یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های فرهنگ انقلابی ملت ایران، مفاهیم پایداری، مقاومت، جهاد و شهادت‌طلبی است؛ مفاهیمی ریشه‌دار که نه‌تنها به امروز و دیروز تعلق ندارند، بلکه در امتداد تاریخ این سرزمین از دل تمدن کهن و فرهنگ غنی ایرانی برآمده‌اند.

بازتاب این مفاهیم در محتوای کتاب‌های درسی دوره‌های مختلف تحصیلی نشان از اهمیت راهبردی آن‌ها در تربیت نسل آینده دارد. از اسطوره‌هایی مانند آرش کمانگیر تا قهرمانان معاصر چون شهید حاج قاسم سلیمانی، از آریوبرزن تا حسین فهمیده، همه در قالب دروس آموزشی، به دانش‌آموزان معرفی می‌شوند تا آنان با فرهنگ ایستادگی، مسئولیت‌پذیری و دفاع از میهن آشنا شوند.

به عنوان نمونه، در درس هشتم کتاب فارسی پایه پنجم ابتدایی با عنوان «دفاع از میهن»، ضمن روایت مقاومت تاریخی آریوبرزن در برابر لشکر اسکندر، از سرداران معاصر چون حسن باقری، ابراهیم هادی، احمد متوسلیان، احمد کاظمی و قاسم سلیمانی نیز یاد شده که در دوران دفاع مقدس، جان‌برکف از اسلام و ایران دفاع کردند.

در سال‌های اخیر، پرداختن به موضوع ایثار و مقاومت در کتاب‌های درسی همواره در معرض توجه افکار عمومی بوده است؛ به‌ویژه پس از حذف درس «رهبر کوچک» و جمله تاریخی امام خمینی (ره) درباره شهید محمدحسین فهمیده از کتاب هدیه‌های آسمانی پایه ششم، موجی از واکنش‌ها در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت. این موضوع از منظر مخالفان و تحلیلگران خارجی نیز مورد توجه جدی بوده است.

الداد پاردو، استاد دانشگاه عبری اورشلیم و عضو یک اندیشکده صهیونیستی، طی ۱۱ سال گذشته کتاب‌های درسی ایران را بررسی کرده و به‌صراحت می‌گوید: «جمهوری اسلامی ایران مفاهیم شهادت‌طلبی و مقاومت را از سال‌های نخست تحصیل به دانش‌آموزان آموزش می‌دهد.» وی با اشاره به درس‌هایی مانند «رهبر کوچک» معتقد است کتاب‌های درسی ایران، بازتاب‌دهنده‌ی ایدئولوژی جامعه‌ای انقلابی هستند که در آن شعارهایی مانند «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسرائیل» نیز آموزش داده می‌شود.

روزنامه «اسرائیل هیوم» در یکی از شماره‌های سال ۲۰۱۶، با استناد به همین مطالعات، خواستار حذف مفاهیم مقاومت و شهادت‌طلبی از کتاب‌های درسی ایران شد و حتی اجرای توافق برجام از سوی آمریکا را به حذف چنین محتوایی مشروط دانست. این حساسیت‌ها نشان می‌دهد محتوای آموزشی ما تا چه اندازه برای دشمنان ایران اسلامی اهمیت دارد و تا چه حد می‌تواند نقشی کلیدی در حفظ هویت ملی و تقویت بنیان‌های فرهنگی و ارزشی کشور ایفا کند.

در شرایط امروز، با توجه به حوادث اخیر از جمله حملات رژیم صهیونیستی و به شهادت رسیدن جمعی از فرماندهان ارشد و دانشمندان هسته‌ای کشور در ۲۳ خرداد و پاسخ قاطع و غرورآفرین نیروهای مسلح ایران، لازم است وزارت آموزش و پرورش با نگاهی روزآمدتر و راهبردی‌تر، جایگاه این مفاهیم را در محتوای کتاب‌های درسی بازتعریف کند. این رویکرد نه‌تنها در راستای پاسداشت خون شهداست، بلکه ابزار مهمی برای تربیت نسلی آگاه، مقاوم و مسئول در برابر تهدیدهای پیش‌رو خواهد بود.

انتهای پیام