در موارد ديگر حقايقي که از سوي کميته حقيقت ياب جمع آوري شده است قويا بر اين امر تاکيد مي کند که تخريب خانه‌ها در حالي صورت گرفته است که هيچ گونه نشانه‌اي از درگيري‌هاي گروه‌هاي مسلح فلسطين يا عمليات نظامي ديگر وجود ندارد.

با گردآوري نتايج به دست آمده از تلاش‌هاي گروه حقيقت ياب در منطقه و نيز تصاوير دريافتي از ماهواره‌ها با استفاده از برنامه وابسته به کالج آموزشي و پژوهشي سازمان ملل و نيز اظهارات منتشر شده نظاميان اسراييلي، کميته به اين نتيجه مي رسد که علاوه بر تخريب گسترده منازل که پيشروي نيروهاي مسلح اسراييل آن را اقتضا مي کرد، اين نيروها در سه روز آخر حضور در شهر غزه و با آنکه مي دانستند به زودي آن را ترک مي کنند، موج ديگري از تخريب هاي هدفمند را به کار بردند و در آن به تاسيسات شهري آسيب فراوان رساندند. رفتار نيروهاي مسلح اسراييل در اين زمينه تجاوز به قوانين و اقدامي خطرناک بود که در چارچوب "تخريب گسترده اموال بدون وجود ضرورت نظامي، به شکل غير قانوني و افراطي صورت مي گرفت". نيروي نظامي اسراييل حق خانواده‌ها را نيز در داشتن زندگي مناسب پايمال کرده است.

54ـ حملات صورت گرفته به تاسيسات صنعتي و شبکه‌هاي زيربنايي فعال در امر توليد غذا و آبرساني از سوي اين کميته مورد بررسي قرار گرفت. اين حملات بخشي از ويرانگري هاي گسترده ايست که شامل تخريب کارخانه عطا ابوجده (تنها کارخانه سيمان در غزه) کارخانه عطا ابوجده (کارخانه بتون آرمه)، مرغداري‌هاي ديگر و کارخانه‌هاي غذايي و نوشيدني وابسته به گروه الواديه است. حوادثي که کميته حقيقت ياب درباره آن تحقيق کرده است نشان مي دهد که نيروهاي نظامي اسراييل براي هدف قرار دادن مراکز صنعتي و شبکه‌هاي آبرساني سياست هدفمند و برنامه ريزي شده‌اي را دنبال کرده‌اند.

10ـ استفاده از غيرنظاميان فلسطيني به عنوان سپر انساني

55ـ کميته بررسي کرده است که در چهار حادثه نيروهاي مسلح اسراييل در خلال جستجو از منازل و عمليات نظامي با تهديد اسلحه چند مرد فلسطيني را با خود همراه ساخته‌اند. (فصل 14). اين مردها مجبور مي شدند که چشم و دست بسته به منازل وارد شوند. در يکي از حوادث مذکور سربازان اسرائيلي مردي را بارها مجبور کرده بود که به خانه‌اي که مبارزان فلسطيني در آن پنهان شده بودند وارد شود. شواهد نشان مي دهد که سربازان اسراييلي شرکت کننده در عمليات نظامي اين اقدام را بارها انجام داده‌اند اين در حاليست که دادگاه عالي اسرائيل نيروهاي مسلح را از اين امر منع کرده و نيروهاي مسلح توقف اين نوع اقدام را بارها تضمين کرده‌اند.

کميته چنين نتيجه مي گيرد که اين اقدام به مثابه استفاده از غيرنظاميان فلسطيني به عنوان سپر انساني است که بر اساس قانون بين المللي حقوق بشر ممنوع است. اين اقدام زندگي غيرنظاميان را به شکل غيرقانوني و ظالمانه به خطر مي اندازد و اقدامي سنگدلانه و ضد بشري محسوب مي شود. استفاده از افراد به عنوان سپر انساني جنايت جنگي به شمار مي آيد. مردان فلسطيني علاوه بر استفاده از آنها براي سپر انساني به منظور گرفتن اطلاعاتي درباره حماس و مبارزان فلسطيني و تونل‌ها تهديد به قتل و ضرب و شتم مي شوند که اين اقدام نيز تجاوز به قوانين بين‌المللي حقوق بشر است.

11ـ محروميت از آزادي: زنداني شدن شماري از مردم غزه از 27 دسامبر 2008 تا 18 ژانويه 2009 در خلال عمليات نظامي اسرائيل

56ـ نيروهاي مسلح اسرائيل در خلال عمليات نظامي شمار زيادي از غيرنظاميان را دستگير و در منازل و مکان‌هاي باز در غزه زنداني کردند و در صورت افزايش تعداد آنها، به بازداشتگاه‌هاي اسراييل منتقل ساختند. بر اساس اطلاعات جمع آوري شده از سوي کميته هيچ يک از اين افراد مسلح نبودند يا براي جان سربازان تهديد محسوب نمي شدند. فصل پانزدهم اين گزارش به مصاحبه‌هايي اختصاص دارد که کميته با مردان فلسطيني که در بند اسراييلي‌ها بودند، انجام داده است و نيز به موارد ديگري که به اين موضوع مربوط مي شود، اشاره کرده است. مصاحبه‌هايي که با نزديکان و قربانيان ديگر انجام شده از آن جمله است.

57ـ کميته از حقايق به دست آمده نتيجه مي گيرد که در خلال عمليات دستگيري بارها قانون بين‌المللي حقوق بشر و قانون حقوق انسان نقض شده است. غيرنظاميان دستگير شده که شماري از آنها زن و کودک بودند در وضعيت اسفباري قرار داشتند که از آب و غذا و استفاده از سرويس بهداشتي محروم بودند و در ژانويه با شرايط بد جوي روبه رو شده اند بدون اينکه سرپناهي داشته باشند. افراد دستگير شده چشم و دست بسته بارها مجبور شده اند در خلال بازداشت لباس‌هاي خود را درآورند يا لخت شوند.

58ـ نيروهاي اسراييلي در منطقه عطاطره در شمال غربي غزه حفره‌اي شني ايجاد کردند و زنان و مردان و کودکان فلسطيني را در آن چال کردند. توپخانه و تانک‌هاي اسراييلي مستقر در اطراف اين حفره‌ها نيز شليک مي کردند.

