مهدی ابراهیمی در گفتوگو با ایسنا در خصوص جزئیات قرارگاه اجتماعی مردمی که اخیرا آغاز به کار کرده است، عنوان کرد: قرارگاه اجتماعی بر حسب ضرورتی که بر اساس آن باید تمرکزی جدی و دقیق نسبت به کنترل آسیبهای اجتماعی بالاخص آسیبهای اجتماعی مرتبط با حوزه شهری وجود داشته باشد، فعالیت خود را آغاز کرده و مهمترین موضوع ما در کوتاه مدت، متکدیان و کودکان کار معابر شهری است. در این قرارگاه به صورت موقت اما متمرکز و کاملا تخصصی به یک یا دو موضوع با استفاده از نظر نخبگان و فرهیختگان و کاملا عملیاتی پرداخته میشود که باید نتایج آن در میان مدت مثلا در یک بازه یک یا دوساله مشخص شود.
وی ادامه داد: یکی از آسیبهای اجتماعی مشهد حضور متکدیان و کودکان کار در چهارراهها و معابر شهری است که علاوه بر آسیبهای پیرامونی متاسفانه مورد گلایه و تماسهای متعدد مردم به ۱۳۷ هم بوده است. باید نسبت به این موضوعات به صورت متمرکز برنامهریزی و تصمیمگیری کنیم.
در حال شناسنامهدار کردن و شناسایی متکدیان هستیم
معاون اجتماعی و مشارکتهای سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد با بیان اینکه ریاست این قرارگاه بر عهده شهردار مشهد است، تصریح کرد: محل قرارگاه اجتماعی در معاونت اجتماعی سازمان شهرداری است. اقدامات قرارگاه در حوزه اجتماعی شهرداری پیگیری میشود. ما در مرحله اول در حال شناسنامهدار کردن و شناسایی متکدیان هستیم. اگرچه از قبلا هم اسکن عنبیه از متکدیان داشتیم اما در قرارگاه به صورت جدیتر در حال تشکیل پرونده برای هر کدام از متکدیان هستیم. پس از یک دوره دستگیری از چهارراهها و معابر با کمک نیروی انتظامی میتوانیم تعداد واقعی متکدیان را تا حدود ۹۰ درصد پیشبینی کنیم. پس از پیشبینی یکی دیگر از برنامههای قرارگاه استفاده از ظرفیتهای مردمی برای ساماندهی آسیبهای اجتماعی است.
راه اندازی مرکز نیکوکاری خانه سبز
ابراهیمی با اشاره به استفاده از ظرفیت تشکلهای مردمی ادامه داد: در همین راستا مرکز نیکوکاری خانه سبز را هم در روز افتتاح قرارگاه اجتماعی افتتاح کردیم. این مرکز نیکوکاری تخصصی برای اولین بار در مشهد با مجوز کمیته امداد تشکیل شد. ما با توجه به اینکه این مرکز مردمی است میتوانیم پروندههای نیازمندانی که به معابر میآیند را به این مرکز تحویل دهیم تا این افراد را به لحاظ معیشتی سازماندهی کند. برای متکدیان و کودکان کاری که واقعا نیازمند هستند حتما باید از ظرفیت مردم استفاده کنیم تا شاهد حضور کمتر متکدیان در تقاطعها باشیم.
راهبردیترین مسئله در کاهش یا کنترل متکدیان در معابر آگاهسازی مردم است
وی اضافه کرد: علاوه بر ظرفیتهای زیادی که داریم باید نسبت به فرهنگسازی و کمک به متکدیان اقداماتی صورت گیرد که این کارها به صورت همزمان آغاز خواهد شد. شاید مهمترین و راهبردیترین مسئله در کاهش یا کنترل متکدیان در معابر آگاه سازی مردم نسبت به این افراد است. در این خصوص با تولید محتواهای مختلف در فضای مجازی و رسانهها مردم را آگاه میکنیم که کمکها و نذورات خود را به مراکز نیکوکاری و مراکزی که ساماندهی این افراد را بر عهده دارند بسپارند؛ زیرا این شکل کمک به بخشی از متکدیان افزایش شگردهای تکدیگری را به همراه خواهد داشت. تا جایی که مادری کودک خود را در هوای گرم یا سرد بغل میکند و در معابر حضور پیدا میکند و مردم نیز به علت دلسوزی و ترحمی که دارند کمکهای بسیار زیادی در طول روز به این افراد میکنند. در نتیجه این اقدام به کاری پردرآمد برای بسیاری از متکدیان تبدیل خواهد شد.
