اثرگذاری این بیماری عجیب در بدن هر فرد مانند اثر انگشت به گونهای متفاوت بوده است و حتی برای برخی نیز بدون عوارض سپری شد. در این میان ورزشکاران حرفهای از جمله آسیب دیدهترین اقشار جامعه هستند که نگرانیهای زیادی بابت سلامتی و حرفهشان داشتند. در روزهایی که وحشت هجوم کرونا جامعه را در ترس فرو برده بود، ورزشکاران علاوه بر سلامتیشان نگران روند تمرینات و اُفت عملکردشان بودند.
آنها باید ورزش کنند تا روند تمرینی و آمادگی بدنی لازم داشته باشند، اما از سوی دیگر رعایت موارد بهداشتی و پروتکلها در مکانهای ورزشی برای پیشگیری از بیماری ضروری است و همین امر سبب شد تا مدت زمان نسبتا طولانی درب ورزشگاهها و محافل ورزشی به روی ورزشکاران و ورزش دوستان بسته شود. در این میان اگر کرونای تازه به بازار آمده از هر راهی به بدن ورزشکار برسد، فرد باید علاوه بر روند درمان و بازتوانی، مراقب دوران نقاهت و عوارض قلبی - عروقی در زمان تمرین پس از آن نیز باشد. افت توان بدن، تنگی نفس در تمرینات و حتی در مواردی خطر احتمال ایست قلبی از عوارضی است که تا مدتها گریبانگیر ورزشکار است.
در همین مورد، اثرات ناشی از کرونا بر بدن ورزشکاران و راهکارهای تمرینی و تغذیهای ضروری در این برهه حساس با کارشناسان و ورزشکاران هم صحبت شده و نظر آنان را جویا شدیم که در ادامه میخوانید:
امیر غفور که از ستارههای ملیپوش نام آشنای والیبال کشورمان است و این فصل باشگاهی را در سپاهان سپری کرده و جای خود را در تیم ملی به جوانترها سپرده است، می گوید: دوری از تمرینات هرچند کوتاه، سبب افت عملکرد ورزشکاران حرفهای میشود، برای یک ورزشکار حرفهای اگر استراحت بیش از سه روز داشته باشد، شرایط بازگشت به تمرینش سخت میشود. این دوران وقفه در تمرین، پس از بیماری کرونا به دو تا سه هفته می رسد که ضعف ناشی از بیماری را نیز همراه دارد. همین امر قطعا کار را سختتر کرده و عملکرد را تحت تاثیر قرار میدهد.
غفور با اشاره به سابقه ابتلایش به ویروس کووید، یادآور میشود: دورهای که درگیر بیماری هستی به کنار، پس از آن نیز شرایط سختی داریم. در تمرینات باید با تنگی نفس دست و پنجه نرم کرد. همچنین خطراتی مانند؛ عوارض قلبی ناشی از فشار زیاد تهدیدکننده است. من دوران کرونای نسبتا سختی را گذراندم. حدود یک ماه هیچ حرکتی نتوانستم انجام دهم و تمریناتم به کل تعطیل شد.
این قُطر پاسور ملی پوش والیبال حفظ سلامت ورزشکاران و تماشاچیان را اولویت دانسته و در خصوص عدم حضور تماشاچی در اکثر بازیهای لیگ برتر والیبال ۱۴۰۰ میگوید: در لیگ امسال کم و بیش تماشاگران حضور داشتند و ما نیز دوست داشتیم در حضور آنها بازی کنیم. اما قطعا موضوع سلامتی مهمتر است و باید مراقبت بیشتری باشد.
زهرا رئیسی، بانوی ملیپوش دواتلون که به تازگی با تمام محدودیتها با کسب اولین سهمیه جهانی افتخار آفریده، معتقد است ورزشکاران با شرایطی که زیر سایه کرونا به وجود آمده، بدون استثنا دچار افت عملکرد شده اند.
وی می گوید: در این دوران حدود دوساله که به طور عجیبی درگیر کرونا شدیم، به نظرمن ۱۰۰درصد بر عملکرد تمامی ورزشکاران تأثیر گذاشته است. به دلیل شرایط کرونایی و قرنطینههای وسیع امکان حضور در تمرینات گروهی بسیار کم شد. پس ورزشکاران مجبور شدند تمریناتشان را انفرادی پیش ببرند. اکثر باشگاهها و استخرها مدت زمان طولانی تعطیل بود که همه این موضوعات در روند ورزشکار تاثیرگذار است.
