ژورنال کلاب هفتگی دانش روز خلاقیت، ابتکار جدید جهاد دانشگاهی اصفهان است که هر هفته با بررسی تازهترین مقالات روز دنیا، یکی از جنبههای خلاقیت را مورد واکاوی قرار میدهد؛ گردهمایی جمعی از دانشجویان که قرار است در آن تازهترین مقالات حوزه خلاقیت معرفی شود، به این امید که اندیشمندانی در حوزههای مختلف علمی تربیت شوند تا بتوانند بهعنوان نیروی پیشرانه برای پیشرفت و بهروزرسانی کشور در حوزههای گوناگون انجام وظیفه کنند.
«تأثیر مثبت خلاقیت بر بهزیستی ذهنی»، «خلاقیت دیجیتال و تأثیر آن در آموزش و یادگیری»، «بررسی رابطه خلاقیت باهوش و مهارتهای خواندن در دانشآموزان» چند عنوان از ژورنال کلاب هفتگی دانشجویان دپارتمان مهارتهای فکری جهاد دانشگاهی اصفهان محسوب میشود که تاکنون برگزار شده است. این برنامه هر هفته پنجشنبهها ساعت ۱۳ در بستر فضای مجازی ارائه میشود.
سید محمد رجایی رامشه، مدیر دپارتمان مهارتهای فکری RJ جهاد دانشگاهی اصفهان در مورد علت راهاندازی ژورنال کلاب و چیستی آن به ایسنا میگوید: یکی از شاخصهها برای سنجش رتبه علمی در حوزههای آکادمیک که نشانگر بهروز بودن دانش و پژوهش در آن حوزه است، میزان نشر گزارشهای پژوهشها در نشریات معتبر بینالمللی است؛ برای نمونه، یک شاخص برای رتبهبندی علمی کشورها، تعداد مقالات منتشرشده در دانشگاههای آن کشورها است. نشریات منتشرشده در هر حوزه، ابتدا توسط متخصصان مربوطه مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته و برخی از این مقالات گردآوری و در قالب کتابهای علمی و بهعنوان کتاب مرجع در دانشگاهها و مراکز علمی برای استفاده دانشجویان و پژوهشگران چاپ میشود. پژوهشگران و دانشجویان هر حوزه با مطالعه این منابع، پژوهشها را گسترش داده و حاصل کار خود را منتشر میکنند که این امر سیکل تولید مقاله و به عبارتی تولید علم را کامل میکند.
او، زمانبر بودن فرایند تبدیل مقالات به یک کتاب مرجع را یکی از مشکلات موجود در این زمینه میداند و ادامه میدهد: گاهی از زمان نشر مقالات در یک حوزه آکادمیک ویژه، تا زمانی که بهعنوان کتاب در دسترس دانشجویان و پژوهشگران (برای مثال کشور ما) قرار بگیرد، چندین سال طول میکشد که این موضوع فاصلهای بین منابع دانشگاهی و دانش روز در هر حوزه آکادمیک ایجاد میکند و سیکل تولید دانش را با چالش روبرو میسازد.
مدیر دپارتمان مهارتهای فکری RJ جهاد دانشگاهی اصفهان میافزاید: البته در برخی از حوزههای تخصصی گسترده و بینرشتهای، پیشرفت سریع سیکل تولید علم را با چالشهای اساسی روبرو کرده و گاهی مختل میکند که از جمله حوزههای آسیبپذیر در این زمینه میتوان به علوم کامپیوتر و خلاقیت اشاره کرد. برنامه هفتگی ژورنال کلاب میتواند یکی از ابزارها برای رفع این چالش باشد.
رجایی بابیان اینکه ژورنال کلاب درواقع بررسی و نقد مقاله و یا مجموعه مقالات در یک حوزه ویژه و معمولاً در قالب ارائه به شکل سمینار است، توضیح میدهد: ژورنال کلابها در مراکز علمی با اهداف خاص و به شکلهای گوناگونی اجرا میشوند. در ژورنال کلاب مقالات روز بررسی و مورد نقد قرار میگیرند و این کار از طرفی پژوهشگران را با علوم و پژوهشهای روز آشنا و راه را برای شناسایی پژوهشهای موردنیاز آینده هموار میکند و از طرف دیگر آنها را با شیوه نگارش و انتشار پژوهشها در نشریات بینالمللی آشنا میسازد.
