زینب شعبانی در نشست بررسی جایگاه زن در خانواده در ایسنا، اظهار کرد: با گذشت زمان و فراهم شدن بسترهای تحصیل برای زنان در مدارج بالاتر علمی، زمینه اشتغال برای زنان بیش از پیش شد، هر چند این اشتغال برای این قشر از جامعه خالی از عوارض و آسیب هم نبوده و نیست.
وی ادامه داد: بسیاری از دختران و زنان فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های ما توانستند در شغل‌های خوب و با امنیت شغلی مناسب و با معایب کمتر قرار گیرند اما برخی از دختران نیز به علت جو اجتماعی، فقر، نیاز مالی و ... به شغل‌های کاذب همچون منشی‌گری، فروشندگی و ... روی آوردند که از امتیاز و امنیت شغلی کمتری برخوردار است.
شعبانی با اشاره به اینکه غالب دختران ما در شغل‌های کاذب مشغول به کار هستند، تصریح کرد: از علل اصلی حضور زنان در این شغل‌ها می‌توان به نیاز مالی، دوری از حضور مستمر در منزل و بیکاری و همچنین رفع مشکل ازدواج (برای دختران مجرد) اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه ما در سطح کلان با ضعف مدیریتی مواجه هستیم، گفت: این دولت و مسئولان هستند که باید نیروها را به گونه‌ای به کارگیرند که دختران دارای امنیت شغلی بوده و در صورت نیاز به سمت شغل‌هایی با آسیب‌های اجتماعی بالا نروند.
این مشاور خانواده در ادامه به واگذاری نقش تربیتی فرزندان به زنان اشاره کرد و یادآور شد: در مجموع نوع تعاملاتی که پدر و مادر بایکدیگر دارند بر روی تربیت فرزندان بسیار تأثیرگذار است همانطور که در قانون هم آمده پدر و مادر باید در امر تربیت باهم معاضدت داشته باشند چراکه رفتارهای هر دو در شکل‌گیری شخصیت کودک به ویژه در پنج سال اول زندگی مؤثر است.
وی ادامه داد: این تصور که تربیت فرزند به طور کامل به مادر مربوط می‌شود و وظیفه اوست، اشتباه است، یکی از معضلاتی که در خانم‌های شاغل وجود دارد این است که علاوه بر کارهای خانه، تربیت فرزند به طور کامل به عهده زنان گذاشته می‌شود. این در حالیست که باید پدر و مادر در تربیت فرزند هماهنگ با یکدیگر باشند البته این مادر است که پایه اصلی تربیت فرزند و کانون محبت برای خانواده و محبت و احترام برای همسر است.
شعبانی با تأکید بر اینکه در بحث اشتغال زنان نیازمند یک فرهنگسازی هستیم، یادآور شد: سه وظیفه پختن، نگهداری و نظافت در دنیا به زنان سپرده شده است که یک زن شاغل پس از بازگشت از محل کار برای انجام این سه وظیفه و علاوه بر آن برای کارهای شخصی خود نیز باید وقت بگذارد و در مجموع به انجام تمام وظایفش نخواهد رسید.
وی مطرح کرد: در ایران آنطور که باید از زنان شاغل حمایت نمی‌شود، هرچند انقلاب اسلامی عرصه‌ای برای حضور زنان در جامعه بود و تا قبل از آن زنان از بسیاری از حقوق خود محروم بودند اما امروز نیازمند آن هستیم که در این زمینه یک ساماندهی در اداره مهدهای کودک انجام شود؛ به عنوان مثال بالا بردن سطح تخصص، سواد و توانمندی یک پرستار کودک و از طرفی درنظر گرفتن تمهیداتی که بار مالی خانواده‌ها را افزایش ندهد می‌تواند گامی در ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای ایجاد آسایش زنان شاغل در خانواده باشد.
این مشاور خانواده افزود: دیده می‌شود افرادی وارد عرصه پرستاری کودک می‌شوند که تخصص و سواد لازم را ندارند و تنها به علت نیاز مالی پا به این عرصه گذاشته‌اند در صورتی که پرستار کودک نیازمند تخصص و مهارت‌های بالایی است تا یک مادر بتواند در زمینه مسائل تربیتی به او اعتماد کند. نظارت‌های دقیق دستگاه‌های اجرایی بر این موارد نیز می‌تواند تا میزانی بار مسئولیت‌های یک زن را کاهش دهد.
