«پرویز آرامنش» در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: خشکسالی‌های اخیر اثرات سویی بر میزان زاد و ولد حیات وحش گذاشته است.

وی افزود: از تبعات و خسارت‌های خشکسالی بر محیط‌زیست و حیات وحش کوچ و مهاجرت بی‌رویه حیوانات وحشی به لحاظ کمبود آب و غذای کافی، خسارت به تنوع گونه‌ای، کاهش و تخریب زیستگاه حیات وحش، افزایش بیماری و تنش در گونه‌های در معرض خطر، کاهش زاد آوری و مرگ و میر را می‌توان نام برد.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان‌جنوبی ادامه داد: طی سال‌های گذشته تلفاتی در حیات وحش به خصوص در شهرستان بشرویه (بره میش وحشی) مشاهده شد که پس از کالبدگشایی برخی اجساد توسط دامپزشکی استان علت تلف شدن آن‌ها، سوء تغذیه ناشی از خشکسالی مفرط و هجوم آن‌ها به سمت زباله‌خواری و از همه مهم‌تر بلعیدن پلاستیک بوده که به این پدیده گنده‌خواری در حیوانات گفته می‌شود.

آرامنش تصریح کرد: خشک شدن منابع آبی و کاهش علوفه در دسترس موجب تضعیف وضعیت فیزیولوژیک حیات وحش و تأثیرات منفی در ادامه گونه‌های ارزشمند موجود در استان حیات و جمعیت مانند یوزپلنگ، قوچ و میش ،آهو، کل و بز، زاغ بور و هوبره شده است.

وی تصریح کرد: هم‌اکنون 2 میلیون و 54 هزار و 628 هکتار از وسعت استان  به میزان 13.6 درصد سطح استان به‌عنوان مناطق تحت مدیریت حفاظت محیط زیست مورد حفاظت ویژه قرار دارند.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان‌جنوبی گفت: هر سال مناطق تحت مدیریت به طور مستمر و متداوم مورد پایش کارشناسان و محیط‌بانان این اداره‌کل قرار می‌گیرد.

آرامنش یادآور شد: از جمله خسارت‌های وارده به جوامع گیاهی می‌توان خسارت به تنوع گونه‌­ای به ویژه درختان، ضعیف شدن پوشش گیاهی، خشک شدن گیاهان علوفه‌ای و مرتعی و در نتیجه اختلال در زنجیره غذایی وحوش، خسارت به کمربندهای سبز و مناطق حفاظت شده به وسیله درختان، هجوم آفات گیاهی در هنگام خشکسالی اشاره کرد.

وی افزود: از آنجا که خشکسالی بر میزان مواد غذایی در دسترس حیات وحش تأثیر بسزایی گذاشته بدین منظور مأمورین اجرایی این اداره کل در برخی مناطق به توزیع دان و علوفه (تغذیه دستی ) می‌پردازند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی تصریح کرد: با توجه به این‌که 50 درصد چشمه‌های طبیعی استان خشک شده و الباقی در بحث آبدهی دچار تنش و غالباً فصلی شده‌اند، از این‌رو این اداره‌کل به طور جدی و مستمر در راستای کاهش اثرات سوء خشکسالی و حفظ گونه‌های حیات وحش استان با برنامه‌ریزی اقداماتی از قبیل احداث آب انبار، احداث انبار علوفه، لایروبی چشمه‌ها، احداث و مرمت آبشخور، توزیع دان و علوفه، نصب تلمبه بادی وحفر چاه در همه مناطق تحت مدیریت در استان انجام داده است.

آرامنش افزود: خشکسالی حکایت خسارت‌های پایان‌ناپذیری است که طی سال‌های اخیر نه تنها روستائیان و کشاورزان را در معرض آسیب‌های جدی قرار داده بلکه در عرصه‌های زیست محیطی نیز در کمین گونه‌های نادر جانوری نشسته و آن‌ها را در معرض خطر انقراض قرار داده است.