از او در خصوص دپارتمان مهارتهای فکری جهاد دانشگاهی میپرسم که قرار است چه چشماندازی داشته باشد؟ رجایی اینگونه پاسخ میدهد: دپارتمان مهارتهای فکری جهاد دانشگاهی با هدف تربیت اندیشمند در حوزههای گوناگون علمی و تربیتی، راهاندازی شده است به این امید که این نیروهای تربیت شده بتوانند بهعنوان نیروی پیشرانه برای پیشرفت و بهروزرسانی کشور در حوزههای گوناگون انجاموظیفه کنند.
مدیر دپارتمان مهارتهای فکری RJ جهاد دانشگاهی اصفهان ادامه میدهد: امروزه با توجه به تغییرات بسیار سریع که در حوزههای گوناگون در حال رخ دادن است، وجود افراد متفکر و خلاقی که توانایی هماهنگ کردن وضع موجود با شرایط ابهامآلود پیشرو را داشته باشند و بتوانند بهعنوان مشاوران فکری در بهروزرسانی و پیشرفت حوزههای گوناگون علمی، تربیتی و صنعتی با استفاده از مهارتهای فکری از جمله مهارت درک مسئله و حل مسئله انجاموظیفه نمایند، کاملاً ضروری به نظر میرسد.
رجایی خلاقیت را یکی از دانشهای روز معرفی میکند و میگوید: خلاقیت یک حوزه بینرشتهای بسیار گسترده است که در تمام حوزهها ضرورت آن احساس میشود، اما سیکل تولید علم آن پیشرفت سریعی دارد. به همین دلیل درس دانش روز خلاقیت که بخشی از آن به شکل ژورنال کلاب انجام میشود در دپارتمان مهارتهای فکری جهاد دانشگاهی طراحیشده است.
او میافزاید: این ژورنال کلابها از یکطرف باعث آشنایی فراگیران با دانش و پژوهشهای روز در حوزه خلاقیت و بهروز بودن آنها میشود و از طرف دیگر آنها را با روشهای پژوهش و انتشار و همچنین نشریههای گوناگون در این حوزه آشنا میکند و درنهایت دانشجویان را برای تکمیل سیکل تولید علم از طریق انجام پژوهشهای موردنیاز در این حوزه آماده میکند. در این سلسله ژورنال کلابها که در ۱۶ هفته ارائه میشوند، مقالات دو سال اخیر در زمینهٔ خلاقیت مورد نقد و بررسی قرار میگیرد. البته اولویت در بررسی این مقالات، مطالعه محتوایی آنهاست.
وی با تأکید بر اینکه خلاقیت ماهیت بینرشتهای دارد و مطالعه آن برای همه حوزههای علمی ضروری است، خاطرنشان میکند: استفاده از بخش ژورنال کلاب دپارتمان مهارتهای فکری جهاد دانشگاهی برای عموم آزاد است، تا هر کس متناسب با نیاز و رشته موردعلاقه خود بتواند از هرکدام از این مباحث استفاده کند.
رجایی، خلاقیت را مهارت میداند و میگوید: مهارت خلاقیت با ارائه تمرینهای فکری در دروس گوناگون، در دورههای مهارتهای فکری، در فراگیران ایجاد میشود. بهعبارتدیگر فراگیران بهطور عملی و مهارتی ابتدا آشنایی کافی با مهارتهای خلاقیت دارند و در این ژورنال کلابها تجربیات و مهارتهای خود را با دانش روز و تجربیات دیگر متخصصان این رشته در سراسر جهان مقایسه کرده و در جهت ارتقاء آن تلاش میکنند. از اینجهت نیز این سلسله ژورنال کلابها میتواند نشاندهنده جایگاه علمی دپارتمان مهارتهای فکری جهاد در جهان باشد و امیدواریم در آینده بتوانیم در سطوح اولیه جهانی در این رابطه حرفی برای گفتن داشته باشیم.
انتهای پیام
نظرات