وی با اشاره به اینکه مسئله اشتغال زنان دارای محاسن و معایبی است، گفت: برخی از نظریه پردازان می‌گویند فرزندان زنان شاغل افرادی باهوش‌تر از لحاظ پذیرش قواعد اجتماعی هستند، آمادگی پذیرفتن نقش‌های اجتماعی را بیش از دیگران دارند و افرادی مستقل بار می‌آیند اما از نظر بُعد عاطفی و مغایرت با آموزش‌های مورد نظر خانواده که به علت برون‌سپاری تربیتی اتفاق افتاده ممکن است دچار ضعف‌ها یا خلأهایی باشند و نمی‌توان ادعا کرد تمام فرزندانی که دارای مادر خانه‌دار هستند از لحاظ عاطفی غنی بوده و کمبود و خلأ عاطفی ندارند بنابراین مسئله تأمین عاطفی فرزند از سوی مادر شاغل نیاز به یک مدیریت و ارائه الگوی صحیح است که لازمه آن آموزش افراد است.
شعبانی با بیان اینکه حق زنان در عمل رعایت نمی‌شود و برای جایگاه زن در اسلام، مجموعه‌ای از مبانی تعریف شده که متأسفانه تنها در حد تعریف و قانون‌گذاری بوده چراکه در عمل هیچ یک به مرحله اجرا نرسیده است، خاطرنشان کرد: در حالیکه قوانین حقوق زنان را به رسمیت شناخته و آزادی‌های بسیاری برای آنها درنظر گرفته است اما جایگاه و حقوق زنان در جامعه ما به درستی به رسمیت شناخته نشده و گلایه‌های زیادی مبنی بر نادیده‌گرفتن حقوق آنها وجود دارد.
وی یادآور شد: در کشور ما قوانین اشتغال زنان در جامعه به صورت محدود و آن هم با دیدگاهی سنتی برای آنها تعریف شده، به عبارتی باید گفت که قوانین اشتغال برای زنان در کشور ما بدون درنظر گرفتن واقعیت‌ها و توجه به نیاز و عواقب آن برای این قشر از جامعه تعریف شده است.
این مدرس دانشگاه با تأکید بر اینکه یک زن می‌تواند جریان سیاسی یک جامعه را تغییر دهد، ادامه داد: آنچه در حضور اجتماعی زن مهم است، اثرگذاری اوست بنابراین باید به جای افزایش آمار شاغلان زن به دنبال پرورش بعد سائل یا همان مسئولیت‌پذیری بود. مشارکت زنان در توسعه سیاسی، شاخص مهمی در فرآیند توسعه پایدار جامعه محسوب می‌شود، از این منظر می‌توان اشتغال زن در جامعه را در سه سطح خُرد، میانی و کلان مورد بررسی قرار داد؛ اشتغال در عرف اجتماعی امروز برای تأمین زندگی خصوصی(زندگی خانوادگی، سطح خُرد)، سهیم بودن در ایجاد عدالت اجتماعی، سیاسی و ...(زندگی اجتماعی، سطح میانی)، اشتغال به معنای سهیم بودن در تکامل(زندگی تاریخی، سطح کلان) سه سطح اشتغال زنان است.
وی با بیان اینکه در سطح خرد، خودمحوری اصل قرار می‌گیرد و در این بین خودنمایی و تبرج برای فریفتن دیگران هدف می‌شود و آنگاه معنی اصلی هنر زن بودن، در تجمل و تفاخر قابل مشاهده است، ادامه داد: در سطح میانی، زنان در یک فعالیت اجتماعی خاصی مشغول به کار بوده و به قشر خاصی توجه دارند بنابراین حرکتی که توسط زنان در این سطح انجام می‌شود، اثرگذاری بیشتری خواهد داشت.
شعبانی گفت: در اشتغال سطح کلان، زنانی که دارای نقش اساسی در تاریخ اسلام و شیعه و به تبع آن در پیروزی و تداوم انقلاب اسلامی بودند شاغل به حساب می‌آیند، در این سطح میزان تأثیری که یک زن در تکامل انسانیت و پرورش ایثار دارد در جامعه دارای ارزش و احترام است و برای دیگران الگو و نمونه قرار می‌گیرد.
شغل باید متناسب با روح لطیف زن باشد
یک مدرس حوزه علمیه همدان نیز با حضور در دفتر ایسنا، با اشاره به اینکه مسئله اشتغال زنان بسیار گسترده و قابل بحث است، گفت: آنچه در اسلام از یک زن انتظار می‌رود و در قیامت از او بازخواست می‌شود تربیت فرزند و انجام درست وظایف در قبال همسرش است.
