محمدحسین روشنک امروز سه‌شنبه ۱۷ تیر، در نشست تخصصی بررسی راهکارهای تخصیص سهمیه ویژه منابع انرژی و آب به مشهد و خراسان رضوی اظهار کرد: ما در مطالبه‌گری باید از جنبه‌های غیرسیاسی و غیرپرخاشگرانه استفاده کنیم و از بهانه‌جویی برای انتقاد از نظام، کشور، حاکمیت یا دولت خودداری کنیم. مثال بچه‌ای که برای گرفتن شیر از مادرش گریه می‌کند، بسیار گویا است که این گریه و مطالبه، دشمنی با مادر نیست، بلکه درخواستی برای برآورده شدن نیاز است.

وی تاکید کرد:  در کمیسیون مسئولیت‌های اجتماعی اتاق بازرگانی، تصمیم گرفتیم که مطالبات خود را از نظام و دولت به صورت غیرسیاسی مطرح کنیم. به عنوان مثال، چرا استان‌های خراسان تنها ۳۵ تا ۴۰ کیلومتر آزادراه دارند، در حالی که کشور دارای ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر آزادراه است؟ یا چرا با وجود تولید برق کافی در خراسان، قطعی برق در این منطقه بیشتر از سایر نقاط کشور است؟ یکی از دلایل عقب‌ماندگی خراسان، سیاسی بودن مطالبات، عدم مطالبه‌گری و عدم همبستگی است.

روشنک افزود: ما مجمع نمایندگانی با ۱۸ نماینده داریم، اما آیا نامه‌ای وجود دارد که به امضای همه آنها رسیده باشد و در آن مطالباتی مانند ساخت آزادراه، راه‌آهن پرسرعت مشهد-تهران، یا مسائل مربوط به آب استان خراسان مطرح شده باشد؟ البته، من در مورد دوره فعلی صحبت نمی‌کنم، بلکه به دوره‌های گذشته اشاره دارم. مسائل سیاسی نیز وجود داشته‌اند که بر توسعه خراسان تأثیر گذاشته‌اند.

وی ادامه داد: ما باید به سمت مطالبه‌گری غیرسیاسی و واقعی حرکت کنیم. خراسان سالانه میزبان بیش از ۳۰ میلیون زائر و گردشگر است، اما سهم ما از توسعه و سرمایه‌گذاری چیست؟ مقایسه کنید تبریز را با خراسان رضوی؛ جمعیت، داشته‌ها و امکانات آنها را در نظر بگیرید. چرا ما از این امکانات برخوردار نیستیم؟ چرا غرب کشور آباد است، اما شرق کشور اینگونه نیست؟

رئیس کانون کارآفرینان خراسان رضوی بیان کرد: در جلسه‌ای که آقای پزشکیان در مشهد حضور داشتند، از ایشان پرسیدم چرا خراسان تنها ۳۵ کیلومتر آزادراه دارد، در حالی که کشور دارای ۸۰۰۰ کیلومتر آزادراه است. ما حتی کوهستان پارک شادی در مشهد داشتیم که اکنون تعطیل شده است. آیا زمین آن برای ساخت برج‌های مسکونی واگذار شده است؟ چه کسی باید این موضوعات را مطالبه کند؟ ما در خراسان سالانه هزاران نفر را در جاده‌ها از دست می‌دهیم. چرا این موضوعات را مطالبه نمی‌کنیم؟ مطالبات ما شامل آب، برق، جاده و مسائل دیگر است. به عنوان مثال، در دوران کرونا که هتل‌های مشهد تعطیل بودند، تأمین اجتماعی به جای پرداخت بیمه بیکاری، تنها مهلت پرداخت حق بیمه را تمدید کرد. ما خواهان توجه بیشتر به خراسان هستیم امیدوارم که این مطالبات به گوش مسئولان برسد و اقدامات لازم انجام شود.

باید سهم زائر در توزیع انرژی مورد مطالبه قرار گیرد

در بخش دیگری از این نشست، معصومه مرادی، نماینده شرکت توزیع نیروی برق مشهد افزود: شبکه برق سراسری است و سبد انرژی به کل کشور تعلق دارد. قبلاً معتقد بودیم که نیازی به ژنراتور نیست، اما اکنون شرایط تغییر کرده است. تکنولوژی، فرآیندها و دستورالعمل‌ها سال به سال تغییر می‌کنند. زمانی بود که خاموشی چراغ در کوچه‌ها جزو عیب‌های سازمان ما محسوب می‌شد، اما اکنون باید به سمت مدیریت مصرف پیش برویم.