رئیسی تاکید می کند:اگر ورزشکاری به کرونا مبتلا شود، حداقل یک ماه دچار افت عملکرد جدی خواهد شد. البته یک ورزشکار حرفهای هرگز اجازه نمیدهد شرایط و محدودیتها او را از تمرینش عقب بیندازد.
در ادامه محمد رضایی طادی، بازیکن ۲۰ ساله تیم ملی شمشیربازی کشورمان پس از بازگشت از مسابقات رنکینگ جهانی مجارستان به ایسنا میگوید: خدا را شکر من در زمان حساس مسابقات درگیر بیماری نشدم و قبل یا بعد مسابقات مهم بود. مثبت شدن تست کرونا در زمان تمرینات وقفه طولانی در روند ورزشکار به خصوص انفرادی ایجاد میکند. مثلا برای شخصی که شانس اول مدال وزنه برداری در یک وزن است، نمیتوان جایگزین پیدا کرد. به همین دلیل حساسیت و رعایت پروتکلها در اردوهای ملی در رشتههای انفرادی بیشتر و جدیتر است.
وی معتقد است: بیماری و مصدومیت در ورزشهای انفرادی آسیب جدیتر و خطر بیشتری برای ورزشکار به همراه دارد.
رضایی طادی توضیح میدهد: در ورزش حرفهای به خصوص رشتههای انفرادی، فشار روی یک نفر بالا است. بیماری کرونا نیز به عقیده من شخص را بیشتر تحت تاثیر گذاشته و به قهرمانان ملیپوش انفرادی در جهان آسیب بیشتری میزند. به عنوان مثال؛ اگر در یک تیم فوتبال فردی مبتلا شود و یک ماهی از تمرینات تیم فاصله بگیرد، آسیب جدی به تیم وارد نمیشود، چون جایگزین دارد. اما در ورزشهای انفرادی جایگزینی وجود ندارد.
ملی پوش جوان شمشیربازی کشورمان همچنین در خصوص روند تستگیری سلامت برای تورنمنتهای مهم، تصریح میکند: برای هر اعزام و مسابقه برون مرزی دو بار، قبل از پرواز و پیش از ورود به هتل محل اقامت، تست پی سی آر گرفته میشود که خطری وجود نداشته باشد.
رضا قاسمی، دیگر ملیپوش کشورمان در رشته دو و میدانی و دارنده مدال طلای قهرمانی آسیا و قهرمانی آسیا داخل سالن، از برگزار نشدن اردوهای تیم ملی از زمان شیوع کرونا گلایه میکند: فراگیری ویروس کرونا در این زمان حدودا سه ساله تاثیرات منفی زیادی برای ورزش حرفهای به خصوص ورزشکاران دو و میدانی داشته و در دوسال نخست، مسابقاتی مانند قهرمانی آسیا، قهرمانی جهان، لیگ باشگاهی و قهرمانی کشور را کاملا لغو کرد. در سال اول شیوع ویروس کرونا مسابقات باشگاهی بهصورت بسیار فشرده برگزار شده بود که سبب افت رکورد ورزشکاران شد.
وی در خصوص شرایط تیم ملی ادامه میدهد: در این مدت هیچ اردویی برگزار نشد و تمام مسابقات جهانی و آسیایی لغو شدند. همین امر تاثیر منفی زیادی بر عملکرد ورزشکاران دو و میدانی و رکورد آنها گذاشت.
این دونده عضو تیم ملی از بازگشت شرایط پیش از کرونا خبر داده و میگوید: به مرور زمان با گذشت سه سال، مسابقات آرام آرام در حال برگزار شدن است و شاهد بازگشت رکوردها به روزهای قبل هستیم. اما متاسفانه هنوز در ایران اردوهای ملی با قوت و جدیت برگزار نمیشود.
قاسمی برای جلوگیری از ادامه این روند تاثیرگذاری منفی، پیشنهاد میکند: هرچه سریعتر تدابیری اندیشیده شود تا قراردادهای باشگاهی افزایش یابد. زیرا در این سه سال تغییر چندانی نداشته و تورم شدیدی را نیز شاهد بودیم که در واقع درآمدی نداشتهایم. ورزشکاران دو و میدانی حرفهای بیشتر درآمدشان از کسب مدال در مسابقات آسیایی بود که متاسفانه حدود سه سال برگزار نشد. همچنین حقوق ورزشکاران نیز در این مدت بسیار کاهش یافته است که امیدوارم با برپایی دوباره اردوها، حقوق ورزشکاران نیز پرداخت شود.
