دختر جوانی همسر خود را از دست داده، پدر و مادری در غم از دست دادن فرزند خود بی‌تاب هستند، آن طرف‌تر افراد دیگری برادر، خواهر، دوست و همدم خود را برای همیشه به خاک سپرده‌اند، داغی سنگین قلبت را می‌فشارد و فقط قرار گرفتن در کنار قبر عزیزت کمی آرامت می‌کند.

 شاید برایتان پیش آمده باشد که بعد از تجدید دیدار با اقوام از دست رفته‌تان احساس سبکی و آرامش کنید و دلتان آرام بگیرد، احساسی که هیچ جای دنیا جز در کنار آن‌ها قادر به داشتنش نبوده‌اید. اما دیدار با اموات چه ویژگی دارد که ما را به آرامش می‌رساند؟ هم چنین چه تأثیری در روح عزیز از دست رفته ما می‌گذارد؟ آیا اصلاً آن‌ها متوجه حضور ما خواهند بود؟ بهترین زمان برای رفتن به زیارت قبور چه زمانی است؟ فلسفه این کار چیست؟ آیا اموات نیز صدای ما را می‌شنوند؟

روایات زیادی از پیامبر بزرگ اسلام (ص) و امامان معصومین (ع) به ما رسیده که پاسخ سؤالات ما را می‌دهد.

زمان مناسب و سفارش شده زیارت اهل قبور

زیارت اهل قبور از سنت‌های اسلامی است که در میان شیعیان و اهل سنت رایج است، زیارت قبور اموات و درگذشتگانی که دست آن‌ها از دنیا کوتاه است، بنابر آیات قرآن کریم و روایات مختلف مستحب دانسته شده است، همه زمان‌ها برای زیارت اهل قبور خوب است و روزهای متعددی در روایات بیان شده است.  

زیارت اهل قبور مؤمنین، در روزهای دوشنبه و پنج شنبه و جمعه مستحب مؤکد است و سنت پیامبر و سیره اهل بیت نیز چنین بوده است، از بهترین مواقع زیارت عصر روز پنجشنبه تا غروب است، صبح شنبه و صبح جمعه از اذان صبح تا طلوع آفتاب هم زیارت اهل قبور فضیلت دارد.

امام باقر(ع) فرمود: «چون روز جمعه باشد آنان را زیارت کن؛ چون هر کس از آنان در ضیق و تنگی باشد در بین طلوع صبح صادق و طلوع آفتاب گشایش می‌یابد، و لذا در این موقع در هر روز، از کسی که به زیارت او رفته باشد، علم و اطّلاع پیدا می‌کند، ولیکن چون آفتاب طلوع کند، آن‌ها رها می‌شوند و دیگر قادر بر جهت‌گیری در امور دنیا و زیارت اهل خود نیستند».

هر وقت دلتان گرفت به زیارت اموات بروید!  

بهترین زمان ملاقات با اموات عصر پنجشنبه و جمعه است که پیامبر اکرم (ص) در باب آن فرموده است: «شاید بهتر از آن صبح جمعه بین الطلوعین باشد». درگذشتگان‌مان در این شب و روز در انتظار زیارت ما و هدیه‌ای از جانب ما هستند. ما هم برای آرام گرفتن دل خودمان و رفع دلتنگی به زیارت قبور می‌رویم. از قدیم گفته‌اند که اگر دلتان گرفت یا اگر نیت و دعایی دارید بروید به سراغ اموات!

زیارت اهل  قبور و خوشحالی اموات

«اسحاق بن عمار» از اصحاب امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) می‌گوید: «از امام کاظم (ع) سؤال کردم: آیا مؤمن آگاه است از کسی که قبر او را زیارت می‌کند؟ آن حضرت فرمود، «بلی، پیوسته تا مادامی که زائر بر سر قبرش هست با او مأنوس است و وقتی زائر بلند شده تا از سر قبر او برگردد از برگشتن وی وحشتی در مؤمن مرده پیدا می‌شود»، پس به حتم درگذشتگان‌مان متوجه حضور ما خواهند شد و بی‌راه نگفته‌اند که اگر حاجتی دارید از اموات‌تان بخواهید تا واسطه‌ای بین شما و خدا شوند!

امام علی (ع) هم می‌فرماید: «مردگانتان را زیارت نمائید، پس همانا ایشان به دیدار شما خوشحال شوند و هرگاه شخصی از شما درخواستی دارد، پس نزد قبر پدر و مادر رود و برای آنان دعا کند و حاجت خود را از خدا بخواهد».

دعای مستجاب در کنار مزار پدر و مادر

دعای پدر و مادر در حق فرزند، دعای مستجاب شمرده می‌شود، مخصوصاً زمانی که فرزندان در قبال والدین طوری رفتار کنند که آن‌ها از صمیم دل از فرزندانشان راضی باشند همین حس رضایت عمیق که منجر به دعای خیر آن‌ها می‌شود نقش مهمی در عاقبت بخیری و سعادت دنیا و آخرت‌شان دارد.

خداوند نیز در قرآن احسان به والدین را در کنار اطاعت خود مورد تأکید قرار داده است. این اهمیت تا حدی است که حتی بعد از وفات پدر و مادر نیز زیارت قبورشان و دعای بعد از آن به احترام پدر و مادر مخورد اجابت قرار می‌گیرد.

امیرالمؤمنین علی(ع) می‌فرمایند: «به زیارت قبر مرده‌هایتان بروید، زیرا آنان با زیارت شما خوشحال می‌شوند و شما خواسته‌هایتان را بر سر قبر پدر و مادرتان از خداوند بخواهید که خدا به احترام آن‌ها دعای شما را اجابت کند».

پیامبر اکرم(ص) در مورد زیارت قبر پدر و مادر فرمودند: «هر که قبر پدر و مادر یا یکی از آن دو را هر روز جمعه زیارت کند و کنار قبر آن‌ها سوره یس را بخواند خداوند به شمار هر حرفی از آن، آمرزش و رحمتی نصیبش کند».

یاد مرگ بالاترین موعظه

از جمله آثار یاد مرگ رهایی از غفلت و هشیاری نسبت به حقایق مهم پیرامونمان است. در واقع ما انسان‌ها از یاد مرگ می ترسیم و فریب دنیا را می‌خوریم و به بازیچه سرگرم می شویم؛ در حالی که برای آخرت آفریده شده ایم؛ ولی این دنیا را که در آن هستیم دوست داریم.

هیچ گاه نباید فراموش کنیم که زندگی ما نَفَسهایی است که شمرده می شود و چون نَفَسی بگذرد، قسمتی از آن کاسته شده و قدمی به مرگ نزدیک تر شده ایم و باید گفت: «جثّه‌های خاموش، تو را موعظه می‌کند و مرده ساکت به تو می‌گوید، استخوان‌های پوسیده و تنهای خفته سخن می‌گوید و قبر تو را که هنوز زنده مانده‌ ای میان قبرها نشان می‌دهد».

انتهای پیام