از ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، حملات هوایی اسرائیل به تأسیسات نظامی، هسته‌ای و مناطق مسکونی ایران آغاز و تعدادی از هم‌وطنان‌مان شهید و مجروح شده‌اند. این واقعیت دردناک نشان می‌دهد که بحران‌های جنگی نه‌تنها منازعه تسلیحاتی، بلکه آزمونی دشوار برای تاب‌آوری روانی و اجتماعی ما هستند.
مراجع مشاوره و مددکاری تأکید دارند که در چنین شرایطی، امید و احساس امنیت روانی در خانواده‌ها می‌تواند به‌عنوان مؤلفه‌ای حیاتی برای کاهش اضطراب و استرس عمل کند.
مطالعات علمی نشان داده‌اند که امید، با تقویت انگیزه و اعتماد به آینده، باعث افزایش تاب‌آوری روانی می‌شود. روشی مهم در موقعیت‌هایی که افراد تحت فشار و در مواجهه با اخبار ناگوار قرار دارند.
از منظر مشاوره‌ای، خانواده‌ها باید به عنوان نخستین خط دفاع روانی عمل کنند؛ با گوش دادن همدلانه، اجتناب از قضاوت منفی و ارائه حمایت عاطفی به ویژه نسبت به کودکان. در تجربه‌های مشابه در بحران‌های قبلی، از جمله در دوران کووید-۱۹، مشاهده شده که همدلی والدین با فرزندان، نقش بازدارنده قوی از اشکال پیچیده‌تر اختلالات روانی دارد.
بنابراین، ضروری است مشاوران و روان‌شناسان ضمن تأکید بر این رویکرد، آموزش‌هایی در زمینه مدیریت مصرف رسانه و اخبار نیز ارائه دهند زیرا پیگیری مداوم اخبار جنگ می‌تواند موجب تشدید اضطراب و اختلال در عملکرد روزمره شود. این راهبرد ترکیبی، شامل تقویت امید خانواده‌ای و کنترل مصرف پیام‌های خبری، کمک می‌کند تا جامعه از یک سو با واقعیت‌های تهدیدآمیز مواجه شود و از سوی دیگر، سلامت روانی خود را حفظ کند.
به گزارش ایسنا، در شرایطی که فضای روانی جامعه تحت تأثیر رویدادهای بحرانی و تنش‌زا قرار دارد، رئیس اداره مشاوره و مددکاری فرماندهی انتظامی استان کرمان، با اشاره به اهمیت امید در عبور از این بحران‌ها، خواستار نقش‌آفرینی آگاهانه‌تر خانواده‌ها در کاهش اضطراب به‌ویژه در میان کودکان شد.
سرهنگ محمود اصغری در گفت‌وگویی با ایسنا تأکید کرد: در موقعیت‌های بحرانی، امید به آینده یکی از مفاهیم بنیادین در زندگی انسان‌هاست. این امید نقشی حیاتی در شکل‌دهی به رفتار، تصمیم‌گیری و نگاه افراد نسبت به زندگی ایفا می‌کند.
به گفته این مقام انتظامی، در جهانی که دیگر صرفاً با بلایای طبیعی یا مشکلات اقتصادی روبه‌رو نیست و اکنون جنگ و تهدیدهای امنیتی نیز به آن اضافه شده، امید می‌تواند همچون چراغی در تاریکی عمل کند.
وی افزود: انسان‌ها ذاتاً جستجوگر معنا و هدف هستند. وقتی این جستجو با امید به آینده پیوند بخورد، به نیرویی محرک تبدیل می‌شود که ما را در برابر دشواری‌ها مقاوم می‌سازد.
نقش پررنگ خانواده‌ها در انتقال حس امنیت به کودکان
اصغری با اشاره به تأثیر بحران‌ها بر کودکان گفت: بیشترین مراجعات این روزها مربوط به کودکان و نوجوانان است. بسیاری از خانواده‌ها با اضطراب و نگرانی‌های فرزندانشان مواجه‌اند. در چنین شرایطی، آنچه بیش از هر چیز کودکان به آن نیاز دارند، احساس امنیت است.
وی هشدار داد که رفتار و لحن بزرگ‌ترها، تأثیر مستقیمی بر دنیای عاطفی کودکان دارد و گفت: وقتی بزرگ‌ترها مضطرب یا وحشت‌زده می‌شوند و عباراتی مثل «کارمان تمام است» یا «چه فرقی می‌کند بمیریم یا زندگی کنیم؟» را به زبان می‌آورند، دنیای کودک فرو می‌ریزد.
به گفته وی، راهکارهایی ساده اما مؤثر وجود دارد که می‌تواند جایگزین این رفتارها شود؛ مثلاً خانواده‌ها می‌توانند با فرزندان خود نقاشی بکشند، کتاب بخوانند یا به آن‌ها اطمینان دهند که مراقب‌شان هستند. این جملات می‌تواند برای کودک منبع آرامش و حس حمایت باشد.
همدلی به جای انکار احساسات
اصغری همچنین از خانواده‌ها خواست تا در مواجهه با اضطراب و ناراحتی اطرافیان، به جای انکار یا بی‌اهمیت جلوه دادن احساسات، با آنان همدلی نشان دهند و ادامه داد: بعضی مواقع افراد احساس ناامیدی می‌کنند، ممکن است گریه کنند یا بترسند. در این لحظات، مهم‌ترین کار این است که حرف‌شان شنیده شود، نه این‌که گفته شود «اشکالی ندارد» یا «بی‌خیال باش».
اصغری افزود: در کنار این موارد، لازم است خانواده‌ها خود نیز از مرور مداوم اخبار منفی پرهیز کنند و در صورت نیاز، اطلاعات را از منابع رسمی و معتبر دنبال کنند. پیگیری بی‌وقفه خبرها می‌تواند اضطراب را تشدید کند.
پروتکل‌های روانی برای روزهای سخت
رئیس اداره مشاوره فرماندهی انتظامی کرمان، با اشاره به پروتکل‌هایی که می‌تواند به کاهش بار روانی جامعه کمک کند، گفت: مهم‌ترین اصل در این شرایط، همدلی، حمایت، شنیدن فعال و مراقبت روانی از یکدیگر است. گاهی یک جمله یا رفتار کوچک می‌تواند اثر بزرگی در کاهش اضطراب داشته باشد.
وی تأکید کرد که نیروی انتظامی از طریق مشاوره‌های تخصصی و آموزش‌های روان‌شناختی در حال تلاش برای ایجاد آرامش روانی در سطح خانواده‌ها و جامعه است.
انتهای پیام
نظرات