، توانمند و برند در سطح ملی و حتی بین‌المللی دارد از جمله در حوزه‌های صنایع غذایی، کاشی و سرامیک، فولاد، سیمان و... دارد که ظرفیت صادرات بالایی دارند.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان کرمانشاه گفت: اگر موانع پیش روی صادرات برداشته شود، ظرفیت جهش صادرات در کرمانشاه را حتی تا ۱۰ میلیارد دلار هم داریم، چون واحدهای تولیدی کرمانشاه بسیار توانمند هستند، اما متاسفانه شاهدیم در چند سال اخیر میزان صادرات استان کرمانشاه همواره در محدوده حدود سه میلیارد دلار در نوسان بوده و جهش قابل توجهی نداشته است، در حالیکه در همین چند سال اخیر نرخ ارز چند برابر شده و باید متناسب با آن میزان صادرات هم رشد می‌کرد.
وی رشد صادرات در کرمانشاه را نیازمند ملزوماتی دانست که اصلاح قوانین دست و پاگیر یکی از آنهاست و افزود: یکی از مشکلات مهم ما فراهم نبودن زیرساخت‌های مرزی است. کرمانشاه با داشتن پنج مرز رسمی و قدمتی که در حوزه تجارت دارد هنوز در بسیاری از زیرساخت‌های مرزی دچار چالش است و این امر روند صادرات را کند می‌کند.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان کرمانشاه با بیان اینکه برخی از این مشکلات نرم افزاری بوده و با اصلاح قوانین و یا رایزنی‌های بین‌المللی حل و فصل می‌شود، گفت: نمونه آن جای خالی حمل یکسره در مرزهای کرمانشاه است که اتلاف هزینه و زمان زیادی را برای صادرکنندگان به دنبال دارد.
شکری افزود: در زمینه زیرساخت‌های مرزی نیز مشکلات جدی داریم و لازم است یا دولت در این حوزه ورود کند و یا شرایط را به‌گونه‌ای تسهیل کند که بخش خصوصی بتواند در مرزها سرمایه‌گذاری کند.
وی از تعدد مراجع تصمیم‌گیری در مرزها نیز یاد کرد و گفت: نیاز داریم یک مرجع واحد مدیریت مرزها را بر عهده بگیرد تا صادرکنندگان دچار سردرگمی نشوند.
انتهای پیام
نظرات