علی اصغر شاهزیدی در گفتوگو با ایسنا و با بیان اینکه موسیقی پیوند نزدیکی با هویت و چیستی فرهنگی جوامع دارد، اظهار کرد: اگر گذشتۀ موسیقی ایران و ازجمله اصفهان را بررسی کنید؛ خواهید دید که موسیقی علاوه بر پشتوانه مالی که از ضروریات است، باید از پشتوانه معرفتی و ادبی نیز برخوردار باشد و فقط درصورتیکه همه آنچه لازم است یکبار دیگر در کنار هم جمع شوند دوباره میتوان نسبت به بازیابی موسیقی ایرانی از جمله موسیقی اصیل اصفهان امیدوار شد.
او با تأکید بر اینکه موسیقی از منابع هویت فرهنگی است، افزود: موسیقی اصیل اصفهان که اگر آن را مکتب، سبک یا روش موسیقی اصفهان بنامیم و یا هر نام دیگری را برای آن استفاده کنیم جایگاه گذشتۀ خود را ندارد. امروز، موسیقی در دستان بسیاری از افرادی است که معرفت موسیقی ندارند و یا نتوانستند آن را کسب کنند و درحال حاضر زیربنا برای تخریب کامل موسیقی آماده است.
این پیشکسوت آواز ایرانی با بیان اینکه موسیقی سنتی و اصیل ایران از جمله اصفهان در شرایط نامناسبی بهسر میبرَد، درحالیکه جزئی از هویت و فرهنگ کشور ما است و باید بهعنوان یک سرمایه فرهنگی به آن نگریست، گفت: امروز شرایط عجیب و غریبی بر موسیقی اصیل ما حاکم شده و به شکلی است که گویا مردم از ابتدا متعلق به موسیقی نبودهاند! یعنی حتی منش و شیوه زندگانی بزرگان گذشته موسیقی اصیل اصفهان نیز در جامعه دیده نمیشود تا بتوان در آن نوع فرهنگ موسیقیایی سِیر کرد، و این جای تأسف است!
شاهزیدی که از شاگردان مرحوم جلالالدین تاج اصفهانی است، بیان کرد: من گذشته آواز اصیل اصفهان را در یک جمله خلاصه میکنم که وقتی میگویند آقای تاج اصفهانی، ایشان فقط خواننده نیست، بلکه آقای تاج شخصیتی به تمام معنا روحانی به مفهوم کلمه و نه لباس است. تاج، انسانی است که یک روز دوستی به نام آقای حدادیان حکایت کرد که از ایشان پرسیده است «استاد، میگویند شما ۱۲ هزار بیت شعر از حفظ هستید.» و آقای تاج فرمودند که «نه، پدرم. حدود ۱۰ هزار بیت است.» حالا شما اگر تمام خوانندگان ایران را بدون استثنا جمع کنید محفوظات آنها به اندازه آقای تاج نخواهد شد.
اوادامه داد: بنابراین وقتی از فرهیختگی و استاد بودن صحبت میشود چنین فردی باید جمیع جهات را داشته باشد، اما امروز به همه میگویند استاد! و این مسئله، یکی از دلایل تنزل جایگاه موسیقی اصیل ایرانی است که به دنبال خود، هویت فرهنگی یک جامعه را تنزل داده است؛ ضمن اینکه امروز، دیگر کسی به موسیقی نگاه جدی ندارد و به آن ورود نمیکند. عده معدودی هم که برای آموزش آواز یا موسیقی اصیل ایرانی به کلاس میروند به دلیل اینکه جلوی آنها باز نیست، یا توقف خواهند کرد و یا به جایی که لازم است نخواهند رسید.
موسیقی اصیل ایرانی ازجمله مهمترین اسناد فرهنگی است
این مدرس سبک آوازی اصفهان تأکید کرد: من وقتی پیشرفت خواهم کرد که با یک رقیب (البته من نامش را دوست میگذارم) رقابت کنم، یعنی من نخواهم در موسیقی از او عقب بیفتم و او هم از من؛ که البته متأسفانه امروز اصل رقابت وجود ندارد و همه به دنبال مادیات هستند که ببینند کجا درآمد و طرفدار بیشتری دارند. درصورتیکه اگر دلِ کسی برای موسیقی ایرانی بتپد به دنبال مادیات نخواهد بود و برعکس، تلاش میکند تا میراث موسیقی اصیل ایرانی و ازجمله موسیقی اصفهان را حفظ کرده و از نابودی آن جلوگیری کند.