وی در پایان اضافه میکند: اردوهای مستمر و فشرده در این چند وقت میتواند تا حدودی سه سال وقفه را جبران کند.
محمد خادم، مربی بدنساز تیمهای ورزشی نیز تاثیر ورزش منظم بر سلامت سیستم ایمنی را برای حفظ بدن در برابر ویروسهای عفونی، قطعی دانسته و میگوید: به سبب جدید بودن ویروس کرونا، تاکنون پژوهشهای منسجمی در زمینه این بیماری به ویژه برای ورزشکاران انجام نشده، اما تاثیر مستقیم ورزش بر سیستم ایمنی بدن قطعی بوده و تا حد قابل توجهی بدن را از بیماری و عفونت محافظت میکند. افرادی که آمادگی جسمانی، قلبی و تنفسی بیشتری نسبت به همسالان و هم جنسان داشته و فعالیت جسمی متوسط تا شدید به طور منظم دارند، التهابات مزمن کمتر و پاسخ سریعتر سیستم ایمنی در زمان ورود واکسن یا ویروس خواهند داشت.
وی در خصوص دیگر فواید ورزش و فعالیت بدنی منظم نیز ادامه میدهد: فعالیت جسمانی به شرط منظم و مناسب بودن شدت تمرین، عملکرد قلبی - عروقی و تنفسی را بهبود بخشیده و استرس، اضطراب و افسردگی را کاهش میدهد. همچنین خطر ابتلا به بیماریهای سرخرگی مانند کرونری را کاهش داده و با افزایش عملکرد جسمانی حس شادابی و سلامت بدنی را در فرد بالا میبرد.
این مربی بدنسازی و پرورش اندام تاکید میکند: تمرینات ورزشی هوازی و قدرتی منظم و هدفدار منجر به بهبود عملکرد فیزیولوژیکی و تنفسی بدن شده و این تقویت عملکرد سیستم قلبی، عروقی و تنفسی در دوران کرونا و خانهنشینی در پیشگیری، درمان و بازیابی توان بدنی پس از بیماری اثربخش خواهد بود.
خادم با اشاره به نتیجه معکوس ورزش در زمان ابتلا، میگوید: طبق گفته متخصصان در زمانی که شخص به کرونا مبتلا شده، حتی اگر هیچ علائمی ندارد، باید تا حداقل ده روز از هرگونه فعالیت بدنی جلوگیری کند. ورزش با شدت بالا میتواند عفونت را تشدید کند. ورزشکار مبتلا شده به کووید باید طبق برنامه ورزشی مناسب پس از یک هفته تمرینات سبک را شروع کرده و هر هفته آرام آرام ۱۰ درصد به میزان شدت آن اضافه کند.
وی با تاکید بر عوارض خطرآفرین کرونا در دوران نقاهت ورزشکاران و لزوم تمرین زیر نظر مربی، تصریح میکند: متاسفانه از هر پنج بیمار مبتلا به کرونا یک نفر دچار التهاب عضله قلب می شود که علائمی مانند درد قفسه سینه، سرگیجه و تنگی نفس در زمان ورزش سبک به همراه دارد. البته در صورت ادامه این علائم، باید به پزشک متخصص مراجعه شود. کرونا سبب کاهش قدرت، توان بدنی، استقامت قلب و عروق ورزشکار میشود که نتیجه بی تحرکی در دوران بیماری است. برای بازتوانی بدنی لازم است با برنامه تمرینی و تغذیه مناسب، ورزشکار به دوران سلامت کامل برگردد.
مربی بدنساز تیم والیبال گیتی پسند همچنین در خصوص اقدامات لازم برای پیشگیری از ابتلا نیز خاطرنشان میکند: تا حد امکان از ورزش در محیطهای شلوغ پرهیز شده و برای انجام تمرینات باشگاهی استفاده از ماسک و ضدعفونی دستگاه قبل از تمرین میتواند تا میزان قابل توجهی ورزشکار را از خطر ابتلا دور کند.
