به گزارش ایسنا، به نقل از جام جم، در شرایطی که بحران‌های ناشی از فتنه۸۸ به شکاف‌های اجتماعی وفرهنگی دامن زده بود، حضور میلیونی مردم در۹دی، به‌عنوان نمادی از بازسازی اجتماعی و فرهنگی عمل کرد. اکنون،با گذشت سال‌ها ازاین حماسه، بازخوانی ابعاد مختلف آن و نسبتش با گفتمان وفاق دولت چهاردهم که بر انسجام ملی تأکید دارد، ضرورتی دوچندان یافته است.

انتخابات ۸۸؛ فرصتی که به تهدید تبدیل شد
انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، با مشارکت بی‌سابقه مردم در پای صندوق‌های رای توانست چشم جهانیان را به خود خیره کند اما دشمنان نتوانستند این شور سیاسی را تحمل کرده و تلاش کردند این فرصت را به تهدیدی موجودیتی برای جمهوری اسلامی ایران بدل کنند. غائله‌ای که در نتیجه گناه نابخشودنی سران فتنه صورت گرفت، فراتر از یک تقابل سیاسی، پیامدهای عمیق اجتماعی و فرهنگی به‌جا گذاشت. اردوکشی خیابانی، شایعات گسترده برای اتهام‌زنی به جمهوری اسلامی ایران، تلاش برای وتوی رای مردم، هجمه به اسلامیت آن و درنهایت بی‌حرمتی به ارزش‌های عاشورایی، زخم‌های عمیقی بر بدنه اجتماعی کشور وارد کرد و کشور را به لبه پرتگاهی هدایت کرد که دشمنان انقلاب اسلامی سال‌ها برای آن طراحی و برنامه‌ریزی کردند. این بحران حضور تاریخی مردم در عرصه انتخابات را هدف قرار داد و با سوار شدن بر دوقطبی ایجادشده در ایام مناظرات، انسجام اجتماعی را تضعیف کرد. از سوی دیگر، دخالت‌های آشکار خارجی، ازجمله حمایت رسانه‌ها و دخالت رسمی دولت‌های غربی، بحران را به سطحی بین‌المللی کشاند به گونه‌ای که با طمع‌ورزی آمریکا به اردوکشی‌های خیابانی مذاکرات حساس هسته‌ای از سوی واشنگتن به تعویق افتاد و بعدها زمینه‌ساز فشارهای اقتصادی بیشتر و تحریم‌های گسترده‌‍تر شد اما آنچه درنهایت مسیر جامعه ایران را تغییر داد، بازگشت مردم به عرصه اجتماعی و حضور میلیونی آنان در روز ۹ دی بود.
 
۹ دی؛ نماد انسجام اجتماعی و اراده ملی
در روز ۹ دی، ملت ایران با مشارکتی بی‌سابقه، نشان دادند که فراتر از اختلافات سیاسی و اجتماعی، در برابر تهدیدهای بنیادین به ارزش‌های مشترک، متحد عمل می‌کنند. حضور گسترده مردم در خیابان‌ها، نوعی رفراندوم غیررسمی بود که طی آن، مردم بار دیگر بر اصول و آرمان‌های انقلاب اسلامی تأکید کردند. این رویداد، نه‌تنها پاسخ قاطعی به فتنه‌گران داخلی و دشمنان خارجی بود بلکه به‌عنوان الگویی برای بازسازی شکاف‌های اجتماعی و تقویت هویت ملی مطرح شد.از منظر جامعه‌شناختی، ۹ دی را می‌توان تجلی نوعی آگاهی و بصیرت جمعی دانست. این روز، نشان داد که مردم ایران، با تجربه تاریخی و فرهنگی غنی خود، می‌توانند در برابر تهدیدها از ارزش‌ها و هویت خویش دفاع کنند. این بصیرت جمعی، نه صرفا ناشی از آموزش‌های رسمی، بلکه برآمده از میراث تاریخی و فرهنگی ملت ایران است که طی سالیان متمادی، انسجام و همبستگی را در بزنگاه‌های تاریخی تقویت کرده است. 
۹دی طراحی بلندمدت آمریکایی‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران را به شکست کشاند و نشان داد ساختار جمهوری اسلامی ایران به مانند کشورهایی چون اوکراین و گرجستان که با انقلاب‌های مخملی و رنگی به دامن غرب هدایت شدند، به‌شدت متفاوت است. راز این تفاوت نیز به‌خوبی در مردم محور بودن امنیت نظام اسلامی نهفته است. 
 