وی اظهار کرد: پرندگانی نظیر بالابان، کرکس مصری، عقاب تالابی، عقاب شاهی و هوبره، پستاندارانی نظیر یوز پلنگ، پلنگ، قوچ و میش، کل و بز، آهو و زرده‌بر و خزندگانی نظیر لاک‌پشت مهمیزدار، لاک پشت آسیایی، آگامای سروزغی در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت(IUCN) قرار دارند.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان‌جنوبی گفت: هم‌اکنون یوز پلنگ در شرایط حادتر و به‌شدت در معرض خطر انقراض قرار داشته و پلنگ، بالابان، کرکس مصری در معرض خطر انقراض و بقیه در رده حساس و آسیب‌پذیر قرار دارند.

آرامنش در خصوص وضعیت مناطق حفاظت شده استان در پی خشکسالی‌های اخیر اظهار کرد: کاهش میزان علوفه و منابع آب در دسترس برای تغذیه و شرب حیات وحش، افزایش میزان کانون‌های گرد و غبار، هجوم آفات و آسیب‌پذیر شدن گیاهان بر اثر وقوع خشکسالی از جمله اثرات خشکسالی در مناطق حفاظت شده است.

وی با اشاره به این‌که برای مقابله با خسارت خشکسالی بر محیط‌زیست نیازمند راهکارهای کوتاه مدتف میان مدت و بلند مدت است، اظهار کرد: در بحث راهکارهای کوتاه مدت با بهره‌وری بهینه از منابع آب موجود در کنار حفاظت از آبخیزها و عرصه‌های طبیعی می‌توان اثرات منفی خشکسالی در کوتاه مدت را به حداقل رساند.

 مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان‌جنوبی ادامه داد: در این راستا اجرای طرح‌های از جمله توسعه بهره‌برداری بهینه از منابع آب زیرزمینی،  افزایش راندمان آبیاری با استفاده از شیوه‌های نوین آبیاری و مصرف بهینه آب بر اساس نیاز گیاه و تغذیه دستی دام‌ها در مواقع خشکسالی می‌تواند از شدت بحران خشکسالی بکاهد.

آرامنش ادامه داد: راهکارهای میان مدت نیز شامل راهبرد مهار و توسعه منابع آبی است که به‌علت پتانسیل محدود آب‌های زیرزمینی و برخورداری از پتانسیل بالقوه بالای آب‌های سطحی، هر دو این موضوعات در بخش مهار آب‌های سطحی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

وی یادآور شد: از جمله فعالیت‌ها در بخش مهار آب‌های سطحی نیز می‌توان به پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی سفره‌های آب زیرزمینی، ذخیره نزولات آسمانی با احداث مخزن، شیار و پله‌سازی، تغییر نظام بهره‌برداری از عرصه‌های طبیعی و کشت گیاهان مقاوم به خشکی با هماهنگی مراکز تحقیقاتی تخصصی اشاره کرد.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان‌جنوبی با اشاره به راهکارهای بلند مدت، گفت: افزایش توان مقابله با خشکسالی و کاهش تبعات منفی آن بر پایه مدیریت منابع و بهره‌وری بهینه از آب استحصال شده و در اختیار، بازیافت آب‌های مصرف شده و استفاده مجدد از آن‌ها در چرخه تولید و دستیابی به این استراتژی‌ها بر اصولی استوار است.

آرامنش یادآور شد: از جمله این اصول می‌توان به مدیریت فاضلاب‌ها و پساب‌ها و تدوین استراتژی کاهش آب‌های به حساب نیامده از طریق بازسازی سیستم‌های انتقال، صرفه‌جویی در مصرف آب از طریق اشاعه فرهنگ صحیح مصرف، استفاده از گیاهان تولیدی و زینتی کم‌آبخواه و منطبق با شرایط اقلیمی، جلوگیری از حفر چاه‌های غیر مجاز و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و حفاظت از عرصه‌های طبیعی اشاره کرد.

انتهای پیام