محمد درویش سه‌شنبه دوم اردیبهشت در نخستین رویداد ملی محیط زیستی با عنوان «حفاظت از گونه در خطر اُرس» که همزمان با روز «زمین پاک» در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی برگزار شد، با اشاره به اقدامات ارزنده محیط‌زیستی استاندار خراسان رضوی اظهار کرد: در حال حاظر بهترین تیم محیط‌زیستی را در خراسان داریم و امیدواریم که با این تیم، شاهد اتفاقات خوبی باشیم.
وی افزود: ارس نماد طبیعت ایران و دیرینه‌ترین جانداری است که هنوز در ایران نفس می‌کشد و بر اساس پژوهش‌ها، یکی از دیرینه‌ترین پایه‌های این درخت شکوهمند و ارزشمند با ۲۸۶۵ سال عمر در ارتفاعات شهرستانک در بالادست سد کرج وجود دارد.
درویش تاکید کرد: گونه‌ای مانند ارس نداریم که به راحتی بتواند سه هزار سال عمر کند و ارزش این سه هزار سال موقعی مشخص می‌شود که بدانیم در پژوهشی که در پرجمعیت‌ترین کشور جهان در هند انجام شده، بر اساس ارزش خدماتی که درختان ارائه می‌کنند، یک درخت ۵۰ ساله بین ۱۰ تا ۲۰۰ هزار دلار ارزش‌گذاری شده و هرچقدر درخت دیرزیست‌تر باشد این رقم افزایش پیدا می‌کند.
این فعال حوزه محیط‌زیست بیان کرد: سرزمینی که ما در آن زیست می‌کنیم شامل درختان ارزشمندی از جمله بلوط، بنه، ارس و ... با طول عمر بالای دو هزار تا سه هزار سال است، اینها سرمایه غیرقابل ارزش‌گذاری را رقم زده‌اند.
ارس باعث افزایش زیست‌پذیری خراسان رضوی شده است
وی با اشاره به اهمیت درخت ارس، گفت: استان خراسان رضوی میزبان یکی از دیرینه‌ترین درختان، یعنی گونه ارس است که بی‌نظیر بوده و نگین بی‌رقیب ایران است و نشان‌دهنده درایت مردمی است که در این سرزمین در چندهزار سال گذشته زندگی می‌کردند و توانسته‌اند نگهبانان شایسته‌ای برای این گونه طبیعی ارزشمند که از تولید چشمه‌های تولید گردوخاک جلوگیری می‌کند، باشند.
درویش تولید اکسیژن، حفظ تنوع زیستی و ارتقای ظرفیت‌های مربوط به ذخیره گرمایی کشور را نمونه‌هایی از مزایای اینگونه ارزشمند ذکر کرد و گفت: گونه ارس باعث می‌شود توان زیست‌پذیری خراسان رضوی افزایش پیدا کند؛ چطور باید این ذخیره‌گاه ارزشمند را قیمت‌گذاری کنیم؟ قابل قیمت‌گذاری نیست
این کنشگر و فعال محیط‌زیستی اظهار کرد: ارزش این گونه‌ها زمانی مشخص می‌شود که بدانیم ما در ایران دو هزار پایه درخت کهنسال داریم، درصورتی که در کل قاره اروپا که ۵.۵ برابر ایران وسعت ارد، فقط ۸۰۰ درخت کهنسال شناسایی شده است، این نشان از فرهنگ حفظ حرمت و برکت این درختان است.
وی ادامه داد: این فرهنگ، نشانه توسعه‌یافتگی ما است؛ بسیار خرسندم که دانشگاه فردوسی مشهد پرچمدار حفاظت از ارس است.
درویش با اشاره به خشکیدگی درختان ارس تصریح کرد: وضعیت درختان ارس هزار مسجد خوب نیست، درختانی که توانسته‌اند از یخبندانها، از گرماها و رعد و برق‌های شدید و از آتش‌سوزی‌ها عبور کنند و به این مقطع رسیده و سه هزار سال دوام بیاورند، چه اتفاقی برای آنها افتاده که دچار آفت شده و از درون دچار فروپاشی هستند؟
وی گفت: این یک نشانه بزرگ از خطری است که همه ما را تهدید می‌کند، اگر دلمان به حال ارسها می‌سوزد باید هر کدام به سهم خودمان تلاش کنیم که میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را کم کنیم باید شرایط زیست‌پذیرتری را برای ایران و برای خراسان فراهم کنیم.
