به گزارش ایسنا، دکتر ناصر باقری مقدم در نشست تخصصی مرجعیت علمی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت که امروز چهارشنبه، ۲۴ اردیبهشت در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد، عنوان سخنرانی خود را تحلیل تطبیقی عوامل مؤثر بر مرجعیت علمی در نظام آموزش عالی و آموزش پزشکی ایران ذکر کرد و گفت: در حال حاضر ایران دو ساختار و نظام موازی در آموزش عالی در کشور با عنوان وزارت علوم و بهداشت وجود دارد و این انشقاق ساختاری، تفاوت در استراتژی و رفتارهای دو وزارتخانه علوم و بهداشت را به دنبال داشته است.
وی با بیان اینکه این انشقاق به مرجعیت علمی کشور آسیب می‌رساند، بر ضرورت رفع این مشکل تاکید کرد.
باقری مقدم با اشاره به ابهام در تعریف دقیق «مرجعیت علمی» در ادبیات جهانی، تعاریف مختلفی از آن، از جمله توانایی شکل‌دهی به گفتمان‌های علمی و توان اثرگذاری در فرایندهای خلق، ارزیابی و انتقال دانش را ارائه داد و یادآور شد: مرجعیت علمی دارای چهار بعد دانشی (تولید مستمر و نوآورانه دانش با ضریب تاثیر بالا)، نهادی (وجود سازمان‌ها و نهادهای علمی)، بین‌المللی (مشارکت فعال در شبکه‌های علمی جهانی) و ارزشی و فرهنگی (گفتمان سازی علمی و بومی با توان جهانی‌سازی) است. و عوامل متعددی در شکل‌گیری این ۴ بعد مرجعیت علمی مؤثر است.
دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور پژوهش‌های فناورانه، نظام ارزیابی عملکرد مبتنی بر کیفیت، دیپلماسی علمی فعال، حمایت دولت از نهادهای علمی مستقل، تجاری‌سازی پژوهش و پیوند علم با جامعه را از راهکارهای تحقق مرجعیت علمی نام برد و یادآور شد: در مطالعات انجام شده با استفاده از روش تحلیل تطبیقی ساختاری، شاخص‌های مرجعیت علمی در آموزش عالی و آموزش پزشکی را مقایسه کردیم. این شاخص‌ها در حوزه وزارت علوم شامل مواردی چون تعداد و کیفیت مقالات، نرخ استناد، رتبه دانشگاه‌ها، سهم در ثبت اختراعات و تولید فناوری و حضور در مجامع بین‌المللی است.
وی شاخص‌هایی نظیر جذب بیماران، اعتبار بخشی بین‌المللی بیمارستان‌ها و سهم در استانداردهای علمی را از شاخص‌های ارزیابی در آموزش پزشکی برشمرد و گفت: چالش‌هایی نظیر کمیت‌گرایی در ارزیابی‌ها، استقلال محدود دانشگاه‌ها، مهاجرت نخبگان در آموزش عالی و تداخل ماموریت‌های درمانی و آموزشی، تمرکز بر رشد کمی به جای کیفی و پراکندگی منابع مالی در آموزش پزشکی از چالش‌های نظام آموزشی کشور است و برای ساماندهی نیازمند هم‌افزایی دو نظام آموزش عالی در کشور هستیم.
وی پیشنهادهایی برای رفع این چالش‌ها ارائه داد و افزود: در این زمینه راهکارهایی چون ایجاد پژوهشگاه‌های مشترک، گسترش دوره‌های میان‌رشته‌ای، ایجاد سیستم گزارش‌دهی یکپارچه برای دستاوردهای دانشگاه‌ها و تشکیل شورای مشترک سیاست‌گذاری مرجعیت علمی پیشنهاد می‌شود.
باقری مقدم بر ضرورت ایجاد یک نقشه راه یکپارچه برای ارتقای مرجعیت علمی کشور تاکید کرد و یادآور شد: دیپلماسی در ارتقای مرجعیت علمی نقش مهمی ایفا می‌کنگند که در این زمینه ارتقای سایت‌های دانشگاه‌ها و رؤیت پذیری علمی نقش ویژه ای دارد.
وی افزود: در مرجعیت علمی ضعف در پیوند پژوهش با نیازهای جامعه را مشاهده می‌کنیم. همچنین یکی از چالش‌های پیش روی آموزش پزشکی ما تداخل ماموریت‌های درمانی با فعالیت‌های آموزشی و پزشکی است که یکی از مشکلات اساسی ایجاد مرجعیت در حوزه بهداشت به شمار می‌رود.
وی تاکید کرد: شاخص‌های بخش آموزش‌های عالی کشور بیشتر ناظر بر ورودی‌ها و فرایندهای علمی است، در صورتی که در وزارت بهداشت تمرکز بر آموزش پزشکی و ترکیبی از خروجی خدماتی و بازار محور است.
وی با اشاره به تفاوت‌های زیر ساخت‌های تحقیقاتی در وزارت علوم و بهداشت خاطر نشان کرد: در حوزه آموزش عالی آزمایشگاه‌ها و شبکه‌های تامین مالی پژوهشی را داریم، اما در آموزش پزشکی ساختار درمانی و پژوهشی ادغام شده و قطب‌های علمی سلامت ایجاد شده است و به عنوان پیشنهاد عرض می کنم که می‌توان دست به دست هم دهیم و در حوزه مرجعیت علمی اشتراکاتی در حوزه زیرساخت‌های پژوهشی میان دو وزارتخانه علوم و بهداشت ایجاد کنیم و زمینه امکان ایجاد پژوهشگاه‌های مشترک بین آموزش عالی و حوزه سلامت را در کشور فراهم کنیم.
انتهای پیام
نظرات