گفتمان وفاق و فرصت‌های دولت چهاردهم
دولت چهاردهم، که با شعار وفاق و انسجام ملی بر سر کار آمده، می‌تواند با بهره‌گیری از درس‌های ۹ دی، مسیری روشن برای تقویت وحدت اجتماعی ترسیم کند. این دولت، در شرایطی کار خود را آغاز کرد که دشمنان تلاش دارند به شکاف‌های اجتماعی و فرهنگی، تحت‌تأثیر مشکلات اقتصادی دامن بزنند اما گفتمان وفاق که بر گفت‌وگو، شفافیت و توجه به خواست عمومی تأکید دارد، می‌تواند بستری برای کاهش تنش‌ها و ایجاد همبستگی در میان اقشار مختلف جامعه فراهم آورد اما این همبستگی بدون فهم دقیق از خواست مردم میسر نخواهد بود. از همین روست که توجه به مؤلفه‌های جامعه ایرانی که هویت و خطوط قرمز خود را در ۹ دی‌ فریاد زدند، باید محل توجه اهل خرد باشد.حماسه ۹ دی، یادآور آن است که جامعه ایران، حتی در سخت‌ترین شرایط، با تکیه بر هویت ایرانی-اسلامی و انقلابی خود ظرفیت بازسازی اجتماعی و تقویت همبستگی را دارد. دولت چهاردهم باید با تأکید بر این ظرفیت‌ها، سیاست‌هایی را اجرا کند که به کاهش شکاف‌ها منجر شود. 
 
نقش دشمنان خارجی و نگاه به آینده
در کنار تلاش‌های داخلی برای تقویت وحدت، دشمنان خارجی نیز همواره درپی بهره‌برداری از شکاف‌ها و تنش‌های داخلی ایران بوده‌اند. اظهارات اخیر آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نشان‌دهنده اذعان به شکست سیاست‌های گذشته واشنگتن در قبال ایران با حضور به موقع مردم در میدان است. بلینکن در نشست شورای روابط خارجی آمریکا، اعتراف کرد که جامعه ایران «پیچیده‌تر از آن است که با ابزارهای متعارف سیاسی تغییر کند». این اعتراف، نشان‌دهنده آگاهی از قدرت داخلی ایران در حفظ انسجام و مقاومت در برابر فشارهای خارجی است. با این حال، تلاش برای ایجاد آشوب و تفرقه از سوی دشمنان، همچنان ادامه دارد. حمایت از جریان‌های اپوزیسیون، گسترش جنگ رسانه‌ای و تأکید بر اختلافات داخلی، بخشی از راهبرد جدید آنان است. چه آن‌که وزیر خارجه فعلی آمریکا با اعلام حمایت رسمی از جریان‌های اپوزیسیون و آشوبگران، اظهار کرد: «ما باید در کنار کسانی باشیم که در ایران آینده‌ای متفاوت می‌خواهند.» این اعتراف آشکارا نشان‌دهنده راهبرد مداخله‌جویانه واشنگتن در قبال ایران است.هر چند به اعتراف واشنگتن راهبرد تغییر نظام (regime change) در ایران بارها شکست خورده و به اعتراف آنتونی بلینکن «اگر به ۲۰ سال گذشته نگاه کنیم، تلاش‌های آمریکا برای تغییر نظام ایران موفقیت چشمگیری نداشته است» اما این مسأله از ضرورت هوشیاری مردم و دولت چیزی کم نمی‌کند. آنچه همه این توطئه‌ها را خنثی کرده است، لحظه‌شناسی و دشمن‌شناسی مردم ایران در پیوند و اتصال همیشگی با ولایت بوده است.
 
درس‌های ۹ دی برای گفتمان وفاق 
حماسه ۹ دی، الگویی بی‌بدیل از بازسازی اعتماد اجتماعی و تقویت سرمایه اجتماعی ارائه می‌دهد. این روز، نشان داد که وحدت و انسجام اجتماعی، مهم‌ترین عامل برای عبور از بحران‌هاست. تجربه ۹ دی، یادآور این نکته است که حتی در شرایطی که شکاف‌های اجتماعی عمیق به‌نظر می‌رسند، با بازگشت به ارزش‌های مشترک و تقویت ارتباط میان مردم و مسئولان، می‌توان جامعه‌ای قوی‌تر و منسجم‌تر ساخت.دولت چهاردهم باید از این تجربه برای تقویت گفتمان وفاق استفاده کند. این گفتمان، نیازمند تقویت زیرساخت‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است تا مردم احساس کنند که بخشی از تصمیم‌گیری‌های کلان کشور هستند. مشارکت عمومی در امور کشور، به کاهش احساس بیگانگی و افزایش همبستگی کمک می‌کند.
در نهایت باید گفت حماسه ۹ دی، به‌عنوان یک درس بزرگ تاریخی، نه‌تنها یادآور بصیرت ملت ایران در برابر توطئه‌هاست بلکه نشان‌دهنده ظرفیت‌های جامعه ایران برای بازسازی اجتماعی و تقویت وحدت ملی است. دولت چهاردهم، با بهره‌گیری از گفتمان وفاق و تقویت ارتباط میان مردم و نهادهای حاکمیتی، می‌تواند مسیری روشن برای آینده‌ای پایدار و متحد ترسیم کند. در شرایطی که دشمنان همچنان در کمین‌اند، ملت ایران باردیگر با تکیه بر بصیرت و همبستگی خود، نشان خواهد داد که این نظام بر پایه اراده ملت و ارزش‌های مشترک استوار است و هیچ توطئه‌ای نمی‌تواند این اراده را متزلزل کند.

*بازنشر مطالب دیگر رسانه‌ها در ایسنا به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان می‌باشد.

انتهای پیام