احمد شاه فرهت در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: سامانه مراقبت از راه دور نوزادان و بزرگسالان شامل یک بخش سختافزاری و دو بخش نرمافزاری است و در حال حاضر به مرحله آمادگی برای تولید انبوه رسیده است. این سامانه بهگونهای طراحی شده که در دو روز پایانی مراقبت از نوزاد، زمانی که معمولاً برای پایدارسازی وضعیت سلامت در بخش NICU نگهداری میشود، بتواند همان شرایط را در منزل شبیهسازی کند.
وی ادامه داد: از طریق این سامانه، شاخصهایی مانند میزان اشباع اکسیژن خون (SpO۲)، ضربان قلب، دمای بدن و همچنین تغییرات دینامیکی علائم حیاتی بهصورت مستمر ثبت و به پزشک گزارش میشود و در صورت نیاز، امکان بازگشت نوزاد به مرکز درمانی وجود دارد.
این فوق تخصص کودکان و نوزادان افزود: فاز دیگری که در حال تکمیل است، مربوط به اندازهگیری بیلیروبین خون نوزاد است. در این روش، تنها با ثبت تصویر از پیشانی و قفسه سینه نوزاد، میزان بیلیروبین خون با دقتی حدود ۹۰ درصد تخمین زده میشود.
فرهت با بیان اینکه این دستگاه در حوزه مراقبت از راه دور، هم برای نوزادان و هم برای بزرگسالان کاربرد دارد، گفت: یکی از چالشهای موجود در پرستاری و پزشکی، اتصال هر بیمار به دستگاههای مانیتورینگ متعدد از طریق سیمهای مختلف است. این سامانه امکان حذف این سیمها را فراهم میکند؛ بهطوریکه میتوان علائم حیاتی حدود ۲۰ بیمار را در یک بخش، تنها از طریق یک مانیتور و بدون نیاز به سیم یا برق مستقیم، بهصورت همزمان ثبت و پایش کرد. در واقع، با یک دستگاه میتوان کل یک بخش یا حتی یک بیمارستان را مدیریت کرد.
وی با اشاره به اینکه کاربرد این سامانه محدود به بیمارستان نیست و میتواند در منزل یا حتی در کشوری دیگر مورد استفاده قرار گیرد، افزود: بهعنوان مثال، بیمار میتواند در یک کشور باشد و پزشک در کشوری دیگر، اما اطلاعات مربوط به ضربان قلب، میزان اکسیژن خون و دمای بدن بهصورت لحظهای برای پزشک قابل مشاهده باشد. حتی اندازهگیری زردی نوزاد نیز از همین طریق امکانپذیر است.
این فوق تخصص کودکان و نوزادان اظهار کرد: کاربر این دستگاه میتواند اطلاعات را ذخیره کرده و به پزشک معالج خود منتقل کند و تغییرات علائم حیاتی بهصورت ۲۴ ساعته قابل رصد است. این سامانه برای پزشکان و پرستاران در بیمارستان، برای بیماران در منزل و برای طیف گستردهای از کاربردها طراحی شده است.
فرهت درباره روند ساخت این سامانه گفت: این سامانه حدود سه سال پیش وارد مرحله طراحی و توسعه شده و اکنون پس از انجام تستهای لازم، آماده تولید انبوه است و در مراحل پایانی دریافت مجوز قرار دارد. پیشبینی میشود طی حدود چهار ماه آینده مجوزهای داخلی اخذ شود. برای صادرات این محصول نیز دریافت مجوزهای بینالمللی از جمله نشان CE ضروری است.
وی خاطرنشان کرد: نمونههای خارجی این دستگاه وجود دارد، اما قابلیت اندازهگیری بیلیروبین خون نوزاد را ندارند. دلیل این موضوع تفاوت رنگ پوست نوزادان در کشورهای مختلف است؛ ازاینرو، نیاز به دیتابیس بومی وجود دارد. این دیتابیس در قالب یک طرح پژوهشی در دانشگاه علوم پزشکی و با نظارت متخصصان اجرا شد و طی یک سال و نیم، دادههای نوزادان جمعآوری و به هوش مصنوعی سامانه آموزش داده شد تا بتواند بدون نیاز به خونگیری از کف پای نوزاد، میزان بیلیروبین خون را از طریق تصویر تخمین بزند.
این فوق تخصص کودکان و نوزادان درباره قیمت این دستگاه گفت: هزینه تهیه آن تقریباً معادل هزینه یک شب بستری نوزاد در بخش NICU است، با این تفاوت که یک خانواده میتواند با یک بار خرید، برای تمام فرزندان خود از آن استفاده کند. همچنین یک بخش درمانی میتواند این دستگاه را تهیه کرده و در اختیار نوزادان قرار دهد یا برای استفاده در منزل به خانوادهها اجاره دهد.
فرهت با اشاره به اینکه کاربرد این سامانه برای خانههای سالمندان نیز بسیار حائز اهمیت است، اظهار کرد: چراکه تغییرات میزان اشباع اکسیژن خون سالمندان یکی از عوامل مؤثر در بروز سکتههای مغزی و سایر عوارض جدی است. با توجه به افزایش جمعیت سالمندی در کشور، استفاده از این سامانه میتواند نقش هشداردهنده و پیشگیرانه داشته باشد و پزشک بر اساس دادههای دریافتی، راهنماییهای لازم را ارائه دهد.
وی ادامه داد: این دستگاه در حوزه تشخیص نیز میتواند مؤثر باشد. بهعنوان مثال، در ۴۸ ساعت نخست تولد نوزاد، اندازهگیری میزان اشباع اکسیژن خون اهمیت زیادی دارد، زیرا از این طریق میتوان بیماریهای قلبی خطرناک را شناسایی کرد. اگر میزان اشباع اکسیژن خون نوزادی کمتر از ۹۰ درصد باشد، نشاندهنده وجود یک بیماری قلبی جدی است و نوزاد باید فوراً تحت مراقبت پزشکی قرار گیرد. این سامانه با ثبت سریع این شاخصها، به تشخیص بهموقع کمک میکند.
این فوق تخصص کودکان و نوزادان درباره حمایتهای انجام شده از این دستگاه گفت: حدود یک سال پیش این سامانه از شبکه خبر سیما معرفی شد، اما پس از آن حمایت مؤثری از سوی نهادهای مسئول انجام نشد. بخش خصوصی نیز وارد مذاکره شده، اما عمدتاً خواهان سهم بالایی از پروژه در ازای سرمایهگذاری محدود بوده است که منصفانه نیست. در این میان، صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر میتوانند نقش مؤثرتری ایفا کنند.
فرهت تصریح کرد: این پروژه متعلق به یک تیم چهار نفره شامل سه دکترای مهندسی پزشکی و یک متخصص نرمافزار است که توسعه اپلیکیشن، کدنویسی و بخش سختافزاری بهصورت تیمی انجام شده است. با این حال، دریافت مجوز یکی از دشوارترین مراحل این مسیر است و انتظار میرود دانشگاهها و وزارت بهداشت در تسریع صدور مجوزها همکاری بیشتری داشته باشند.
انتهای پیام


نظرات