سیدحسین موسوی با اشاره به اینکه اسلام با اشتغال زنان مخالفتی ندارد، بیان کرد: در جامعه مشاغلی وجود دارد که زنان می‌توانند در آن ایفای نقش داشته باشند و حتی جامعه به حضور زنان در آن عرصه‌ها نیاز دارد اما به طور کلی احکامی همچون نفقه و مهریه مواردی هستند که تأمین مالی زندگی را بر عهده مرد گذاشته و زن از آن مبراست. علاوه بر این اسلام حقی همچون اجرت‌المثل، برای دریافت هزینه در قبال انجام کارهای خانه را برای زن نیز قرار داده و از این رو زن هیچ وظیفه‌ای در انجام کارهای خانه ندارد.
وی با اشاره به اینکه اسلام در باب اشتغال زنان مواردی را تأکید می‌کند، مطرح کرد: این شغل باید متناسب با روح لطیف زن باشد، اینکه برخی افتخار می‌کنند یک زن دقیقاً بتواند کارهایی که یک مرد انجام می‌دهد را به‌جا آورد، اشتباه است. مورد دیگر از نظر اسلام هم‌راستا بودن این شغل با نقش مادری و تربیتی فرزندان است و همچنین هر چه کمتر بودن اختلاط بین زنان و مردان در محل کار نیز از موارد تأکیدی اسلام در این مورد است.
موسوی اظهار کرد: به طور معمول اگر یک خانم بخواهد هم سرکار برود و هم در منزل به امور رسیدگی کند، دچار آسیب و یا حتی در بعضی موارد دچار پیری زودرس می‌شود کما اینکه مکان‌هایی همچون مهدهای کودک نمی‌تواند جای آغوش و محبت مادر را بگیرد.
وی ضمن تأکید بر اینکه نگاه اسلام، نگاه تربیتی مادرانه است، توضیح داد: تربیت فرزند مبحثی نیست که پس از ازدواج بخواهد ایجاد شود بلکه موردی است که حتی قبل از انتخاب همسر باید آن را مدنظر قرار داد. فرزند به علت اینکه 9 ماه در شکم مادر است و دو سال از شیر او تغذیه می‌کند بیشترین خصوصیات خود و تربیت را از مادر دریافت می‌کند ضمن اینکه پدر بیشتر وظیفه نان آوری داشته و کمتر در منزل حضور دارد.
این کارشناس دینی با اشاره به اینکه مادر اقتضای خوشبختی و بدبختی فرزند را دارد، اضافه کرد: بستر مورد نیاز تربیت فرزند از سوی مادر تعیین می‌شود و از این رو روایت داریم که انسان خوشبخت کسی است که در شکم مادر خوشبخت است و انسان بدبخت نیز در شکم مادر بدبخت است.
وی با اشاره به اهمیت و تأثیر نقش مادری در جامعه تصریح کرد: جمله معروف «از دامن زن مرد به معراج می‌رود» از امام خمینی(ره) گویای این نقش پراهمیت است، مادری که شخصی چون امام خمینی(ره) را تربیت کرده و به جامعه تحویل می‌دهد با نقش‌های دیگری که می‌توانست داشته باشد، قابل مقایسه نیست.
موسوی ادامه داد: آنچه برای یک زن در اولویت است، اخلاق، درک و شعور است که تحصیل علم نیز باید زمینه‌ساز این خصوصیت‌ها شود و در جامعه باید به سمتی رفت که حقوق زن و نقش مادری باهم تجمیع شود و زنان بتوانند با خیال راحت در جامعه حضور پیدا کنند همانطور که حضرت فاطمه(س) و حضرت زینب(س) در آنجا که لازم بود حضور پیدا کردند.
وی اظهار کرد: به طور کلی باید به حقیقت زندگی توجه کنیم، اینکه یک زن بتواند فرزندانی عاشورایی تربیت کند ارزشمندتر است یا اینکه در محیط کار بتواند چندین مرد را مدیریت کند؟ البته زنانی علاقمند و یا نیازمند به داشتن شغل هستند که جامعه موظف است مشاغلی متناسب با کرامت زن را ایجاد کند، شغلی که روحیه مادری، فداکاری و عاطفه او را از بین نبرد.
این مدرس حوزه علمیه همدان با اشاره به اینکه در جامعه ما حقوقی از زنان ضایع شده است که قانون‌گذاران و مجلس نقش بسیار مؤثری در احیای این حقوق دارند، افزود: متأسفانه در برخی موارد شاهد پرداختن به مسائل حاشیه‌ای در این مورد هستیم.
وی گفت: شغل و مسکن یکی از نخستین نیازهای تشکیل زندگی است که امروز یک جوان 22 یا 23 ساله که در اوج شهوت قرار دارد، نمی‌تواند اساسی‌ترین زمینه ازدواج را فراهم کند که در جامعه شاهد پایین آمدن آمار ازدواج و آسیب‌های ناشی از آن هستیم.
انتهای پیام
نظرات