معاون اجتماعی و مشارکتهای سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد با بیان اینکه تعدادی از این متکدیان نیازمندان حرفهای هستند، اظهار کرد: روش برخورد و مقابله با افراد نیازمندان حرفهای متفاوت است. به عنوان مثال برای این افراد ما نگهداری در خانه سبز را داریم. اما برخی دیگر از این افراد غیر حرفهای و واقعا نیازمندند و چارهای جز آمدن به خیابانهای شهری را ندارند. این افراد با همافزایی از طریق سازمانها و نهادها شناسنامهدار و ساماندهی خواهند شد.
ابراهیمی ادامه داد: تکدیگری یک بازار برای برخی متکدیان است که حتی در مشهد هم ساکن نیستند و در ایامی خاص، در اطراف معابر مخصوصا نزدیک حرم مشغول فعالیت میشوند. ما با بررسی چند سال گذشته متوجه میشویم تعدادی از این افراد ثابت هستند و به عنوان شغل و با برنامهریزی و به شیوههای متعدد، در ساعات مختلف به این کار ادامه میدهند، برخی نیز وجود دارند که به عنوان حامی از این افراد حمایت میکنند.
وی ضمن تاکید بر نقش رسانه برای اطلاعرسانیهای مرتبط با موضوع متکدیان اظهار کرد: متاسفانه برخی از کودکانی که به چهارراهها میآیند حامی دارند. بیشترین سود را نیز همین حامیان خواهند برد. حتی پدر و مادر این کودکان از تکدی گری فرزندشان سودی نمیبرند. عزت نفس این کودکان با کمکهای مردمی از بین خواهد رفت. برخی از متکدیانی که در روزهای گذشته به خانه سبز آورده بودیم بیش از ۳ میلیون تومان از انواع پولهای ایرانی، عراقی و کویتی و گوشیهای خارجی برند به همراه داشتند. باید اطلاع رسانی انجام دهیم و این فرهنگ به وجود بیاید تا زمینه حرفهای و شغل شدن تکدیگری از بین برود. بر اساس آمارهای ما کمتر از ۱۰ درصد متکدی غیر حرفهای و نیازمند واقعی داریم. تعداد زیادی از این افراد را به کمیته امداد و بیماران را نیز به مراکز درمانی معرفی کردهایم. برخی از این افراد نیز بازگشت به خانواده را داشتهاند.
معاون اجتماعی و مشارکتهای سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد اضافه کرد: کسانی که معتاد متجاهر هستند به دلیل عدم پذیرش خانواده مرتبا پس از گذراندن دوره درمان دوباره این چرخه را شروع میکنند. بهترین راه این است که رسانهها اطلاع رسانی کنند که ۱۰برابر کمک مردم به این افراد، صرف جمعآوری آنها از معابر و نگهداری در محلهایی مثل خانه سبز میشود؛ آن چیزی که این افراد را به معابر باز میگرداند جذابیتی است که در درآمد آسان است. در قرارگاه اجتماعی قرار است بتوانیم با هم افزایی سایر نهادها و سازمانها شاهد کنترل و کاهش متکدیان در چهارراهها باشیم. ظرفیتهای مردمی تا به حال کمتر استفاده شده است. اگر بتوانیم در موضوعات مختلف آسیبهای اجتماعی، ساماندهی و سازماندهی داشته باشیم، تاثیرات آن در کوتاه مدت به راحتی دیده خواهد شد.
