عبدالرضا جوان‌جعفری شامگاه سه‌شنبه چهارم آذر در نشست نخبگانی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد که در محل تالار رحیمی‌زاده برگزار شد، اظهار کرد: بخش اول صحبت‌های من در رابطه با خطری است که دانشگاه و کشور را تهدید می‌کند. بسیار شنیدیم که اعضای هیأت علمی مهاجرت کرده و دانشگاه را رها کردند و ۱۲ هزار نفر هیأت علمی در سه سال اخیر از کشور رفتند، هرچند این عدد و رقم مصیبت و ضربه بزرگ به دانشگاه است. اما این همه ماجرا نیست.
وی با اشاره سالگرد حضور خود در دانشگاه فردوسی، بیان کرد: در طول یک سال گذشته، در کنار معضل مهاجرت اساتید که رقم قابل توجهی به خود اختصاص داده، اتفاقات مشابه با همین پیامد را برای دانشگاه داشتیم. کمتر هفته‌ای است که چند تقاضا از اعضای هیأت علمی برای مرخصی بدون حقوق و طولانی‌مدت نداشته باشیم که این نوعی مهاجرت موقت محسوب می‌شود. نوع سوم بازنشستگی قبل موعد است که تعداد قابل توجهی دارد و ما متوجه این ماجراییم.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: شکل دیگر این آسیب، استعفای اعضا هیأت علمی است. نوع دیگر، مهاجرت به مشاغل غیرآکادمیک است که نشان‌دهنده حقوق پایین اعضای هیأت علمی است. این گونه نیز برخی از همکاران را از دست می‌دهیم.
جوان‌جعفری با اشاره به مهاجرت منفی، عنوان کرد: مشکل دیگر، عدم استقبال از دانشگاه و عدم شرکت نخبگان در رقابت علمی برای ورود به دانشگاه است. قبلا رقابت رزومه‌ها را برای ورود به دانشگاه داشتیم، اما اکنون اینگونه نیست و افرادی با سنین بالا وارد دانشگاه می‌شوند، چراکه برای برخی از رشته‌ها، تقاضا دیگری نبوده است. در سفرهای استانی مطرح شد که تقاضا جذب برای دانشگاه نیست و افراد موجود می‌خواهند به شهرهای بزرگ‌تر بروند که این نیز نوعی مهاجرت محسوب می‌شود.
وی با اشاره به پدیده قطع همکاری احتمالی اعضا هیأت علمی، اظهار کرد: رکود علمی وجود دارد و برخی همکاران تلاش کمتری از خود نشان داده و به نوعی جدایی عاطفی با دانشگاه داشته و امتیاز لازم برای تمدید مدت پیمانی ندارند و به ناچار دانشگاه باید برای ادامه همکاری با آنان تصمیم بگیرد. نیازی به تحلیل و نتیجه‌گیری خاصی از صحبت‌های بنده نیست. فاصله گرفتن عده‌ای از همکاران از دانشگاه ریشه اقتصادی و معیشتی دارد که باید تدبیری برای آن اندیشید.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به ناترازی‌های موجود در کشور، گفت: انواع ناترازی در حوزه‌های مختلف وجود دارد و مهم ریشه این ناترازی‌ها است که به عدم توجه به علم و دانشگاه بعنوان مهد علم برمی‌گردد. دانشگاه‌ها باید به کمک بشتابند. از مدیران کشور مکرر شنیده‌ایم که دانشگاه باید کمک کند، در واقع فرصت تاریخی پیدا شده و گفتمانی شکل گرفته مبنی بر نیاز به علم و دانشگاه به عنوان نهاد علم. این فرصت همزمان با رسالت تاریخی دانشمندان است. علما و اندیشمندان باید به فریاد جامعه برسند.
جوان‌جعفری ادامه داد: دولت در شرایط خوبی به سراغ دانشگاه نیامده، اما در شرایط سخت است که راه‌حل کشف و کورسوی امید پیدا می‌شود. این علما هستند که در شرایط سخت باید به داد جامعه برسند. بحث تنها ناترازی نیست، بلکه شرایط زندگی مدرن به گونه‌ای است که هیچ حوزه از زندگی را نمی‌توان یافت که علمی نشده باشد. بنیاد زندگی اجتماعی و فردی ما بر علم نهادینه شده است و طبیعی است در چنین شرایطی رسالت ما دانشگاهیان برای نجات بخش‌هایی از جامعه که دچار بحران شده، فرصتی تاریخی است.
