محسن داوودی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، در تشریح تفاوت بین تمرین‌های مقاومتی و هوازی اظهار کرد: به طور کلی تمرین‌های مقاومتی و قدرتی از یک نوع هستند و تمرین‌های هوازی و استقامتی نیز در یک دسته قرار می‌گیرند، تمرین‌های مقاومتی یا قدرتی، فعالیت‌هایی هستند که در دامنه بی‌هوازی بدن شکل می‌گیرند، یعنی شدت آن‌ها بالاست و مدت زمانشان کم است.

وی افزود: تمرین‌هایی مثل کار با وزنه که در آن فرد فشار می‌آورد، از این نوع هستند و بدن در مقابل یک وزنه یا نیروی قوی از خود مقاومت نشان می‌دهد و تارهای عضلانی درگیر می‌شوند این نوع تمرین‌ها برای کل بدن صدق می‌کند و تاثیر آن بر قلب نیز قابل توجه است.

داوودی ادامه داد: تمرین‌های استقامتی، تمرین‌هایی هستند که مدت زمان طولانی به طول می‌انجامند و شدت آن‌ها معمولاً کم است تا بدن بتواند دوام بیاورد و آن‌ها را انجام دهد این تمرین‌های استقامتی در دامنه هوازی رخ می‌دهند؛ یعنی سلول‌های بدن فرصت استفاده از اکسیژن محیط را دارند و این تمرین‌ها همراه با اکسیژن انجام می‌شود.

این متخصص فیزیولوژی قلب و عروق در خصوص تاثیر این دو نوع تمرین بر سیستم قلب و عروق خبر داد و افزود: قلب ما یک ارگان حیاتی است که نقش بسیار مهمی در پمپاژ خون و زنده نگه داشتن سلول‌ها و بافت‌های بدن دارد برای اینکه بتوانیم این قلب را با ورزش با کیفیت‌تر نگه داریم، باید بدانیم که اگر تمرین‌های مقاومتی انجام دهیم ـ یا همان تمرین‌های کار با وزنه ـ باعث می‌شود که عضله قلب ما حجیم‌تر و قوی‌تر شود؛ تمرین‌های استقامتی هم دقیقاً باعث بزرگ شدن عضله قلب و قوی‌تر شدن آن می‌شوند، اما یک تفاوت مهم وجود دارد.

وی با اشاره به تفاوت تاثیرات ساختاری و عملکردی دو نوع ورزش بیان کرد: تمرین‌های قدرتی یا مقاومتی باعث می‌شود که در درون ساختار قلب ما هم ساختار و هم عملکرد تغییر کند وقتی ساختار قلب قوی‌تر شود، عملکرد آن نیز بهبود می‌یابد. قلب ما چهار حفره دارد، دهلیز چپ، دهلیز راست، بطن چپ و بطن راست؛بطن چپ وظیفه پمپاژ خون به آئورت و سرخرگ‌های بزرگ و تمام بدن را بر عهده دارد وقتی که تمرین مقاومتی انجام می‌دهیم، در اثر سازگاری ناشی از تمرین‌ها ـ که حداقل باید چندین هفته طول بکشد و تداوم داشته باشد ـ دیواره بین دهلیزها، دیواره بین بطن‌ها و دیواره خود قلب قوی‌تر و حجیم‌تر می‌شود و ضخامتش افزایش می‌یابد.

به گفته داوودی، وقتی ضخامت این دیوارها بیشتر می‌شود، عضله قلب قوی‌تر شده و یک ضربان قوی‌تر و پمپاژ خون قوی‌تری را به بدن ارسال می‌کند و باعث سرزنده نگه داشته شدن سلول‌ها، ساختار و عملکرد تمام بدن می‌شود.

تأثیر تمرین‌های استقامتی

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شیراز در ادامه به تاثیرات تمرین‌های استقامتی پرداخت و گفت: تمرین‌های استقامتی یا همان هوازی که طولانی مدت هستند، مثل دوهای استقامتی و ورزش‌هایی مثل دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی و کوهنوردی، باعث افزایش حفره قلب می‌شوند؛ یعنی اینکه حفره‌های قلب مثل بطن چپ وقتی که بزرگ شود، بازگشت خون از وریدها خیلی بهتر اتفاق می‌افتد این بازگشت خون وریدی بهتر، باعث پمپاژ خون بهتری می‌شود که این پمپاژ خون بهتر، همان عملکرد خیلی بهتر را در سلول‌ها و بافت‌های بدن به دنبال دارد.

