در تقویم ایران ۳۱ اردیبهشت روز ملی بومگردی نامگذاری شده است، اقامتگاه‌های بومگردی سبب ترویج فرهنگ بومی، احیای صنایع دستی و کشاورزی و کلید رونق گردشگری واقتصادی است در واقع بومگردی شاخه‌ای از صنعت گردشگری است که از دهه ۸۰ در نقاط مختلف کشور رایج شد و از این پنجره گردشگران با پدیده‌های بکر فرهنگی و طبیعی مناطق مختلف استان‌ها آشنا می‌شوند.
استان قزوین ۱۲ اقامتگاه بومگردی دارد
نادر محمدی، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین، در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص اینکه در قزوین چند اقامتگاه بومگردی وجود دارد، اظهار می‌کند: طی سال‌های اخیر ۱۲ اقامتگاه بومگردی در قزوین راه اندازی شده که بیشتر این اقامتگاه‌ها در منطقه الموت، تاکستان، آبیک و الولک قرار دارد و راه‌اندازی اولین اقامتگاه بومگردی قزوین به سال ۱۳۹۵ برمی‌گردد.
وی می‌گوید: بالغ بر ۲۳ مجوز یا به عبارت دیگر موافقت اصولی یا احداث تبدیل خانه‌های قدیمی به اقامتگاه بومگردی صادر شده و امیدواریم در سال جاری با تسهیلاتی که ارائه می‌شود تا پایان سال این مجوزها به بهره‌برداری برسند، هم‌اکنون اقامتگاه‌های بومگردی به عنوان مقصد گردشگری مطرح هستند چراکه بسیاری از گردشگران با هدف اینکه از خدمات اقامتگاه بومگردی استفاده کنند به آن مکان سفر می‌کنند.
محمدی تصریح می‌کند: هدف این است که اقامتگاه‌های بومگردی به جز ایجاد فضای اقامتی در فضای روستا، بتوانند فرهنگ و آداب و رسوم روستا را به گردشگر معرفی کنند چراکه در اقامتگاه بومگردی تجربه زیست روستایی، ارائه غذاهای سنتی، بازدید از مکان‌های تاریخی و آشنایی با جاذبه‌های آن منطقه مدنظر قرار دارد.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین خاطرنشان می‌کند: بیشترین تعداد اقامتگاه‌های بومگردی در منطقه الموت راه‌اندازی شده و امیدواریم با توجه به ظرفیت‌هایی که در استان قزوین وجود دارد بتوانیم فرصت‌های سرمایه‌گذاری در تمام مناطق استان مخصوصاً مناطق گردشگرپذیر همچون آوج، آبگرم و بوئین زهرا ایجاد کنیم.
وی بیان می‌کند: اقامتگاه‌های بومگردی استان قزوین به طور کلی بالغ بر ۲۰۰ نفر ظرفیت اقامت دارند؛ اقامتگاه‌های بومگردی فضاهای خصوصی هستند و میراث فرهنگی وظیفه‌ای در راستای تبلیغ این مکان‌ها ندارد اما ما در قالب معرفی منطقه الموت اقامتگاه‌های بومگردی این منطقه را هم مطرح می‌کنیم.
اقامتگاه‌های بومگردی و حفظ بافت قدیمی منطقه
در ادامه سحر کاظمی که کارشناس گردشگری است، در خصوص هدف خود از ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی به ایسنا می‌گوید: به اقامتگاه‌های بومگردی در دنیا «اکولوژ» گفته می‌شود، از اوایل دهه ۸۰ راه‌اندازی اقامتگاه بومگردی در ایران با هدف حفظ ساختار و بافت قدیمی و حمایت از جامعه محلی آغاز شد.
وی ادامه می‌دهد: اقامتگاه بومگردی در دنیا کمی متفاوت‌تر از مفهومی است که در ایران شکل گرفته چراکه در دنیا اقامتگاه‌های بومگردی برای درآمدزایی و اشتغالزایی برای جامعه محلی راه‌اندازی نمی‌شود بلکه با هدف پایبندی به توسعه پایدار، کمک به احیای آداب و رسوم و فرهنگ و پرداخت به موضوعات محیط زیستی انجام می‌شود.
کاظمی بیان می‌کند: در دنیا در راه‌اندازی اقامتگاه بومگردی به مسائل محیط زیستی همچون زباله صفر و مدیریت پساب توجه می‌شود که همین موضوع سبب می‌شود این اکولوژها تبدیل به اقامتگاه‌های گران شوند اما این مفهوم در ایران به صورت ناقصی وارد شده و راه‌اندازی اقامتگاه‌های بومگردی بیشتر با هدف توسعه معیشت راه‌اندازی شد و موضوعات محیط زیستی کمتر مورد توجه قرار گرفت.