وی افزود: شاید گاهی دانشگاه به‌عنوان مسأله دیده می‌شد، اما اکنون در نگاه مسئولان، دانشگاه راه‌حل چالش‌ها دیده می‌شود. بخش قابل توجهی از دانشگاه متوجه این مشکل و وارد جامعه شده است. همکاران شما در بخش‌های مختلف مدیریتی کار را رها نکرده و با حمایت شما پیگیر امور دانشگاه و مشکلات موجود هستند. برج فناوری شماره ۲ پس از چند سال تعطیلی آغاز به کار کرده تا بخش قابل توجهی از پارک علم و فناوری و علمی ما تکمیل شود.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به راه‌اندازی مجدد خوابگاه متاهلی تصریح کرد: پارک دانشگاه با ایده جدید و شتاب بیشتری به کار خود ادامه می‌دهد و فعالیت خود را به دانشکده‌ها کشانده است، بین‌المللی‌سازی در حال انجام است دانشکده‌های ما قراردادهای مختلفی با کشورهای همسایه منعقد کرده، کالج دانشگاه فعال شده و پرونده‌های اداری به سرعت در حال پیگیری است. پروژه «هر استان یک کارگزار و یک رابط با جامعه» در حال تدوین است و در حوزه دانشجویی فعالیت‌های خوبی انجام شده است.
اهمیت بومی‌سازی علوم انسانی
در ادامه رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه فردوسی مشهد نیز ضمن تسلیت شهادت حضرت زهرا (س)، اظهار کرد: اگر حضرت زهرا نبود، ولایت نبود. اولین فقه زیارت‌نامه ایشان، شاید اشاراتی به این معنا باشد که آزمایش اصلی و ولایتمداری توسط حضرت زهرا(س) بوده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی ایمانی‌مقدم ادامه داد: آمادگی برای ظهور زمانی است که تلقی درستی از امام زمان داشته باشیم. هر مجتهدی فقیه نیست، مگر اینکه زبان‌شناس باشد. آن جایی که حرف امام گوش داده شد، با دست خالی به امام اعتماد و خودباوری داشتیم و توانستیم در برابر دنیای کفر پیروز باشیم. ما باید در حوزه خودباوری به این برسیم که در علوم انسانی تحول ایجاد شود، بومی‌سازی علوم انسانی در علوم طبیعی به عنوان مخلوق خدا و تدریس با جهت‌گیری توحیدی رمز و راز تحول در فضای دانشگاهی است.
دانشگاه باید مستقل باشد تا بتواند مشکلات را حل کند
همچنین استاد ممتاز دانشگاه فردوسی اظهار کرد: مسئله‌ای مطرح شد که چرا دانشگاهیان فرار می‌کنند که مشکل اصلی است، هیچکس نمی‌تواند این موضوع را حل کند. چرا دانشگاه دافعه دارد ما چه کردیم دانشگاهیان روی می‌گرداند؟ نه‌تنها اعضای هیأت علمی بلکه دانشجویان نیز روی می‌گردانند و خوبان می‌روند. چرا ما نتوانستیم آنها را جذب کنیم؟ دانشگاه محیط علم در آزادی است، در فکر آزاد شکل می‌گیرد، دانشگاه‌ها آزاد نیستند.
محمدجعفر یاحقی ادامه داد: دانشگاه باید مستقل باشد تا بتواند فکر کند و مشکلات را حل کند و متاسفانه این زمینه فراهم نیست. مسئولین دانشگاه دخالت بی‌جا دارند که خطرناک است. اگر بتوانیم آزادی محیط علمی و دانشگاهی و استقلال دانشگاه که خود بتواند تصمیم بگیرد را ایجاد کنیم، دانشگاه مستقل می‌شود. ما وابسته به دولتیم. ده‌ها دانشجو به من گفتند که ویزا بگیرند، دانشجویان خوب ما دارند فرار می‌کنند که بسیار خطرناک برای دانشگاه است. امیدواریم این مشکلات حل شود.
انتهای پیام
نظرات