علی قربانی در گفت‌وگو با ایسنا با تبریک ۱۴ تیر ماه به عنوان روز دهیاری‌ها که قانون دهیاری‌های خودکفا در سال ۱۳۷۷ در کشور تصویب شد، گفت: بیش از دو دهه از عمر دهیاری‌ها به عنوان یک نهاد نوپا می‌گذرد و شاید بتوان گفت که دهیاری‌ها توانستند به اندازه یکصد سال تأسیس شهرداری‌ها در سراسر کشور به روستاییان خدمات قابل بتوجهی ارائه دهند.

اجرای ۱۵۰ هزار پروژه کوچک و متوسط روستایی در سطح روستاهای کشور از سال ۷۷ تا کنون

وی با تأکید بر اینکه طی این ۲۶ سالی که از عمر دهیاری‌ها می‌گذرد، ۱۵۰ هزار پروژه کوچک و متوسط روستایی در سطح روستاهای کشور اجرا شده است، افزود: طی این بیش از دو دهه بیش از ۱۹ هزار ماشین آلات عمرانی و خدماتی به دهیاری های کشور ارائه شد، ضمن اینکه طی این مدت در بیش از ۱۰ هزار روستا پارک احداث شد و همچنین در ۳۵ هزار روستا نیز جمع آوری پسماند انجام شد.

به گفته معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری و دهیاری‌های کشور، دهیاران طی این ۲۶ سال هزار خدمات دیگر در زمینه صدور پروانه‌های ساختمانی و خدمات عمومی به اهالی روستا ارائه دادند که در دنیا کم نظیر است.

قربانی با اشاره به اینکه دهیاری طبق ماده واحده ای یک نهاد عمومی غیر دولتی است که به صورت خودکفا باید اداره شود، اظهار کرد: فلسفه تأسیس دهیاری‌ها این بود که دولت را بزرگ نکنیم و به سمت دولت حداقلی و حکمروایی خوب روستایی پیش حرکت کنیم تا مردم بتوانند خود امور مربوط به روستاها را انجام داده و مدیریت محلی در ایران شکل بگیرد؛ چرا که در اصل شش قانون اساسی اتکای کشور بر آرای عمومی است و طبق اصل هفت قانون اساسی نیز مهم ترین بحث در خصوص شوراهاست  که به عنوان یکی از ارکان مهم تصمیم گیر در کشور تشکیل شده و وظایف خود را انجام دهند.

معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور با یادآوری اینکه امام خمینی (ره) دو ماه پس از پیروزی انقلاب در فرمانی به شورای انقلاب اعلام کردند که باید شوراهای شهر و روستاها شکل بگیرد، افزود: این در حالی بود که هنوز در آن زمان قانون اساسی شکل نگرفته بود و هنوز مجلسی هم نداشتیم، با این وجود حضرت امام به دلیل نقش و جایگاهی که برای مردم و شوراها قائل بودند بر لزوم شکل گیری و تشکیل شوراها تاکید داشتند.

قربانی با اشاره به اینکه در سال های ۶۱ و ۶۵ در حوزه شوراها در کشور دو قانون به تصویب رسید، ادامه داد: با توجه به اینکه شوراها یک نهاد قانونگذار، برنامه ریز و ناظر است، نمی‌توانست کاری انجام دهد و در همان دهه ۶۰ مقرر شد تا در سطح روستاها بنیاد مسکن دفتر عمران و جهاد سازندگی نیز خانه همیار را تشکیل دهند؛ اما متاسفانه به دو دلیل نتوانستند به عنوان بازوان اجرایی موفق شوند که دلیل اول عدم پیش بینی منابع مالی لازم و دلیل دوم نیز جایگاهی بود که به عنوان نهاد حاکمیتی نداشتند. بنابراین با توجه به اینکه نمی‌توانستند این دو مرکز را زیرمجموعه خود داشته باشند در سال ۷۵ قانون شورا اصلاح شد و قانون دهیاری ها هم در سال ۷۷ به تصویب رسید.

وی گفت: دهیاری ها به عنوان بازوی اجرایی شوراهای اسلامی روستایی و شوراها به عنوان مدیریت نوین روستایی در ایران شکل گرفت و چون تشکیل این نهادها مظهر سه قوه بود کار خود را شروع کردند، بطوریکه هیئت های حل اختلاف در روستاها به عنوان مظهر قوه قضاییه، دهیاری‌ها به عنوان مظهر قوه قضائیه و شوراهای شهر نیز به عنوان مظهر قوه مقننه شکل گرفتند.

قربانی تشکیل دولت‌های محلی را در تمام دنیا یک ضرورت انکارناپذیر دانست که رو به رشد بوده و از منابع مردم محلی در مقابل دولت مرکزی دفاع می‌کند و ادامه داد: طبق قانون اساسی و قوانین عادی هم به غیر از امور سیاسی، دفاعی و امنیتی باید بقیه امور به خود مردم واگذار شود، اما علیرغم تلاشی که صورت می گیرد، با مقاومت هایی روبرو هستیم چرا که قدرت متمرکز است و می‌خواهند همه چیز در دست خودشان باشد و ما در حال پیگیری هستیم که بسیاری از این قوانین به غیر از قوانینی که جنبه سیاسی، دفاعی و امنیتی دارد، به دهیاری‌ها و شوراهای شهر و مردم محلی واگذار شود.