وی بیان کرد: سبد انرژی در کل کشور تقسیم می‌شود، زیرا برق سراسری است و حتی اگر ۱۰ نیروگاه در یک منطقه وجود داشته باشد، باید به کل کشور خدمات‌دهی کند. همان‌طور که نیروگاه‌ها و سدهای خوزستان در زمستان به باغستان‌ها برق می‌دهند، این سبد انرژی باید بین استان‌ها تقسیم شود. با فرا رسیدن تابستان یا ماه‌های گرم، اگر دمای هوا از اردیبهشت افزایش یابد، مجبوریم از همان ابتدا مدیریت مصرف را شروع کنیم.

مرادی گفت: هر استان سهمی از سبد انرژی کشور دریافت می‌کند و مسئولیت تأمین برق پایدار بر عهده استانداران است. اگرچه هتل‌ها در اولویت دوم قرار دارند، اما در شرایط اضطراری ممکن است مشابه با خاموشی منازل مسکونی، در بلوک‌های خاموشی دو ساعته قرار گیرند.

وی ادامه داد: ما در شرکت توزیع برق مشهد، که شامل مشهد، طرقبه و شاندیز می‌شود، تلاش می‌کنیم تا جایی که امکان دارد، اولویت‌ها را رعایت کنیم. اما در شرایط بحرانی، حفظ امنیت شبکه برق سراسری بسیار مهم است. در مشهد، سهم قابل توجهی از مصرف برق به سیستم‌های سرمایشی اختصاص دارد که در فصل گرم سال، پیک مصرف را افزایش می‌دهد.

نماینده شرکت توزیع نیروی برق مشهد تصریح کرد: حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد بار شبکه به سیستم‌های سرمایشی مربوط می‌شود. با گسترش استفاده از کولرهای اسپلیت در منازل، مصرف برق در این بخش هر سال افزایش می‌یابد.

وی بیان کرد: ما در سال‌های گذشته، سهم زائران را محاسبه کرده و تلاش کرده‌ایم تا این سهم را در توزیع انرژی لحاظ کنیم. زائران از شهرهای دیگر و استان‌های مختلف در تابستان و پس از کنکور به مشهد می‌آیند و سهمی از مصرف برق را به خود اختصاص می‌دهند. این موضوع در کمیته‌های مربوطه مطرح شده و پیگیری‌های لازم انجام شده است.

مرادی اضافه کرد: سهم زائران برای مشهد حدود یک مگاوات در نظر گرفته شده است. مشهد به عنوان یکی از پرترافیک‌ترین شهرهای کشور از نظر زائران، نیازمند توجه ویژه‌ای است. اگر می‌خواهیم کرامت زائر حفظ شود، باید سهم آنها در توزیع انرژی مورد مطالبه قرار گیرد.

وی گفت: پس از مشترکین خانگی، بخش تجاری مشهد نیز سهم بالایی در مصرف دارد. ما با طرح‌هایی مانند «دانشجوی همیار برق» تلاش کردیم فرهنگ مصرف بهینه را ترویج دهیم. با توجه به ساعات کاری شناور واحدهای تجاری، بار زیادی به شبکه وارد می‌شود. خاموشی‌های اضطراری در مشهد به حداقل ممکن رسیده، اما امنیت شبکه در کل کشور در اولویت است.

مرادی افزود: هتل‌داران نیز باید به فکر تأمین برق اضطراری از طریق دیزل ژنراتور باشند، گرچه تأمین سوخت برای این تجهیزات نیز چالشی جدی است.

خطر فشردگی آبخوان و فرونشست زمین در مشهد

عماد رجحانی، دبیر کمیسیون آب و محیط زیست اتاق بازرگانی مشهد، در ادامه گفت: ورودی آب کاهش و برداشت زیرزمینی افزایش یافته است. پیش‌تر، چهار میلیارد مترمکعب از آب زیرزمینی و ۶۰۰ میلیون مترمکعب از آب سطحی برداشت می‌شد، اما اکنون با سهم بیش از ۹۰ درصدی آب زیرزمینی مواجه‌ایم.