59ـ فلسطينياني که در بازداشتگاه‌هاي اسراييل دربند بودند با وضعيت اسفباري روبه‌رو بودند و تحت بازجويي سنگدلانه‌اي قرار مي گرفتند و مورد ضرب وشتم و شکنجه‌هاي جسمي و روحي قرار مي گرفتند. برخي از آنها به مبارزه غير قانوني متهم مي شدند. کساني که کميته با آنها مصاحبه کرده بود افرادي بودند که پس از توقف بررسي کيفرخواست عليه آنها آزاد شده بودند.

60ـ علاوه بر محروميت از آزادي و نقض حقوق قانوني واجب الاجرا وضعيت برخي از شهروندان غيرنظامي فلسطيني اسير نشان مي دهد که روش تعامل با غيرنظاميان فلسطيني از سوي نظاميان اسرائيلي هميشه بر اساس بدرفتاري هدفمند و مستمر و زير پا گذاشتن کرامت انساني و رفتار تحقير آميز بوده و اين امر با اصول قوانين بين المللي در امور حقوق بشر و اعلاميه جهاني حقوق بشر تناقض دارد. به باور کميته اين رفتار به مثابه مجازات دسته جمعي اين غير نظاميان و اقدام به ترساندن آنها و ايجاد رعب و وحشت در بين آنهاست که نقض آشکار معاهده ژنو و جنايت جنگي محسوب مي شود.

12ـ اهداف و استراتژي عمليات هاي نظامي اسرائيل در غزه

61ـ کميته اطلاعاتي را در زمينه نقشه برنامه ريزي براي عمليات نظامي اسرائيل و فن آوري نظامي در اختيار نيروهاي مسلح اسرائيل و آموزش اين نيروها مرتبط با قوانين بين المللي حقوق بشر بررسي کرده است.بر اساس گزارش هاي دولت اسرائيل، نيروهاي مسلح سيستم مجزايي درباره مشورت هاي حقوقي و آموزش دارند که در آنها تلاش شده است تعهدات قانوني مربوطه تضمين گردد و فرماندهاني که در ميدان جنگ به اين تعهدات عمل مي کنند حمايت مي شوند. نيروهاي مسلح اسرائيل تجهيزات بسيار پيشرفته اي در اختيار دارند و اسرائيل يکي از بزرگ ترين توليد کنندگان تکنولوژي پيشرفته نظامي است که هواپيماهاي بدون سرنشين از جمله آنهاست. کما اينکه توان بالايي در اصابت دقيق به هدف با روش هاي متنوعي در اختيار دارد که شليک بمب از زمين و هوا از آن جمله است. اگر توان برنامه ريزي و اجراي نقشه با تکنولوژي بسيار پيشرفته و نيز دستورات صادره از سوي مقامات نظامي اسرائيل مد نظر قرار گيرد، اين نتيجه به دست مي آيد که تقريباًَ هيچ اشتباهي رخ نداده است و به باور کميته، حوادث متعدد و نوع آنها که در اين گزارش بررسي شده است، نشان مي دهد که اين حوادث با نقشه‌هاي از پيش تعيين شده و عمدي و اوامر صادره از سوي مقامات سياسي انجام شده است بوده است.

62ـ تاکتيک‌هايي که نيروهاي مسلح اسرائيل در حمله به غزه به کار برده است با حملات گذشته آن که در سال 2006 در لبنان انجام داده بود، شباهت داشت که در آن زمان به اسم نظريه "فريبکارانه" موسوم گرديد که در آن از نيروهاي غير مناسب استفاده شد که موجب بروز حوادث زيانبار و ويراني هاي بزرگي در اموال و شاکله اساسي شهري گرديد و مشکلات زيادي را براي شهروندان به وجود آورد. کميته نتيجه مي گيرد که با استناد به حقايق موجود و آنچه اعضاي آن خود مشاهده کرده اند آنچه بهترين راهبرد توصيف مي شد به صورت دقيق اجرا شده است.

63ـ در راستاي اهداف نظامي اسرائيل در عمليات غزه، مفهوم " پايگاه اصلي حمايت کننده" از حماس اين نگراني را به وجود مي آورد که حمله به غيرنظاميان و مردم شهر غزه قانوني بوده است. اوامر صادره از سوي مقامات سياسي و نظامي اسرائيل پيش از عمليات نظامي در غزه نشان مي دهد که تفکر نظامي اسرائيل که جنگ با حماس را ضروري مي داند تخريب بي محابا و ايجاد خلل در زندگي بسياري از مردم وسيله‌اي مشروع براي تحقق اهداف نه تنها نظامي بلکه سياسي است.

64ـ همچنين اوامر صادره از سوي مقامات اسرائيلي نشان مي دهد که تخريب اماکن غيرنظامي توجيهي براي مقابله با حملات موشکي است. آنان اعلام کردند که در مقابل هر موشکي که شليک شود صد خانه را ويران مي کنند. اين اظهارات نشان دهنده احتمال انجام حملات انتقامجويانه است. به نظر کميته، اقدام انتقامجويانه عليه غير نظاميان در چارچوب عمليات مسلحانه ي پيکارجويان با قوانين بين المللي حقوق بشر تعارض دارد.

13) اثرات عمليات نظامي و محاصره بر مردم غزه و حقوق بشر

65. کميته حقيقت ياب اثرات مربوط به عمليات نظامي و محاصره نوار غزه بر ساکنان نوار غزه و برخورداري آنان از حقوق خود را مورد بررسي قرار داد. هنگام آغاز هجوم اسرائيلي‌ها به نوار غزه، وضعيت اقتصادي و يافتن فرصت هاي شغلي و وضعيت زندگي خانواده ها به سبب محاصره تحميل شده بر ساکنان غزه، مردم اين منطقه را با مشکلات فراواني مواجه کرده بود.

کمبود شديد مواد سوختي براي توليد برق فعاليت هاي صنعتي اين منطقه را به شدت راکد کرده و از فعاليت بيمارستان‌ها و انتقال آب به منازل و دفع فاضلاب به شدت کاسته بود. علاوه بر آن، ايجاد محدوديت در واردات و ممنوعيت هر گونه صادرات از غزه بخش صنعتي و توليدات کشاورزي در اين منطقه را به شدت کاهش داده بود. بيکاري و شمار افرادي که زير خط فقر زندگي مي کردند، هر روز در اين منطقه افزايش مي يافت.