این فعال حوزه محیط زیست بیان کرد: زیستگاه هزار مسجد مدیون شبکه آبراه‌ها و بارندگی اندک، اما بسیار مهمی است که باعث شده چشمه‌سارها در آن منطقه جاری بوده و از رطوبت این چشمه‌سارها است که هزار مسجد، هزار مسجد مانده است.
خراسان رضوی این پتانسیل را دارد که این چالش‌ها را به فرصت تبدیل کند
وی هشدار داد: نباید به بهانه طرح‌های انتقال آب، این رویشگاه ارزشمند به مخاطره بیفتد، تامین آب شرب مشهد البته مسئله مهم و راهبردی است؛ کل نیاز آب شرب مشهد برای یک سال چیزی حدود ۳۰۰ تا۳۵۰ میلیون مترمکعب است و کل آبی که هم‌اکنون از چاه‌های خراسان رضوی برداشت می‌شود سه میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب است.
درویش ادامه داد: مطابق سند ملی امنیت غذایی که دو سال از تصویب آن می‌گذرد، ما باید حدقل بین شش‌ونیم تا هفت میلیارد مترمکعب در بخش‌های کشاورزی صنعت و خدمات صرفه‌جویی کنیم.
وی افزود: نیازی نیست که برای تامین آب شرب به سمت تاراج اندوخته‌های بی‌برگشت این سرزمین برویم بلکه کافی است به ارتقاء کیفیت کشاورزی کمک کنیم و ۱۰ درصد از میزان استخراج چاه‌های کشاورزی را کاهش داده و نگرانی برای تامین آب شرب مشهد را کاهش دهیم.
این فعال محیط‌زیستی خاطرنشان کرد: کافی است به سمت بازچرخانی آب برویم و فاضلاب مشهد را که بصورت آب خاکستری و خطرناک بخش عمده‌ای از آن هفت هزار هکتار اراضی کشف‌رود را آلوده می‌کند دوباره تصفیه کنیم و اجازه ندهیم این آلودگی‌ها منجر به بزرگتر شدن بیمارستان‌ها و افزایش هزینه‌های درمان شود.
وی گفت: خراسان رضوی این پتانسیل را دارد که این چالش‌ها را قبل از اینکه به بحران تبدیل شود به فرصت تبدیل کند، خراسان رضوی می‌تواند با تغییر مبلمان شهری از خودرو محوری به انسان‌محوری، کاهش پدیده جزیره گرمایی و کاهش تفاوت دمای شب و روز، نیاز اقلام زراعی به آب را کاهش دهد و به این ترتیب حیات مناسب‌تری برای انسان‌ها، ارسها و برای همه زیست‌مندان این سرزمین فراهم کند
درویش افزود: این درایت با وجود دانشگاه معتبری مثل دانشگاه فردوسی مشهد بدون شک موفق خواهد بود تک‌تک افراد این دانشگاه می‌توانند پرچمدار این تحول باشند.
این فعال و کنشگر حوزه محیط‌زیست بیان کرد: مطابق پژوهشی که دانشکده زیست‌شناسی دانشگاه تهران انجام داده است، هر شهروندی که تصمیم بگیرد در ترددهای درون‌شهری برای یک سال از وسایل حمل‌ونقل با پایه سوختهای فسیلی استفاده نکند، معادل ۵۷ درخت به اکوسیستم شهرش کمک کرده است بدون اینکه نگران آبیاری و سمپاشی این درختان باشد؛ چه خدمتی از این بالاتر؟
وی با تقدیر از اقدام شایسته استاندار خراسان رضوی در استفاده از دوچرخه را نشان از آینده‌ای روشن دانست و گفت: مدیران و مسئولان درجه یک شهر وقتی پا به رکاب شوند و یا آنها را در مترو ببینند این می‌تواند باعث شود که مشهد پرچمدار امید در ایران شود.
انتهای پیام
نظرات