وی هشدار داد: این موضوع دو بحران بزرگ به دنبال دارد؛ نخست، فشردگی آبخوان که مشابه یک اسفنج فشرده‌شده، دیگر امکان ذخیره‌سازی نخواهد داشت، دوم، فرونشست تدریجی زمین که حتی با تأمین آب هتل‌ها یا صنایع قابل جبران نیست. نمونه واضح آن اصفهان است که با وجود جذب اعتبارات، اکنون با فروچاله در سطح شهر مواجه است.

رجحانی ادامه داد: اکنون با کسری تجمعی یک میلیارد مترمکعبی آب مواجه‌ایم که معادل ۲۵درصد مصرف فعلی ماست. این قرض از نسل آینده باید طی ۱۰ تا ۲۰ سال آینده بازپرداخت شود. جریمه‌های کنونی برای برداشت غیرمجاز بازدارنده نیست و نیازمند بازنگری است.

وی تأکید کرد: بازچرخانی و کاهش مصرف آب در اولویت است. به‌ویژه در حوزه گردشگری و زیارت، اگر به سمت بهره‌وری نرویم، آسیب‌های جدی در پیش خواهد بود. ورود به مباحث اقتصاد و بازار آب نیز به شرط تأمین سرمایه، ضروری است.

اعتبارات ناکافی برای استانی با ۸ درصد جمعیت کشور

علیرضا صدقیان، رئیس کمیته آب و محیط زیست خانه هم‌افزایی انرژی، نیز در ادامه این نشست گفت: خراسان رضوی با هشت درصد جمعیت و هفت درصد مساحت کشور، تنها یک تا هفت درصد اعتبارات ملی را دریافت می‌کند. با تلاش‌های انجام‌شده، این رقم طی سال گذشته حدود ۶ پله افزایش یافت اما هنوز فاصله زیادی با سطح واقعی داریم.

وی با اشاره به مهاجرت گسترده به مشهد و حفر چاه‌های متعدد گفت: ما چاه‌هایی حفر کرده‌ایم که شاید چند برابر مجوزهای صادرشده باشد. این اقدامات شاید فعلاً مانع قطع آب شده‌اند، اما روش پایداری نیستند.

صدقیان با بیان اینکه سرانه آب در کشور ۱۲۷۱ مترمکعب و در مشهد فقط ۱۷۵ مترمکعب است، ادامه داد: آب را از اعماق زمین پمپاژ می‌کنیم. در برخی مناطق سطح آب به چهار تا شش متر رسیده است. در ظاهر آب قطع نمی‌شود، اما همین امر ما را از شدت بحران بی‌خبر نگه می‌دارد.

وی خواستار توزیع عادلانه اعتبارات بر اساس شاخص‌هایی مانند جمعیت، مساحت و تعداد زائران شد و بیان کرد: مشهد با ۳۰ میلیون زائر در سال، نیازمند سهمی متناسب از اعتبارات ملی در حوزه آب و انرژی است. با وجود اینکه اعتبارات کنونی حدود دو برابر سرانه کشوری است، اما این هنوز کافی نیست.

افزایش ۴۶ درصدی کمبود آب / ۱۰درصد مصرف سالانه سهم زائران

فرشید رهنمافر، نماینده شرکت آبفای خراسان رضوی، در پایان این نشست گفت: امسال نسبت به دوره آماری گذشته، با ۳۷ درصد کمبود آب مواجه‌ایم و نسبت به سال گذشته نیز ۴۶ درصد افزایش در کمبود داشته‌ایم؛ برای تابستان، پیش‌بینی کمبود ۴۰ درصد شده است.

وی از همکاری مطلوب مردم مشهد در مدیریت مصرف قدردانی و اضافه کرد: این استان کمترین سرانه مصرف آب را در کشور دارد که نتیجه مشارکت عمومی و تلاش مجموعه خدماتی است.

رهنمافر تأکید کرد: قطعی آب در برخی موارد، به دلیل قطعی برق و توقف پمپاژ بوده است. ارتباط خوبی با هتل‌داران داریم و پیشنهاد می‌شود این مسائل در جلسات مشترک بررسی شود.

وی با اشاره به نقش زائران در مصرف آب گفت: ۱۰درصد مصرف آب سالانه مربوط به زائران است. در ایامی مانند شهادت امام رضا (ع) یا پنج روز اول سال نو، مصرف آب به ۲۰ تا ۲۵درصد افزایش می‌یابد. بنابراین، در پیک مصرف، مطالبه‌گری در زمینه مدیریت آب بسیار مهم است.

انتهای پیام