در پایان زهرا فقیه ایمانی، متخصص علوم تغذیه با تاکید بر اهمیت انجام تمرینات با شدت مناسب و رعایت رژیم غذایی متناسب ورزشکار، اظهار میکند: به طور کلی ورزش با شدت متوسط و به طور منظم سطح سیستم ایمنی بدن در برابر عفونتهای ویروسی بالا برده و احتمال درگیری بیماریهای ویروسی تنفسی به خصوص کرونا را کاهش میدهد. اما معکوس این روند یعنی تمرین با شدت زیاد و مدت طولانی، سطح ایمنی بدن در برابر ویروس کرونا را پایین می آورد. در ورزشکاران حرفهای به دلیل انجام تمرینات سنگین و فشرده، امکان کاهش سطح ایمنی بدن در برابر عفونتهای ویروسی وجود دارد.
وی استفاده از یک برنامه تغذیه مناسب را لازم دانسته و میگوید: استفاده از رژیم تغذیهای متعادل که شامل تمام گروههای غذایی باشد برای ورزشکار حرفهای اهمیت بالایی دارد. همچنین مصرف میزان مناسب کربوهیدرات در زمان ورزش به حفظ سطح ایمنی بدن کمک میکند.
این کارشناس تخصصی علوم تغذیه در خصوص پروتئین، کربوهیدرات و سایر ویتامینهای حیاتی مورد نیاز ورزشکاران برای تقویت سیستم بدنی آنها، پیشنهاد میدهد: بدن ورزشکار حرفهای در هر یک ساعت تمرین ورزشی باید ۳۰ تا ۷۰ گرم کربوهیدرات دریافت کند. میزان دریافت پروتئین در این زمان نیز افزایش مییابد که برای حفظ توده عضلانی نیاز است. استفاده از میوهها و سبزیجات تازه با رنگهای متفاوت در تقویت سیستم ایمنی ورزشکاران نیاز است. ویتامین C موجود در گروه میوه و سبزیها به همراه زینک و ویتامین E نقش حفاظتی خوبی در برابر ویروسها ایفا میکند.
فقیه ایمانی ادامه میدهد:زینک مورد نیاز بدن میتواند از طریق مکملها یا شیر، حبوبات و گوشت تازه جذب بدن شود. ویتامین E نیز در روغنهای گیاهی، مغزیجات و جوانه گندم یافت میشود. روغنهای گیاهی از نظر وجود اسیدهای چرب غیراشباع مفید بوده و قدرت دفاعی بدن را بالا میبرد. روغنهایی از قبیل کانولا، زیتون و امگا۳ نقش به سزایی در افزایش سطح ایمنی بدن ورزشکاران و غیر ورزشکاران دارد.
وی تاکید میکند: توصیه اکید میکنیم که لبنیات کم چرب همراه با پروبیوتیک بیشتر در سبد غذایی ورزشکار حرفهای باشد تا به سیستم دفاعی کمک کند.
این استاد دانشگاه در خصوص اقدامات لازم زمان ابتلا ورزشکاران حرفهای به این بیماری، توضیح میدهد: ممکن است افراد حین بیماری یا پس از آن دچار بیاشتهایی و کاهش وزن شود که بهتر است علاوه بر افزایش تدریجی کالری رژیم غدایی، ویتامینهای گروه B را به صورت ساپلمنت و مکمل دریافت شوند. همچنین در دوران قرنطینه امکان دارد افزایش وزن ناخواسته رخ دهد که با محاسبه کالری در رژیم غذایی متعادل قابل کنترل است.
فقیه ایمانی در پایان تصریح میکند: به طورکلی رژیم غذایی متعادل و کافی که تمام مواد و گروههای مورد نیاز بدن را تأمین کند، میتواند تا حد زیادی بدن ورزشکار را در پاندمی کرونا حفاظت کند.
در مدت نسبتاً طولانی درگیری جامعه با ویروس ناشناخته کرونا و دست و پنجه نرم کردن ورزشکاران با تعطیلی باشگاهها و تمرینات، لغو برگزاری مسابقات، عدم حضور تماشاچی نگرانی از ابتلا، مراقبتهای لازم در زمان درمان و نقاهت، پرهیزهای واجب پس از بهبود و سایر محدودیتها و نگرانیها میتوان گفت موتور ورزشی کشور دوباره روشن شده و ورزشکاران میتوانند با رعایت توصیه متخصصان و توجه به برنامه تمرینی و غذایی مناسب به دوران اوج آمادگی جسمی و روحی خود بازگردند.
انتهای پیام
نظرات