وی خاطرنشان می‌کند: با این رویکرد توسعه معیشت راه‌اندازی اقامتگاه‌های بومگردی در دهه ۹۰ رشد بسیاری پیدا کرد و همین روند موجب شد کیفیت قربانی شود، در اواخر دهه ۹۰ مواردی برای ارزیابی اقامتگاه بومگردی همچون استانداردهایی برای کیفیت مصوب شد که البته این استاندارد همچنان به شکلی که باید در ایران رعایت نمی‌شود.
این کارشناس گردشگری می‌گوید: در سال ۱۴۰۱ در قزوین اقامتگاهی طراحی و سعی کردیم حداقل‌ها را رعایت کنیم، اقامتگاهی که در روستای الولک است طوری طراحی شده که تمامی امکانات آن بوم محور و برگرفته از فرهنگ روستاست و نکته مهمتر اینکه اغلب کارهای ساختمان و تجهیزات را اهالی روستا انجام دادند یعنی درآمدی برای اهالی روستا اتفاق افتاد تا اشتغالزایی برای جامعه محلی باشد.
وی بیان می‌کند: در سازه نیز برای فاضلاب در حیاط‌های مجموعه چاه‌های سپتیک دو مرحله‌ای وجود دارد که طی دو مرحله فاضلاب تجزیه می‌شود و سریز آب خاکستری در نهایت وارد باغستان و صرف کشاورزی روستا می‌شود؛ در این اقامتگاه سعی شده به منافع اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی توجه ویژه شود.
تعداد اندکی از اقامتگاه‌های بومگردی قزوین استاندارد است
کاظمی بیان می‌کند: در اقامتگاه بومگردی باید المان‌های بومی، استحکام بنا رعایت شود و به طور کلی یادآور بافت روستا باشد با این حال متأسفانه هم‌اکنون در قزوین تعداد انگشت‌شماری از اقامتگاه‌های بومگردی طبق استانداردهای اصولی راه‌اندازی شده است.
وی در خصوص هزینه موردنیاز برای راه اندازی اقامتگاه‌های بومگردی، اظهار می‌کند: هم اکنون به دلیل تورم و تغییر سلیقه مسافر هزینه راه‌اندازی اقامتگاه‌های بومگردی افزایش پیدا کرده چراکه مسافر دیگر به اقامتگاه صرفاً به عنوان خانه روستایی نگاه نمی‌کند و این موضوع سبب شده هزینه راه‌اندازی اقامتگاه افزایش پیدا کند و حداقل برای راه‌اندازی یک اقامتگاه بومگردی کوچک باید ۱۰ میلیارد تومان هزینه شود که این موضوع سبب شده استقبال برای راه‌اندازی کاهش پیدا کند.
این کارشناس گردشگری خاطرنشان می‌کند: قبل از کرونا دولت برای تشویق راه‌اندازی اقامتگاه‌های بومگردی و ایجاد اشتغال تسهیلاتی را در نظر می‌گرفت اما بعد از کرونا بودجه این حوزه کاهش یافت و اکنون شرایط دریافت تسهیلات سخت است و بهره‌بردار ترجیح می‌دهد این وام کم بهره را نگیرد و به سراغ وام‌های دیگری برود.
وی در پایان می‌گوید: استان قزوین ظرفیت اقامتگاه‌های بیشتری را دارد مخصوصاً در الموت تعداد محدودی اقامتگاه با کیفیت وجود دارد؛ امروز رونق گردشگری به نسبت دهه ۹۰ بسیار کاهش یافته و شرایط اقتصادی موجب شده بازدید قشر متوسط از مکان‌های گردشگری روز به روز کمرنگ‌تر شود و همه این موارد در نهایت سبب رکود استقبال از اقامتگاه‌های بومگردی شده است.
مهاجرت معکوس به روستا و راه‌اندازی اقامتگاه بومگردی
در ادامه آمنه حسینی که یکی از افرادی است که در منطقه الموت روستای زرآباد اقامتگاه بومگردی راه‌اندازی کرده است، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: من و همسرم متولد ۶۱ هستیم و پیش از این ساکن تهران بودیم، همسرم اصالتاً الموتی هستند و ۲ اتاق کاهگلی که برای پدربزرگ همسرم بود و قدمت ۱۰۰ ساله داشت را تبدیل به اقامتگاه بومگردی کردیم.
وی می‌گوید: تحصیلات من در رشته مدیریت بازرگانی است و همسرم در رشته میکروبیولوژی تحصیل کرده و به روستای زرآباد مهاجرت معکوس کرده‌ایم، زمانی که به روستا آمدیم دو فرزند داشتیم و فرزند دومم ۶ ماهه بود و فرزند سومم نیز در همین روستا به دنیا آمد.