66- در سايه چنين وضعيت تاسف‌باري، عمليات نظامي اسرائيل نيز بخش بزرگي از زيرساخت هاي اقتصادي منطقه را کاملا نابود کرد و از آنجا که کارخانه هاي زيادي در نوار غزه هدف حمله و ويراني کامل قرار گرفت، ميزان فقر و بيکاري در اين منطقه بيشتر شد و امنيت غذايي در منطقه از بين رفت. براي نمونه، بخش کشاورزي نوار غزه به سبب تخريب مساحت زيادي از زمين هاي کشاورزي و چاه هاي آب و بندرگاه هاي ماهيگيري در عمليات نظامي اسرائيل، آسيب فراوان ديد. مضاف بر آنکه ادامه محاصره اين منطقه مانع از ترميم زيرساخت هاي اقتصادي ويران شده در جريان حمله اسرائيل، خواهد شد.

67- انتظار مي رود که تخريب زمين هاي زراعي و گلخانه ها امنيت غذايي نوار غزه را به طور کامل از بين ببرد، هر چند که در ظاهر ميزان واردات مواد غذايي به اين منطقه در اثناي عمليات نظامي اسرائيل در آن و تکيه مردم به کمک هاي غذايي خارجي افزايش يافت.

همچنين، سطح رشد جسمي کودکان به شدت کند شد و کم خوني کودکان و زنان باردار حتي پيش از آغاز عمليات نظامي اسرائيل نيز نگراني هاي فراواني به وجود آورده بود.

مشکلات ناشي از تخريب گسترده منازل و دارايي هاي فلسطينيان ـ که به گفته مقامات سازمان ملل بيش از 3354 خانه به صورت کامل ويران و بيش از 11112 واحد مسکوني نيز آسيب ديده است ـ که به آوارگي شمار زيادي از ساکنان نوار غزه منجر شد، مشکلات بسياري به ويژه براي کودکان و زنان ايجاد کرد.

کما اينکه تخريب و انهدام زيرساخت هاي مربوط به انتقال آب و فاضلاب مانند تخريب چاه عميق نمر و حمله به مرکز تصفيه آب که شرح آن در فصل سيزدهم آمده است، وضعيت را بيش از پيش بحراني تر کرد. پيش از آغاز عمليات نظامي بيش از 80 درصد از آب هاي نوار غزه از استانداردهاي مورد نظر سازمان بهداشت جهاني درباره آب آشاميدني برخوردار نبود. مضاف بر آنکه ريخته شدن فاضلاب و هرز آب ها در دريا ـ که پس از عمليات نظامي صورت مي گيرد ـ خود بر بدتر شدن اوضاع مي افزايد.

68- عمليات نظامي اسرائيل و زيان هاي ناشي از آن موجب شد که بخش بهداشتي غزه که در محاصره کامل نيز قرار دارد، با بحراني شديدتر روبرو شود. در حملات اسرائيل به بيمارستان‌ها و خودروهاي امدادي و آمبولانس‌ها، مشکلات تازه‌اي براي بهداشت اين منطقه پديد آمد و امکان درمان بيماراني که بيماري آنان مزمن بود، کاهش يافت و اولويت به مجروحان و حادثه ديدگان ناشي از حملات نظاميان اسرائيلي داده شد. هنوز هم يکي از علل نگراني ها وجود دارد و آن ترخيص زودهنگام بيماران پيش از پايان دوره درمان آنان است. مضاف بر آنکه برخي از مجروحان حملات هدف اصابت گلوله هاي حاوي فلز تنگستن قرار داشتند و هنوز شمار دقيق افرادي که از ناتواني هاي دائمي رنج خواهند برد، مشخص نيست.

اعضاي کميته همچنين دريافتند که بسياري از افرادي که هدف اصابت قرار گرفته‌اند به سبب کمبود دوره مراقبت و توانبخشي، با خطر ناتواني و معلوليت دائمي مواجهند.

69- احتمال مي رود شمار افرادي که از مشکلات رواني و ذهني رنج مي برند نيز افزايش يابد. کميته درباره چندين حادثه که در آنها افراد بالغ يا کودکان، کشته شدن خويشاوندان خود را مشاهده کردند، تحقيقاتي انجام داده است. پزشکان برنامه بهداشت رواني جامعه در غزه اطلاعاتي به کميته درباره مشکلات رواني و بدني ساکنان نوار غزه و گسترش احساس افسردگي ساکنان اين منطقه و احساس ياس ناشي از فقدان بستگان، ارائه داده اند.

اين پزشکان همچنين اعلام کرده اند که بيش از 20 درصد کودکان نوار غزه از مشکلات رواني ناشي از صدمات وارده بر اثر جنگ، رنج مي برند.

70- آنچه مشکلات رواني و ناتواني در يادگيري کودکان را افزايش مي دهد، تاثيراتي است که ادامه محاصره و عمليات نظامي عليه زيرساخت هاي آموزشي منطقه بر جاي گذاشته است. در حملات اسرائيل به نوار غزه حدود 280 مدرسه و مهد کودک تخريب شد و به سبب ممنوعيت واردات مصالح ساختماني حتي پيش از آغاز عمليات نيز نيازمند تعمير بودند.

71- موضوع تاثيرات عمليات نظامي اسرائيل در نوار غزه بر زنان نيز از موضوعاتي بود که توجه اعضاي کميته تحقيقات را به خود جلب کرد. زناني که اعضاي کميته با آنان گفت و گو کرده است، اظهار داشتند که احساس ناتواني در تهيه مايحتاج کودکان و ايجاد آرامش براي آنان، اين زنان را با مشکلات زيادي روبرو ساخته است. در بسياري از اوقات مسئوليت هاي زنان در اداره زندگي خانوادگي و سرپرستي کودکان، موجب مي شد که آنان مشکلات خود را پنهان کنند که اين امر سبب مي شود، مشکلات آنان همچنان ناگفته و بدون آنکه درمان گردد، به حال خود رها شود. شمار زنان سرپرست خانوار در اين منطقه به سبب عمليات نظامي افزايش يافته است، اما در مقابل، فرصت يافتن شغل براي آنان همچنان در مقايسه با مردان بسيار کم است. عمليات نظامي و افزايش فقر در منطقه سبب شده است اختلافات خانوادگي و نيز اختلاف ميان بيوه زنان و خانواده هاي همسرانشان بيشتر شود.

