*نگاهي به اوپك گازي و اهداف آن* واقعيتي تاثيرگذار و اتحادي جديد در بازار گاز
وزيران کشورهايي که تقريبا 37 درصد از توليد گاز جهان را به خود اختصاص ميدهند، درحالي هفته گذشته در مسکو ضمن امضاي توافقنامه سازمان، اساسنامه و محل استقرار دفتر مرکزي سازمان گازي را نيز تاييد کردند كه كارشناسان معتقدند سلاح انرژي جهاني در حال شکلگيري است که با کمک آن صادرکنندگان گاز مي توانند شرايط خود را به جهان ديکته کنند.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، هرچند روسها براي آرام كردن خريداران گاز اعلام کردهاند که همايش صادرکنندگان گاز، اوپک گازي نيست و ايجاد آن به بهاي گاز ارتباطي ندارد، کارشناسان بازار معتقدند سازمان همكاريهاي گازي از توان بالايي در بازار برخوردار خواهد بود و عملا از نظر آنها اوپک گازي ميتواند در آينده مانند اوپك نفتي، از تاثير زيادي بر بازار انرژي برخوردار باشد.
تحليلگران ميگويند: اوپک گازي چيست؟ سازمان کشورهاي صادر کننده گاز. همايش کشورهاي صادر کننده گاز نيز همان سازمان است.
برخي از آنان حتي عقيده دارند كه در مراحل اوليه همکاري اوپک گازي نسبت به همايش کشورهاي صادرکننده گاز (GECF) امروزي تفاوتهاي اندکي خواهد داشت، اما بهوجود آمدن دفتر مرکزي و دادن حکم سياسي به سازمان سخن از سطح کاملا جديد همکاري ميان کشورهاي صادر کننده گاز دارد. حداقل شرکت کنندگان سازمان براي اين منظور تلاش خواهند کرد.
كارشناسان تاکيد ميکنند: در حال حاضر در جهان، برخي براي مقابله با سازمان کشورهاي صادرکننده گاز چنين تبليغات منفي به راه انداختهاند که آن را در حد و حدود القاعده معرفي ميکنند! به همين دليل کليه سخنان در مورد اينکه روسيه قصد ايجاد اوپک گازي را ندارد، فقط تلاشي براي آرام كردن خريداران است، اما در نهايت آنچه که مصرف کنندگان از آن واهمه دارند، رخ خواهد داد.
يکي از کارشناسان معتقد است: "ما شاهد تشکيل سلاح انرژي جهاني هستيم، اما صحبت از آن به وضوح عاقلانه نيست. ناتو نيز هر زمان که خود را براي گسترش آماده ميکند، اعلام ميكند که عملکرد آن عليه روسيه نيست."
اهميت سازمان همكاريهاي گازي وقتي بيشتر نمايان ميشود كه نخستوزير روسيه در روز تشكسل چنين سازماني به راحتي هشدار ميدهد: " دوران گاز ارزان به پايان رسيده و مصرفکنندگان در اروپا از اين پس بايد با افزايش قيمت خو گيرند."
مسکو - پايتخت روسيه - ميزبان نشست وزيران انرژي 12 کشور مهم صادرکنندهي گاز بود که براي تشکيل سازماني با الگوي اوپک گردهم آمده بودند.
سازمان تازه تاسيس متشكل از كشورهايي است كه مدتها پيش در پي آن بودند تا با بهرهگيري از تجربهي موفق اوپک و سرمشق قرار دادن آن، سازمان مشابهي در مورد صادرکنندگان گاز تاسيس کنند.
در کنار روسيه چندين کشور ديگر، همچون ايران، قطر، نيجريه، ونزوئلا و الجزيره عضو مجمع صادرکنندگان گاز هستند که در اين ميان سه کشور روسيه، ايران و قطر به تنهايي بيش از نيمي از ذخائر گاز جهان را در اختيار دارند.
پيش از اين کشورهاي اروپايي و آمريکا ايده تشکيل اوپک گازي را مورد انتقاد قرار داده و گفته بودند که اين سازمان هم مثل اوپک با تباني اعضايش به دنبال آن خواهد بود تا بر روي قيمت گاز هم مانند نفت اثر بگذارد.
با اين حال ديميتري مدودف - رييس جمهور روسيه - اين انتقادها را رد کرد و گفت: "در بازار جهاني گاز نميتوان از مکانيزم اوپک استفاده کرد. سيستم کار اوپک بر پايهي قيمتگذاري نفت و همينطور تاثير بر قيمتهاست، در حالي که در مورد گاز اين طور نيست. ما بر اساس قرادادهاي طولاني مدت کار ميکنيم و اميدوارم که همينطور هم باقي بماند. در اين قراردادها، فروشنده و خريدار هر دو وظايف از پيش تعيين شدهاي دارند."
بر همين اساس هم شركتهاي بزرگ انرژي نگراني را در مورد تشکيل اوپک گازي از خود نشان ندادهاند و قراردادهاي امضا شده پيشين را گواه خونسردي خود ميدانند. اين قراردادها همه طولانيمدت هستند و براي مثال تا سال 2036 يا 2043 اعتبار دارند.
کارشناسان عقيده دارند که روسيه از ذخائر گازي خود به عنوان ابزار قدرت سياسي استفاده ميکند. سقوط قيمت نفت براي اين کشور هزينهي سنگيني در بر داشته است. در حال حاضر بيکاري در اين کشور بيداد ميکند و 10 ميليون نفر در انتظار يافتن شغل هستند. روسيه اين نرخ بالاي بيکاري را پيش از اين در سال 1999 تجربه کرده بود، زماني که اقتصاد کشور گرفتار روزهايي بحراني بود.
به عقيده اين دسته از كارشناسان يکي از اهدافي که روسيه با تشکيل اين مجمع جديد گازي دنبال ميکند، وابسته کردن کشورهاي مهم صادرکنندهي گاز در جهان به خود است تا به اين وسيله بتواند راههاي صادرات اين کشورها را راحتتر تحت کنترل خود بگيرد.
بهطور حتم بايد پذيرفت كه كشورهاي غربي نيز حتي با وجود مخالفتهايي كه هميشه با چنين سازماني داشتهاند، از اين به بعد بايد آن را به عنوان يك واقعيت تاثيرگذار در بازار بپذيرند و معادلات خود را با درنظرگرفتن چنين سازماني كه به تدريج قدرت بيشتري خواهد يافت مورد بررسي قرار دهند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات