به گزارش ایسنا، دانشمندان دریافته‌اند که گرمای جهانی در خاورمیانه و شمال آفریقا، سرطان‌های پستان، تخمدان، رحم و دهانه رحم را شایع‌تر و کشنده‌تر می‌کند. آمار این افزایش، اندک اما از نظر آماری معنادار است و افزایش قابل توجه خطر ابتلا به سرطان و مرگ‌ومیر ناشی از آن را به مرور زمان نشان می‌دهد.

به نقل از مدیکال اکسپرس، دکتر «وفا ابوالخیر مطریه»(Wafa Abuelkheir Mataria) پژوهشگر «دانشگاه آمریکایی قاهره»(AUC) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: با افزایش دما، مرگ‌ومیر ناشی از سرطان به ویژه سرطان‌های تخمدان و پستان در میان زنان افزایش می‌یابد. اگرچه افزایش خطر سرطان به ازای هر درجه افزایش دما ناچیز است اما تأثیر قابل توجهی را بر سلامت عمومی دارد.

تغییرات آب‌وهوایی، تغییرات سالمی نیستند. افزایش دما، به خطر افتادن امنیت غذا و آب و کیفیت پایین هوا، بار بیماری و مرگ‌ومیر را در سراسر جهان افزایش می‌دهند. بلایای طبیعی و فشار ناشی از شرایط آب‌وهوایی پیش‌بینی‌نشده نیز زیرساخت‌ها از جمله زیرساخت سیستم‌های مراقبت‌ بهداشتی را مختل می‌کنند.

وقتی صحبت از سرطان به میان می‌آید، می‌تواند به این معنی باشد که افراد بیشتر در معرض عوامل خطر مانند سموم محیطی قرار می‌گیرند و احتمال کمتری دارد که تشخیص و درمان سریع را دریافت کنند. این ترکیب از عوامل می‌تواند به افزایش قابل توجه بروز سرطان‌های جدی منجر شود اما تعیین کمیت آن دشوار است.

پژوهشگران برای بررسی اثر تغییرات آب‌وهوایی بر خطر ابتلا به سرطان در زنان، نمونه‌هایی را از ۱۷ کشور در خاورمیانه و شمال آفریقا انتخاب کردند که عبارتند از الجزایر، بحرین، مصر، ایران، عراق، اردن، کویت، لبنان، لیبی، مراکش، عمان، قطر، عربستان سعودی، سوریه، تونس، امارات متحده عربی و فلسطین.

این کشورها به طور جدی در برابر تغییرات آب‌وهوایی آسیب‌پذیر هستند و در حال حاضر افزایش چشمگیر دما را تجربه می‌کنند. پژوهشگران داده‌هایی را درباره شیوع سرطان‌های پستان، تخمدان، دهانه رحم و رحم و مرگ‌ومیر ناشی از آنها جمع‌آوری کردند و این اطلاعات را با تغییرات دما بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۹ مقایسه کردند.

دکتر «سونگسو چون»(Sungsoo Chun) پژوهشگر دانشگاه آمریکایی قاهره و پژوهشگران این پروژه گفت: زنان از نظر فیزیولوژیکی به‌ ویژه در دوران بارداری در برابر خطرات سلامتی مرتبط با آب و هوا آسیب‌پذیرتر هستند. این موضوع با نابرابری‌هایی که دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی را محدود می‌کنند، تشدید می‌شود. زنان حاشیه‌نشین با خطر مضاعف روبه‌رو هستند زیرا بیشتر در معرض خطرات محیطی قرار دارند و کمتر می‌توانند به خدمات غربال‌گری و درمان زودهنگام دسترسی پیدا کنند.

شیوع سرطان‌های گوناگون به ازای هر یک درجه سلسیوس افزایش دما، ۱۷۳ تا ۲۸۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر افزایش داشت. موارد ابتلا به سرطان تخمدان، بیشترین و موارد ابتلا به سرطان پستان، کمترین افزایش را داشتند. میزان مرگ‌ومیر به ازای هر یک درجه افزایش دما، ۱۷۱ تا ۳۳۲ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر افزایش داشت که بیشترین افزایش مربوط به سرطان تخمدان و کمترین آن مربوط به سرطان دهانه رحم بود.

وقتی پژوهشگران این موضوع را براساس کشور بررسی کردند، دریافتند که شیوع سرطان و مرگ‌ومیر ناشی از آن تنها در ۶ کشور قطر، بحرین، اردن، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و سوریه افزایش یافته است. این می‌تواند به دلیل دمای بسیار بالای تابستان در این کشورها یا عوامل دیگری باشد که مدل رایانه‌ای قادر به محاسبه آنها نبود.

این افزایش در میان کشورها یکسان نبود. برای مثال، شیوع سرطان پستان در قطر به ازای هر درجه سلسیوس، به ۵۶۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر رسید اما در بحرین تنها ۳۳۰ مورد بود.

اگرچه این نتیجه نشان می‌دهد که افزایش دمای محیطی یک عامل خطر احتمالی برای این سرطان‌هاست اما از سوی دیگر نشان می‌دهد که دما در کشورهای گوناگون، تأثیر متفاوتی دارد. بنابراین، احتمالا عوامل دیگری نیز وجود دارند که میزان خطر را تغییر می‌دهند. به عنوان مثال، افزایش گرما می‌تواند با سطوح بالاتر آلودگی هوای سرطان‌زا در برخی مناطق مرتبط باشد.

چون گفت: افزایش دما احتمالاً از طریق مسیرهای متعددی عمل می‌کند. افزایش دما، قرار گرفتن در معرض مواد شناخته‌شده سرطان‌زا را افزایش می‌دهد، ارائه خدمات درمانی را مختل می‌کند و حتی ممکن است بر فرآیندهای بیولوژیکی در سطح سلولی تأثیر بگذارد. این مکانیسم‌ها در کنار هم می‌توانند خطر ابتلا به سرطان را به مرور زمان افزایش دهند.

شیوع بالاتر می‌تواند نشان‌دهنده بهبود در غربال‌گری سرطان نیز باشد. انتظار می‌رود غربال‌گری بهتر، مرگ و میر کمتری را به همراه داشته باشد زیرا درمان سرطان در مراحل اولیه آسان‌تر است اما هم میزان مرگ و هم شیوع افزایش یافته و این نشان می‌دهد که عامل محرک، قرار گرفتن در معرض عوامل خطر است.

مطریه خاطرنشان کرد: این پژوهش نمی‌تواند رابطه علی و معلولی مستقیمی را اثبات کند. اگرچه ما سرانه ناخالص داخلی را کنترل کردیم اما عوامل اندازه‌گیری نشده دیگری نیز می‌توانند در این امر نقش داشته باشند. با وجود این، ارتباطات مداوم مشاهده‌شده در چندین کشور و انواع سرطان، زمینه‌های قانع‌کننده‌ای را برای تحقیقات بیشتر فراهم می‌کنند.

این پژوهش بر اهمیت در نظر گرفتن خطرات مرتبط با آب و هوا در برنامه‌ریزی سلامت عمومی نیز تأکید می‌کند. چون گفت: تقویت برنامه‌های غربال‌گری سرطان، ایجاد سیستم‌های بهداشتی مقاوم در برابر آب و هوا و کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی سرطان‌زا گام‌های کلیدی هستند. بدون پرداختن به این آسیب‌پذیری‌های اساسی، بار سرطان مرتبط با تغییرات آب‌وهوایی همچنان رو به افزایش خواهد بود.

این پژوهش در مجله «Frontiers in Public Health» به چاپ رسید.

انتهای پیام