72- در گزارشي که براي کميته ارسال شد، آمده است که ورود کالاهاي ضروري به ويژه مواد غذايي که اسرائيل اجازه ورود آن را به نوار غزه صادر مي کند در زمان عمليات نظامي به صورت موقت افزايش يافته است. اما به نظر مي رسد که ميزان کالاهاي وارد شده به نوار غزه پيش از عمليات نظامي در حد مطلوب نبوده و نياز ساکنان منطقه را تامين نمي کرده است. مضاف بر آنکه، با پايان يافتن عمليات نظامي اسرائيل، ميزان ورود کالا به نوار غزه باز هم کاهش يافته است.

اعضاي کميته با توجه به تحقيقاتي که درباره حوادث مختلف انجام داده اند بر اين اعتقادند که اسرائيل تعهد خود را مبني بر عبور کليه مرسولات پزشکي و وسايل بيمارستاني و غذا و پوشاک از طريق دريا براي انتقال به نوار غزه، نقض کرده است. اين تعهد در ماده 24 معاهده ژنو براي همه کشورها لازم الاجرا دانسته شده است.

کميته بر اين باور است که اسرائيل بر اساس آنچه در معاهده ژنو بر يک دولت اشغالگر ملزم مي شود، مي بايست تاسيسات و خدمات پزشکي و بيمارستاني را از حملات مصون مي داشت و در صورتي که مناطق اشغالي و جنگ زده از وضعيت امدادي خوبي برخوردار نبود با طرح‌هاي امداد و کمک رساني موافقت مي کرد.

73- کميته همچنين به اين نتيجه رسيده است که اقدام نظاميان اسرائيلي در انهدام منازل مسکوني و چاه هاي آب و تانکرهاي آبرساني و زمين هاي کشاورزي به صورت عمدي و به هدف مشخصي مانند محروم کردن ساکنان نوار غزه از منابع غذايي و خوراک بوده است.

مضاف بر آنکه کميته دريافته است، حقوق بشر به ويژه آنچه درباره حمايت از کودکان و به ويژه کودکان و زنان و معلولان قرباني عمليات نظامي و درگيري هاي مسلحانه مطرح است، نقض شده است.

74- اوضاع انساني و زندگي در غزه که از اقدامات متعمدانه نظاميان اسرائيلي و سياست هاي علني اسرائيل ـ همان گونه که نمايندگانش گفته اند ـ نشأت گرفته است، نشان مي دهد که اسرائيل پيش از عمليات و همزمان با آن و نيز پس از آن قصد دارد ساکنان نوار غزه را مورد مجازات دسته جمعي قرار دهد که اين امر نقض قوانين بين المللي حقوق بشر محسوب مي شود.

75- کميته همچنين درباره اقداماتي تحقيق کرده است که فلسطينيان ساکن نوار غزه را از داشتن زندگي مناسب، کار، مسکن و آب محروم مي کند و آنان را از حق برخورداري از آزادي رفت و آمد و سفر به نقاط ديگر و ورود و خروج از کشور خود، محروم مي سازد و مانع از آن مي شود که آنان به دادگاه هاي قانوني مراجعه کنند. اين تحقيقات نشان مي دهد که آنان تحت فشار قرار دارند و اين امر جنايتي عليه بشريت به شمار مي آيد و به باور اعضاي کميته و با استناد به تحقيقات انجام شده، برخي از اقدامات حکومت اسرائيل مي تواند موجب تشکيل دادگاهي جنايي شده و جنايت‌هاي ضد بشريت را که در اين رابطه انجام گرفته است، بررسي و درباره آن حکم صادر کند.

14- ادامه بازداشت نظامي صهيونيست (گلعاد شليط)

76- کميته حقيقت ياب از مسأله بازداشت گلعاد شليط، نظامي اسرائيلي که در اسارت گروه‌هاي مسلح فلسطيني قرار دارد، آگاه شده است. دولت اسرائيل در واکنش به اسارت اين نظامي دستور داده است تا چندين عمليات عليه زيرساخت هاي نوار غزه و دفاتر تشکيلات خودگردان انجام گيرد، مضاف بر آنکه هشت تن از وزراي کابينه فلسطين و 26 تن از اعضاي مجلس قانونگذاري فلسطين را نيز به اسارت گرفته است.

کميته حقيقت ياب همچنين به اظهارات افرادي گوش داد که گفتند نظاميان اسرائيلي هنگام عمليات نظامي در دسامبر 2008 و ژانويه 2009 ميلادي شماري از فلسطينيان را به اسارت گرفته و از آنها درباره محل احتمالي نگهداري گلعاد شاليط بازجويي کرده اند.

نعام شليط پدر گلعاد نيز در تاريخ ششم ژوئيه 2009 ميلادي در برابر اعضاي کميته حقيقت ياب در ژنو حاضر شد و اظهارات خود را به صورت علني مطرح کرد.

77- به نظر اعضاي کميته حقيقت ياب، از آنجا که گلعاد شليط عضو نيروهاي مسلح اسرائيل بوده و در اثناي عمليات نفوذ دشمن به اسرائيل به اسارت در آمده است، وضعيت ويژه اسراي جنگي را دارد و الزامات معاهده ژنو درباره اسيران جنگي بر وي صدق مي کند و بر اين اساس او بايد مورد حمايت قرار گرفته و با او رفتاري انساني صورت گيرد و به او اجازه داده شود تا با خارج تماس بگيرد. همچنين بايد به کميته بين المللي صليب سرخ اجازه داده شود تا بدون تاخير با وي ملاقات شود و خانواده اش از وضعيت وي آگاه گردند.

78- اعضاي کميته از اظهارات مقامات مختلف اسرائيلي مبني بر اينکه محاصره غزه تا زمان آزادي شليط ادامه خواهد يافت، اظهار نگراني مي کنند. به باور اعضاي کميته حقيقت ياب، اين اقدام، مجازات دسته جمعي ساکنان غير نظامي نوار غزه است.

