۳۱ اردیبهشت‌ ماه در تقویم رسمی کشور روز اهدای عضو نام‌گذاری شده است، اهدای عضو، اهدای زندگی است. مرگ برای خیلی‌ها آخرین نقطه زندگی مادی نیست؛ بلکه ادامه‌دهنده یک زندگی دیگر است. اهدای عضو، نه‌تنها فرصتی برای نجات جان انسان‌هاست که نشانه‌ای از همبستگی، همدلی و عشق به همنوع است.

در صحبت با خانواده‌هایی که اقدام به اهدای عضو عزیزانشان براثر مرگ مغزی کرده‌اند، یک نکته مشترک وجود دارد و آن این است که بخشیدن زندگی دوباره به انسان دیگری که او نیز با مرگ دست‌وپنجه نرم می‌کند، مرهم بر درد فراق عزیزشان شده است. هرسال از ۲۵ تا ۳۱ اردیبهشت تحت عنوان هفته اهدای عضو به آموزش تخصصی، عمومی و ترویج فرهنگ اهدای عضو پرداخته می‌شود.

نخستین لایحه پیوند اعضای بیماران مرگ مغزی در سال ۱۳۷۲ به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد و چهار سال پس‌ از آن آیین‌نامه مرکز دیالیز و پیوند اعضا تدوین شد. پس از طی تغییر و تحولات بسیار در سال ۱۳۸۱ شبکه فراهم‌آوری اعضای پیوندی در کشور شکل گرفت اقدامی که انسان‌دوستی را میان مردم پیوند زد.

امیدی که بر قلب مریم چراغ شد

دو سال است که از آن روزهای سخت برای مریم می‌گذرد، روزهایی که مرگ به مریم نزدیک و نزدیک‌تر می‌شد و پدر و مادر مریم برای دختر ۱۹ ساله‌شان دنبال پیوند قلب بودند. مریم در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: اگر بدانی روزهای زندگی‌ات محدود است، انگار ثانیه‌ها هم با تو سر لج برمی‌دارند و تندتر از همیشه تیک‌تاک می‌کنند. راستش امیدی به پیدا شدن قلب اهدایی نداشتم اما به‌خاطر دل مادرم هم که شده بود به او می‌گفتم دلم روشن است و قلبم پیوند می‌خورد.

وی ادامه می‌دهد: در خلوت با خودم همیشه کلنجار می‌رفتم که چرا باید یک دختر ۱۹ ساله منتظر پیوند قلب باشد. اما به خاطر پدر و مادرم هم که شده تلاش می‌کردم قوی باشم. در این میان چند نفری برای اهدای عضو اقدام کرده بودند اما نوبت به من نرسید. تا اینکه در بحرانی‌ترین شرایط جسمی‌ام متوجه مرگ مغزی یک دختر ۲۵ ساله شدیم که از قضا قلبش سهم من شد.

مریم بیان می‌کند: من هیچ‌وقت خانواده آن دختر را ندیدم اما با خودم عهد بستم عقلم را مانند قلبم که چند سالی از من بزرگ‌تر است، بزرگ کنم و از آن قلب مراقبت کنم.
 

۲۱۹ نفر در صف اهدای عضو

سعید مظفری، مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان قزوین نیز بابیان اینکه ۹۰ هزار قزوینی خواستار اهدای عضو هستند؛ به ایسنا می‌گوید: در استان قزوین، ۱۵ بیمار در انتظار قلب، ۱۴۳ بیمار در انتظار کبد، ۵۸ بیمار در انتظار کلیه و ۳ بیمار در انتظار ریه و درمجموع ۲۱۹ نفر در قزوین در صف انتظار عضو پیوندی هستند.

وی ادامه می‌دهد: سالانه پنج‌ تا هشت هزار نفر در کشور از طریق مرگ مغزی فوت می‌کنند که از این تعداد حدود ۵۰ درصد و به عبارتی فقط سه هزار نفر قابلیت پیوند دارند که متأسفانه فقط اعضای یک هزار نفر با رضایت خانواده قابلیت اهدا دارد. آن ۲۰۰۰ نفر دیگر که می‌تواند جان خیلی از انسان‌ها را نجات دهند، به دلایل عدم آگاهی خانواده‌ها از موضوع مرگ مغزی و اهدای عضو، متأسفانه خاک‌سپاری می‌شوند.

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان قزوین، می‌گوید: شعاری که امسال به‌صورت متمرکز در کل کشور و از طرف انجمن اهدای عضو ایرانیان ابلاغ‌شده است با موضوع  «ایران دیار نفس؛ اهدای عضو، اهدای زندگی»  است. سال گذشته آمار اهدا عضو در قزوین ۱۲ نفر بود که امسال فقط در دو ماه این آمار به ۶ نفر رسیده و این افزایش، نشان می‌دهد فرهنگ اهدای عضو حداقل در بین مردم قزوین در حال پذیرفته شدن است.