به گفته این متخصص فیزیولوژی قلب و عروق، باید توجه داشته باشیم که این بزرگ شدگی قلب یک نوع تغییر فیزیولوژیک است و این تغییر فیزیولوژیک بازگشت‌پذیر است؛ یعنی بزرگ شدن فیزیولوژیک ناشی از تمرین‌های ورزشی برگشت‌پذیر است و بعد از مدتی دوباره قلب به حالت اولیه خود برمی‌گردد و سازگار می‌شود یعنی در واقع ورزش‌های استقامتی می‌توانند بازگشت خون وریدی به قلب را افزایش دهند، که بر اساس قانون فرانک ـ استارلینگ باعث افزایش کارایی پمپاز قلب می‌شود. این فرآیند عملکرد قلب را بهبود بخشیده و گردش خون را تقویت می‌کند.

وی با تاکید بر تفاوت این تغییرات فیزیولوژیک با تغییرات پاتولوژیک قلب تصریح کرد: تفاوت این بزرگ شدن با بزرگ شدن پاتولوژیک یا بیمارگونه قلب خیلی زیاد است؛ چرا که بزرگ شدن پاتولوژیک کاملاً یک فرآیند متفاوت دارد؛ آن فرآیند متفاوت در اثر یک بیماری رخ داده و دیگر برنمی‌گردد؛ یعنی قلبی که بزرگ شده، خود فشار آورده و به اصطلاح آن تارهای عضلانی کش آمده‌اند تا بتوانند جور پمپاژ خون را برای کل بدن بکشند و این همین‌طور ادامه پیدا می‌کند تا جایی که دیگر راندمان خون برای بدن خیلی کم می‌شود.

واکسینه شدن در مقابل حملات قلبی

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز افزود: افرادی که خب قاعدتاً ورزش می‌کنند، در مقابل بیماری‌های قلبی سازگاری بیشتری دارند و گویی یک نوع واکسینه شدن در مقابل حملات قلبی و احتمال سکته‌های قلبی در آن‌ها کمتر اتفاق می‌افتد.

وی به نقش عوامل دیگر در سلامت قلب اشاره کرد و گفت: یک نکته خیلی مهم وجود دارد و آن نقش ژنتیک در بیماری‌های قلب و عروق است که غالب بر همه مسائل و آیتم‌های دیگر است؛ افرادی هستند که شاید ورزش هم نکنند و شاید زندگی خوبی نداشته باشند، اما از نظر ژنتیکی قلبشان طوری است که کمتر دچار بیماری می‌شود اما یک سری افراد هستند که ژن بیماری‌های قلبی را دارند و از وراثت و ارث به آن‌ها رسیده که متاسفانه این‌ها خیلی می‌توانند در معرض بیماری‌های قلبی عروقی قرار بگیرند.

به گفته داوودی، گاهی این افراد با نظر پزشک و متخصصین فیزیولوژی ورزشی قلب و عروق، می‌توانند ورزش کنند و ورزش‌های تحت عنوان بازتوانی انجام دهند و روند فرسوده شدن سلول‌های قلبی را کنترل کنند؛ جنسیت و موضوع‌های دیگر هم موثر است و همچنین تغذیه و شیوه زندگی نیز خیلی می‌تواند موثر باشد؛ یعنی اینکه شما وقتی که غذا می‌خورید و ورزش می‌کنید، اینکه چه نوع ورزش‌هایی انجام دهید و چه نوع غذاهایی بخورید، می‌تواند تاثیرگذار باشد؛ غذاهای کم‌چرب، غذاهایی که سرشار از فیبر هستند، سبزیجات و همینطور غذاهایی که ویتامین دارند، کربوهیدرات‌هایی که زود هضم می‌شوند خیلی برای قلب موثر هستند و در کنارآن ورزش‌هایی هم ترکیبی از ورزش‌های قدرتی و استقامتی بسیار موثر است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در پایان بیان کرد: در سنین میانسالی و به سمت سالمندی، ترجیحاً بایستی ورزش‌های استقامتی هوازی و پیاده‌روی‌ها انجام شود و در کنارش هم ورزش‌های مقاومتی با شدت خیلی کم و کنترل شده هم می‌تواند در نگهداشت عضلات کمک‌کننده باشد.

انتهای پیام