15- خشونت داخلي و حمله به اعضاي فتح از سوي نيروهاي وابسته به مقامات مسئول غزه

79- کميته همچنين اطلاعاتي دريافت کرده است که نشان مي دهد نيروهاي امنيتي مقامات مسئول در نوار غزه عليه مخالفان سياسي خود، خشونت هايي مرتکب شده اند. اين خشونت‌ها شامل قتل شماري از ساکنان غزه در مدت زمان ما بين آغاز عمليات نظامي اسرائيل و 27 فوريه 2009 ميلادي بوده است. شماري از کشته شدگان، از جمله زندانياني بودند که پس از حمله هوايي اسرائيل به زندان اصلي شهر غزه موسوم به سرايا از اين زندان فرار کرده بودند. البته همه کشته شدگان عضو فتح و زنداني سياسي يا متهم به جاسوسي براي دشمن نبودند. تعدادي از زندانيان فراري به اتهام ارتکاب جرايم ديگري مانند خريد و فروش مواد مخدر يا قتل در زندان بودند و برخي از آنان به اعدام محکوم شده بودند. همچنين به اطلاع کميته رسانده شد که رفت و آمد شماري از اعضاي فتح در اثناي عمليات نظامي اسرائيل در غزه محدود شده و شماري از آنان نيز تحت اقامت اجباري خانگي قرار داشتند. به گفته مقامات مسئول در غزه، عمليات دستگيري پس از عمليات نظامي اسرائيل انجام گرفت و فقط افراد متهم به ارتکاب جنايت و کساني که مخل نظم عمومي بودند، دستگير شدند.

80- کميته اطلاعاتي درباره وضعيت 5 تن از اعضاي فتح دريافت کرده است که بر اساس آنها، نيروهاي امنيتي وابسته به گروه هاي مسلح در غزه آنها را بازداشت کرده يا به قتل رسانده يا تحت شکنجه بدني قرار داده اند. در بيشتر اين موارد بر اساس گزارش هاي ارسال شده، آنهايي که از منازل خود ربوده شده يا به شيوه ديگري دستگير شده اند، مرتکب جرمي مرتبط با حوادث نشده اند و اين دستگيري فقط به خاطر گرايش سياسي آنان بوده است. به هنگام طرح اتهامات نيز، اين افراد فقط به فعاليت هاي سياسي مشکوک متهم شده اند. ميان اظهارات شاهدان و گزارش هاي تهيه شده از سوي سازمان هاي بين المللي و داخلي فعال در زمينه حقوق بشر نيز تشابهاتي وجود دارد و نشان مي دهد که اين اقدامات به صورت بي برنامه انجام شده، اما بخشي از خشونت منظم عليه اعضا و هواداران فتح است. کميته به اين نتيجه رسيده است که اين اقدامات نقض خطرناک حقوق بشر بوده و با اعلاميه جهاني حقوق بشر يا قانون اساسي فلسطين همخواني ندارد.

سرزمين هاي اشغالي کرانه باختري (به همراه قدس شرقي)

81- کميته به بررسي تحولات حادثه در غزه و کرانه باختري پرداخته است زيرا تحولات هر دو منطقه را داراي پيوندي عميق مي داند و به تحليل اين تحولات در هر دو منطقه پرداخته است تا به درکي روشن از قضاياي داخلي دست يابد و آنها را ابلاغ کند.

82- به سبب عدم همکاري اسرائيل با کميته حقيقت ياب، اعضاي اين کميته نتوانستند به کرانه باختري سفر کرده و درباره نقض حقوق بين المللي گزارش شده در اين منطقه بپردازند، اما کميته گزارش هاي شفاهي و مکتوب و گزارش هايي از موسسات و نهادهاي حقوقي فلسطيني و اسرائيلي و بين المللي دريافت کرده است. مضاف بر آنکه اعضاي کميته با نمايندگان شماري از سازمان هاي حقوق بشر و نيز اعضاي قوه مقننه و ديگر رهبران فلسطيني ديدار و ملاقات داشته‌اند و اظهارات کارشناسان و شاهدان و قربانيان را در جلسات علني شنيده اند و با افراد متاثر از اين حوادث گفت و گو و نوارهاي ويدئويي و عکس‌هاي مختلف را مشاهده و بررسي کرده‌اند.

1) تعامل نيروهاي امنيتي اسرائيل با فلسطينيان در کرانه باختري و استفاده افراطي از زور در اثناي تظاهرات

83- شاهدان و کارشناسان مختلف درباره وقوع تعداد بي شماري حادثه استفاده افراطي نيروهاي اسرائيلي از زور عليه فلسطينيان در کرانه باختري در جريان عمليات نظامي اسرائيل در نوار غزه ، گزارش هايي به کميته ارسال کرده اند. (فصل بيستم) در اين اقدامات، شماري از فلسطينيان در اثناي تظاهرات به دست نظاميان اسرائيلي کشته شده اند که از جمله اين حوادث مي توان به چندين تظاهرات که فلسطينيان کرانه باختري در حمايت از ساکنان نوار غزه شکل داده بودند، اشاره کرد. در اين اعتراضات شمار زيادي از فلسطينيان هدف اصابت گلوله قرار گرفته اند. خشونت ها عليه فلسطينيان در کرانه باختري حتي پس از پايان عمليات نظامي در غزه نيز استمرار داشته است.

84- آنچه اعضاي کميته را به شدت نگران مي کند اظهاراتي است که نشان مي دهد نظاميان اسرائيلي بدون دليل از قدرت زور به صورت افراطي و کشنده عليه فلسطينيان استفاده کرده‌اند. همچنين موضوع موسوم به "لوايح تيراندازي" ويژه سازمان هاي امنيتي اسرائيل به سوي اعتراضاتي که در آنها فلسطينيان به تنهايي يا به همراه اسرائيلي ها حضور دارند، نگراني ايجاد کرده است، زيرا در آنها به صورت مشخص عليه فلسطينيان تبعيض صورت گرفته است. شاهدان عيني نيز به اعضاي کميته حقيقت ياب گفتند که نظاميان اسرائيلي براي کنترل اعتراضات از تک تيراندازان استفاده کرده اند. شاهدان همچنين از فضاي کاملا متفاوتي که در اثناي تظاهرات از سوي نظاميان و يگان هاي مرزي مشاهده کرده اند، ابراز شگفتي کردند و گفتند که در جريان سرکوب اعتراضات، همه ضوابط و معادلات ناديده انگاشته شده است. شاهدان گفتند در اثناي عمليات نظامي اسرائيل در نوار غزه فضايي بر کرانه باختري حاکم بود که اين تلقي را ايجاد مي کرد که نظاميان اسرائيلي هر کاري که بخواهند مي توانند انجام دهند.

