نان به عنوان قوت غالب روزانه مردم ایران، همواره در سفره‌های آنان حاضر است و کمتر خانه‌ای یافت می‌شود که نان در سفره‌اش نباشد و به همین دلیل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ لذا تصمیمات و سیاست‌گذاری‌هایی که دولت در خصوص نان اتخاذ می‌کند، از حساسیت بالایی برخوردار است.
با توجه به اینکه سبد غذایی مردم به نان وابسته است، دولت همواره تلاش کرده تا قیمت نان را به حداقل تغییر برساند در همین راستا و برای توزیع عادلانه آرد و کاهش تخلفات در این حوزه، دولت طرح «هوشمندسازی یارانه نان» را از چند سال پیش آغاز کرده است، طرحی که به منظور نظارت بهتر بر توزیع آرد و جلوگیری از سوءاستفاده‌ها طراحی شده، اما اجرای آن بدون زیرساخت‌های مناسب، مشکلات جدیدی برای نانوایان ایجاد کرده است.
بسیاری از نانواها با مشکلات افزایش هزینه‌های تولید، از جمله قیمت بالای مواد اولیه و انرژی، دست و پنجه نرم می‌کنند و این فشارها به شدت بر فعالیت‌هایشان تأثیر گذاشته است، از سویی کاهش سهمیه آرد نیز به مشکلات این صنف افزوده و تاب و توان نانواها را تحت فشار قرار داده است. در چنین شرایطی، نانواها که با زحمت و تلاش شبانه‌روزی خود نان را به دست مردم می‌رسانند، با چالش‌های اقتصادی جدی روبرو هستند.
حرفه نانوایی جزو محروم‌ترین مشاغل است
حاج محمد سراسر سفید است و سفیدپوش و به گفته خودش، کل تنش بوی آرد می‌دهد؛ بویی که حتی بعد از حمام هم از زیر ناخن‌هایش خارج نمی‌شود. این سفیدی که نمادی از زحمت و تلاش اوست، به نوعی به بی‌مهری زندگی‌اش تبدیل شده است؛ مهره‌های کمرش می‌سوزند و استخوان‌هایش تیر می‌کشند، گویی درد و رنج سال‌ها کار سخت بر تنش نشسته است.
او روی یک صندلی نشسته است، در کنار تنوری که عمرش را در آن گم کرده و یادگار روزهایی است که با عشق و علاقه نان داغ را برای مردم می‌پخت.
این تنور، نه تنها ابزار کار او، بلکه گواهی بر سال‌ها تلاش و فداکاری اوست و زندگی حاج محمد در این فضا به تصویر کشیده می‌شود؛ جایی که عشق به حرفه‌اش با درد جسمانی و ناملایمات روزگار در هم آمیخته است.
حاج محمد عبیدی یکی از نانوایان قدیمی کاشمر به ایسنا گفت: گرچه دولت برای جبران بخشی از ضررها یارانه پرداخت می‌کند اما متأسفانه دولت، مردم و نانوا هیچ کدام از وضعیت فعلی راضی نیستند.
وی با اظهار تأسف از اینکه صنف نانوا هیچ وجهه خوبی در جامعه ندارد به طوری که برخی نانوایان خجالت می‌کشند بگویند نانوا هستند، افزود: متأسفانه در حق نانوایان ظلم شده است.
این نانوای پیشکسوت بیان کرد: گرچه همه انتظار دارند که نان خوب به دستشان برسد اما برای کار خوب نیاز به ابزار خوب است، هرچند برای ارتقاء کیفیت باید رقابت وجود داشته باشد اما در صنف نانوایان از سال‌ها قبل این رقابت مرده و استخوان‌هایش پوسیده است.
وی همچنین گفت: گرچه کارگر ماهر داریم اما به دلیل حقوق بسیار کمی که پرداخت می‌کنیم به حرف‌های مسئول نانوایی گوش نمی‌دهند و مدام گلایه دارند که به حق هم است.
عبیدی با بیان اینکه علیرغم زحماتی که کشیده می‌شود اما هیچ گاه نتوانستیم به خوبی حق کارگران را پرداخت کنیم، اظهار کرد: وضعیت به گونه‌ای شده که اگر یکی از کارگران برود دیگر جایگزینی نداریم.
وی بیان کرد: گرچه همه اذعان دارند که حرفه نانوایی از با اهمیت‌ترین و اثرگذارترین مشاغل است اما در عمل جزء محروم‌ترین و ضعیف‌ترین مشاغل است.
این نانوا با اشاره به اینکه انتظار داریم متولیان این صنف در تصمیم‌گیری‌هایشان دقت کافی را داشته باشند، گفت: متأسفانه در برخی مواقع سلیقه‌ای کار می‌کنند.
