در دنیای امروزی موفقیت ورزشکاران در رشته‌های ورزشی مختلف وابستگی زیادی به انجام تمرین بر اساس شاخصه‌های علم تمرین دارد و روش‌های سنتی دیگر جوابگوی نیاز ورزشکاران نیست.

سرویس علم ورزش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در ادامه بحث لزوم شناخت علم تمرین و کارایی در موفقیت ورزشکاران در رشته‌های مختلف ورزشی در این قسمت به بررسی بخش دوم اصول و قواعدی که ورزشکاران باید قبل و حین انجام تمرین و بدنسازی خود به آن توجه کنند، پرداخته است. ورزشکاران با رعایت این اصول می‌توانند از بروز آسیب دیدگی‌ خود جلوگیری کنند و همچنین آمادگی بدنی خود را بیش از پیش افزایش دهند.

دکتر نعیما خواجوی، متخصص علم تمرین در این زمینه با خبرنگار ورزش ایسنا به گفت و گو پرداخته است که در ادامه می‌آید.

نهمین قسمت از اصول و قواعدی که ورزشکاران باید حین انجام تمرینات ورزشی به آن توجه کنند مبحث حرکت‌های سه بعدی یا سه جانبه‌ای نام دارد. مهارت‌های ورزشی در سه سطح حرکتی جلو، عقب، بالا، پایین و از پهلو به پهلوی دیگر انجام می‌شود. بر همین اساس تمرین‌های ورزشی مخصوصا تمرینات قدرتی باید تمامی این سطوح را در بر گیرد تا سبب توسعه حرکتی مطلوب در ورزشکاران شود که بهترین حرکت بر این مبنا انجام تمرین با وزنه‌های آزاد است. البته دستگاه‌های اتوماتیک این توسعه حرکتی را کاهش می‌دهد مگر این که تنها برای این کار ساخته شده باشد.

اصل دیگر اضافه بار پیش رونده نام دارد که می‌گوید تمرینات ویژه ورزشی باید به گونه‌ای انجام گیرد که بتواند سبب بهبود جنبه‌های فیزیولوژیک در ورزشکاران شود. اگر می‌خواهیم ورزشکاران از لحاظ فیزیولوژیک دارای پیشرفت باشند باید فشارهای تمرینی اعمال شده با افزایش همراه باشد که این کار از طریق افزایش حجم و شدت تمرین انجام می‌شود تا آمادگی ورزشکار به مرور افزایش پیدا کند.

البته این موضوع باید گام به گام انجام گیرد تا فشار زیادی به بدن ورزشکار وارد نشود، چرا که می‌تواند سبب آسیب دیدگی‌ آنها شود. اصل یازدهم بر این اساس است که تمرینات باید در جهت بهبود سیستم‌ انرژی برای افزایش عملکرد ورزشکاران باشد. هدف اولیه هر برنامه بدنسازی باید این اصل مهم را در دستور کار خود داشته باشد و در این راستا این تمرینات باید از لحاظ شدت و یا مدت به گونه‌ای باشد که بتواند نیازهای ویژه ورزشکار در یک رشته ورزشی را تامین کند.

اصل دیگر تمرینات اینتروال (بازه‌ای) نام دارد به این معنی که ورزشکاران باید تمرینات خود را همراه با استراحت انجام دهند و استراحت و تمرین در طول مدت زمان تمرین بارها تکرار شود.

تمرین باید نیازهای متابولیک هر رشته ورزشی را تامین کند. بر همین اساس تمرینات اینتروال به گونه‌ای است که می‌تواند به خوبی این نیاز را برطرف کند. البته در این میان ضروری است که مربیان بر میزان استراحت ورزشکاران در حین تمرین دقت زیادی داشته باشند. تمرینات انفجاری یکی دیگر از اصول و قواعدی است که می‌تواند موجب بهبود عملکرد ورزشکاران شود. اگر چه قدرت بیشتر در ورزشکاران به وسیله اندازه ماهیچه‌ها نشان داده می‌شود، اما بسیاری از آنها زمانی قدرتمندتر هستند که بتوانند بیشتر از سیستم‌ عصبی خود برای انجام حرکات استفاده کنند. با تمرینات انفجاری تارهای عضلانی ماهیچه‌های سرعت به میزان بیشتری به کار گرفته می‌شوند که این موضوع باعث بهبود توان سرعتی ورزشکاران در اجرا می‌شود.

اصل چهاردهم سازگاری به معنای نوع پاسخ بدن به فشار تمرینات است که این سازگاری در نتیجه‌ فشار مجموعه تمریناتی است که به صورت منظم بر بدن وارد می‌شود و هدف انجام تمرین ایجاد سازگاری بدن با فشار تمرینات و شکسته شدن سد سازگاری با تمرینات قبلی است. به این معنا که وقتی بدن یک ورزشکار به انجام یک تمرین سازگار شد باید فشار و حجم تمرینات به صورتی باشد که این سازگاری شکسته شده و افزایش پیدا کند.

اصل ثبات و پایداری یکی دیگر از اصول است که به ادامه دار بودن سازگاری بدن با انجام تمرینات جدید اشاره دارد به این معنا که این سازگاری زمانی مثبت خواهد بود که پس از سال‌ها تمرین به صورت هوشمندانه و پایدار ایجاد شود. اما آخرین اصلی که در این قسمت به آن می‌پردازیم گوناگونی یا تنوع تمرینات نام دارد. لازم است برای این که انجام تمرین برای ورزشکاران خسته کننده نباشد و آنها را دلزده نکند فشار تمرینات به گونه‌ای متنوع به کار گرفته شود تا بدن ورزشکاران به خوبی با آنها سازگار شود که این کار با دست کاری در شدت و مدت اجرای تمرین انجام می‌گیرد و انجام متنوع تمرینات کمک زیادی در این جهت به حساب می‌آید.

البته موضوع مهمی که باید مدنظر قرار گیرد این است که بایستی زمانی که ورزشکار به خوبی انجام یک تمرین را فرا گرفته باشد و سیستم‌ عصبی او نیز آن را به صورت کامل دریافت نماید و در سیستم‌ ذهن ورزشکار حک شده باشد تمرینات بعدی و متنوع در دستور کار قرار گیرد. انجام تمرینات متنوع و گوناگو به این معنا نیست که در هر جلسه تمرینی متفاوت برای ورزشکاران تجویز شود ، زیرا این موضوع می‌تواند سبب سر در گمی ورزشکار شود و لازم است مربیان به این نکته توجه کنند همزمان با افزایش سازگاری بدن ورزشکاران با تمرینات به مرور انجام تمرینات متنوع را در دستور کار خود قرار دهند.

پایان قسمت ششم

انتهای پیام