85- مقامات اسرائيلي هيچ اقدامي در جهت تحقيق درباره خشونت‌هاي صورت گرفته عليه فلسطينيان که به قتل يا جراحت آنان از سوي شهرک نشينان صهيونيست يا نيروهاي امنيتي انجاميده است، انجام نمي دهند و حاضر به محاکمه و مجازات خاطيان نيستند و مرتکبان اين گونه رفتارها، ابايي از ارتکاب مجدد رفتارهاي مشابه ندارند.

کميته به اين نتيجه رسيده است که اسرائيل به وظايف و تعهدات خود در حمايت از فلسطينيان در برابر خشونت افراد ويژه، عمل نمي کند و حال آنکه اين تعهدات به موجب قوانين حقوق بشر و اعلاميه جهاني حقوق بشر لازم الاجراست.

2) بازداشت فلسطينيان در زندان هاي اسرائيل

86- گفته مي شود اسرائيل از ابتداي اشغال تا کنون نزديک به 700 هزار فلسطيني را به اسارت گرفته و زنداني کرده است که شمار زيادي از آنان زنداني سياسي يا کودک بوده‌اند. بنا بر گزارش ها، در ماه ژوئن سال 2009 ميلادي حدود 8100 زنداني سياسي فلسطيني در زندان هاي اسرائيل بازداشت بوده اند که 60 تن از آنان زن و 390 نفر نيز کودک هستند. بيشتر اين بازداشت شدگان از سوي دادگاه هاي نظامي اسرائيلي متهم يا محکوم شده اند که در سايه اين محاکمه ها که عليه فلسطينيان ساکن کرانه باختري رود اردن صورت مي گيرد، حقوق فلسطينيان به شدت زير پا گذاشته و ناديده انگاشته مي شود و آنان از حق محاکمه عادلانه برخوردار نيستند. همچنين شماري از اين اسيران، به صورت موقت (موسوم به اداري) يا آنچه قانون مبارزان غير قانوني در قوانين اسرائيل ناميده شده است، در بازداشت هستند.

87- کميته حقيقت ياب درباره چند موضوع مرتبط با فلسطينيان بازداشت شده در حوادث مربوط به عمليات نظامي اسرائيل در نوار غزه تحقيقاتي انجام داده است.

88- تدابير حقوقي اتخاذ شده از سوي اسرائيل پس از عقب نشيني از نوار غزه در سال 2005 ميلادي نشان مي دهد که با بازداشت شدگان فلسطيني از نوار غزه، تعامل متفاوتي انجام مي شود. بنا بر گفته منابع اسرائيلي در سال 2006 ميلادي قانوني در اسرائيل اعلام شد که بر اساس آنان وضع محاکمه فلسطينيان متهم ساکن غزه تغيير اساسي کرده است. در سال 2007 ميلادي نيز برنامه ملاقات خانواده ها که از سوي سازمان صليب سرخ در نوار غزه تدوين شده بود، به حالت تعليق کامل در آمد و به اين ترتيب هر گونه تماس ميان اسيران فلسطيني از نوار غزه در زندان هاي اسرائيل با جهان خارج قطع شد.

89- در اثناي عمليات نظامي اسرائيل در غزه شمار کودکان بازداشت شده توسط اسرائيل از ميزان بازداشت شدگان سال 2008 ميلادي بيشتر شد. گزارش ها نشان مي دهد که شمار زيادي از کودکان در خيابان ها يا هنگام اعتراضات در کرانه باختري به اسارت در آمده اند. شمار کودکان بازداشت شده پس از پايان عمليات نظامي نيز همچنان زياد است. اين گزارش ها به همراه اقدامات تجاوزکارانه نيروهاي امنيتي اسرائيل گردآوري شده است.

90- يکي از ويژگي هاي اصلي عمليات بازداشت فلسطينيان به وسيله اسرائيل، در سال 2005 ميلادي، بهانه عضويت آنان در جنبش حماس بود. بر اين اساس اسرائيل پيش از برگزاري انتخابات مجلس قانونگذاري و پس از آنکه نيروهاي فلسطيني گلعاد شاليط را در ماه ژوئن سال 2006 ميلادي به اسارت گرفتند، نظاميان اسرائيلي 65 تن از اعضاي مجلس قانونگذاري، شهرداران و وزراي کابينه فلسطين را دستگير کردند که بيشتر آنان عضو جنبش حماس بودند. اين افراد دست کم دو سال در زندان هاي اسرائيل و در وضعيت بسيار نامناسبي در اسارت بوده اند. در جريان عمليات نظامي اسرائيل در نوار غزه، نظاميان اسرائيلي شماري از رهبران حماس را دستگير کردند. بازداشت نمايندگان مجلس قانون گذاري فلسطين سبب شده است که اين مجلس نتواند به فعاليت خود در زمينه وضع قوانين و نظارت بر عملکرد قوه مجريه فلسطين ادامه دهد.

91- به نظر کميته حقيقت ياب، اين اقدامات نقض قوانين بين المللي حقوق بشر و نقض اعلاميه جهاني حقوق بشر است که از آن جمله مي توان به ممنوعيت بازداشت غير قانوني، حق برخورداري از حقوق مساوي و عدم تبعيض به خاطر نگرش سياسي و تاکيد بر حمايت از حقوق کودکان، اشاره کرد. کميته همچنين بر اين باور است که بازداشت اعضاي مجلس قانونگذاري فلسطين به مثابه مجازات دسته جمعي مردم يک سرزمين است که اين امر با قوانين بين المللي حقوق بشر تناقض دارد.