ارائه قانون اصلاح موادی از قانون دهیاری‌ها در ۱۹ ماده به مجلس 

معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری ها دهیاری های کشور یادآور شد: در همین راستا ما قانون تأسیس دهیاری‌های خودکفا را در یک ماده واحده و سه تبصره داشتیم که قانون اصلاح موادی از قانون دهیاری ها را در ۱۹ ماده تقدیم مجلس شورای اسلامی کردیم و در حال پیگیری هستیم که اصلاحات اساسی در بحث دهیاری‌ها و شوراها به عنوان مدیریت نوین روستایی صورت گیرد و بتوانند از فواید و نظریاتی که در خصوص توسعه روستایی در جوامع آکادمیک مطرح می شود، استفاده کنند و در نهایت از لحاظ قانونی پیگیر امور دهیاری‌ها هستیم.

اختصاص ۵۰ هزار میلیارد تومان بودجه به دهیاری‌ها در سال گذشته 

به گفته وی، علیرغم همه مسائل ما در سال های گذشته اعتبارات بسیار خوبی به دهیاری های کشور ارائه داده‌ایم و میزان اعتباری که از سال ۸۲ زمان تأسیس دهیاری ها تا سال ۱۴۰۱ به دهیاری‌ها اختصاص یافته، ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است، این در حالیست که سازمان شهرداری ها فقط در سال گذشته تنها ۵۰ هزار میلیارد تومان به دهیاری ها اختصاص داد. به این معنا که تنها در سال ۱۴۰۳ برابر ۱۹ سال گذشته به دهیاری ها اعتبار اختصاص یافت. همچنین این اعتبار در سال گذشته نسبت به اعتبارات سال ۱۴۰۲ هم ۴۰۰ درصد یعنی چهار برابر بیشتر بود.

ابلاغ دستورالعمل حقوق و مزایای دهیاری ها در فروردین ماه امسال

قربانی در ادامه همچنین به ابلاغ دستورالعمل حقوق و مزایای دهیاری ها که در فروردین ماه امسال صورت گرفت اشاره کرد و گفت: علاوه بر حقوق و مزایایی که برای دهیاران طبق قانون کار پیش بینی شده فوق العاده پاداش نیز اختصاص یافته است که این فوق العاده پاداش عمرانی بین نیم تا چهار در هزار کارهای عمرانی به دهیاران داده می شود. همچنین به ۱۰ درصد دهیاری‌ها که در ارزیابی عملکرد رتبه برتر را بیاورند پاداش داده می‌شود.

ارائه پاداش ۷ برابری حقوق و مزایا و تسهیلات کم بهره تا ۳۰۰ میلیون تومانی به طرح‌های درآمدزای دهیاران

وی عنوان کرد: با توجه اینکه دهیاری اساسا یک نهاد غیردولتی و خودکفاست در دستورالعمل‌ها آورده‌ایم که اگر دهیارانی بیایند طرح درآمدزایی اجرا کنند تا هفت برابر حقوق و مزایای آنها به دهیاران پاداش می‌دهیم که این پاداش ها بلاعوض بوده و همچون حقوق و پاداش به آنان ارائه می‌شود. همچنین به طرح‌های درآمدزای دهیاران ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان هم تسهیلات کم بهره شش تا هشت درصد ارائه می شود تا دهیاران تشویق شوند و به سمتی حرکت کنیم که خود دهیاری ها درآمد پایدار ایجاد کنند و از محل درآمدهایشان حقوق و مزایای خود را پرداخت کنند به طوری که هم به روستا خدمات دهی انجام شود و هم خود را تامین کنند.

فعالیت ۳۶ هزار و ۱۶۴ دهیاری در کشور 

معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، تعداد دهیاری های سراسر کشور را ۳۹ هزار و ۵۱۰ دهیاری اعلام کرد که مجوز تأسیس دهیاری برایشان صادر شده است و ادامه داد: در حال حاضر ۳۶ هزار و ۱۶۴ دهیاری فعال هستند و در ادامه گفت: برخی از این ۳۹ هزار دهیاری به شهر الحاق شده و یا تبدیل به شهر شدند که در مجموع ۴۰ هزار دهیار در کشور مشغول فعالیت هستند.

۱۲ درصد دهیاران کشور زن هستند

به گفته وی، ۱۲ درصد این دهیاران زن هستند که بیش از ۳۷۰۰ نفر دهیار زن را تشکیل می دهند که نسبت به دوره قبل که هشت درصد بود به دوازده درصد افزایش پیدا کرده است که این دهیاران طبق درجه بندی سه شاخص جمعیت وسعت و درآمد درجه بندی آنها صورت می گیرد؛ به طوری که درجه یک پایین ترین و شش بالاترین درجه برای دهیاران است.

وی افزود: ۵۴ درصد دهیاری ها درجه یک و دو بوده، ۲۳ درصد دهیاری ها درجه سه، ۱۲ درصد درجه چهار، ۷ درصد درجه پنج و سه درصد دهیاری ها در سراسر کشور درجه شش دارند که این درجه ها برای چارت تشکیلاتی آنها و پست های سازمانی آنها در نظر گرفته می شود.

انتهای پیام