وی در ادامه به مشکلات سامانه مدیریت هوشمند نان (نانینو) اشاره و اظهار کرد: متأسفانه سهمیه آرد نانوایان را بر اساس کارتی که در دستگاه کشیده می‌شود مشخص می‌کنند در صورتی که هیچ نظارتی نمی‌شود چه تعداد از این کارت‌ها صوری بوده است.
عبیدی نانوایان را نیازمند توجه بیشتری دانست و گفت: نانوایان در ماه ضررهای بسیاری می‌کنند.
ضرر ماهیانه بیش از ۶۲ میلیون تومان
در حالی که دولت قیمت نان را تعیین می‌کند تا به قشر ضعیف جامعه فشار وارد نشود، این تصمیمات به شدت بر معیشت نانواها تأثیر گذاشته و آنها را در باتلاقی از مشکلات اقتصادی غرق کرده است. با افزایش ۲۰۰ درصدی هزینه‌ها در سال‌های اخیر، نانوایان نه تنها توانایی پرداخت حقوق کارگران خود را ندارند، بلکه مجبورند برای تأمین هزینه‌های اجاره، انرژی و سایر ملزومات از کیفیت کار خود بکاهند.
این واقعیت تلخ نشان دهنده مشکلات جدی نانواهاست؛ قشری که باوجود سختی‌های فراوان، همچنان در تلاش است تا نان داغ و تازه را بر سر سفره‌های مردم بگذارد؛ در این شرایط، نانوایان از مسئولان انتظار دارند که به وضعیت بحرانی آنها توجه کرده و اقداماتی جدی برای بهبود شرایط معیشتی و کاری آنها انجام دهند.
این در حالی است که نانواها به دلیل عدم سودآوری، دیگر قادر به حفظ ظاهر و کیفیت کار خود نیستند و این امر می‌تواند به تهدیدی جدی برای امنیت غذایی جامعه تبدیل شود.
محمد یحیی‌پور رئیس اتحادیه صنف نانوایی‌های کاشمر از سیل مشکلاتی که گریبان فعالین این صنف را گرفته است گفت و اظهار کرد: نانوایان منطقه به دلیل عدم اعلام نرخ واقعی نان در سال جاری با مشکلات اقتصادی بسیاری مواجه هستند.
وی سختی کار و کمی درآمد آنان را از مهم‌ترین مشکلات نانوایان دانست و افزود: این صنف تنها صنفی است که دولت قیمت فروش آن را تعیین می‌کند و به دلیل حساسیت قیمت نان در سبد غذائی مردم، به خصوص قشر ضعیف جامعه، همواره دولت تلاش کرده است قیمت نان در پائین‌ترین حد ممکن باقی بماند.
رئیس اتحادیه نانوایان شهرستان کاشمر با بیان اینکه یک نانوا در ماه باید هزینه‌های بسیاری را متحمل شود، افزود: نانوایان خیابان امام ۶۵ تا ۷۰ میلیون تومان فقط باید اجاره بها پرداخت کنند.
یحیی‌پور با اشاره به اینکه نانوایان حتی توان پرداخت حداقل دستمزد را ندارند، گفت: از مجلسیان انتظار داریم نانوایی را جزو مشاغل در نظر نگیرند تا هرگونه توانستیم دستمزد بدهیم چون در حال حاضر بر اساس قانون پرداخت حقوق در توانمان نیست.
وی با بیان اینکه حداقل هزینه‌ای که مسئول نانوایی به طور میانگین در ماه باید فقط برای دستمزد کارگر پرداخت کند ۸۰ میلیون تومان است، افزود: جمع کل هزینه یک واحد نانوایی با ۲۰۸ کیسه سهمیه آرد در ماه بالغ‌بر ۱۲۵ میلیون و ۵۴۲ هزار تومان است.
رئیس اتحادیه صنف نانوایی‌های کاشمر با اشاره به اینکه درآمد یک نانوایی در ماه اگر تمامی کیسه‌های آرد را پخت کند و هیچ ضایعاتی نداشته باشد ۶۲ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان است، گفت: ضرر یک واحد نانوایی در صورت پرداخت حداقل دستمزد و سایر هزینه‌ها در ماه ۶۲ میلیون و ۶۲۲ هزار تومان است.
وی افزود: گرچه قرار بود دولت برای هر قرص نان تنوری ۴۰ درصد یارانه پرداخت کند اما بسیاری از نانوایان اکنون کمتر از ۲۰ درصد یارانه دریافت می‌کنند.