3) محدوديت هاي رفت و آمد در کرانه باختري

92- اسرائيل از مدت ها پيش در کرانه باختري محدوديت هاي زيادي براي تردد اجرا کرده است. اين کار با ايجاد موانع در جاده ها، ايجاد پست هاي بازرسي، ايجاد ديوار حايل و تدابير اداري ديگر مانند کارت شناسايي، مجوز و محدوديت اقامت و نيز با وضع قوانين مربوط به ممنوعيت گردآمدن اعضاي يک خانواده در کنار هم و نيز سياست هاي مربوط به محدوديت حق ورود و خروج و ناديده گرفتن حق بازگشت آوارگان، انجام گرفته است.

همچنين به فلسطينيان اجازه داده نمي شود تا به زمين هايشان که براي ايجاد ديوار حايل مصادره شده اند يا از آنها به عنوان شهرک هاي صهيونيست نشين يا پايگاه هاي نظامي و مناطق مانور نظامي استفاده مي شود، بروند. همچنين آنان حق ندارند از راه هايي که براي اين اغراض ساخته شده اند، استفاده کنند. بسياري از اين راه ها مختص استفاده اسرائيلي هاست و فلسطينيان از استفاده از آنها محرومند. اسرائيل ده ها هزار فلسطيني را از سفر به مناطق ديگر و خارج منع و محروم کرده است. براي نمونه شماري از شاهدان و کارشناساني که از سوي کميته براي ايراد شهادت يا ارائه گزارش به امان دعوت شده يا قرار بود اظهارات آنان در ژنو شنيده شود، به سبب همين ممنوعيت ها و محدوديت ها نتوانستند به سفر خارجي بروند.

93- کميته گزارش هايي دريافت کرده است که نشان مي دهد هنگام عمليات نظامي اسرائيل در نوار غزه، محدوديت هاي تردد در کرانه باختري به شدت افزايش يافته است. در اين راستا، اسرائيل کرانه باختري را به مدت چندين روز، کاملا به محاصره در آورد و آمد و شدها را در آن ممنوع ساخت. مضاف بر آن، در طول مدت عمليات چندين پست بازرسي جديد در مناطق مختلف کرانه باختري رود اردن از جمله قدس شرقي ايجاد کرد که بر بيشتر اين نقاط بازرسي، پست هاي بازرسي سيار اطلاق مي شود.

در ژانويه سال 2009 ميلادي چندين منطقه کرانه باختري رود اردن که در حد فاصل ديوار حايل و مرزهاي موسوم به خط سبز قرار داشتند، مناطق بسته نظامي اعلام شدند.

94- به هنگام عمليات نظامي اسرائيل در نوار غزه و پس از آن، اسرائيل با شدت بخشيدن به روند مصادره املاک و تخريب خانه هاي فلسطينيان در کرانه باختري، سيطره خود بر اين منطقه گسترش داد. مضاف بر آن که دستوراتي درباره تخريب خانه هاي فلسطينيان صادر کرد و روند صدور پروانه براي ساخت شهرک هاي جديد اسرائيلي و نيز سوء استفاده از منابع طبيعي کرانه باختري را افزايش داد.

اسرائيل پس از عمليات در نوار غزه نيز قوانين مربوط به عبور و مرور فلسطينيان ميان نوار غزه و کرانه باختري را تغيير داد و محدوديت هاي جديدي براي آن وضع کرد و به اين ترتيب شکاف و فاصله ميان افراد يک ملت در دو منطقه کرانه باختري و نوار غزه را بيشتر ساخت.

95- وزارت مسکن و برنامه ريزي اسرائيل براي ساخت تعداد 73 هزار خانه در شهرک هاي صهيونيست نشين در کرانه باختري برنامه ريزي کرده است و عملا با ساخت 15 هزار واحد از اين خانه ها موافقت کرده است. چنانچه اين برنامه محقق شود، شمار شهرک نشينان يهودي در مناطق اشغالي کرانه باختري دو برابر خواهد شد.

96- کميته معتقد است محدوديت هاي اعمال شده عليه آمد و شد فلسطينيان در کرانه باختري به صورت عام و تشديد محدوديت ها در اثناي عمليات نظامي در غزه و تا حدودي پس از پايان اين عمليات با هيچ گونه عمليات نظامي مورد ادعا تناسب ندارد.

مضاف بر آنکه کميته در قبال رسميت دادن به جدايي کرانه باختري و نوار غزه و به تبع آن دو منطقه از مناطق اشغالي فلسطين، بسيار نگران است.

4) خشونت داخلي و حمله به هواداران حماس در کرانه باختري و محدوديت آزادي بيان و تجمع

97- کميته حقيقت ياب گزارش هايي درباره نقض حقوق بشر از سوي تشکيلات خودگردان در دوره مأموريت اين کميته دريافت کرده است. بخشي از اين گزارش ها درباره بدرفتاري با اعضاي حماس است که از سوي سازمان هاي امنيتي متهم شده اند که بازداشت و نگهداري غير قانوني از آن جمله است. چندين سازمان فعال در عرصه حقوق بشر اعلام کرده اند که اقدامات نيروهاي امنيتي وابسته به تشکيلات خودگردان در کرانه باختري، به مثابه شکنجه و بدرفتاري و مجازات شديد و غير انساني و تحقير آميز است که مرگ تعدادي از بازداشت شدگان در هنگام حضور در بازداشتگاه ها را به همراه داشته است که احتمال مي رود شکنجه و بدرفتاري شديد عامل اين مرگ ها بوده يا در آنها دخيل بوده است. گفتني است که در زمينه اين اقدامات تحقيقاتي نيز صورت گرفته است.

98- همچنين کميته، گزارش هايي درباره استفاده افراطي از سلاح و سرکوب تجمعات اعتراض آميز از سوي نيروهاي امنيتي فلسطين دريافت کرده است. که از جمله آنها مي توان به تجمعات اعتراض آميز فلسطينيان در کرانه باختري در حمايت از ساکنان نوار غزه همزمان با عمليات نظامي اسرائيل در اين منطقه اشاره کرد. گفته شده است که سازمان هاي امنيتي فلسطين شمار زيادي از اعتراض کنندگان را بازداشت و از پوشش دادن اين اعتراضات به وسيله رسانه‌ها جلوگيري کرده است.

کميته حقيقت ياب همچنين گزارش هايي دريافت کرده است که نشان مي دهد سازمان‌هاي امنيتي فلسطين محدوديت هايي براي روزنامه نگاران و خبرنگاران منتقد اعمال کرده اند.