معتادان متجاهر متکدی، پدیدهای جدید
ابراهیمی با یادآوری اینکه در حال حاضر افراد زیادی نیز در تقاطعها هستند، تشریح کرد: متاسفانه ما با پدیده جدیدی به نام معتادان متجاهر متکدی در طی سالهای اخیر مواجه شدیم. این معتادان متجاهر برای تامین درآمد و مواد مخدر خود به چهارراه ها پناه میآورند. در خصوص این افراد نیز شکل دستگیری آنها به صورت جدیتر صورت خواهد گرفت و به مراکز مربوطه و کمپهای ترک اعتیاد دولتی معرفی میشوند تا بتوانند دوره درمان خود را در این مراکز به پایان برسانند.
۱ میلیون و ۶۷۰ هزار تومان برای جمعآوری هر متکدی از جیب مردم هزینه میکنیم
وی با یادآوری اینکه جمعآوری و دستگیری متکدیان با شهرداری است، خاطرنشان کرد: ما برای هر متکدی که از چهارراهها و معابر جمعآوری میکنیم ۱ میلیون و ۶۷۰ هزار تومان از جیب مردم هزینه میکنیم. هزینههای مستقیم و غیرمستقیمی که صرف جمعآوری متکدیان میکنیم در سال حدود ۲۰ میلیارد تومان است. بنابراین حتما باید با استفاده از ظرفیتهای مردمی در این بخش ورود کنیم تا این تعداد کاهش پیدا کند. مردم باید بدانند که ما هرچقدر که برای آسیبدیدگان مستقیما هزینه میکنیم از اعتبارات و هزینههای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی کم میکنیم.
معاون اجتماعی و مشارکتهای سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد افزود: یکی از ماموریتهای قرارگاه رسیدن به آمار دقیق تعداد افراد متکدی است. هر روزه گونههای مختلفی به این افراد اضافه میشوند و رسیدن به تعداد دقیق آن زمانبر خواهد بود، اما در سال گذشته ما ۵۰۰۰ دستگیری داشتیم که ممکن است برخی افراد چندین بار دستگیر شده باشند؛ بنابراین آمار تکراری هم وجود دارد.
جمعآوری بیش از ۱۰۰۰ کودک کار خیابانی
ابراهیمی در خصوص تعداد متکدیان زیر ۱۸ سال گفت: حدود بیش از ۱۰۰۰نفر در سال گذشته کودک کار خیابانی از معابر و چهارراه ها دستگیر شدند و به مراکز غربالگری بهزیستی تحویل داده شدند. با شناساییهایی که داشتیم بیش از ۸۰ درصد این افراد کودکان اتباع افعانستانی هستند.
وی با بیان اینکه ما در قرارگاه به دنبال توانمندسازی افرادی هستیم که ظرفیت توانمندسازی داشته باشند و بتوانند معیشت خود را تامین کنند تا دوباره به چهارراهها بازنگردند، اضافه کرد: اما واقعیت این است که کسانی که متکدیگر حرفهای شدند حداکثر سه ماه به خانه سبز رفته و بعد از آن با توجه به اینکه طبق قانون حداقل یک ماه و حداکثر سه ماه بیشتر نمیتوانیم این افراد را نگهداری کنیم، به دستور مقام قضایی آزاد میشوند.
معاون اجتماعی و مشارکتهای سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد افزود: ما امسال با سه دسته متکدی شامل کودکان، سالمندان و زنانی که بچه در بغل دارند روبهرو بودیم؛ برای کسانی که ظرفیت داشته باشند توانمندسازی میکنیم. برای کسانی که حمایت خانواده و معیشتی و اقتصادی نیاز داشته باشند در همین قرارگاه از طریق ظرفیتهای مردمی و تشکلهای مردمی اقداماتی انجام خواهیم داد ولی نکته اینجاست واقعا نمیتوانیم تضمین کنیم که فرد آسیب دیده به چهارراهها باز نگردد. ما با راهاندازی این قرارگاه مردمی به دنبال اتفاق و آماری دقیق هستیم. اگرچه ما نمیتوانیم بگوییم حضور متکدیان در چهارراه ها را کاملا حذف میکنیم اما باید بتوانیم حضور این افراد را کنترل کرده و کاهش دهیم.