حسینی بیان می‌کند: وقتی که به روستا آمدیم حتی گاز نداشتیم و دور شدن از زندگی شهری با فرزند خردسال و مهاجرت به روستا چالش‌هایی را برای من به همراه داشت اما برای هدفی که داشتیم پابه پای همسرم تلاش کردیم، هر هدفی بهایی دارد من و همسرم تمام سختی‌ها را تحمل کردیم تا بتوانیم به هدف خود برسیم.
مدیر اقامتگاه بومگردی زرآباد در خصوص انگیزه خود برای راه اندازی این اقامتگاه بیان می‌کند: پدر همسرم خلبان بودند که به رحمت خدا رفتند، انگیزه اصلی ما زنده نگهداشتن یاد ایشان بود، پدر همسرم همیشه می‌گفتند زرآباد بهترین محل ایران است و علاقه داشتند در این روستا کسب و کاری راه‌اندازی کنیم و قبل از تصمیم قطعی ما برای مهاجرت معکوس همسرم خواب پدرش را دید که همین موضوع انگیزه ما برای مهاجرت معکوس و تبدیل یادگار پدربزرگ همسرم به اقامتگاه بومگردی شد.
وی بیان می‌کند: قبل از مدیریت اقامتگاه در شرکت بازرگانی پدرم مشغول فعالیت بودم و همسرم نیز دکوراسیون داخلی انجام می‌دادند اما ۱۲ سال است تمام وقت و انرژی خود را صرف راه‌اندازی و انجام امورات اقامتگاه کرده‌ایم.
حسینی خاطرنشان می‌کند: تمام اقامتگاه توسط همسرم ساخته شده است و من نیز در مدیریت و آشپزی همکاری می‌کنم و همواره نیز سعی می‌کنم از مواد اولیه کاملاً ارگانیک استفاده کنم، هم‌اکنون این اقامتگاه چهار طبقه و ۴۰ نفر ظرفیت دارد و به طور کامل از مصالح بوم‌آور استفاده شده و ماده اولیه چوب و کاهگل است.
وی ادامه می‌دهد: سال ۹۵ اقامتگاه بومگردی ما افتتاح شد و در سال‌های ابتدایی گردشگران خارجی که به این روستا سفر می‌کردند استقبال بی‌نظیری از اقامتگاه ما داشتند و من با توجه به اینکه مسلط به زبان انگلیسی هستم بازاریابی کلامی انجام می‌دادم، گردشگران جذب کار همسرم می‌شدند که به تنهایی ساختمان چوبی این اقامتگاه را ساخت.
مدیر اقامتگاه بومگردی خاطرنشان می‌کند: باتوجه به حضور گردشگران در سال‌های ۹۵ تا ۹۷ انگیزه بیشتری گرفتیم و فضای اقامتگاه را گسترش دادیم اما متأسفانه باتوجه به شیوع کرونا و شرایط اقتصادی حضور گردشگران کاهش یافت.
حسینی ادامه می‌دهد: سعی کرده‌ایم بیشتر تمرکز بر سفارتخانه داشته باشیم تا سفیرهایی که به ایران سفر می‌کنند از اقامتگاه ما بازدید کنند؛ گردشگرانی که از سوئیس آمده بودند وقتی اقامتگاه ما را دیدند اظهار می‌کردند چنین سازه‌ای را ندیده‌اند و ما در تلاش هستیم اقامتگاه‌های خود را در سطح دنیا مطرح کنیم.
وی می‌گوید: باتوجه به شرایط اقتصادی راه‌اندازی اقامتگاه بومگردی هزینه بسیاری دارد و باتوجه به اینکه تمام کار توسط همسرم انجام شده است تاکنون بالغ‌بر چهار میلیارد تومان هزینه کرده‌ایم و هم‌اکنون با توجه به کاهش گردشگر استقبال از اقامتگاه‌های بومگردی هم کم شده اما ما همچنان به آینده بهتر امید داریم و اگر شرایط بهتر شود می‌توانیم برای افراد بسیاری هم اشتغالزایی کنیم.
مدیر اقامتگاه بومگردی زرآباد در پایان می‌گوید: ایران پتاسیل‌های گردشگری بسیاری دارد و اگر به گردشگری در ایران توجه شود دیگر نیازی آنچنانی به درآمد نفتی هم نداریم و از همین راه به قله‌های توسعه و پیشرفت خواهیم رسید چراکه همه مردم از منبع گردشگری سودهای کلانی به دست خواهند آورد.
به گزارش ایسنا، با وجود اینکه برخی روستاها از جاذبه‌های بسیار زیادی برخوردار هستند، اما ناشناخته هستند به طور قطع راه‌اندازی اقامتگاه‌های بومگردی در روستاها موجب معرفی این پتانسیلها به گردشگران خواهد شد البته که اصول و قواعد بومگردی، حفاظت از محیط زیست و فرهنگ روستا باید در این امر در اولویت قرار گیرد.
انتهای پیام
نظرات