محسن تفقدی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه اواخر سال ۹۸ تاسیس پارک علم و فناوری برای دانشگاه‌های علوم پزشکی قطب‌های ده‌گانه وزارت بهداشت به تصویب این وزارتخانه رسید، اظهار کرد: پارک علم و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد (پارک سلامت) در حوزه‌های فناوری دارویی، تجهیزات پزشکی و IT سلامت فعالیت می‌کند. تلاش پارک سلامت این است که از مزیت‌هایی که توسط وزارت بهداشت در حوزه سلامت ایجاد شده، حداکثر استفاده را ببرد. برنامه ما این است که این مزیت‌ها را علاوه بر شرکت‌های مستقر در پارک سلامت، برای شرکت‌های دانش‌بنیانی که در سایر پارک‌ها استقرار دارند هم تخصیص دهیم. این مزیت‌ها به حوزه‌هایی نظیر تسهیل ورود به بازار و کسب مجوزهای لازم معطوف می‌شود.
وی با بیان اینکه هرچند حدود سه سال از تاسیس پارک سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد می‌گذرد، اما بیش از ۱۰ سال پیش مراکز رشد حوزه فناوری سلامت و دارو تاسیس شده بودند، افزود: پارک‌ها در حمایت از شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان وظایفی دارند، از جمله اینکه باید آن‌ها را پذیرش کنند و سپس بهترین مشاوران را برای آن‌ها بگیرند و بهترین آموزش‌ها را فراهم کنند. همچنین از دیگر وظایف پارک این است که یک سری کمک‌های اولیه مالی به شرکت‌ها اعطا کند تا بتوانند هسته اولیه خود را شکل دهند.
رئیس پارک سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: یکی از بازوهای مالی قوی این مرکز، صندوق پژوهش و فناوری سلامت ثامن است که دانشگاه علوم پزشکی مشهد، وزارت بهداشت و آستان قدس رضوی سهامداران اصلی آن هستند و بخش زیادی از توان این صندوق صرف حمایت از شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان مستقر در پارک می‌شود.
تفقدی با اشاره به مزایای استقرار در پارک سلامت برای شرکت‌های دانش‌بنیان، بیان کرد: شرکت‌های فناور و دانش‌بنیانی که در یک حوزه مشخص فعالیت دارند، با استقرار در پارک، امکان شبکه‌سازی و ارتباط گیری با یکدیگر را می‌یابند. همچنین پارک می‌تواند برای پشتیبانی از شرکت‌ها، اقدامات حمایتی انجام دهد، مثلا از یک مقام استانی یا ملی دعوت می‌کند با حضور در پارک، شنوا و پیگیر حل مشکلات شرکت‌ها باشد، کما اینکه تا کنون مقاماتی نظیر وزیر بهداشت، استاندار خراسان رضوی، رئیس اداره کل بازرسی استان، رئیس دیوان محاسبات استان و هیات رئیسه دانشگاه بازدیدهایی را از پارک سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد داشته‌اند و مسئولین شرکت‌ها مشکلات خود را با آنان در میان گذاشته‌اند.
وی از شروع اقداماتی در حوزه‌های آموزش و مشاوره به شرکت‌ها خبر داد و افزود: مثلا اخیرا با یک مشاور مالیاتی تفاهمنامه‌ای را امضا کرده‌ایم تا با استقرار در پارک، شرکت‌ها بتوانند با وی تعامل داشته باشند و برای حل مشکلات خود مشورت بگیرند.
رئیس پارک سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه اکنون حدود ۸۰ شرکت دانش‌بنیان و هسته فناور در این پارک مستقر اند، گفت: این شرکت‌ها در سه مرحله پیش‌رشد، رشد و پسارشد قرار دارند. اعضای بسیاری از این شرکت‌ها دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیستند، خصوصا در حوزه تجهیزات پزشکی، اکثر شرکت‌ها متشکل از دانش‌آموختگان رشته‌های مهندسی اند.
تفقدی با اشاره به محصولات شاخصی که تا کنون توسط شرکت‌های مستقر در پارک سلامت مشهد ساخته شده است، اظهار کرد: مثلا در بحران کرونا، پارک سلامت مشهد یک بازوی عملیاتی برای وزارت بهداشت بود و دوربین‌های حرارتی، نوعی ونتیلاتور و کیت‌های pre PCR از جمله محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک سلامت مشهد اند که در سطح کشور به فروش می‌رسند. همچنین کیت‌های تشخیص مواد مخدر، مکمل‌ها و داروهای آرایشی و بهداشتی، تروکار برای جراحی لاپاراسکوپی و تجهیزات ارتوپدی نیز از دیگر محصولات این شرکت‌ها اند که تولید آن‌ها علاوه بر قطع واردات، باعث ایجاد اشتغال نیز می‌شود.
وی با اشاره به شعار سال گذشته و توجهات صورت گرفته نسبت به اقتصاد دانش‌بنیان و پارک‌های علم و فناوری، بیان کرد: این توجهات باعث حل برخی از مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور شد، مثلا در خصوص صدور مجوزها، تسهیل‌گری‌هایی صورت گرفت، اما بسیاری از مشکلات بنیادی‌تر از آن است که با دستور یک مقام بالادست حل شود. به عنوان مثال بدنه کارشناسی دولت، نباید عملکردی کند داشته باشد تا بتواند همگام با حرکت‌های علمی پرشتابی که در کشور صورت می‌گیرد، عمل کند.