ابراهیمی در رابطه با نحوه شناسایی افراد متکدی در سطح شهر، توضیح داد: شناسایی متکدیان بیشتر توسط گشتهای شناسایی در سطح شهر، اتفاق میافتد؛ علاوه بر آن گزارشات مردمی به سامانه ۱۳۷ نیز وجود دارد. تقریبا مشخص است در کدام تقاطعها بیشترین تماس و بیشترین جمع آوری انجام میشود.
اعلام آمار دقیق متکدیان سطح شهر در ۶ ماه آینده
وی با تاکید بر اینکه ما باید این افراد را شناسنامهدار کنیم، خاطرنشان کرد: مباحث اولیه و مطالعات و جلسات در خصوص این قرارگاه از حدود ۶ ماه گذشته انجام شده است و الان به صورت رسمی آغاز به کار کرده و اولین اقدام ما شناسایی دقیق متکدیان است. اسکن عنبیه چشم، ثبت در سامانه و حذف افراد تکراری از آمار، از جمله اقداماتی است که باید صورت بگیرد. با انجام این مراحل پس از ۶ ماه آمار دقیق متکدیان را بر اساس اسکن عنبیه چشم اعلام خواهیم کرد.
معاون اجتماعی و مشارکتهای سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد ادامه داد: یک تجربه بیست ساله در شهرداری نسبت به این موضوع وجود دارد. معمولا بیشترین کودک کار خیابانی را در چهارراه هایی که ترافیک بالایی مثل منطقه ۹، ۱۱ و ۱۰ دارد و مردم بیشتر کمک میکنند، مشاهده میکنیم. بیشترین متکدیان نیز در اطراف حرم و در تقاطعهای با چراغ قرمز طولانی حضور دارند. به زودی همه جزئیات مرتبط با متکدیان را طی گزارشی توسط قرارگاه اجتماعی اعلام خواهیم کرد.
ابراهیمی با اشاره به کمکها و حمایتهای گروههای جهادی و موسسات خیریه اضافه کرد: امیدواریم بتوانیم انسجام به وجود آوریم که از مرحلهای که یک متکدی در چهارراه شناسایی میشود که تا اخرین مرحله بازگشت به جامعه است مورد رصد قرار بگیرد. ما در قرارگاه اجتماعی به صورت متمرکز، بر اساس هم افزایی دستگاهها و نهادها شروع خواهیم کرد.
اعتبار ۲۰ میلیارد تومانی برای ساماندهی کودکان کار خیابانی و متکدیان
وی با تاکید بر اینکه هدف قرارگاه بیشتر استفاده از ظرفیتهای مردمی است تا ظرفیتهای شهرداری، افزود: اعتبارات مصوب شهرداری قطعا به عنوان پشتیبانی و حمایت وجود دارد ولی این اعتبارات از ظرفیتهای مردمی کمتر است. ظرفیتهای مردمی باید بیشتر شود که مردم نسبت به اهمیت این موضوع حساستر شوند تا ضمن پیشگیری به لحاظ مدیریتی با حضور متکدیان و کودکان کار مقابله شود. در اعتبارات ما برای ساماندهی کودکان کار خیابانی و متکدیان حدود ۲۰ میلیارد تومان برای سال ۱۴۰۲ پیش بینی شده است.
گل فروشی کودکان زیر ۱۸ سال تکدیگری محسوب میشود
معاون اجتماعی و مشارکتهای سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد در پایان افزود: فعالیت کودکانی که گل فروشی میکنند نیز به صورت غیر قانونی است. کودکان زیر ۱۸ سالی که در تقاطعها گل فروشی میکنند تکدیگری محسوب میشود.
انتهای پیام
نظرات