شاهزیدی با اشاره به اینکه موسیقی اصیل ایرانی میتواند بهعنوان مهمترین اسناد فرهنگی برای فرهنگشناسان نیز قابل استفاده باشد، گفت: اگر کسی بخواهد به موسیقی اصیل ایرانی ورود کند باید به لحاظ مالی، تأمین و دغدغه اقتصادی نداشته باشد، اما حداقل افرادی که برای آموزش به من مراجعه میکنند چنین نیستند و دغدغه اقتصادی مجالی برای پرداختن آنها به موسیقی را نمیدهد.
او اضافه کرد: در حال حاضر موسیقی سنتی و اصیلی که بزرگان ما در گذشته به آن میپرداختند وجود ندارد و اندک رگههای باقی نیز به دلیل بیتوجهیِ مسئولان در حال نابودی کامل است. متأسفانه گاهی و از روی تظاهر به موسیقی ابراز علاقه میشود، ولی درمجموع چنین نیست و حتی گاهی در رسانه نیز بهصورت توهینآمیز در مورد موسیقی صحبت میشود! بنابراین تا زمانی که گرفتار این مسائل هستیم نمیتوان به هنر واقعی رسیدگی کرد.
این خواننده و مدرس آواز ایرانی با تأکید دوباره بر اینکه امروز، موسیقیِ اصیل گذشته وجود ندارد، بیان کرد: کسی نمیتواند به آن موسیقیِ اصیل و خاص بهطور تمام و کمال بپردازد، چراکه دغدغههای اقتصادی بسیاری وجود دارد، ضمن اینکه به دانش شعری و به اساتیدی نیاز است تا هنرجو را در مسیرِ درستِ حرکت راهنمایی کنند که در این خصوص نیز ضعفها بسیار است. کلاسهای زیادی در زمینه موسیقی و آواز دایر است، اما به قول معروف هرکه از مادر زاییده شده استاد آواز است و متأسفانه هیچ قانونی برای ورود اساتید شایسته دیده نمیشود. این مسائل آسیب زیادی به پیکره موسیقی به ویژه آواز وارد میکند.
شاهزیدی افزود: موضوع دیگر، ورود افرادی است که به حوزه آواز وارد میشوند؛ آنها باید از موهبت صدای خوب برخوردار باشند و چنین نیست که کسی صدا را کسب کند، باید صدایی از جانب حق، از جانب طبیعت به انسان رسیده باشد که البته لازم است تا این صدا در ادامه مسیر، تربیت شود. در این خصوص اگر کسی صدای لازم برای آواز را داشته باشد و ارزش زحمت کشیدن روی آن صدا را احساس کند من از چنین کسی خواهش میکنم که به کلاس بیاید، ولی موضوع این است که نمیآید چون شرایط اقتصادی برای او اولویت دارد و با توجه به تورمی که حاکم است او نمیتواند آسودهخاطر بوده و امنیت مالی داشته باشد. همه این معضلات و مشکلات در جامعه حکمفرما است و به همین دلیل چگونه میتوان شعر سرود و آواز خواند و ساز نواخت و هویت فرهنگی را حفاظت کرد؟!
پیشکسوت آواز اصفهان با بیان اینکه موسیقی یکی از پدیدههای شاخص فرهنگی است که به تقویت هویت فرهنگی میانجامد، تأکید کرد: تا زمانی که دولت در بودجهای که به مجلس ارائه میکند بودجه مشخصی برای موسیقی در نظر نگیرد، موسیقی به تنزل خود ادامه داده و در نهایت نیز بهطور کامل ازبین خواهد رفت. ما باید دانشگاه و هنرستانی با بودجه مشخص برای هنر و برای موسیقی داشته باشیم.
به گزارش ایسنا، پرونده بازیابی هویت فرهنگی اصفهان همچنان ادامه دارد.
انتهای پیام
نظرات