99- تعطيلي مجلس قانونگذاري فلسطين پس از بازداشت شمار زيادي از نمايندگان اين مجلس از سوي اسرائيل سبب شد تا نظارت پارلماني بر بخش هاي مختلف قوه مجريه، کاهش محسوس يابد. بر همين اساس قوه مجريه تشکيلات خودگردان خود با صدور فرامين و تشکيل نهادهايي، فعاليت هاي روزمره خود را ادامه داده است.

100- در گزارش هاي ديگري آمده است که تشکيلات خودگردان مؤسسات خيريه و جمعيت ها و انجمن هاي اسلامي و نهادهاي ديگر را به زور تعطيل کرده و مدرسان عضو حماس را از کار برکنار کرده است.

101- تشکيلات خودگردان همچنان به اخراج شمار زيادي از کارکنان نهادهاي نظامي و غيرنظامي به بهانه عدم وابستگي آنان به "تشکيلات قانوني" يا عدم صدور موافقت امنيتي با انتصاب آنان ـ که هم اکنون شرط استخدام افراد در ادارات است ـ ادامه مي دهد يا آنکه پرداخت دستمزد به آنان را متوقف ساخته است. البته اين کار به هدف جلوگيري از استخدام اعضا يا هواداران حماس در بخش دولتي صورت مي گيرد.

102- به نظر کميته حقيقت ياب اين گونه اقدامات با تعهداتي که تشکيلات خودگردان در برابر اعلاميه جهاني حقوق بشر و قانون اساسي فلسطين بر عهده گرفته است، مطابقت ندارد.

اسرائيل

1. تاثير حمله موشکي وخمپاره اي به جنوب اسرائيل

103- گروه هاي مسلح فلسطيني ازسال 2001 ميلادي بيش از 8000 موشک وخمپاره به جنوب اسرائيل شليک کرده اند. (فصل بيست و چهارم از گزارش)

شهرک هاي يهودي نشين سديروت و کيبوتس نير آم در محدوده برد اين موشک ها و خمپاره ها قرار دارشتند، اما برد موشک ها اکنون به حدود 40 کيلومتر رسيده است و به اين ترتيب شهرهايي مانند اسدود در اثناي عمليات نظامي اسرائيل در غزه، هدف حمله موشکي قرار گرفته‌اند.

104- موشک هاي شليک شده از سوي گروه هاي مسلح فلسطيني در محدوده زماني 18 ژوئن 2008 ميلادي تا 18 ژانويه سال 2009 ميلادي سه اسرائيلي و دو غير نظامي فلسطيني را به قتل رسانده است.

گزارش‌ها نشان مي دهد که بيش از 1000 غير نظامي اسرائيلي به سبب شليک اين موشک ها آسيب جسمي ديده اند که آسيب 918 نفر از آنان در اثناي عمليات نظامي اسرائيل در نوار غزه بوده است.

105- کميته از ميزان بالاي آسيب هاي رواني به بار آمده در ميان غير نظاميان اسرائيلي اطلاع يافته است. آمارهايي که يک سازمان اسرائيلي در ماه اکتبر سال 2007 ميلادي در اين باره گردآوري کرده است، نشان مي دهد که 28/4 درصد از بزرگسالان و 72 تا 94 درصد از کودکان ساکن سديروت از مشکلات پس از اصابت موشک ها به اين منطقه رنج مي برند.

اين گزارش ها نشان مي دهد که 1596 اسرائيلي در اثناي عمليات نظامي اسرائيل در غزه به سبب استرس و نگراني هاي ناشي از شليک موشک هاي فلسطينيان تحت مداوا قرار گرفته اند و شمار مداوا شدگان پس از پايان عمليات نيز به 500 نفر مي رسد.

106- موشک ها و خمپاره ها همچنين به خانه ها و مدارس و خودروها در جنوب اسرائيل زيان‌هايي وارد ساخته است.

در تاريخ 5 مارس سال 2009 ميلادي يکي از موشک ها به معبدي در شهرک نيتيفوت اصابت کرد. حملات موشکي و خمپاره اي در روند آموزش در جنوب اسرائيل اختلالاتي ايجاد کرده است. در نتيجه اين حملات مدارس تعطيل شدند و آموزش به سبب هشدارهاي متعدد و انتقال به پناهگاه ها مختل شد و ميزان يادگيري افرادي که با مشکلات رواني مواجه اند، کاهش يافته است.

107- حملات موشکي و خمپاره اي فعاليت هاي اقتصادي و اجتماعي را در مناطقي که هدف حمله اين موشک ها قرار داشتند، متاثر ساخته است. در شهر هايي مانند اسدود و ياوان و بئر السبع که در اثناي حملات نظامي اسرائيل در نوار غزه براي اولين بار شاهد اصابت موشک بودند، فعاليت هاي اقتصادي و فرهنگي براي مدت کوتاهي متوقف شد، زيرا برخي از ساکنان اين مناطق به نقاط ديگر رفتند. در شهرک هاي نزديک تر به مرزهاي نوار غزه که همچنان هدف حملات موشکي قرار دارند، در اثناي عمليات اخير اسرائيل در نوار غزه، شمار بيشتري از اين مناطق خارج شده اند.

108- کميته چنين نتيجه گرفته است که موشک ها و تا حدود کمتري خمپاره هايي که از سوي گروه هاي مسلح فلسطيني شليک مي شود، داراي هدفگيري مناسب براي اصابت اهداف نظامي نيست و بيشتر به مناطق محل سکونت غير نظاميان اصابت مي کند. کميته همچنين به اين نتيجه رسيده است که اين حملات به صورت بي هدف و عليه ساکنان جنوب اسرائيل انجام مي شود و اگر هدف نظامي مشخصي وجود نداشته باشد، نمي تواند جنايت جنگي محسوب شود. از آنجا که به نظر مي رسد گروه هاي مسلح فلسطيني نمي توانند موشک ها را دقيق هدفگيري کنند و از آنجا که اين حملات زيان هاي اندکي به مراکز نظامي اسرائيل وارد کرده است، کميته بر اين باور است که شليک اين موشک ها بيشتر به هدف ايجاد رعب و وحشت در ميان غير نظاميان اسرائيلي است و نقض قوانين بين المللي تلقي مي شود.(ادامه دارد)

انتهاي پيام