یحیی‌پور با بیان اینکه قیمت واقعی یک قرص نان در صورت عدم تغییر قیمت آرد و حامل‌های انرژی، امسال بدون احتساب سود نانوا باید ۵۷۴۵ تومان باشد، اظهار کرد: اکنون قیمت نان ۱۳۷۵ تومان است، در واقع هر نانوا ۴۳۷۵ تومان در هر قرص نان دارد متضرر می‌شود که اگر ۴۴۰ تومان یارانه دولت پرداخت شود بازهم ۳۹۰۰ تومان در هر نان ضرر می‌کنیم.
وی با بیان اینکه به دلیل کمی دستمزد و سایر مشکلات تمامی کارگران ماهر نانوایی به مراکز استان رفته‌اند، اظهار کرد: نانوایان برای تأمین دخل و خرج خود مجبور هستند از تمامی هزینه‌هایشان بکاهند و عملاً این موجب شده که در تمامی نانوایی‌ها از تجهیزات به روز، ظاهر آراسته و روپوش تمیز، نیروی کار ماهر و... خبری نباشد.
وی تأکید کرد: در طی چند سال اخیر، با وجود افزایش ۲۰۰ درصدی هزینه‌ها از جمله دستمزدها، حامل‌های انرژی مانند آب، برق و گاز، بیمه و اجاره مکان، تنها درصد کمی به قیمت نان اضافه شده است؛ متأسفانه این افزایش قیمت به هیچ وجه پاسخگوی هزینه‌های نانوایان نیست و آنها همواره با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنند.
هزینه‌های نانوایان بیشتر از درآمد
نانواها به عنوان یکی از ارکان اصلی تأمین غذای روزانه مردم با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند و اظهارات مسئولان درباره وضعیت این صنف نیازمند توجه بیشتری است.
نانواها که با افزایش هزینه‌ها و عدم تناسب درآمد و مخارج خود مواجه‌اند، تحت تأثیر تصمیمات دولتی قرار دارند که به نظر می‌رسد از گذشته بیشتر بر روی کاغذ باقی مانده و هر روز در تنگنای اقتصادی بیشتری گرفتار می‌شوند، جالب اینجاست که با وجود پرداخت یارانه‌ها به نانوایی‌ها، مردم هنوز از کیفیت نان ناراضی هستند و ضایعات نان به یک معضل جدی تبدیل شده است.
سید مهدی عصمتی، سرپرست فرمانداری کاشمر، مشکلات نانوایان را کاملاً به حق دانسته و اعلام کرد: در کارگروه آرد و نان شهرستان به تمامی مسائل و مشکلات نانوایان رسیدگی می‌شود و این مسائل به استان نیز گزارش شده است.
وی با تأکید بر اینکه هزینه‌های نانوایان بیشتر از درآمد آن‌هاست، خاطرنشان کرد: شهرستان مجری سیاست‌های دولت است و اگرچه کارگروه آرد و نان وظیفه نظارت بر این موضوع را دارد، اما ما همواره حامی نانوایان بوده‌ایم.
سرپرست فرمانداری کاشمر همچنین از مکاتبات متعدد با استان درباره مشکلات نانوایان در سامانه نانینو خبر داد و توضیح داد: برخی مشکلات از سوی خود نانوایان است که انجام آنها تخلف محسوب می‌شود.
وی تأکید کرد: با این حال، مشکلات سامانه هوشمند نانینو نیز قابل نادیده گرفتن نیست و بر این باور است که اکثر نانوایان قوانین و مقررات را رعایت کرده و انتظار می‌رود نان با کیفیتی به مردم ارائه دهند.
عصمتی همچنین اشاره کرد: با وجود پرداخت چندین هزار میلیارد تومان یارانه نان توسط دولت، اما همچنان مردم از کیفیت نان ناراضی هستند.
به گزارش ایسنا، این وضعیت نه تنها بر معیشت نانواها تأثیر گذاشته، بلکه بر کیفیت نان تولیدی نیز اثر منفی دارد. نان به عنوان یکی از پایه‌های تغذیه‌ای و فرهنگی جامعه، نیازمند توجه و حمایت بیشتری از سوی مسئولین است. در نهایت، ضروری است که تصمیم‌گیرندگان با درک مشکلات این قشر، اقداماتی جدی برای بهبود شرایط نانوایی‌ها و حفظ کیفیت نان در جامعه انجام دهند و از سویی مشکلات اقتصادی مردم را هم در نظر داشته باشند، این حمایت‌ها می‌تواند به حفظ امنیت غذایی و ارتقاء کیفیت زندگی مردم کمک کند.
انتهای پیام
نظرات