رئیس پارک سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: مثلا در ایام کرونا، یکی از شرکت‌های سلامت مستقر در پارک دانشگاه علوم پزشکی مشهد توانست نوعی کیت تشخیص کرونا مبتنی بر فناوری نانو بسازد که از روی نمونه بزاق دهان ابتلا را تشخیص می‌داد و در مقایسه با روش قرار دادن سواب داخل بینی، باعث می‌شد بیمار بسیار کمتر اذیت شود. جزئیات این محصول برای وزارت بهداشت ارسال شد، اما چون دارای یک فناوری جدید بود، وزارتخانه زیرساخت فنی لازم برای تایید آن را نداشت. لذا مجوز لازم برای تولید آن صادر نشد و کیت‌های تشخیصی از خارج وارد شدند.
هنگام بروز هر مشکلی، قبل از هر کاری باید به بخش‌های تحقیقاتی مراجعه شود
تفقدی با بیان اینکه در پارک‌های علم و فناوری متخصصین زیادی حضور دارند که در هنگام بروز مشکلات در کشور می‌توانند به مسئولین کمک برسانند، گفت: نمونه‌هایی از همکاری دولت و نهادهای علمی و تحقیقاتی وجود دارد، مثلا زمانی که کرونا مسئله اصلی کشور بود، دولت به سمت یاری گرفتن از موسساتی نظیر پاستور و رازی و دانشگاه‌ها حرکت کرد، اما این تفکر هنوز در کشور نهادینه نشده است که هنگام بروز هر مشکلی، قبل از هر کاری باید به بخش‌های تحقیقاتی مراجعه شود.
وی با تاکید بر اهمیت گسترش مراکز تحقیقاتی صنعتی و دانشگاهی، افزود: اگر هم تحقیقات علمی با توجه به معضلات موجود در جامعه انجام شود و هم در هنگام بروز مشکلات، به جای واردات دانش فنی سعی در تولید دانش و استفاده از ظرفیت متخصصین داشته باشیم، اقتصاد دانش‌بنیان در کشور ما ارتقا خواهد یافت وگرنه تولیدات ما در همین حد مونتاژ، مهندسی معکوس و کپی از محصولات خارجی باقی خواهد ماند.
عضو هیات علمی گروه فارماسیوتیکس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اضافه کرد: هنوز در کشور ما چرخه ارتباط دانشگاه و صنعت معیوب است و نیاز به بازسازی دارد و مشکل هم از هر دو طرف است، زیرا هم صنعت رغبتی به استفاده از نتایج کار دانشگاهی ندارد و هم دانشگاه چندان آماده رفع مشکلات صنعت و انجام تحقیقات مسئله‌محور نیست. برای حل این مشکل، نیاز به سیاستگذاری‌های کلان و فرهنگ‌سازی داریم که باید به سرعت انجام گیرد تا این میزان از عقب‌افتادگی جبران شود.
تفقدی با بیان اینکه هر کجا به تحقیقات دانشگاهی بها دادیم و برای آن سرمایه‌گذاری کردیم، به نتایج خوبی دست یافتیم، عنوان کرد: این همان اتفاقی است که در صنایع دفاعی رخ داده است. در کشور ما صنایع دفاعی رشد کرد، چون وزارت دفاع بر اساس یک برنامه دقیق و منسجم، چندین دهه در بخش‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها سرمایه‌گذاری و با متخصصین و پژوهشگران مختلف قرارداد منعقد کرد، حاصل این شد که اکنون ما به قدرت بسیار بالایی در صنایع دفاعی رسیده‌ایم. اگر این اتفاق در سایر حوزه‌ها هم رخ دهد، ما به یک جهش در اقتصاد دانش‌بنیان دست خواهیم یافت.
وی ادامه داد: امروز کشورهایی که دارای اقتصاد پیشرفته هستند، مبتنی بر واحدهای کوچک تولیدی دانش‌بنیان اند و آن واحدهای بزرگ تولیدی مانند پالایشگاه‌ها و پتروشیمی و سرمایه‌گذاری‌های کلان دولتی راه حل اقتصادها نیست. یک اقتصاد مبتنی بر بخش خصوصی و با تصدی‌گری حداقلی دولت، یک نسخه امتحان شده‌ای است که در سایر کشورها هم موفقیت‌های زیادی را به همراه داشته است.
تعدد پارک‌های علم و فناوری منجر به موازی‌کاری نشود
رئیس پارک سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تاکید بر اینکه خیلی اوقات در قبال بسیاری از موضوعات مهم مانند شعار سال، صرفا اقداماتی تبلیغاتی و هیجانی انجام می‌شود، گفت: نباید اجازه داد چنین اتفاقی در مورد پارک‌های علم و فناوری رخ دهد. زمانی ما در خراسان رضوی تنها یک پارک استانی داشتیم، سپس دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه فردوسی مشهد نیز هر کدام یک پارک علم و فناوری تاسیس کردند. باید مراقب بود پارک‌های متعددی ایجاد نشود که صرفا یک سری اقدامات موازی انجام می‌دهند.
تفقدی اضافه کرد: پبش از اینکه پارک علم و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد تاسیس شود، من از مدیران گذشته پارک علم و فناوری استان درخواست کردم ما را به عنوان زیرمجموعه‌ای از خود بپذیرند. اگر این اتفاق می‌افتاد، دیگر به نظر من تاسیس پارکی جداگانه برای دانشگاه علوم پزشکی اولویت نداشت. هر چه قدر ما از تعدد و تکثر بکاهیم و به کیفیت بیافزاییم، موفق‌تر عمل خواهیم کرد.
انتهای پیام
نظرات