دکتر نجم الدین گیلانی، در نشست رونمایی و بررسی کتاب شکوه و زوال سیاست در اندیشه ایرانشهری نوشته روح الله اسلامی که در کانون فرهنگی و هنری دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: ایرانشهری یک فرهنگ سیاسی برای ایرانیان است که برای تداوم آن خون‌ها ریخته شد و بسیاری از نخبگان خون دل خوردند تا تداوم پیدا کند؛ گرچه که خودمان به آن پایبند نیستیم. 

وی افزود: نویسنده کتاب قلم پخته ای دارد و بسیار زحمت کشیده است و مطالب سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را در این کتاب به ظاهر لاغر، مشاهده می‌کنیم و آن تعلق خاطر به فرهنگ و اندیشه ایرانی است که در برگ برگ کتاب مشاهده می‌شود و این تعلق خاطر به ایران‌شناسی یک ارزش است. زمانی‌که فرهنگ ایران را دوست داریم قطعاً در پیشرفت آن کوشا هستیم و به فکر خیانت و ضربه زدن به کشور نخواهیم بود و ایران دوستی یک ارزش است.

این عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد، تصریح کرد: نویسنده با نوشتن این کتاب رسالت اصلی یک مورخ سیاسی را نشان داده و راهکار می‌دهد. فلسفه اینکه ما تاریخ و سیاست می‌خوانیم این است که برای امروز راهکار بدهیم. اینکه در هر فصل از کتاب با چند سوال آغاز می‌شود جالب بود و در طول فصل به سوالات نیز پاسخ می‌دهد. ایراد اصلی که در کتاب وجود دارد، عنوان آن  یعنی «شکوه و زوال در اندیشه ایرانشهری» است و واقعیت این است که برای این عنوان می‌توان ۱۰ جلد کتاب نوشت و بسیار جای کار دارد و می‌توان مطالب بسیار زیادی را در این کتاب گنجاند. 

گیلانی عنوان کرد: این کتاب مقدمه‌ای از «شکوه و زوال در اندیشه ایرانشهری» است و این موضوع، بحث‌های بسیار گسترده‌تری را می‌طلبد. نویسنده کتاب باید منابع را به کتیبه‌ها ارجاع می‌داد. همچنین نقل قول‌ها در کتاب بسیار زیاد بود که می‌توانست از تعداد آن‌ها کاسته شود. 

همچنین در ادامه این نشست، دکتر علی اصغر داوودی، عضو هیأت علمی علوم سیاسی دانشگاه آزاد مشهد، اظهار کرد: این کتاب مقالاتی را به مناسبت‌های مختلف تهیه کرده و در کتاب به کار گرفته شده است. شکل کتاب نشان می‌دهد که مجموعه‌ای از مقالات است که مرتبط و در کنار هم قرار داده شده  و از این جهت ایرادی بر نویسنده و کتاب وارد نیست.

وی افزود: اشکالی که در کتاب وجود دارد نداشتن مقدمه‌ یا نتیجه‌گیری است که بتواند مانند نخ تسبیح این مقالات را کنار هم قرار دهد و انسجامی به وجود آورد، البته نویسنده به لحاظ ساختاری ابتدا مقدمه‌ای را بیان کرده که جنبه سلیقه‌ای دارد. در مقدمه بحث‌های نظری و انگیزه‌های نویسنده در هم آمیخته شده است. تصور می‌کنم که اگر نویسنده مبانی نظری را مطرح  و اندیشه ایرانشهری را باز می‌کرد و توضیح می‌داد، بسیار بهتر بود. 

این عضو هیأت علمی علوم سیاسی دانشگاه آزاد مشهد، تصریح کرد: اما شاید نویسنده این کتاب را برای دانشجویانی طراحی کرده که در کلاس مورد بحث قرار می‌گیرد، اما اگر فرض بر این باشد که مخاطب عام را مورد توجه خود قرار داده، جای بحث نظری خوب و پخته که بتواند ارتباطی بین مقالات و عناوین دیگری که در بحث آمده را ایجاد کند، خالی است.

وی عنوان کرد: نویسنده در فصل اول سیاست ایرانشهری را بیان و در فصل دوم زوال در اندیشه ایرانشهری را مطرح می‌کند و از فصل سوم به بعد، به مناسبت‌های مختلف بحث‌های دیگری را مطرح کرده است که جالب و موضوع مهمی است. انتطار می‌رود در کتاب از دوره اردشیر تا زمان شاهنامه که چندین قرن است، گفته می‌شد که سیاست در جامعه ایران چگونه پدیدار شده و باید پخته‌تر به آن پرداخته می‌شد و عمق بیشتری پیدا می‌کرد. 

داوودی خاطرنشان کرد: نویسنده بازه زمانی طولانی را بحث می‌کند و اگر مخاطب اندیشه‌های سیاسی را مطالعه نکرده باشد، بعد از خواندن این کتاب تصور می‌کند که نویسنده از این شاخه به آن شاخه می‌پرد البته در ذهن نویسنده این نظم وجود دارد، اما با مخاطبی که با انگیزه سیاسی بیدار است خیلی جای نمی‌افتد و شاید آن نظم را برای مخاطب ایجاد نمی‌کند. تیترها خیلی کلی است و مطالب نسبت به  موضوع بسیار کوتاه است و به صورت مبسوط پرداخته نشده. باید متذکر شد که این کتاب انتظارات تعداد زیادی از افراد را برآورده نمی‌کند؛ چراکه بسیار ابتدایی و در حد یک مقدمه از اندیشه ایرانشهری است. 

عضو هیأت علمی علوم سیاسی دانشگاه آزاد مشهد، بیان  کرد: کتاب منابع قابل توجهی دارد و می‌تواند گره‌هایی از حوزه ایرانشهری را باز کند و امیدواریم که در فعالیت‌های دیگر نویسنده کتاب، ما شاهد کتاب‌های پخته‌تر باشیم البته که در این کتاب هم قابل تقدیر است و در ذهن من زوایای پنهانی در رابطه با ایرانشهری وجود داشت که روشن شد و بسیار ارزشمند است. 

انتهای پیام