وی بیان می‌کند: کارت اهدای عضو یک نماد فرهنگی، رضایت شخصی و وصیت او مبنی بر اهدای اعضا است و همین امر می‌تواند با نشان دادن خواسته فرد به خانواده، تصمیم‌گیری را برای آن‌ها در آن موقعیت حساس آسان‌تر کند و همچنین این کارت می‌تواند جنبه فرهنگ‌سازی داشته باشد و بنا بر قانون جمهوری اسلامی ایران، کارت اهدای عضو، شرط اصلی اهدای عضو، پس از مرگ مغزی نیست و جلب رضایت از اولیای دم، ضروری است اما بر اساس آمار دریافتی ۹۹ درصد افرادی مرگ مغزی که کارت اهدای عضو داشتند، اعضای آن‌ها توسط خانواده اهدا شده است.

شهروندان قزوینی از سه طریق می‌توانند کارت اهدای عضو خود را دریافت کنند، با ارسال کد ملی به سامانه پیامکی ۳۴۳۲، مراجعه به سایت www.ehdacenter.ir و یا دریافت کارت اهدای عضو از طریق مراجعه به غرفه‌های صدور آنلاین کارت که به مناسبت‌های مختلف در شهر قزوین برگزار می‌شود، می‌توان نسبت به عضویت در این امر زندگی‌بخش اقدام کرد.
 

هر سه ساعت یک بیمار در انتظار پیوند جان می‌دهد

دکتر سید حمیدرضا قافله‌باشی،  معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قزوین نیز در خصوص اهمیت اهدای عضو و فرآیند آن به ایسنا می‌گوید: در خصوص اهمیت اهدای عضو می‌توان به این موضوع اشاره کرد که به‌طور تقریبی هر سه ساعت یک نفر در انتظار رسیدن عضو اهدایی برای پیوند، جان خود را از دست می‌دهد. در بیماران نیازمند اهدای عضو در برخی از بیماری‌ها مانند نارسایی کلیه امکان پیوند از اهداکننده زنده وجود دارد، ولی در اهدای ارگان‌هایی مانند قلب، ریه و کبد الزام است که اهداکننده دچار مرگ مغزی شده باشد.

وی می‌گوید: در بیمارانی که دچار مرگ مغزی می‌شوند، یک فرصت طلایی بین شروع مرگ مغزی تا توقف ضربان قلب که کمتر از دو هفته به طول می‌انجامد وجود دارد و در این فرصت ارزشمند، خانواده بیمار مرگ مغزی فرصت دارند تا با اهدای عضو عزیزشان نجات‌بخش زندگی چندین بیمار نیازمند پیوند عضو باشند.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قزوین، خاطرنشان می‌کند:  فرایند اهدای عضو در استان قزوین به این صورت انجام می‌گیرد که بیماران مرگ مغزی که شرایط اهدای عضو دارند، توسط تیم شناسایی واحد پیوند اعضای دانشگاه شناسایی می‌شوند و پس از کسب رضایت از خانواده اهداکننده، با هماهنگی با واحد تخصیص اهدای عضو وزارت بهداشت، به‌منظور انجام اهدای عضو، به بیمارستان مقصد در استان تهران اعزام می‌شوند.

وی بیان می‌کند: هر فرد مرگ مغزی می‌تواند با اهدای ‌ارگان‌های حیاتی خود جان یک تا هشت نفر را از مرگ حتمی نجات دهد که این ارگان‌ها شامل کبد، کلیه‌ها، ریه، لوزالمعده، قلب و روده است. همچنین بیش از ۵۰ مورد اهدای نسوج یا بافت قابل انجام است، که فرد اهداکننده می‌تواند بااهدای بافت و نسوج خود حدود یک تا ۵۳ نفر را از معلولیت رهایی بخشد.

قافله‌باشی بیان می‌کند: سالانه حدود ۲۰ تا ۳۰ بیمار با کاهش سطح هوشیاری زیر پنج، از مراکز درمانی سطح استان گزارش می‌شوند که حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از این تعداد، مرگ مغزی آن‌ها تائید می‌شود و مورد اهدای عضو قرار می‌گیرند. لازم به ذکر است، اعضای بیماران مرگ مغزی که دارای بیماری‌های خاص مانند بیماری‌های پرخطر و صعب‌العلاج هستند اهدا نمی‌شود.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا زیرساخت‌های لازم برای پیوند در قزوین مهیا شده یا خیر، می‌گوید: با توجه به نزدیک بودن استان قزوین به استان تهران بیماران مرگ مغزی با قابلیت اهدا عضو، به استان تهران منتقل می‌شوند و کلیه عمل پیوند در تهران صورت می‌گیرد.

به گزارش ایسنا، پیوند اعضا یکی از بزرگ‌ترین پدیده‌های پزشکی سده حاضر است که می‌تواند جان دوباره به هزاران انسان نیازمند ببخشد در این میان که با بحران پیری و کاهش جمعیت مواجه هستیم، فرهنگ‌سازی درباره اهدای عضو باید بیش‌ازپیش مورد استقبال نمایندگان مجلس، دستگاه‌های اجرایی و رسانه‌ها قرار گیرد تا فرهنگ آن به رفتار تبدیل شود.

انتهای پیام